Katalog

T A N K I Y A Y I N L A B I 0 NİETZ3CHE n İNSAK Dr. İOANNA KUÇDRADİ NtttZKht'nin tnjüirc». Almaan b u kılan b»jt« olnuk Uzar* buaııı «ragtıran eaerlarl tttklk «dllmtk •urcttyl* majrdana gctlrllznts blr llml ç«lıjm« «Sürü lıuanı, Hür tnnn. Trajlk lnsan» Beluaanfla ayn«l 0* k«rfi karftyayu bu «Mrd*. İM aayxa 1* U n • H 8 İ S SOFRONtK PAJCAİT İSTRATİ Titrkcest: TAMAC AeıUrla dolu tntrn dunyuının naııl kaçınılm»! ve çıkmazda oldujunu do*tluk, aevgl. üniyersite ve tanat hayatımn lnssnları nerey» kadar ne vereblleeeğinl acı aeı anlatıyor. 80 «ayfa 4 Lıra Datıtım: BATEŞ 44. yıl soyı T5530 umhuriyet KURUCUSU: CTJNUS NADİ Telgraf ve mektup sdresi: Cumhurıyet Telefonlaı : 22 42 90 22 42 »6 Istaabul Posta Kutusu: îstanbul No 346 2 2 4 2 9 7 2242 9 8 2 2 42 89 Pozorfes» 23 Ekim 1967 Y A NK I S # KANAVAN SAINTEXUPERY Türkccd: BURHAN SalmEnjpery'nin bu «e: mutluluk Içind» yaşayıp Slmek ol sanJarın hem d« b « gün yuzyüze insanların günOn birinde blr lç savasla lahlara Mrılroaiarımn dramını anlatıyor, 153 tarf» 5 Llra • PARKTA MABGUERtTE OUBAS Tttrkcesi BEBTAN ONABAN Bir parkt» geçen sevgi diyaloğu, duşünce namusuna sahip btr çocuk bakıcısı tle seyjar satıcı arasında dunist yaşanmıj sevginln lkı saati var. 112 «ayfa 5 Lirs Cumhuriyet 12639 J Mısır TELAVİV, (AP) Israıl donanması kumandanı Tuğgeneral Shîomo Erell o\ın du zenledığı bır basın toplantıtında, MiMrlılann Cumarte'îi gunu Port Saıd açıklarında bır ton ağırlığında harp başlığı bulunan gızli bır Sovyet vapısı roket ku'.lar.mak suremle Elath adlı îsraıl muhrıbıni batırdıklarını soylemıştır Donanma kumandanı, ilk uç r^kelın Îsraıl muhrıb nı bır çelık ates ve jığını halıne soktuğunu, dorduncusunun ı«e, gemıyı terketmekte olan ve suja a'okulen murettabet arasında patladığını ve çok saMda denızcının olumune ve \aralanma^ır.a sebebıjet verriığını so\ lemi'=tır. Arkası Sa. " Sü. 4 te roketiyle birisrail muhribini batırdı Sovyet Atlantik İttifakının 1969 dan sonra devamma bazı şartlarla taraftarız Plânlanuuıın Ttirkiye NATO'da eşitlik istiyor Özgen ACAR bildiriyor ANKARA 1969 yılında sona erecek olan NATOnun geleceği ile ilgili olarak ortaya atılan «Harmel Plânı» hakkında Dışisleri Bakanhğında Türkiyenin göriişü üzerinde gerekli hazırhk çalışmaları yapılmaktadır. Kuzey Atlantik Antlasma^ının 13. maddesıne gore, NATO'dan çıkmak ısteyen uyeler, 1969 yılı ıçınde durumlannı Amerıkan Hukumetıne bıldırecekler ve 1970 yılı ıçınde ayrılabıleceklerdır. Kredi sorunlarına dair raporu dözeni aksak bulundu köy ve köylü Bülent DİKMENER bildiriyor NKARA Devlet Piânlama Teşkılatı tarafından hazırlanan «Köy \e Koylu Ssrunları» adlı raporda ozellıkle kreal sorunu etraflı bır ?ekılde eleştırılmekte. Zıraa» Bankasından kredı alan ışletmelenn yaklaşık olarak yuzde SDsının 3 U tıraya kadar kredı 0 alabıldıkierı, bunun sonucu olarak da bu kremnın topragın ışleülmesmden zıyade tıiketım harcamalannda kullanıldığı belırtümekteriır Raporda ayrıca, mevcut kredı olanaklarıntn yetersız olma<ı ve kredı aağıhmında adaletsız davranılması sonucunda «tefeci» denılen ve tarımsal ışletmelere vuksek faızle kredı veren bır muessesenın doğduğu da ıfade edılmekte ve «Bazı ahvalde Ziraat Bankasınca biivük ışletmelere açılan krediler. kuçiik isletraeler için venî bır kredi kayna|ı olarak ıslftilme tema\ulünü göstermektedir» denılmektedır A Özel grup Nümayişçiter Pentagon'a giremedi (Dış Haberler Servisi) YVASHİNGTON Vıetnam'a bans mıtıngı, bırçok çatışmalardan ve en az 400 kışınin turukianmasından sonra bıtmış; numayışçüer, «Pentagon» a gırememışlerdır. 13.000 asker ve pelısin dnrdarmaya çalıştıfrı 100.000 gösterici, Ilk olarak Neo Naziler tarafından dnrdvraimak istenmUtir. çatışma İlk kafılenin Savnnma (Arkası Sa. 7, Su. ( da) AGRI ıTikret Ot^atn bıl Batı ilUkileri ve diriyor) Dogubeyazıttakı aAvrnpa ruvrnlıfei trapa, çıkhava toplantı^ından ^onra A Müttefiklerarası ili?kller Ağrıya gelen CHP Genel Sekre(rupn, teu Bulent Ecc\ıt şehrn gıA tttifakm genel savnnma porı^ınde «Hoşgeldin. .Ecevıt, litikası gropn, Ağrıyı unutma». Ic u dıj soA NATO «ahası dınndaki b81muru>e paydos» dovızlerüe karfelerde selimaeler jrupn. şılanmıştıı Gruplardan ıkısı NATO'nun Doğubeyazıtta oldusu gibi. Ai«aivasi» alanlaıda. dığer ıkısı de I rıda da ortanın solu mdlıye4ç*Uâı«askcH» Sltnlara» goruş bırlıgıni anlatan Ecevıf Turk halkını bö nı sağlama amacına vonelmıstır. lup parçalamak ıstevenlerın dış (Arkası Sa. 7, Sii. 8 de) dusmanlardan ?araılı olduğunu ıfade ederek sunları soylemıştır« Bırakınız bu mcrhep farklarını. târikat farklarını. bunların hepsi kalabilir. Ama, bunların ustunde hepimizi, Türkiyenin insanı olmak. onun da ustuııdc insan olmak birle;tiri\or. Ortanın solu i}te size insanca >aşamanın >olunu gosterir • CHP nin oy kaybııu yada oy oranının ferileraesini ortanın solu Genel Sekreter. Ağrıva gelırken polıtikasına, sol karranunın topıumdaki olomsuz tepkisine bağla25003000 raetre yukseklıktckı bır yanlar çoktur. r,üphesiz bu bağlanbda gtrçek payı yoktur denemez. kcr^den geçUğını. buıada çıplak \e Gerçekten Tflrkiyede sol'a karşı allerji yaratacak, yahut allerjiyi artgıdasız kaîmış çocuklar goıduğutıracak türlü sebebler Te sebeplerı istismar edebilecek kuvvctler nu, ko>lulerın çocuklaıından esırmc\cuttur, bunlar Halk Partisinin oy kaybında etkilide olmuşlar( \rkası Sa. ~. Su. 1 de) dır. Ne varki CHP dckı oy oranının gerilemesini sadece bu sebebe Bu durum. «NATO'nun devam edip etmiyecefı ve devam ettıti takdirde ne gibi yüklenimlerde bulunacagı?» soıusi'nu orta\a çıkarmıstır Bu soruvu cevaplanriırmak uzere Belçıka Dısışlerı Bakanı Harmel tarafından ortaja bır p!ân atılmıştır Bu piân gereğınce bır «özel iTup» kurulmuştur Bu ozel grup dort tâlı grupa şu şekılde ayrılmaktadır : ECEVİT MİLLî BÜTÜNLÜGt) BOZANLARA CATTI Bundan anla^ıldığına gore, Zıraat Bankasının bazı sahıslara açtığı bujuk mıktarlara \aran kredı bu sahıslar tarafından. Zıraat Bankasınaan kreriı alamı\an çıftçılere yuksek faız e \erılmektedır Kredi dağılımı Raporda belırtıldıçıne gore Zıraat Bankasmın 1965 yılnda ıkraz ettığı kredı tutarı 1.041866 829 Iırayı bulmuştur Aynı \ıl ıçınde bu kredıden vararlanan ıjletme sayı<!i i^e 1.083.728 dır Tarım sayımı örnekleme sonuclarına gore Turkıyede ziraat yapan ışletme sayısı 3 404 699 o\ır Bu duruma gore, vaklaşık olarak Zıraat Bankasının verdığı kredıden tum ı^Ietmelerın ancak üçte bın yararlanabılmektedır Raporda kredı dağılımı ıle ılgılı olarak şojle denılmektedır: «1962 1965 dönernınde. ıslftmelerin kredilenmelerinde büyük bir dengesızligın mevcut oldufu gorülmektedir. Tıllara gore isletmelere \erilen vasati en az kredi, sırasıyle 84,50, 75, 65, 32. 38 ve 396,82 lira arasında degivirken, ortalama en faıla verılen kredi de 346.500, 191,009, 3S0.500 \e 626,000 lira arasında de|iımektedır. Arkası Sa. 1 Sö. 7 de ünün notîon Gerçek sebep Edirnekapıda sur dibind* ele geçinlen ' kasaphk» hajvanların canhları. ihtiyarlık ya da açlıktan daha bıçak yemeden olmu<tu Birçogu hastalık. bağlamak, cğer mes'eleye çıkarcı açıdan baktnak değilse. herbalde kendi kusurunu ve kabahatini yan sebeplerle örttnektir. Zira CHP yi yenıigiyc rötüren sebeplerin temelinde, bu partinin halka yabancılaşması vatar. ötekiler ise ancak arkadan gclir. Önce CHP, tck parti döneminin mücssescsi oldufu ıçin devletle birlcşmiş, birleştirilrniş ve halkın karşısında bir devlet • parti yönetimi haline gclmiştir, getirilmiştir. Bu yönetimde devletpartiyi asker, politikacı t e eşraf 'emsil etmekteydi. tkinci Dünva Savaşı önccsinden başlayarak savaş rılları içinde devletpartı, bir >andan eşrafm, öte yandan eşraftan gelmiş ve çok defa politikacı hiıviyetine girınis i? adamının korovucusu olarak göründü. Oylesine koruyuculuktu ki bu, eşraf ve ağa partiye dayanarak, bnlunduğu çevreyi haraca kesiyor, valisi, jandarması. vergi tnemuru dayakla, kotekle, hacizle, hapisle onlara âdeta vardımcı oluyordu. Beri randan ekonomik sıkıntüar arttıkça, devlet işletmcleri Ue aksuatacılann i;birliei karaborsayi snrdürüyor, muteahhit zorbalıği ıse beytulmali somürup duruyordu. Bu yıllar, aynı zamanda, detlet benim diyen aydın despotluğunun da busbütün azıttığı ve halkla avdın arasudaki mesafenin busbütün açüdıği yıllardır. Işte bu sebeplerle halk devlet olarak gordüğıi partiden kopmuş, ve devlete karşı otma hareketini başariyle vürüten muhalif partinin peşinden gitmiştir. 1950 • 1960 döneminde özgiırlük kişici davranışlarla savaşmasına rağmen, CHP nin (devlet) gibi görunmekten kurtulduğu söylenemez. Nıtekün demokrat Parti halktaki bu imajı kaybettirmemek için. iktidarda olduğu halde, CHP ye karşı daima muhalefet partisi havasını sürdürmüş, ve tutumu 1957 ye kadar, hatta sonrasmda büe degişmeraiştir. 1960 ıhtilâlini bazılan CHP nin şansızlığın* hamlederler. Onlara gore, ihtilâl olmasaydı Parti seçimle iktidara gelecekti, bövlece hem reformları yapmak, devTİmleri kaldıği yerden devam ettinnek ve Turkiyevi kalkındırmak Lmkânını bulacak, bem de ıktidarı devinnekle suçlanmayacaktı. Oysa CHP nin asıl şanssızüğı, 37 Mayıs ihtilâlinde değil eğer janssızlıksa kendisinin halktan kopuş sebeplerini arayıp bulamadan ve bu sebepleri ortadan kaldıramadan âdeta bir emirvaki karşısında kalışıdır. Doğrusunu söylemek gerekirse, CHP ihtilâl olmayıpta DP nin yalnış tutumu yüzünden, seçimle i? başına geçseydi, kısa sürede yine devrilecekti. Devrilecekti zira biitnn karşı kuvvetler, tutucusu, gericisi, çıkarcısı Devletparti hiıviyetinden kurtulamamış *e halkla ilişkisini gerçcktej fcuramamış olan bu partinin karşısınd» bırleşeceklerdi. Belki DP içinde olmayacaktı karşı kuvvet birikimi. An» herhalde bir başka teşekkül önünde sonunda CHP yi yiyecekti. Nitekim 19631965 arasında Halk Partisi Anayasamn getirdiği özgurlük düzenini tâviz vermeden korumuş, batta Anayasanın öngörduğü sosyal devlet ilkelerinden bir kısmmı eksik de olsa • nygulama alanına sokabilmiştir. Fakat onun yanında halkla birleştiğini, arada> ki kopukluğu giderdiğini söylemeğe ımkân yoktnr. Aksine halkın y » rarına olan uygulamalan, âdetâ zorlayarak ve halkın karşısına geçerek getirmek gibi bir garip ve çelişik rutumda görünraüştür. \slinda bu çelişikliği de Ubi gönnek gerekir. Çünkii CHP 1963 de iktidara geldiği zaman ynkarda sövlediğimiz gibi • hazırhksız oluşu bir yana • bünyesini değiştirmis değildi. Belkı teşkilâtı, genel merkezi kişiler olarak gençleşmis, ve yeni bir kadro işbaşına geçmisti. Ne varki çoğunlukla yeni kadro, Genel Merkezde de Teşkilâtta da kafa yapısı ve tutumu bakıtnından eskının devanu idi. Çoğu yerde, &deta siyasi miras gibi, vöneticilik babadan oğnla intikâl etmisti, dolayısivle halk, karşısında CHf yi yine devletpartı olarak görıiyordu. lloğrudur te>a janhştır ama. Adalet Partisi koalis>on sırasında ve daha sonra, halktaki devletparti ürkekliğini başariyle söraürmüstür. Bugun bile iktidarda olduğu halde, CHP ye karşı hücumlarını, aynı urkekliği canlı tutacak şekilde, devam ettirmektedir. Oyleyse ne yapması tâzım CHP nin ki hem Türkiyedekl denge bozulmasın, hem de parti ilerde iktidara geiip programını uygulayabilsin? Tek çâre halkla baglantıyı knrabilmek, balkın icine girerek devletparti imajını somut davranışiarla yıkabilmek ve yapılacak şcyleri Ona anlatarak, hazmettirerek, isteklerin ondan gelmesini saelamaktır. Runlar olmadıkça ya da bunların oluşu sadece bir avuç adamdan beklendikçe. Halk Partisi faraza ortanın solunu bırakıp yeminbillâh ederek sağa da gerse, yahut bazılarının istediği gibi, oıtada da lakılsa durum değiymeyecektir. Naaşlar hakkındaki kararın tatbiki güç olacak \ ANKAR4 (Cumhurıyet Burosn) | Hukumet «.evrelerı ve bazı | vuksek makamlarda Menderes, • Polatkan ve Zorlu'nun naaşları [ nin «Evüpte normal mezarlık sınırları dı«ında bır yere çomülmemesi» eğılımı kuvvetle belırmı^tır. Bu jonden Istanbul Be ' ledıye Meclı^ının Ejupte turbe yakmında mezarlık smırUrını aşan bır alanı tahsıs ıçın aldığı kararın uygulandbılmesıne pek ımkân gorulmemektedır (Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) NELBR YİYORUZ? Kesilmek üzereyken 37 eşek ile 14 katjr ele geçirildi Gozlerı yerinden fırlamış, saçı sakab bırbırme karışmış, uzunca boylu adam boğuk sesı Ue «tnanuı bana kesim yapmıyacaktım. dı\e mınldandı. Sonra ıçmı çektı ve: «Niçüı kesim yapayım. Yabancılar, nışanlılarına hediye edijorlar bunları. Onlara satmak içın getırdim» dedı. Komıser sm:rlenın;ştı «Katırları da mı yabancılar nisanlılanna hediye ediyorlar. Leşler ne oluyor?» cuye bağırdı... Neşe Yazıcıgil Güzellik Kraliçesi seçildi Mıllnet Gazetesının tertıpledığı Turkıje Güzellik Krahçesi seçımını 23 \a?ındaki guzel sekreter Nese Yazıcıgil kazanmıştır, 8 fmâlıst arasında japılan «on seçmede ıkıncılığl Hale Ağalday, uçunculuğu Jale G. Merıç kazanmıştır. 50 Y1LDÖNÜMÜNDE * * * Sessızlık ortalığı kaplamıştı On torüuk bır kamyon Londra asfaltından suzulerek Edimekapı surlarının pıs kokan arka so^^^^^^ kaklaıından bırıne gırdı. Bır mah zenin onunde durdu Şofonin yanında oturan ikı kışı hemen harekete geçtıler. Gurultü yapmamaya dıkkat ediyorlardı. Ama eşeklerın madı tutmuştu. Anırdılar. Semtın esmer vatandaşları r nci uyanmışlardı. Hemen ıkı et tâciri nin çevresını sardılar. Pay ıstıyorlardı. Anlaşmazhk çık tı. Gurultu uzerıne poksler geldı. Kesime hazır vazıyette canlı 30 eşek ıle 10 katır ve olu 7 eşek ıle 4 katıra el koydular.. Et tâcırı Faik Guler ı!e Sevki Tırpan'ı karakola I goturduler. Guler ve Tırpan, israrla kesim yapmıyacaklarını ve hayI vanları satacaklarmı soyluyorlardı1. Halbukı hayvanların ayakta duracak hallerı \oktu 4rkası Sa. 7, Sö. 5 te Gayri meşru tasarruflann durdurulması için 1917 TÖS, Ertem'e 29 ekime kadar miihlet verdi ANT\LY* Öğretmen atanmalarını protesto etmek amacıyla TOS Genel 3aşkanlığınca dün şehnmız Ofretmenler Lokalınde bir toplantı yapılmış, ve kabul edılen bıldırı ile Millî Eğitim Baksnı llhami Erteme 29 Ekime kadar muhlet verılmiştir. Bu süre içinde gajrımeşru tasarruflar dur durulmazsa Türkiyedeki bütün (Arka<ı Sa. 7. Sii. 4 de) m • İHT1LALİNİN HİKÂYESİ O OLAYLARI RESİMLERLE ANLATAN BU HİKÂYENİN TELİF HAKKINI Cumhuriyet Gfder Modde/er/ Tüzüğü değiştiriliyor ANKARA, (a.a) Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Dr. Vea'at Alı Özkan, Anadolu Ajansı'na ozel bır demeç vererek, «Halk sağhğını kornmak için gı da maddeleri tüziiğünün geniş çapta değiştirileceğini, tfizıik hü kümlerini yerine getirmeyenlere verilecek para ve hapis eeza lanrun arttırılması ile bu dâvalara bakacak ozel rnahkemeler knmlması için Adalet Bakanlıfıyla temasa geçilecefini» açıklamıştır. Özkan Tuzukte yapılacak deği şıklık ve tedbırlerı şoyle özetlemıştır: 1 Murakabeye yeterlı olma yan maddeler değıştmlecek ve gunun şartlarına cevap verecek hale getırılecektır. 2 Buyuk gıda sanavii için bir otokontrol si'temı sart koaulacaktır (Arkaaı Sa. 7, Sü. 8 de) BLRAS1 GÜMRÜK DEGtL Türkiye Kur'an Kurslarını Koruma ve Idamc Ettirme Demekleri Federasyonu'nun, dün yapıian ikinci dönem kongresinde yapıian konuşmalan toplantıya gelemeyenlere dinletmek amacıyla birçot delege salona teypleriyle gelmış ve sesleri banda alnuştır... "LONDOH EXPRESS"TEN SATIN ALDI Kur'an kurslarmın arttırılması istendi > urkıye Kur'an Kurslarını Koruma ve Idame Ettirme Derneklerı Federas\onunun yıllık kongresı, dün Cafaloğln öğrenci Lokalinde, çok kalabalık bır dınleyici topluluğunnn istıraki ile \apılmıstır. Turkıvedekı 208 Kur'an Knrslarını Koruma ve Idame Ettirme Oerneğının temsılcılerinin delege olarak katıl Işverene göre grevler politik nedenlerden çıkıyor Mücahıt BEŞER «İşçilerin siyasett tiilen katd> malarının faydalı mı, yoksa zarar lı mı olacağı» konusu «Türkiyede Sernıaye • Emek Münasebetleri» seminenne katılanları ıki gün den beri en s,'°k ıl'nlendıren sorun olmuştur. Geneltş Sendıkası Araştırma Bürosu Muduru Engın Unsal'ıa oncekı akşam, «Türkiyede ışçi sen dikalan» konusunda yaptığı konuşma uzerıne çıkan fartısmalar sırasında tşveren Sendıkalan Konfedera'vonu Ba>kanı Dr Şa(Arkası ha. 7, &u. 3 te) O YARIN Cumhuriyet'te I: dıkları kongrede, Dıjanet Isleri Müfettişlerinin, Kar'an kurslanna katılan ögrencilere ve hocalara baskı yaptıklarından şikâyet edilmiştir. KongTede oknnan Federaıvonnn yıllık faaliyet raporunda, mütettişlerin Knr'an kurslanna katılan dğrencılere, mevzuat dışında çesitli sualler sordnkları. knrsun her Arkası Sa. 7. Su. 7 de