Katalog

MUKAYESELİ MODERN MUAŞERET (GÖRGÜ) Nâzım Sılanoğln İnsanın kendine, hemcinslerine ve topluma karşı vazifeleri, davranışlan vv durumlan alfabetik şekilde düzenlenmiştir. Batı memleketlerdeki değişık âdetler de işaret edilmiştir. Pratik bilgiler ve Ev Dekorasyonu bahisleri de eklidir. Nefis ciltli 15 liradır. HfKHÂP ve AKA KİTABEVLERİ Üâncılık: 1308/1423 umhuri KURüCUSü: YUNIJS NADÎ 42. yıl soyı 14917 Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: tstanbul No. 246 Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 99 Çarşambo 9 Şubat 1966 İnönü'nün ikazına Demirel cevap verdi: THANT, BARIŞ GUCUNU KISMEN VEYA TAMAMEH GERİ ÇEKMEYİ D U Ş U N U Y O H "Bütün sonutlat Atasağun, iç politikada gerginliği azaltacak teşebbüsler yapıyor ANKABA (Cumhuriyet Bürosu) Ana muhalefet Partisi Liderı îsmet înönünün, öncekı gun Başbakan Demirelden randevu isteyip, kendisiyle başbaşa yaptığı 45 dakikalık görüşme, siyasî çevrelerde ilgi ile karşılanmış, gerek CHP yetkili organları, gerekse AP organları sabahtan itibaren üstüste yaptıkları toplantıda olayı incelemişlerdir. Dün saat 11 de CHP., Senato grup yönetim kurulu Millet Meclisi grup yönetim kurulu ve merkez yönetim kurulu bialeşik olarak CHP. Genel Merkezinde Genel Başkan îsmet Înönünün başkanhğında üç saat devam eden bir toplantı yapmıştır. Bu toplantıda înönü, Başbakan Süleyman Demirel Ue yaptığı görüşme hakkında kurul uyelerin bilgi vermiştir. ı BİLİNMEYEN Türkiy N ATO'ya şikây etti K. DAPONTE Atinadan bildiriyor ir hükumet sözcüsü dün, Yunan makamlarının ve karasulsnmn son 10 gün zarAnkara, (Cumhuriyet Bürosu) fında Türk uçak ve harb gemirevci Teksif işçileriyle leri tarafından devamlı oıarak ihlâl edilmesinin, üunan HükuEmniyet kuvvetleri ametince protesto edildiginı bilrasındaki çarpışmadan 24 dirmiştir. Sözcüye göre protessaat sonra İzmir'de duto Ankara Hükumeti nezdinde rum sâkinleşmiştir. Tahyapılmış, ayrıca Türkiye NATO' kikata devam edilmekte ya şikâyet edilmiştir. olup, hâdisede tahrik bııöte yandan Yunan Dışışlerı Bakanlığı, Sgurdeos'un gerı alın lunduğu volundaki iddiamasından sonra Ankara Büyuk lar hâlen doçrulanmamı^elçılığine genç bir harıcıyecının trt. Bu konuda bir konuştâyin edileceğini bildirmışür. ma yapan İçişleri Bakanı, Sözcü, yeni Büyükelçi için onümüzdeki günlerde \nkara Hiiku «İşçilerin tahrik edildiğimetinden ağreman isteneceğinı ni»: TtP mUletvekilleri ise de eklemiştir. Diplomatik göz «Hükumetin yerine ffetirlemciler, Türkiyenin Atina Bümediçi vaadlerin kitleleri yükelçisi Tuluyu ani olarak Antahrik ettiffini» ileri sürkaraya çağırmasının, Yunan Hükumetinin Ankaraya yeni Bü müşlerdir. yükelçı tsyinim çabuklastıracaİçişleri Bakonı • ğını belirtmektedirler. Izmir'de grevci işçilerle EmniHeyecan yet kuvvetleri arasmda geçen çarpışma olayı söz konusu edilte yandan, Başbakan YarÛ dımcısı ve Dışışlerı Bakanı miştir. Üyeler, olayın Grupa geÇirimokos dün yapılan bir top tirilip etraflıca görüşülmesini istemişlerdir. lantıda, cumartesi gunü Turk Olay hakkında İçişleri Bakanı Hükumeti tarafından verilen PObilgi vermiş, özetle. sunlan söyleta hakkında kabine ü/elerıne bıl miştir: gı vermiş ve fikir teatısuıde bu«Işçiler arasına giren muharrik lunmuştur. Atinadakı hüüumet çevrelerine göre, «Türk notası iç bir grup işçileri tahrik etmiş ve işçiler barikadı ve zabıta kuvvetpolitika endişeleri vüzünden halerini zorlamıştır. Zabıta havaya ıırlanmıstır. Yunanistan zorla ikaz ateşi yapmış, daha önceden Enosise basvurmayı ve Kıbrıslı (Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) Türklere baskı yapmayı bıç bir zaman düşünmediginden, nutacla öne sürülen iddialar asılsızdır^ Dığer taraftan, hükumeti destekleyen ERE Partisi organı «Kathimerinı., «Türk notası Tunan Hükumetince önemli sayılmıyorsa, askerî hazırlık ve alârm baberleri ile kamu oyonun heyecana verilmemesi gerekti|ioi» yazmaktadır. BODRUM ŞİLEPİ Cumhurbaşkanı vekili parti liderleri ile görüşecek Ankara (Cumhuriyet Bürosu) İç politika olaylannın gergin bir safhaya gelmesi üzerine Cumhurbaşkanı Vekili Ibrahim Şevki Atasağun, siyasî teşekküller arası muvazeneyi tesis etnıek ve havayı yumusatmak gayesiyle bazı teşebbüslere girişrniş bulunmakta dır. Atasağun, dün, önce Kontenjan Grupu adına Âmil Artus ile daha sonra da Millî Birlik Grupu Başkanı Fahri Özdilek'le iç meseleler, memleket dâvalan ve gerginliği azaltacak tedbirler üzerinde görüşmeler yapmıştır. Atasağun'un ayru maksatla parti liderleri ile de görüsmeler yapacağı bildirilmektedir. Cumhurbaşkanı Vekili ilk görüşmeyi bugün saat 11 de CHP Genel Başkanı Inönü ile yapacak, saat 1 de de YTP Genel 7 Başkanı Alican ile görüşecektir. Atasağun diğer liderlerle de yarın görüşecek ve bütün bu görüşmelerin sonucu bir tebliğ ile kamu oyuna bildirilecektir. B Bodrum şilebinde dün isyan çıktı ' ' ; | G İSKENDERUN Libya'dan limanımıza gelen Koçtuğ firmasına bağlı Bodrum şılepinde dün sabah ısyan çıJnnış, geminin süvansi Adnan Zor'a karşı gelen mürettebattan 15 klşi geminin telsizini, dümen ızan haberlere ve ortak topzincirini, pusulayı tahrip etmiş, halatlan kopannış, aynca gemi anbalantıda anlatılanlara göre a nnda bulunan iki otomobili ve bazı malları hasara uğratmışlardır. na muhalefet lideri Îsmet Inönü, Olay mahalline sevkedüen polis AP. Genel Başkanı ve Başbakan ekipleri tarafından isyancıların Süleyman D^mirele, «Durum gergindir. Getirdiğiniz af ve se daha fazla tahrip yapmalan önlenmiş, elebaşüanndan Mehmet çim kanunları ile durum daha Alkan ile Abdül Metin Işler Uk da ağırlaşacak, vahamet kesbedecektir. Bu kanunlan bir mud sorgularını müteakip tevkif edilmiçietöa. Diğerfcayfalarhakkındet tehir etmeniıın faydalarma da da soruşturma yapümaktadır. dikkatinizi çekerim» demiş, Batı Almanyada çıkan bir ihti«Memleketin içinde bulundufu laf üzerine tayfalar kaptandan havayı iyi görmediüni» belırtgemici cüzdanlannı isteyip gemimiş ve bunun nedenlerini anlatyi terketmek istemişlerse de bumıştır. Inönü, Demirele AP iktidarının işbaşına geldiği günden na muvafiak olamamışlardır. Anitibaren ızlediği politikanın cak dün sabah îskenderun limamemlekette bazı endişeler yaratnına yanaşan şüepteki tayfalar, tığını, sükuna ihtiyaç duyulması Abdül Metin ile Mehmet Alkan'ın gereken bugünlerde AP iktidarıtahrikleri üzerine isyan etmişler(Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) dir. Inönü Demirel görüşmesi S Dünya Bektaçllefinin lideri Fehmi Dede, Tirandaki Tekkede Yılmaz Çetinefe izahat veriyor... Senatoda Bütçe görüşmeleri YAZI ve F0T06RAFLAR Yılmaz ÇETİNER B. M. de lehimize oy kullanan 5 ülkeden biri Bütün hazineyi ahp giden Kıral Zogo Yüda ikiüç kere toplanan Arnavutluk Parlâmentosu ü n ü n Tdılikeli • Dönemeç Demokratik düzenin tehlikeli bir gelişimi «gevşek idare» nin teşekkül etmesidir. Hemen işaret etmek gerekir ki gevşek idarenin hoşgörü ile özgürlüklerin kanun sınırlan içinde kuUanüması anlayısiyle ilgisi yoktur. Aksine bu biçim idarelerde bir yandan özgürİükler kötüye kullanılırken öte yanda baskı kol gezmeye çalışır, sımflar, zümreler arası denge bozulur, idare edenler taraıtarlanna tâviz vermek, fakat karşısındakileri sindirmek yolunda büerek ya da bümiyerek süratle ilerlerler. Her ülkede gevşek idarenin nitelikleri şüphesiz ülkenin özelliklerine göre değişmektedir. Meselâ bizde başta gelen nitelıkler, irticaın hortlaraası, ihkakı bak, dolayısiyle anarşi, ve en tıpık belirtisi de suiistimaller, rüşvetler, devlet kesesinden zenpn olma eğUimlerinin artmasıdır. Böyle idarelerde iktidarlar ıpın ucunu kaçırmaya başladıkların. gördfikleri zaman otoriteyı saglamak ama. eıyla bir takım tedbirlere kararlara da giderler. Ama bn kararlar şaşkmlıktan ya saçma sapan olur. ya da iş çığınndan çıktıgı ıçın oygulayıcılarelinde saçma sapan hale gelir. Ters nygulanır. hatta çok zaman uygulanmaz. 1950 • 1960 devresinin son aylannda bu keşmekeşi görmüşüzdür. 1960 Nisan ve Mayıs aylarında inip kalkan polis coplan ıdarenıd kudreti defil, aslında aczi idi ve gevşekliğin üzerine oturtulmasına çalışılan sert tedbirler Türkiyeyi 27 Mayıs gününe suratle suruklüyordu. Nitekim 26 Mayıs gecesi iktidar mensuplanm toparlıyan ihtilâlciler bile karşılarındaki gücün görünüşün aksme boylesrne erimiş ve bitmiş olmasına pek şaşmışlardır. Sanılır ki demokrasilerde gevşek idareden kurtulmanın tek yolu. parlâmentoda iktidan kuvvetli bir çoğunlukla ele geçirmek ve bu kuvvetü çoğunluğa dayanarak otoritevi sağlıyabilmektır. Oysa parlâmento çoğunluğu Ue kudretli idare arasındaki Ugi zayrftır. Aksine özellikle sınıf kavramlarmın yeni anlaşıldığı, az gelışmış, okuma yazma oranları düşük. ve çıkarlann. siyası organa hakım olmak istediği ülkelerde çogunluğun artması çekısmelerdekı dengeyi tek taraflı olarak bozuyor. devleti vönetenler ne kadar ıyi myetli olurlarsa olsunlar aşağıdan vukarıya doğru gelen ya da getirtüpn baskılann ethisinden kendilerini kurtaramıyorlar Buçün Türkbe bövle bir durumla karşı karşı\adır. Iktıdar partisi mutlak otoritevi tesis etmek için idarede kilit noktalarım, hattâ o noktalann dısmda kalanlan da deçiştiriyor, ote vandan Parlâmentodaki çoçunluğunu aritınp aynı zamanda vasama organı yolııvla iplerin tamammıı elinne bulunmasmı sağlamak amacını rüdüvor. Oysa farkında olmadıklan taraf. bu davranışlann idare gevşekliğini arttırdıçı ve özellikle güçlenen. sertlesen muhalefetın, ters yönde gelismeve baslıvan ekonomik ve sosyal şartlarla beraber artışı hızlanrtırdıçıdır. Kısacası iktidar. bir fâsit dairenin içine ginnek üzeredir. Günlerdir kı.lakları tırmalıan ihtilâl lâHan. surada burada cereyan eden olavlar. büdirilcr. hiicumlar. asıl önemlisi rejim uzennde başlıvan ve'sokaça atlamak istidadını gösteren tartışmalar bu gırışın belirtileri Ne var ki idare edenler hâlâ bunun farkında degıüer. Hâlâ kııvvetli hale çelmenin parlâmentodaki sandalya kuvvetıyle ve kuvvet çösterilerivle mümkün olabileceği hayalinin peşınde koT Memleketi bu çıkmazdan kurtarmak bu anlayıs devam ettiği sürece gerçekten güçtür ama güelüğün henüz imkânsızlık noktasına çeldiçini sövlivemeyiz. Eçer iktidar partisinm ıdarecılen 5nce 961 Anavasasının esprisi içinde kalmaya karar vererek fren mfiesseselerin isleyisini önlemeye çalışmazlar, kuvvetli olmak için kuvvetli eörünmek seklindeki hatalı antayışc . birfeenaraiterler, aşatıdan. yandan gelen baskılara E Ç s germevi becerebılırlene ve veÖÜ rilen örneklere eöre bu cabaya muhalefet de vardımcı olursa, Türldve süratle sürüklendiei rejim buhranmdan kurtulabılır, aynı «arnanda gevşek idare yerine, direksiyona hâkim bir ıdare tekrar kiı Washington, (a.a.) Amerikan ordusunun Walter Reed SağUk Merkezinde bulunan Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in dün de tedavisine devam edümiştir. SağUk Merkezi ile Türk Büyükelçiliği yetkilileri, tedavi şekli veya Curnhurbaşkanı Gürsel'in hastahanedeki ikamet süresi hakkında öne sürülen bütün sorulan cevapsız bırakmakla beraber, Türk Büyükelçiliğinin bir sözcüsü, Cumhurbaşkanı Gürsel'in, hastahaneye gi rişinden beri tâbi tutulduğu tahlil ve tıbbî kontrollann sona erdiğini ve kendisinin tedavisine başlandığını söylemiştir. Cumhurbaşkanı GürseFin tedavisine baslandı YAKINDA CUMHURİYErtı AP li gençler gericiliğe karşı bildiri yayınlndı Ankara (Cumhuriyet Bürosu) AP gençlık teşkılâtı genel idare kurulu tarafından dun v « <yınlanan 'bir bıldıride «Irticaın, geriye dönüsün bortlamasına asla izin vermiyece|iz. Buna te şebbüs edenlerin bas düsmanı ve mücadelecisi olacagız» denılroektedır. Lâıklığı tehlıkeye düşurerek, hattâ ona dokunmak ıstlvecek her turlu hareketin karşısında olduklannı Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Cenk Korav ımzasıyle açıklıyan genel ıdare KUrulu bildirısine şöyle devam etmektedir : « Hançi ard düsünüsün )çf • risinde olursa olsun, komünizm fasizro çibı. çerek Anavasave fasiro ç . ç mızın, çerek kanunlarımi7in sakladığı asırı akımlar. Adalet Partisi çençliginin ve onun ba4h bulnnduğu Türk eenç'iSınin en vazgeçilmez düsmanlandır. Memleketimizde kızıl. kara. yeşil bayrak sörmek istemivoruzj» Johnson'un konuşması tepki uyandırdı Çağlayangil ve Aybar demeç verdi Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Amenka Birleşık Devletlerı Başkam Johnson'un Vıetnamia Ugüi bir toplantıya katüd.g. sırad». Honolulu'da yaptıgı konuşmanın, «Komünistler V.etnam 1» b a ^ kazamrlarsa, Türkiye'ye de tehdit yolu ile sızarlar şekhndekı bolu B Ü Ankara'da tepkı uyandirmış, Dışişlen Bakanı thsan Sabrı Çag lavangil, gazetecilerin bu konudaki sorularına şu cevabı vermiştir. B 's «Başkan Johnsonun sozlerını «Başkan t i i bana tefsir ettirmeyiniz. Biz savunmamızı kendi gücümüzle yapma karan ve kudreti içindeTİP. Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar ise, Mecliste yaptığı basın toplantısında; «Johnsona şunu hatırlatmak isteriz Ki, Tiirkiye, Vietnam deşildir. TiirUıyenin ilk Milli Kurtuluş savasını zafere ulaştırdığı asla unutul • mamalıdır» demıştır. Aybar, Johnson'un deraecım «Miİletçe üzerinde durmayı icabettirecek vahamette» olarak vasıflandırmış, «tyanık olmak lâzım. önümüzdeki günlerde Mc Namara gelecek. Mubtemeldir ki, Türkiyenin Vietnama asker göndermesini istiyecek» demıştir. Aybar, basın toplantısında özetle şunları söylçmıştir: Rolz Bennet LEFKOŞE Siyasî gözlemcılere göre, bugün öğleden sonra Lefkoşeye gelecek olan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri özel Temsilcisi Jose RolzBennet'in görüşeceği sorıinların başında, Kıbrıstaki Banş Kuvveti nin tamamen ya da kısmen Adadan çekilmesi «orunu gelmektedir. Bennet, Kıbnstaki Birleşmiş Milletler memurlan, Kıbrıs Rum yönetimi yetkilileri ve Kıb rıs Türk Cemaati Liderleri ile görüşecektjr. Barış kuvveti'nin gorev süresi 26 Martta sona ermektedir. Sürenin uzatılıp uzatılmıyacağına yine Güvenlik Konseyı karar verecektir. CKMP, Partilerarası çekişmeyi beğenmiyor Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) C.K.M.P. Grupu dün saat 10.30 da toplanmış ve Grup sözcüsü Isnıail Hakkı Yılanlıoğlu, son iç politik gelişmeler karşısında Grup görüşünü şu şekilde açıklamıştır: O CİC.M.P. bir takım siyasl partüerin son zamanlardaki kıncı tartışmalannı mevcut nizamı sıkıcı ve yıpratıcı mahiyette telâkki etmektedir. 0 C.KJa.P. olarak Meclis kürsüsünde j'apılan yemine uygun bir şekilde demokratik nizamm sonuna kadar bekçisi ve koruyucusu olmaya kararlıdır. O Bu nizamı sarsacak her türlü hareketin karsısındayız.» ^ "EKOHOMİ BAGIMSIZ OLMAUDIR,, Ankara, (Cnmhuriyet Bürosn) Cumhuriyet Senatosunda dün, Sanayi ve Enerji Bakanlıklan bütçeleri birlikte görüşülmüştür. İlk konuşmayı CHP. li Fikret Gündoğan yapmış ve Türkiyenin az gelişmişliğini, henüz sanayi devriminin gerçekleştirilme miş olmasına bağlamış, sanayileşmenin devlet eliyle daha olumlu bir şekilde yapılabıleceğini söyledikten sonra bugünkü iktidar partisinin temel zihniyetinin özel teşebbüs yoluyla sanayileşme fikrine dayandığını beürterek Szetle sunlan söylemiştir: Aybar Türkler muhalif Kıbrıs Savunma Bakanı Osman örek, dün basın mensuplan nin sorularına karşılık, barış gücünün görev süresi ile ilgıli olarak bir demeç vermişTir. örek şunları söylemiştir: «Barış gücünün Kıbnsta snlhün korunmasında oynadıçı rolü tamamfen takdir ediyoruz. Barış Gücünün simdiye kadar olduğu gibi normal dunınıun iadesine kadar sarfettiği çîtyretlerin (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) JOHNSON GHP, uygulanmayan Damşiay kararları « Johnson, millî kurtuluş hareketlerinin komünist tabriki neticesinde patlak verdiÇini ile için gensoru (Arkası Sa 7. Sü. 2 d e ) \ ; Kurtuluş hareketi Dayak yiyen hakem şuurunu j kaybetti Dün Dolmabahçe stadında oynanan mahalli küme maçlanrj. dan olan Maltepe Snltantepe karşılaşmasmda mapın bitmesine W dakika kala hadise çıkmış ve Maltepeli futbolcular maçın hakemine tecavüz ederek dövmüşlerdir. Bu arada bir futbolcunun yum ruğu ile yere vıkılan hakem Ahmet Baçatır şuurunu kaybetmiş ve hastahaneye kaldırılmıştır. Hâdiseye sebebiyet veren futbolcular ise Bp'nktac Karakolunda ifade vermişlerdir. Olayın SPOR sahlfemizaedir. Yatırım « Çeşitli dengesizlikleri giderip bir âhenk knnnaya, kalkınma kfilfetini toplumun her smıf ve katına âdil bir şekilde taksim etmeye ve kalkınmayı topyekfin bir milletin ortak çıkarlanna göre düzenlenmeye an cak devlet gücü kadirdir. Toprak reformn yapılmadan Sanayi devriml gerçekleştirile isleyecek Ankara (Cumhuriyet Bürosui CHP. Danıştay kararlannm Hükumetçe uygulanmaması gerekçesiyle gensoru önergesi verilmesine karar vermiştir. Hükumetin görevlerinden aldığı bazı Genel Müdürlerin Danıştaya basvurmaları ve Damştaydan olumlu kararlar almalanna rağmen bunlann uygulanmarnasmın yarattığı sakıncalan göz önüne alan CHP bu konuda gensoru açılması için ortak grupta müzakerelerde btr!unmustur. Danıştaym aynca verdiği tavzih karan da ilgililer tarafından uygulanamazsa CHP hazırladığı gensoru ön?rgesini perşembe günü Millet Meclisi Başkanlığma verecektir. meı. Gittikçe kaçan yoktaT. iplerin uçlannı yakalamak için başka çare . ^^ Ecvet GURESIN TEŞEKKÜR Geçirdiğim ameliyat dolayısiyle, hastalığımla 11güenen, hatınnu soran. geçmiş olsun mektubu gönderen dostlarıma ve okAiyuculanma teşekküller ederim. *» «• Yatınmlar Sncelikle ağır sana yie, makine ve üretim aracı endüstrisine yapılmalıdır. Bu sanayi mutlaka devlet eliyle kurulmalıdır. Üretim araçları endüstrisi sanayilesmenin temel taşıdır. Diğer bütün endüstrileri besleyen bir kavnak olan ajır (Arkası Sa. 1. Sü. 6 da) Inönü Demirel'l ikaz etti Gazeteler Y AZISI Z