Katalog

CUMHTJRtYET 20 Aralık 1967 SAHtFE BEŞ Uluslararası başarıya ulaşan müzisyenlerimiz gittikçe çoğalıyor ERENBURG'un Niçin bildiklerimi yazmaclıtn? ÇEViREN: HASAN ALI EDI 937 yılı sonlarında Ispanyadan Moskovaya geldığım za lan yurdumda olup bitenlerı gordum. Stalin'in bunlardan ço | ğunu bümediği düşüncesıyle kendimi avutmaya çalıştım. Ama eski bolşeviklerin yok edilmesı yüksek rütbeli Kızılordu komutan lannın kurşuna dizilmesi emrını Stalin'den başka kim verebılir di? Altı ay sonra Barselona'ya dn nünce, Moskovada duyduklarur ve gördüklerim üzerine kimsejv bir şey söyliyemedim. 1 \LE\ Tunç Yalman Broadway'de yabanci bir yazarm eserini sahneye koyan ilk Türk rejisö rü oldu. «Lee Harvey Oswald' un Mahkemesi» adlı bu eseri Amerikalı seyırci hiç tutmadı. Bu yüzden eser bir hafta sonra eahneden kaîktı Bu olaya Tunç Yalman hiç üzülmemelı; zira onun rejisı aynı seyırcı tarafından çok beğenildı. On gün kadar once New York'tan donen ıs adamlarunızdan Kut?l Beğdeş'ın verdıği bilgıye gore Amenka'da bi rım sesımızi duyuranlar sanatçılarımızdır. Ve bunlarm oncülerînden bıri rejisini zevkle seyrettiği Tunç Yalmandır. KORAL kan ve raahzun dernek üyelerın> memnun etti. Ceket çıkacak mı? Eski Hatay Cumhurbaşkanı Ta>fur Sökmen en kuçük oğlunun mürüvvetini de gördü: Murat Sökmen bırkaç aydanben nişanlı bulunduğu Mine Tukenmez ile evlendi. Divan Otelindeki kokteylde çok heyecanh olduğunu beUı eden eskı polıtikacı. «Bu çocuk ben elH iki yaşındayken dünyava geldı Insan o yaştan sonra evlât sahıbı olursa işte duğunünde bu hale gelır» derken gozyaşlannı siliyordu. Tayfur Beyin, evinde bir âdet vardır, bir kimse, yazın en sıcak gununde bile huzurunda ceketsiz gezemez. Bu âde uymadığı için goz evin en kü „ „ yuraduğu , ^ tek „„. ferd „.„ C Y U 1 ra, A U çük oğlu Murat'dı Damatlar ve d:*er oğullarının ceketsiz gezme | Müzikte de... Müzık alanında da uluslararası bir basarıya ulaşan müzısyenlerimız gittikçe çoğalıyor. Piyanist Hülya Saydam'ın Berlin Senfoni Orkestrası eşliğınde verdiği konser çok başarılı geçti. «Bis» olarak çaldığı Turk bestecisi Canan Akın'm «Arap Atı» adh eseri dakikalarca alkışlandı. tktisat Fakültesinin an'anevi «Kanncalar Bayramı» Spor ve Sergi Sarayında düzenlenen bir şenlikle kutlandı. Kitapların arasında bunalan ve öğrenci bütçesinin karşıhyabüeceği eğlence yeri bulanuyan tniv e r s i t e «ençUği, Karınca şenliğini fırsat bilerek çılgınca eğlendi. Orkestra en yeni danslardan birini çalar. k e n > gen « l i k n e * e l i ÇtfMd" arasında Sergi Sarayınuı koca pistini doldurmus, dunnadan dans ediyor, aynı el dl vl » » e h « k e s kendine göre figürler yapıyordu. lerine müsamaha etaıeyen Tayfur Sökmen bakalım Murat Sökmen'in oğlu olursa ona ne haklar tanıyacak? Sökmen Ailesi jimdi bunu merak eilyor. hastalığı kahramanca ayakta geçi renlerin başında Turk Hava Yolları Genel Müdürü Ağası Şen ve Gazanfer Özcan geliyor. Her iklsl de gorulür şekilde kilo kaybettiler ama ceplerinde taşıdıkları vitaminler sayesinde biri uçakların dan, diğeri sevgıli seyircisinden ay rılamıyor. Ayakta grıp geçiremeyip yatanların başında birkaç yıldanben hiç hastalanmamakla iftihar eden fabrikatörlerden Seci Edin ıle Istanbul'un güzellık sampiyonlanndan Celile Zorlu geliyor. Celile Hanım bir dostun dan kaptığını söylediği grıbinı baska dostlara geçirmemek ıçın zıyaretçilerı kabul etmiyor. onlarla sadece telefonla gorüşüyor. Ama hastalığı kuşlan, maymunlan. papağanları ve kopeklerının sıhhatleri ve neselerıyle uğraşmasına mant olmuyor. Gecenin üçüne kadar onlarla dostluk ettikten sonra uyuya Yoksullan koruyan Taner Lernsn Arbatlı'nın başkant olduğu Yoksullan Koruma 'Derneği geçen gün Hilton'da bir kermes hazırlamıçtı. Ancalc basma zamanında haber vermedikleri için çok az ilgi gören bu kermes daha itinalı olaydı bir hayli para da toplayabihrdi. Satış yapan hanım]ar halkın ve basmın ilgisizlığinden şikâvet ederken derneğin de ufak tefek kusurlarını düzeHseler çok daha iyi netıce alabilirler. Bu kermesten ahş veriş eden tek erkek Haldun Taner oldu. O sabah tesadüfen bir dostuyla gorüşmek için otele gelen Taner aşağı sa lonlardaki satışı duyup indi ve bakır bir ayna satın alerek çalış Akıllı anneye iyi evlât Geçen gece tiyatronun çok beğenilen kadınlarından Alev Koral' ın genç ve yakışıkh bir adamla romanük danslar yaptığmı gören ler onun artık evlenmeğe karar verdiğini zannettiler. Ancak kısa bir araştırma bu genç ve yakrçıkh adamın kendi oğlu olduğunu meydana çıkardı. On yedi yaş.ndaki Sadık Koral annesinın bizzat verdiği rapora gore bu zamanda bulunmayacak kadar terbiyeli, iyi bir evlâtür. İlk eşinden dünyaya gelen Sadık'la bir arkadaş gibi gezip tozduklannı söyleyen Alev Koral, «Tabii» diyor. «kızlarla gezdiği zaman anneliğimi bilip sahneden çekiliyortım.» Akıllı olduğunu bildiğiniiz Alev Koral'a da bunu yakıjtırırız zaten. Yoksa birçok hanım artistlerimiz gib: kızlanyla veya oğullarıyla rekabet etmeğe kalksa on'ar gibi kom.k olurdu. Pariste, niçin, «artık susaman»' diye bir şeyler yazmadım? «Der niere Nouvelle» ya da «Temps» gazeteleri, hattâ bu yazımda k) münizmın geleceğine olan inan cımdan bile soz etseydim, yıne de bu yazımı seve seve basarladı. Lev Tolstoy, ihtilâlin kotuluk leri kaldıracağına inanmıyordu Ama o, Çarlık Rusyasım savunrrn yı aklına bile getirmiyordu, tam tersine, bu düzenin kötüluklerıni bütün dünyanın gözü önüne sermek istiyordu. Ama benim Sovyetler Birliğine karşı tutumum başka türlü idi. Ben halkımızın, binbir yokluk ve zorluk ıçinde, Ekim ihtilâli yolunda yürüme;:te devam ettiğini biliyordum. Sus mak benim için bir ıbadet değil, bir lanetti. Onun için hayatımı anlatan bu kitabımda bu konuyu yazmadan edemezdım. BERİYA lunur ıradesını, dayandığı ülkü ile çelışen ve her namuslu insa» nın vicdamm yaralıyan işlere öylesıne çok harcamıştı kı... herkes sevinmişti. MUyonlarca ki şı, hâlâ, yapılan kötülüklerle Stalin'in bir ilgisi olmadığına inanıyordu. Ama herkes Beriya'daa nefret ediyor, ondan, iktıdarın soysuzlaştırdığı gaddar, aşağıük bir kişi olarak soz ediyordu. Bir yazarlar grupunu parti mer kez komitesıne çağırarak Beriyanın tutuklanması nedenlerini anlattılar. Partisiz yazarlara, basın da çıkmamış bü çok şeyler açıkladılar. Bu da bana iyi bir belirti olarak gdrundü. Bizimle konuşan Parti Sekreteri: «ömrünün son yıllarında Stalin Yoldaş, ne yazık ki, Beriya'nın çok etkisi al tında kalmıştı» dedi. Sonraları bu sözler üzerinde durduğum zaman 1937 yılını hatırladım Bıri çıkp o zamanlar Yejov"un da Stalin U zerinde etkisi olduğunu söyliyebüir mi? Böylesme kuçuk kişilerin, devlet idaresinde Stalin'i st Insan Haklan Beyannamesinin yürürlüğe girdiği 10 Aralık günü, Türkiye Soroptomist Knlüpleri Birllği, Tarabya Otelinde bir akşam yemegi verere!t bugünün aynı zamanda Soroptpmistler güpü oluşunu kutlamıştır. tstanbnl Valisi, Istanbul |rCr»rv^omutanınrrı bsttf bu; lundufu yemek, geç saattere kadar devam etlSÖşür. ' 20 Aralık Ramazan 18 Kahraman hastalar Mevsim icabı hastalanan ve bu V. I 7 20J12 11114.30| 16.43118221 5.35 E. J 2 "T 7 29 0.48 12.00' 1.39 12 5Î Lüks " Ankara „ vapuru, yılbaşı gecesinde f bir " E^lenceler Gemisi „ oluyor Denizcilik Bankası, «Ankara» vapurunu, 31 Aralık akşamı İstanbıd'dan Izmir'e kaldtrarak, özel bir program hazılamıstır. Yılbaşı gecesı luks «Ankara» da «Yılbaşı e|lenceleri» duzenlenecek, tzmir gezilecektir. Bayramın 4. günu Izmir'den kalkacak olan vapurun, navlun ve servis ücretlerincte bir artış yoktur. «TRttVA»NIN tSTANBL'L'A BAÛLANTISI İSTENÎYOR Yenı yıl programlarında Izmır Venedik selerine konan jolcuların buyuk rağbet ettıği «Trova»nın Izmır'den sonra Istanbul'a da ujratılması için Ulastırma Bakanhğına başvurulmuştur. Dış acentalann yaptıkları teklifte, «Trnva'mn, hlç olmazsa ayda bir tstanbul'a bağlantısı» ıstenmistır. Ayhan Turan'ın bu geceki konseri.. «Ataköy tlkokulu Dernegi ve Okul Aile Birligi»nın duzenledığı Ayhan Turan yonetimindekı oğrenci konseri; bugun saat 20'de, Atakoy llkokulu salonunda verılecektır. Proğramd'a; Beethoven, Mozart, Sibelius. Bach, Dvorak ve Strauss'un eserleri yer almaktadır. VEFftT Seyrisefain suvarilerinden merhuro Hüseyin Tevhid eji. Vıpı ve Kredi Bankası Mersin Şubesi Mudurü Turgut Atasajun v« Meltha Yayger'in anneleri Şükran Atasağun ve Sırrı Vayger'in kayınvaldeleri. Deniı Atasagun, Ciğdem Atasagun. Leml Yayger. Akgun Vayger ve Aysen tr.cekara'nın büviıkannelerl VEFAT Merhume thsan Derinsu, merhume Ziya kızı, Merhum Dr. Suphi Sarıdal eşi ve Lemi Sandal'ın annesi, emekli kaptan Zeki Derinsu'nun ablası, Sevim Sarıdal'ın kayınvalidesi, Müstale, Ersan, Sinan ve Turhan'ın babaanneleri. 19.121987 gtrrf) Hakkın rahmet!ne kavujmuştur. Cenazeıl 19 Aralık 1067 Stlı günü Mersln'de eb«<M tıtir»h»tgthına tevdi edllmifttr. AİLESİ Cumhuriyet 15089 FATMA BEDİA ATASAĞUN Fahriye Sarıdal 19 Aralık 19€7 Salı günü akşamı vefat etmi?tir. Cenazesi 20 Arahk 1967 Çarşamba günü öğle namazından sonra Küçükyalı Camiinden kaldırılarak Maltepe Aile mezarhğmda toprağa verilecektir. AÎLESİ Ampul Satınalmacaktır BİR YILBAŞI BILETI AL DA CÜZDANINA GİRELİM Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Gene! Müdürlüğunden KARABÜK 17 kalemde cem'an 28450 adet ampul satın alınacakür. Bu işe ait jartname; Karabük'te, G«nel Müdürlüğümüz, Malzeme İkmâl Müdürlüğünden; İstanbul'da, Okçumusa Cad. Şair Eçref Sok. Beyaz Han Kat t2 ve Ankara'da; Ziya Gökalp Cad. Yüdiz Han Kat 1 deki Mümessilliklerimizden; temis edilebilir. İsteklilerin kapab teklif mektuplaruu engeç 29 Aralık 1967 cuma günü saat 14.30 • kadar Genel Müdürlüğümüzde bulundurmalan ilftn olunur. Evet, işlenen bır çok cınayetlerden haberim vardı. Ama, bunların önüne geçmek benim gucümün dışında idi. Hem bunu söylemem bile yersiz: Değil ben, ?.953 yüı 4 Nisan sabahı, erksn ma, daha hatırlı, bu konuda bilerken. telefon sesi ile uyangileri daha çok olan kişı'.er bıU dım. Heyecandan kesik kesik bu cinayetlerin önüne geçememış konuşan Saviç: «(Pravda) gaze'.Dlerdi. 30 Haziran 1956 tarihmde, sini al, dedi, doktorlar üzerine Rus Komünist Partısi Merkez Ko bir bildiri var » Ikinci sahifeda mitesinin «kışılere tapmak eğılibasılmış o'.an bu kısa bildirivi mini ve bunun sonuçlarını kaldır kaç sefer okudufumu bilmiyomak» konusu ıle ilgılı bir karjrum. Soz konusu olan on beş dok rı yayımlandı. Bu kararda şoy'e tordan hiç biristni tanımıyordunı. satırlar vardı: « Merkez KomıAma, olağanüstü bir şey olduğutesinin Lemn çekirdeğı. Stalin ın nu anHyordum. Bildiri: Doktorlaölümünden hemen sonra, kişılere rın kanunsuz olarak tutuklandıtapmak eğüimi ıle ve bunun ağır gını, bunlann tamamiyle suçsua sonuçlariyle kesin olarak savaşo'duklarını, itiraflarının «Sovyet .Blupu tutmuş ,4ttiun.uytçr.> Uırada h&Ura şöyle &c.eoıu<«e , ^raış'Otan w* uyçaİBOinE?! asîa«alebilir: Neden bunlar açıkça Stı ız olmıyan soruşturma metodlariy lin'e karşı cephe almadılar ve ole elde edolmiş olduğunu» açıkllnu liderlikten uzaklaştırmadılar? yordu. Bu, «Pravda» gazetesinda O giinun meydana gelmış koş'üyazı'.mış, radyoda söylenmiş, aları içinde bunu yapmak elde deçıkça, düpedüz bütün dünyaya ğildi..» Daha sonra bu karar.i \ ilân edilmişti şurüar yazılı idi: «Stalin, yapıBu bildirinin altında, meyva lan kanunsuz davramşların cobahceleriyle tlgili bir makale var ğundan sorumludur», ama onun dı. Bir saat sonra bu makalentn otoritesi ovlesine püçlü ve buyük altında küçUcUk bir haber göziitü ki, «Ona karşı yapılacak h " me ilisti: Kısa bir süre önce çıkış, bu koşullar a'tında ha!< «beyaz göm'ekli kaatiller» üı m«y tarafından anlaşılamıyacaktı. Budana çıkarılmasında yararlıgı eörada kişisel cesaret de söz konjruldügü içüı kendisine Lenin msu olamaz!» şanı verilen kadın doktorun bu nisanı gen alınmıştı. Her halde Stalin, ömrünün soîki gün sonra, aynı «Pravdıı» nuna kadar kendısini komüniit gazetesinde bır başmakale yave Lenın'in öğrencisı, onun ülküyımlandı. Başmakalede, doktorsünün sürdürücüsü olarak sayİar işlndekl soruşturmayı, şimdi mıştır. Halkı yüksek ülkü'ere ?onıtuklu bulunan Bümin adlı blrltürdüğünü söylemekle kalmamış, sinin idare ettiği yazılıyordu. bunu gerçekten yaptığını da dii«Pravda» gazetesı bu başyamsmşünmüş, buna ulaşmak için her da, beni eskiden de rahatsız edeu vasıtaya başvurmaktan kaçınmaşu konuya parmak basmakta id°>: mıştır. Machiavel, güçlü bir dev• Rümin tipi iğrenç maceracılar, let yaratmak için: Zehır. jurnai, kendi uydurmalan olan suçlara köşe başında adam öldürme gıbi dayanarak yaptıkîan koguşturmaher vasıtaya basvurulabUeceğinl larla, Sovyet toplumunda. sossöylerdi. Onun düşüncesine göre yalist ıdeoloıısıne tamamiyle ayher devlet idarecisi arslan cesakırı, mılli duşmanlık duygularrretiyle tilki kurnazlığmı kendmde m körüklemeye çalışmışlardır. birleştirmeli, bir insan kadar aMeselâ: Dıkkatlı bir araştırmadan kıllı, yabani bir hayvan kadar vır sonra, namuslu toplum adamlatıcı olmalıdır. Bu öğutler Medirından, Sovyetler Birliği haik cis'ler, ya da Borgia'lar için, her sanatçısı Mıohe's'in de böyie bir halde çok yararlı olmuştur. Ama, iftiraya uğradıgı anlaşılmıştır». bir Marksist için makbul sayılamaz! Şaşılacak şey! Beriya kendi adamlarını ele veriyordu Tarıh, te Eskidenberi tartışma konusu omizle kirlinin birbırine karıştıfiı lan: Amaç, her vasıtayı geçer i kendi yumağını çozmeye baslamiş kılar sözü bence, soyut bir kavtı. Stalin'in ölümü üzerinden • « ramdır. Bile btle adaletsizlik epu topu bir ay geçmişti. ama dün derek adalet kurulamaz; taalîu yada bir şevler değişmişti. «çarklar ve vidacıklar», kendıni Bu Nisan günlerinde, Lenin'i. de efsanelı bir tann haline getironun ruh soyluluğunu, ruh temekle eşitlik de kurulamaz, vamızliğini bir çok seferler natırlasıtalar, amacı yükselterek, ya da dım. (1). bozarak, onu her zaman etkiler öyle sanıyorum ki partinm XX. nci ve XXII. nci kurultaylarındaa sonra, bazı yurt dışı basmakalın| emen hemen surekli olaraK çılarmdan başka. bu durum heryazhkta oturuyordum. Bılkes için açıkseçik bir hala gel1 mem nasıl olmustu, Temmu miştir. nm ilk aünlerinde Moskovava tn Hemşehrilerımden milyonla* mistik İrina geldi ilk sozü şa cası parti XX. nci kurultayının oldu: «Yokss Hliyor musunuz?» materyellerinı okuduktan sonra Sokaklarda askerî bırlıkler görvüreğimin üzerindeki taşın kal'.s düğünü. sinemada da. Beriya'nın tığını hissettim Gerçı Stalm'm tutuklandığını duvduğunu anlat kullandığı metodlar, o, ölür o' tı Bir hafta sonra bu havadı^: mez bırakılmış bulunuyordu. A eazeteler vazdı Ne valan söyliy? ma halkımız ve bütün insanliK vim, buna 4iç dp şasmamıştım acı gerçeği öğTenmek zorundj Daha Nisan ayuıda, güvenlik oridi. Akıl ve vicdan bunu istiyor ?anlarmın kanuna aykırı davra du. Geçmişteki vanılmalan ö§ nışlanndan söz edıldiği zaman rendik. Bu geçmişte. Sovyet hal kendi kendıme sormuştum: Bıi 1 kının bir çok yifitçe davramş'arı tün bu işler Rüminie mı biteceK" bir çok zaferleri vardı Ama bun Beriya hâlâ hükümettn bir üye'i lardan söz ederken «Stalin say? olarak bulunuyordu, elinde büsinde» yerine «Stalin'e ragmen» vuk yetkiler vardı Onun suçludemek daha doğru oiur. Çünkiı luguna inanmıyan bir öşi bile Stalin, kendi devlet aklını. az buförmemiştim. Tutuklanmasına Tarih, kendi yumağını çözmeğe başlamışlı 1 den göremezdim. Amai yalnız bir suçlunun, bir cellâdın ortadan kalkmadığını, aynı zamanda Stalin yıllarının metodlarmdan, alıs kanhklarından, keyfl idareslnden de vazgeçilmeye başlandığını görüyordum. tnsan ilişkllerınin nasıl degiştiğını, ınsanlann birbirleriyle nasıl serbestçe konuşmaya başladıs lannı görilyordum Hepimiz Stalin'in geç yatıp geç kalktığını, çe celeri çalışmasını sevdiğim biliyorduk. Her üısanm kendine gör^ bir takım alışkanlıklan, tuhatlık'arı olabüir. Ama Stalin insan değildi, tann idi. Onun ber manisi, bir çok insanların gUnlük yasamını etklliyordu. Stalin kendüerinı arıyabüir diye, Bakanlar gece, ikiden, Uçten önce islertnm başından ayrılmaktan korkarlardı. Bakanlar şube müdürlerüıı, *u be müdürleri sekreterlerini, sekreteler de daktilolannı aynı saate kadar tutmak zurunda idiler Bır çok kocalar eşlertai ancak pazar gunleri RÖrebiliyordu: Koca, gündüz on ikide işine gidiyor, sabaua karşı ikide dönüyordu Kendisı evde iken karısı ya işinde, ya da uykuda oluyordu «Gündüz» ve «gece» kavramı ortadan katkmıştı. tşte bu da artık sona ermişü. Parti aCŞIaci lârullaynu önce Sözlerimi bitirirken ımdi ielmde oek çok istek I var ama gücümün yetmiyeeeğinden korkuyorum. Söz'eıl. mi bir itirafla bitıriyorum: îîgisizllkten. penceredekı perdelerden, rulümden ve ayrılma zu!münden nefret ediyorum Artık vasamıyan dostlarımla tlgili konuları yazarken kimi zaman vazımı bırakarak penoereye yak'aşıyorum. ölene saygı duruşunda bulunmak için, tıpkı toplantılarda olduŞu gıbi ayakta duruyorum Ne agacların yapraklanna, ne de kar vığınma bakıyorum. Sevdiğim yüzü sörüvorum. BanH bu kitabımın bir çok sahifelerini sevgi vazdırdı Ren hayatı sevivorum. Yaşadıgımdan çektıklerimden ı,iç pısnnanlık duymuvorum Yalnız jok sev vaprnad'Sima çok vazamadıgıma ve'erın"s acı çekmedıŞıme <;ev<;ive ciovma. dığıma uzülüvorum Ama tabıarn kanun'an bövle: artık sevircıler bır an önce »estıven» sıfmek ıçın acele ederler sahnede ise pıvpsin kahramanı hâlâ baSırmaktadır: «Yarın ben » Peki yarırı ne olacak? Bır başka oiyes ve başka kah'p^Tiinr H Beriya tuluklanıyor B İ TT İ tu. Lenin Nisan ayında rtoğmuş(H. Â. Ediz) Sınop Kız llkögretmen Okulu Müdürlüğünden Muhammen Geçici İ H A L E NİN Tutarı Teminatı Tarihi Saati Şekli Lr. Kr. Lr. Kr. Giytaı malzemesi 12 kalem 158539 75 9176 99 151%8 11 Kapalı zarl Yukanda yazılı giyim malzemesi kapalı zart usulü Ue üıaleye çıkanlmış olup eksıltme Okulda yapılacaktır. Şartname mesai saatlerinde Okulda görülebillr. tsteklilerin 2490 sayılı kanun hükümleruıe uygun şekilde hazırlıvacaklan teklil mektuplannı ihale saatinden bir saat evveline kadar Komısyona vermeleri, postada vâki geclkmeler kabul edilmez. (Basın: 28007 15057) Rtiktan Cinsi MÎLYON (Basın. (Basın: 28040/15055)