Katalog

M Mttju 8AHİFE OÇ DI Kanada Başbakanma göre Amerikanın siyasî durumu büyüklüğünün iicreti HABERLER • SENÎ DELHİ Muhalefet üyelerinin iddiasına göre yiyecek sıkıntuı çekilen Oruosa eyaletinde en aşafı 500 kişi ölmüştür. • MONTEVIDEO Dominik Cumhuriyeti Çarşamba akşamı Uruguay'dan, Karaipler bölgesindeki Amerikalılararası banş gücünün çekilmesi yolundaVAme rika Devletleri Teşkilâtına (O AS) baskı yapmasını istemiştır. • ROMA îspanyol tedhişçileri tarafından kaçınldıktan sonra evvelki gün serbest bırakılan Rahip Ussia, kendisini kaçıranların kim oldnklarını tam olarak anlıyamadığını fakat çok iyi muamele edildiğini söylemiştir. • KARTACA Tunus'un kuzeyinde bulunan Kartaca'da bir nükleer araştırma merkezi kurulacaktır. 0 LONDRA Deniz Adamlan Sendikası, Çalışma Bakanı Ray Gnınher'in grevden vazgeçme çafırısını incelemiş ve ka bnl etmemiştir. • LİZBON Bazı yabancı ga zetelerde yayınlanan Mozambik' in Rodezya'ya petrol gönderdıği yolundaki haberleri Portekiz hükumeti yalanlamıştır. 0 PARİS Avrnpa Konseyinin Şeref roisafiri olarak dâvet edilen Millet Meclisi Başkaru Ferrnb Bozbeyli'nin başkanlıfın da Türk Parlamento heyeti Pariste birkaç saat kaldıktan sonra Strazbnrg's hareket etmiştir. • LONDRA Henry Moss'un Mağazasının vitrinindeki balmumu mankenleri üzerinde sadece sütyenle kilot bulunan iki canlı modelle değiştirmesi saatlerce trafiği aksatmıştır. gM WA1IER hadiseler arasmda Alacağma sahin.. Cp Kısaca..I taleoını «agır agır»ıncelıyor • NEW YORK New Tork Taksi Soförleri Sendikasının 18 bin üyesi Çarşamba akşamı, tak si sahiplerinden daha yüksek bir yüzde almak için, greve baslamışlardır. 0 GEORGIA Amerika'nın meşhur Lockhead firması 1970 yıllannda ticarî hava yolları için kullanılacak ve 800 kişi taşıyacak bir uçağın maketini evvelki gün teşhir etmiştir. • AMMAN Suriye, Ürdüıı ve Sundî Arabista'nın içinden geçen ve Birinci Dünya Harbi sırasında yer yer bavaya nçnrulan Hicaz demiryolunun yeniden işletmeye açılması için görüşmeleri başlamıştır. • CAKARTA Endonezya hükumeti hâlen Komünist ülkelerde okuyan öğrencilerini geri çağırmıştır. • CAKARTA Cakarta Hay vanat Babçesinden kaçan 8 metre boynndaki bir piton yılanı öl dürülünceye kadar bir bebek, bir çok tavuk, köpekler ve kediIeri yemiştir. • HONG KONG Kuzey Vietnam'a kadar yola devam etmek istemedikleri için gemilerin den aynlan 8 Yunan denizcisi hâlen beş parasız ve iki gündür aç olarak Hong Kong'da bulunmaktadır. • \VASHf.NGTO.\ Başkan Johnson hükumeti Birlesik Ame rika kongresinden, Dofu Alman ya hariç, Avrupa'nm komünist ülkelerinden ithâl edilecek mallara «en imtiyazlı memleket» tarifesinin tatbiki bahsinde devlet başkanına yetki verilmesini ıstemiştir. . • JOHANNESBURG Güney Afrika Millî öğrencıler Bırliği Başkanı Ian Robertson'un hü kumet tarafından sürgün edilmesini şiddetle protesto eden Üniversite öğrencileri memleket ölçüsünde gösteriler yapmaya hazırlanmaktadırlar. 0 ROMA Otobüs ve Troleybüs isçileri Italya'nın bütün şehirlerinde 24 saat süreli bir greve girişmişlerdir. Ü NEW YORK, (a.a. AP.) Thant'Ia Vietnam meselesini Başbakanj a görüşen Kanada Pearson, şerefine verilen bir yemekte, «Doşt olmak için Amerika fazla büyük, fazla kuvvetli, fazla zengindir» demiştir. Lester Pearson Amerikanın mıl letlerarası yükün büyük bir kısmını taşımaya yardım edecegini belirterek «Bu büyüklüğün ücreti dir, tesbit edilen bir siyasetin sonucu değildir» demistir. Ote yandan Pearson'un endişe verici olarak nitelediği Vietnamda çarpışmalar devam etmektedir.Geçen hafta ölen Amerikalılarm sayısı 82 yi bulmuştur. Bütün. savaşta 1961 denberi ölenlerm sayısı böylece 3234 e yükselmış olmaktadır. Bu arada Amerikan uçaklan Hayfong limanına çok fazla solcul muş ve civarı bombalamışlardır. VVashington, (a.a) pazartesı günü yapılan nükleer deneme sırasında, Komünist Çinin, 130 bin ton TNT'ye eş güçte bir bomba patlattığı sanılmaktadır. Bir basın toplantısı düzenleyen Bakanlık sözcüsü Robert Mccloskey, denenen silâhın Hidrojen bombası olup olmadığımn henuz tesbit edilemediğini patlamanın şiddetinin tahminlerin üstünde olduğunu belırtmiştir. Sözcü, Batı Çinde yapılan deneme bakkında alınan yeni bilgiler sonucunda, patlamanın, diğer iki denemedekinden kuvvetli, orta derecede olduğu kanısına varıldığını açıklamıştır. Çin bombası Kahire < M AP Radyolar) osigin'in Mısır ziyareti dolsyısıyla daba da artan Amerikan sleyhtan hava yüzünden, Mısır'ın Amerika'dan ifltediği 100 milyon dolarhk kredinin VVashinçton'da olumsuz karşılanacağı anlaşılmaktadır. ÜVashington'dan gelen haberlere göre, Mısır'ın kredi talebinin gözden geçirilmesi uzun sürecektir. Bu haberleri yorumlayan Mısır hükumet organı El Ahram ise, «gayesi, S. Arabistan' daki kralcı rejim ile Israel'i j desteklemek olan Amerikan şan j tajı kabnl edilmiyecektir» de j miştir \ öte yandan Kosigin ve Nâsır 5 dün Assuan baraj bdlgesine giderek büyük tezahüratla karşılanmışlardır Bu arada dün Kahire'ye gelen Yemen Başbakanının KosiginTe bir görüşme yapa cağı tahmin edilmektedir. K giitmeye imkân var mı ? üdümlü ekoncmi fikrine karşı koyan Muhafazakârlar, iddialannı insan tabiatzıun zaailarına dayarlar. İnsan hakkında daha iyimser görüşe salıip Liberallerin karşısmdaki Muhafazakârlara göre, popüler olmıyan tedbirier gerektiği zaınan Keynes'ci yönetmenlere giivenmek mümkiin değildir. Muhafazakârlar ekonominin bankacılar yerine politikacılann ellerine terki hallnde hatalı yönetileceğine inanırlar. Çünkü politikacılar için önemli olan seçimlerdir; halbuki çocukluklarından beri popüler olmayı beklememeleri öğretilen bankerlerin dayandıklan şey, .şahsiyetle ilgisi olmayan, altm standartıdır. G • VVASHİISfGTON Mütevaffa Cumhurbaşksmı Rooswelt'in oğlu Franklin D. Roosevelt, Jr. New York Valiliği için adaylığını koymuştur. Danimarka EFTA yı bırakıyor mu{ animarka Dışişleri Bakanı Per Haekkernp Bergan Ticaret Odasında yaptıfı bir konaşmada, kendisine baflı karullarda değişiklik yapmadığı takdirde Danimarka'nın belki Avrupa serbest mübadele bölgesinden (EFTA) çekileceğini göylemiştir. Hükumetın organı kabul edi KOPENHAG (a.a.) len Sosyal Demokrat eğilımlı «Aktaelt» gazetesinm Başbakanın bu konuşmasına «7>'ler Bakanlar Konseyının Norveç'te açıl dığı günkü kadar uzun bir yer ayırması oldukça mânâlı görül mektedir. Başbakanın Avrupa Serbest Mübadele bölgesine bu ihtanna «Aktüelt» gazetesinde büyük bir sahife aynlmış olması tanm ülünlerinin serbest mübadele böl gesi anlaşmalanna dahil edilme sini istemeğe Danimarka'nın bu defa kararlı olduğunu göstermek tedir. Politikacılar, en popüler yol oldoğn için ekonomiyi genişletlrler; tabiî bolluk, yerini keskin bir buhrana terkedinceye kadar... Muhafazakârlar bu duruma değinerek, enflâsyonist olsa da bolluğun politikacılar ve seçmenler tarafından sınırlanamıyacağını söylerler; çünkü bu politikacının da, seçmenin de tabiatma aykırıdtr. Biz, simdi muhafazakârlann iddiasıntn pratik bir denemesine şahit oluyonız. Ülke halâ, tarihindeki en uzun süreli refahın zevki içindedir. Fakat şiındi hatalı olmasına imkân bulunmayan enflâsyon belirtileri de görülmeye başlamıştır; mallara olan talep, mümkün olabilecek arzı sıkıştırmaktadır.. Tüketim mallarındaki fiat artışı daha yılda yüzde 3 ü bulmadığı için enflâsyona «hafif» deniliyor. Fakat Ekonomik Danışmanlar Konseyi Başkanı Gardner Ackley'in bu hafta söylediği sözler ilgi çekicidir: •Eğer tüketim malı fiyatları ve endüstri kârlan bu süratle artarsa, 1967 için ücretlerde daha büyük artışlan beklemek zorunda olacağız ve o sıkıcı ücret fiyat çarkı dönmeye başlıyabilecektir* İmkân yoktur Kennedy Johnson refahının miman Walter Hellertn bize anlatüğma göre, bu yıl her üç ayda bir gayn safi milli hâsılada 14 ile 16 milyar dolâr tutan artış beklenmektedir. Halbuki, fıatlarda bir enflâsyona gidilmediği takdirde, ekonominin 10 veya 11 milyardan fazl» üretmesine imkân yoktur. Buna benzer rakamlar, Dr. Heller ve Prof. Samuelson gibi önde gelen ekonomicileri, mal ve hizmetlere olan fazla talepte bir kısıntı yapabilecek tedbirier alınması gereğine inandırmaktadır. Tavsiyeleri ise idare tarafından mukavemet görmektedir; idareye göre kasım seçimlerinden önce Senatoya vergi zammını götürmeyi önliyecek bir olayın vukubulması ihtimali vardır. Eksperlerin tavsiyelerine poüükacılann mukavemeti, muhafazakârlann yeni ekonorai hakkında ileri sürdükleri tenkitlerle bağdajır durumdadır. Hükumet, muhakkak ki, enflâsyon açık bir sekilde belirdiği takdirde sınırlayıcı vergiler istemeye söz vermistir. Ancak kanun yapma usulümiizde uzun bir zaman aldığı bilindiği halde yeni vergileri hazırlamamaiarı gözlerinin, ekonominin sıhhatinde değil, seçimlerde olduğunun ispatıdır. Böylece, hükumet acele hareket etmediği takdirde, belki de yaz ortalannda, bu vergilere çok fazla ihtiyaç duyulduğu zaman vergiler hazır olmayacaktır. Bu konularda hükumet evvelce de yanılmıştır. Az zaman önce, ocak ayuıda, vergilerde bir artış ve enflâsyonist bir bütçe açığı olmadan, memlekete hem Vietnam'da başarılı savaşmak için silâh, hem de Büyük Cemiyeti devam ettireeek tereyağı söz veren bir bütçe sunduğu zaman da yanılmıştı. Hükumetin ocaktaki iddiasının yanlış bir hesaba dayandığı şimdiden ispatlanmıstır. tdari bütçe açığı olarak yalnız 1^ milyar dolâr söz verilmişti. Geçen hafta sonunda bütçe bürosunun Meclisin sivil masraflara, bütçe açığını üç milyar dolâr arttıracak bir ekte israr ettığini Başkana bildirdiği söyleomektedir. Ayrıca ocak aymın silâh ve tereyağı sözü, Vietnam'daki teşkilâtlanmanın ana kısmının bu yılın yaz ortalannda biteceğini kabul etm'işti. Savunma Bakanı Robert McNamara, bu aralarda, teskilâtlanmanın daha geniş tutulması ve hesaplanandan daha uzun zaman devam etmesi gerektiğini söylemis ve rakamlara veya zamana bir sınır koymayı reddemustir. Ir eskl lâf vardır, galil devlet İçin söylenmiştir. Alacağma sahin. verett ğine karga! derler. Bu d < mektir ki; alacağını hiç bırakma vereceğine de aldmş etmez. De\ let böyledir; ama her zaman böyl olmuştur. Bakma size bir küçü nıisal: 1965 eylülünde Parlâmentoda b kanun çıktı. 1950 ye kadar emefc liye aynlmış. olanlann (dul ve yc timler dahil) maaşlan 1950 de c mekliye aynlmış olanlann maa seviyesine çıkarılacak. Tabiî bu bi takım hesaplarm yapılmasmı ge rektiriyor. Kanun eylulde çıktı. Maas sa hiplerinden maaş beratlan isten di, toplandı. Ankaraya gönderildi Diğer vilâyetler ne halde bilmi. yorum; bugüne kadar (yani S ay. danberi) İstanbulun 25 bin maa! beratuıdan yalnız üçte biriniı muamelesi yapılıp gönderilmlş üsttarafı bekliyor. Git gel arayıi duruyorlar. Sorduğunuz zaman tstanbul Del terdarlığı ve Malmüdürlükleri, Biz evrakr gönderdik, Ankaradan gelinceye kadar yapacağımu bir iş yok! diyor.. Mart başında maaşlar verilirken! Henüz zam muameleniz bitmedi. Arada celirse ek bordro ile vereceğiz. dediler. Mayısm ortasmdayız. İstanbulun yirmi bine yakın maaş sahibinin hâlâ muamelesi yapılmamış, haziran başmdaki maas da zamsıs verileeek.. Ne bu. revayı hak mıdır?. Bo adamlara bu zammın yapılması muhtaç olduklan içindl. Kanun çıktı; Maliye Vekâleti muameleleri ikmal etmiyor. Galiba biras ayıp oluyor Neden?. Bu zamlar 196S danberi maaı sahiplerinin hakkıdır ve bu zammı hâlâ alamamışlardır. Halbuki yine aynı adam vergisini. vâdesioden bir gün geç verirse ilk ay için yüzde 10, gerisi için yüzde 2 zamlı olarak ödemeve meohurdur E devlet neden vaktinde veremediğl zam için de aynı usulü tatbik etmez? Çünkü o devlettir, ve devlet hâlâ kendl vazifesini hakkiyle idrak eden bir kadroya. bir zihniyete sahip olamamıştır. Asırlardanberi bu böyledir. Hangi rejim gelirse gelsin devlet ve devletçiler eayrimesuldür ve durums hâkimdir. İşte ben Türkiyede devletçilijH bunun için istemem. çünkü daha nortnal vazifesini tam olarak yapamamaktadır. Ama beride 212 numaralı kannna göre bir gazete peşin ödeyece» ği maaşı tam gününde vermezsa her gün için yüzde 5 faht ödemeye mecburdnr. Başkasma geldi ml mneyyideler bol.. ama kendisine geldi ml o başka lâkerda. İşte «alacağma sahin. verecetnne karga> lâfı budnr. Biz alışınısız da devletçiliğl bir mal sanıyorur Bakinız devlet hem de kanun yohryla ne kadar haksızlık yapar?. Sizden fazla vergi alır farkma vanrsmız, istersiniz. hesap. kitap fazla ahndığı meydana çıkar. Bundan dolayı knnsere bir sös söylenmez. (ama eksik alan olursa adamı mahkemeye verlrler.) Ne ise, fazlayı gelecek sene vergisine mahsup edin dersiniz: kabul etmezler. Siz «geri alın sonra bize verin! derler Ne tuhaf değil mi?. Çok tuhaftır ama alışıldığı İçin gülünmez. Sonra efendim, işiniz olur. bu fazla verdiğhıiz parayı bir sene Hususî Muhasebeden aramazsanız, para güme ırider. Göz göre göre devletin sizden fazla aldığı ve geri vermeb mecburiyetmde olduğu parayı bir sene aramazsanız üstüne bir bardak sa içiniz, mürttrâ zaman var^vermem parayı! der; ve bunu çöğsünü eere gere söyler Zaten bu paralar geri ahnamasm diye zorluklar çıkanlır.. ne gibi?. Vergi fazlasını, vergiyi tahsil etmiş olan şuba verse ya geriye. Hayır! Mutlaka venrinm nevine göre. ya Hususî Mnhasebe. va Defterdarlık iada edebilir. Oralara da çidip evrakı aramak. muameleye koydu>^>!ilc zordur Busrün. vann derken hir de bakarsınız mürunı zaman olmnş. paranız yanmış. Amaa» tahakkuk etmiş bir vereı için mürnrn zaman on senedir Vant dev. let fazla aldığı tahakkuk etmiş bir vergi fazlası İçin şahsa anrak bir senelik bir mühlet ve kendl lehine bir «enelik müruru zaman kabnl ederken vine tahakkuk etmiş bir vergi alacağı için kendl lehine 10 senelik müruru zaman koymuştur Böyle hufcuk olur mu? Böyle hak ve vazife dengesi kurulur mu?. Dostlanmdan bir ernebi memur var. Memleketindeki vergi dairesinden bir mekrup almış. «geçen sene vergisi Içiu yaptığmi7 tediyede şu kadar fazla ödediğinia anlaşıldı. Fazla parayı gelecek sene verginize mi mahsup edelim, yoksa nammıza bankaya mı vatırahm?. diye sormuslar. Ne dersiniz?. Muhterem maliyeriler? Vergiciler? Razineciler? Hele devletçiler, hele sizler. bele sizler?!.. Bizde devlet, millete bir takım haksız ve adaletsiz usulleri tatbik etmeyi mubah, hattâ vazife telâkki etraiştir. İşte şu emekli maaşını sekiz aydır vermiyor. Bundan dolay. hiç bîr sorunıluluğu yok!. Ama ben alacağımı bir sene aramazsam göa göre göre; •Evet senin hakkuıdı bu para, ama bir sene aramadm, vandı» diyebiliyor. flalbuki ferdler arasında müruru zaman dâvalannda borclu olan «borcum vardır ama zaman çpçti» dese munını zaman döşer ve borcunn ödemeve mecbnr olnr. bizde devlet ve haklan bn kadar dengesizdir Ben bnnlan vazınca ne olayorum?.. Vergi aleyhtan çıkarcı değil mi?. E ben hunlan sağ kaldıkça .vazacağım. Tâ ki devlet devletliğini bilsin!. Millet de hakkını!. B. FELEK • LONDRA Londra polig gücünün köpeklerinden Rex bir polis fcöpeğinin vapabileceği en kötü şeyl yapmış bir polisin ba cağıns ısırmıştır Olav sırasında da pplisle Rex'in kovalamak'a olduklan bir süptaeli fahıı ıavuf up gltmiıtir, r#r; ilkf çekilişine 4ükatılabilmek tasarruflarınızm \ lamamıhı tarihirie Btokasına yatırınız. 50 Apartman Dairesi 5 adet 100.000 lira 50 adet 10.000 lira 100 adet 5.000 lira 5 0 0 adet 1.000 lira ayrtca Yanlış gayretler Böylece enflâsyoncu baskılar kuvvet kazanmaktadır îşçileri fazla ücret istememeye, iş adamlarını yatırımlarını azaltmaya ve kârları sınırlandırmaya ve alıcıyı alış yapmaktan kaçınmaya Umâ etmek için hükumetın gösterdiği gayretler bunu gösterir. Halktan bir enflâsyon durumunun talep ettiği ve imkân verdiği şekilde davranmamaları istenmektedir. Mali tedbirlerle yapüması gereken bir işi, propaganda yoluyla yapmaya çalışmak haksızlıktır ve yürümeyecektir. Yakın geçmiste, henüz fazla bir talep yokken, bilhassa yarıinhisar durumunda olan endüstrileri ile fiat ve ücretleri etkiliyebilen büyük sendikalar bahis konustı olduğu zaman gönüllü tedbirlerin kullanılması haklı görülmüştü. Fakat bugün enflâsyon durumunun mevcut olduğu ve fiatlarm arttığı bir anda fertlerden hayat standardlarını korumamalarını veya enflâsyonun mümkün kıldığı kârlan almamalannı ve kendi ekonomik çjkarlan yerine Başkanın nasihatleriyle hareket etmelerini istemek mantıksızlıktır. Bu nasihatler işlediklerj takdirde, çok kolaylıkla, ülkenin daba çok genel iyiliğini düşünen ve vicdanlı halkını cezalandırabilir Bunlar herkesi kapayan kanunlar için zayıf vekillerdir Ve muhafazakârlann kamu meselelerinin yönetiminde iktisadi demokrasiye itimat edilemiyeceği yolundaki kötümser düsüncelerüıi ispatlamaktadır. Hazıram^ A I 1 Yd. Sb. ve Askerî Memurlarla, Yd. Astsb ların 1966 Yılına ait Yedeklik yoklamalan iki yoklama grubu halinde Mayıs v« Haziran 1966 aylan içinde yapılacaktır. 2 Her Yd Sb. ve Askerî Memur, Astsb, Tâyin edilen bu iki ay içersinde müracaat ederek yoklamalanm bizzat, mektupla veya bir aracı (Vasıta) ile yaptıracaklardır. 3 Hasta olanlar Tabib raporlannı yoklamaların bitim rarihine kadar TaahhüUü bir mektupla şubelerine göndereceklerdir. 4 Muayyen müddet bittikten sonra gösterecekleri mazaret ve hastalıklan kabul edilmeyecek, haklarmda 5434 sayılı kanunun 2 nci maddesi gereğince, (250) Lira para cezası tatbik edilecektir. 5 Çağ dı?ı olan Yd. Sb. As. Memur ve AstSb. lar durumlannı Şubelerinden öğrenebilirler. (Basın 429 12558/5318) istonbul Askerlik Ooiresi Başkanlığından: zengin para ikramiyelerî (Vadesiz her 200, vadeli her 100 liraya bir kur'a,numarası) Türkîye Selüloz ve Kâğıf Fabrikaları İşletmesl Genel Müdiirlüğünden: İZMİT tmalâtımızda kullanılmak üzere balyalı «ap saman safıiî^ alınacaktır. Teklifler Trakya, Eskişehir ve Polatb bölgesi için 1000 tondan diğer bölgeler için 500 tondan az olmayacaktır. Teklifler şartname ve mukavele tasarısı esaslan dahilinde muvakkat teminatla birlikte 30 mayış pazartesi günü saat 17 ye kadar İşletmemizde bulundurulacaktır: Şartname, tzmit'te İşletmemizden veya İstanbul, Ankara, İrtibat Bürolanmızdan bedelsiz temin edilebilir: İşletmemiz ihaleyi yapıp yapmamakta veya dilediğine vermekte aerbest olacaktır: (Basın 13034/5348) TÜRKiYE paranıxın... iatikbalinizln BANKA5I emniyetidir