Katalog

27 Şubat 1966 SAHİFE BEŞ Liman îşletmesi bazı ücretleri °/o 50 indirdi Yabancı harö gemileri kılavuz alsalar öile kılavuz ücreîi ödemeyecekler ARNAVUTLUK YAZJ veFOTOGRAFLAR: YILMAZ ÇETİNER* BİLINMEYEN ıı D enizcilik Bankası liman hizmeüeri tarifelerinin bazı maddelerinl değıştırmıştır. Buna göre gerek Türk ve gerekse Türkiyeyi ziyarete gelen veya Boğazlardan transit geçen yabancı harb gemileri ile Turk okul gemileri karasulanmızda kılavuz aisalar bila kılavHz ücreti ödemiyecekierdir. Ancak kılavuz hizmeti ile ilgili ıf morkör ve servis motörü ücretleri tarifelerinde yazılı esaslara göre alınacaktır. Ayrıca Türk okul gemilerinin palamar, şaman dıra ve denize yatma ücretlerinde yüzde 50 indirim yapılmıştır. Karar dünden itibaren uygulanmaya başlamıştır. 9 DORMEN TİYATROSU 10. KÜRÜLUg YILINI KUTLUYOR Dormen Tiyatrosu kuruluşunun 10. yılı için düzenlediği festivali, Refik ERDURAN'ın «CENGÎZ HANIN BİSlKLETİ» oyünu ile açacaktır. Adı geçen oyun, ilk defa 1953 yılında «Küçiik Sahne» de oynanmıştır. Bu kez yepyeni bir kadro ile Haldun DORMEN yönetiminde sahneye konan oyunda, yalnız Altan ERBULAK eski rolündedir. Festivalin öteki oyunları ileride sırasiyle duyurulacaktır. Yukarıdaki fotoğrafta 2 mart çarşamba gecesi başlayacak olan «Ongix Han'ın Bisikleti» adh oyundan bir sahne görülmektedir. İskenderun gemisi halatlara dolandı Evvelki gün 4 saat rötarla Hayfalı Marsilya seferine çıkan «İskenderun» yolcu gemisi Izmirde manevra yaparken kaptan halatları pervaneye dolaştırmış ve gemi hareket edemez hale gelmiştir. Bunun üzerine İzmirde balık adamlar kiraîanarak denizin dibine indirilmiş ve pervaneye dolaştınlan halat güçlükle kurtanlmıştır. Yolcular arasmda huzursuzluk yaratan bu durum Üzerine yabancı turistler, kaptanı îzmirde ilgili makamlara ve Genel MUdürlUğe şikâyet etmişlerdir. Gemi îzmirden de 8 saat rötarla kai kabilmiştir. Bir esrar satıcısı dun başı parçalanarak öldürüldü ıldıztabya 13/A sayıda oturan seyyar börekçi 53 yaşındaki Hüseyin Altındaş, esrar içmek ve satmaktan sabıkalı Bulgar göçmeni Mehmet Topçunun başmı parçalamak suretiyle öldürmüştür. Olay, Mehmet'in Hüseyin'in 6 yaşındaki çocuğuna tecavüz etmek istemesinden çıkmıştır. Onoeki gece çıkan kavga yatıştmlmış, fakat sabaha karşı Mehmet, evi ateşe vermiştir. Hüseyinin 6 yasındaki çocuğu Abdullah ile birlikte evi yakmak istiyen Mehmet bununla da yetinmemiş, elindeki bıçakla saldırmıştır. Dört çocuk babası olan ve geBtSMtL Önceki gün ilçemizçinemediği için üç çocuğunu, de enteresan bir olay olmuş, bir çocuksuz ailelere veren Hiiseköpek, sanık sahibini yakalayin, elindeki sopa ile Mehmede mak isteyen jandaıma kömutavurmuş ve sokağa atmıştır. Kanına saldırarak bacağından ısırfatası parçalanan Mehmed, kısa bir süre sonra ölmüştür. Karısı mıştır. Belli köyünde meydana kaçtığı için çocuklanna bakamıgelen bir kavgada, bir ko'ylüyü yan kaatil: «O biri öldürecekti. yaralamaktan sanık Şeril Doğan Ben vurduğumu hatırlamıyorum. adh genç, önceki gün ilçede geSiz nasıl isterseniz öyle olsun» zinirken, jandarma komutanj diye polise ifade vermiştir. binbaşı Arslan Şahinler tarafından görülmüştür. Sanığı yakaŞUBAT 27 ZILKADE 6 lamalt isteyen binbaşıya Şerif Doğanın köpeği mâni olmuş ve •3 O £ üzerine saldırarak bacajından 3 1 G ç «9 •o ısırmıjtır. Köpeğinin binbaşıy» > ü s saldırmasından faydalanan saV. ] 6.37 12.27J 532 17.57 19.28 5.01 nık kaçmışsa da, jandarmalar tarafından yakalanmıştır. JanE. J12.41J 6.311 1.36 12.00 1.31'11.06 darma komutanı tedavi altına ahnmıştır. 1 Ayine gelecekler önceden bilinir ve başka hiç kimsenin haberdar olmaması için gerekli her türlü îerfibat alınır irandaki Bektaşi Dergâhının içi bir hayli büyüktü... Geniş ve rnenaer oturma odalan, salonlan vardı. Âyin yap. tıkları kısım ise gayet kıymetli halılarla döşenmişti. Fehmi Dede'nin postu da oradaydı. Kandil Ier ve renkli mumlann yanında elektrik tertibatı olduğu görülüyordu. Fehmi Dede, burada ayni zajnanda namaz kıldıklarını söyledi. Bektaşüerin namazla başlannın hoş olmadığına dair çıkan hikâyeler malum... Fakat bunların aslı yoktu. Yalnız Fehmi Dede: « Biz günde Ud defa namaz kıhyoruz. Bes defaya valrtimiı yok.» diyordu. Kış geceleri yopılan ((Ayini Cemıılere fekkenfn iıabosı veya vekili öaşkanlık eder F taşi ile taruşmasının ayn bir adabı vardı. Bunlardan biri, sağ ellerini kalbleri üzerine koyup boyun kesmeleriydi. Y Baba "Destur,, deyip izin verince ehmi Dede, tekkeyi gezdirirken «Çok sık muhabbet ediniz» diyordu... Muhabbet de •Âyini cem» sırasında yapılırdı. «ÂyinI Cem» içki âlemi, sohbet, demlenme toplantısıydı. ümumiyetle kış recelerinde yapılan «ÂyinI Cem» lerde, tekkenln babası veya onun vekili başkanlık eder, bütün «can» lar açılan geniş salonda yer alır, baba da yfiksek bir minder üzerine otururdu. Âyine gelecekler evvelden bilinir ve başka hiç kimsenin haberdar olmaması için tertibat abnmb.» Nihayet, Bektaşiler yatsı vakÜ âyin yerine gelmeye başlarlar. Her gelen can, Babaya boyun keser, elini öper, ayak üzeri durur. Baba «Destur» deyip izin verince yerine otururdu. Âyinde vazifeli olanlar da ayrı bir âlemdi... Sâkiler, içki sunarlar. Zâkirler saz çalar, nefes söy lerler. Kapıcı, içeriye kimseyi sokmuş. Çavuş, âyini cemi gözler, herhangi biri kadınlara kötü göz le bakar, edepsizUk yaparsa hemen Babaya haber verirdi. Aynca, diğer vazifeliler şunlardı: Halife, çiragcı, niyazcı, saka, selman, üznükçü, kurbancı... Dallı ve Otyam yargılandı «Koridor» başhklı yazıdan dolayı kaklannda dâva açılan, gazetemiz Sorunılu Yazı Işleri Müdürü Erol Dallı İle yazar Fikret Otyam'ın yargılanmalanna, dün de, 3. Ağır Ceza Mahkemesinde devam edilmiştir. Milletvekillerinin maaş ve Sdeneklerinin artürılma «ını tenkid eden bir yazıda, JS. B. M. M. nin mânevî jahsiyetini tahkir» ettikleri iddiasiyle yargılaaan Dallı ve Otyam'ın duruşması, savunmaların yapüması için bajka bir jfüne bırakılmjşür. İçki âlemi yaralama ile 8onuçlandı Dolapderede kadmlı bir içki alemi, yaralama ile sonuçlanmıştır. Dereotu sokakta oturan Muharrem Dündar, Yaşar Sivrikayanın evine dâvet edilmiştir. Geç saatlere kadar devam eden kadınlı içki âlemi, sonunda, Yaşar ile Muharrem arasında münakaşa çıkmıştır. Yaşar, Mu harremin ağır hakaretleri karşısında silâhını çekmiş ve ate? etmeğe başlamıştır. Kasığından ve göğsünden vurulan Muharrem, koma halinde îlkyardım Hastahanesine yatırılmıştır. Sanık Yaşar, olaydan sonra kaçmış, bütün aramalara rağmen bulunamamıştır. Sanığın köpeği Jandarma komutanını ısırdı r Herşeyleri gizli s slında, Bektaşilerin namazında birçok değişik noktalar vardı. Ancak, onlar bütün di ğer âdet ve usullerini olduğu gibi namaz kılmalannı da gizli tutmaktan hoşlanırlardı. Teşkilâtlan gizli, işaretleri gizli, âyinleri gizliydi. tşte bu yüzden çok zaman başlan derde giriyordu. Tür kiyede de vaktiyle, bu gizlilikten yararlanan bazı istismarcüar, tekkelerüı rezaletini çıkarmamış mıydı? A Yeni ve Türkiye'de ilk defa Unutuıan bazı âdetleri • ynca bir takım garip âdetlen ri ve inançlan vardı Bektaşi'•lerin. Meselâ, karı kocanın boşanması yoktu. Nasip koparmanın diye kaşıklar sofranm üzerine yüzüstü konulmaz, kapılann eşiğine basılmaz, sakal, bıyık kesilmez, tavşan eti yenilmez, âyinden bahsedilmezdi. Yalnız bua lar Bektaşiliğin ilk zamanlanna ait söylentilerdi. Sonradan, büyük değişiklikler olmuştu, örf ve âdetlerinde. Bir Bektaşinin, diğer bir Bek Bazı değişik inançlannı zaman zamankendilerinin de hicvettikleri vakiydi., Meşhur fıkradır: Bektaşinin birine; İslsmın şartı kaçT diye sormuşlar. Bir, demiş... Aman nasıl olurT cevabı rerilince şunlan sdyleyivermiş: öyle ya... Hac. aekSt zeapnlerin; oruç, namaz dindarlann . Ben fabire de, yalnız kelimei şahadet kaldı!.. Bektaşilerin piri Hacı Bektaşı Veli Âyine katılanlar âdeta kendilerin den geçerlerdi... Bismi şah... Allah Allah. Traj olmak bugün minnet hudaya, Tevellamız Muhammed Mustaiaya, Teberra kılmışız biz Harici'j^, Esir olduk AU Zeynel'abaya, Allah eyvallah Hu dost... üykuya yatarken: Bismi şah... Allah Allah... Yatlım Allah kalflır beol... Bahmetine doldur beni... Yattım sağıma, döndum soluma, sıgındım süphanuna... MUrşidime, rehberime, pirime, dinime, imanıma... Kalkarsam Allah, kalkamazsam amentü billâh... Destur, Allah eyvallah. Bazı Bektaşi duaları Bekta.şilerin semaya , . kalk.ş. S çkiler lçilip, sazlar çalındıkI tan, nefes ve Düraz'ların o* kunmasından sonrs, muhabbet faslı başlardı. Bu arada Dede'nin bir işareti üzerine Sema'ya geçüirdi. Önce, dört Bektaşi Sema'ya kalkar, bu açılıjtan sonra Dede bir gulbenk okurdu. Sema bilindiği gibi, «Can» larm daire şeklinde dans etmeleriydi. Bunların adedi 4 den 16 ya veya daha yukan çıkabilirdi. Dairenin içindeki tek kişi de kendi başına döner, coşar raksederdi. O arada Dede'nin «aşkile Allah... Şevk ile AUah...» sesi duyulur... Hep bir ağızdan «Allah... Allah...» diye ona iştirak edilir... B ektaşilerin bazı dualan da çok ilgi çekiciydi. Meselâ; sofraya otururken şu söylenirdi: Blsml ş»h .. »TSVBI Allah diye lim... Kadim AUah diyelim.. Geidi AU sofrası... Ya şah diyeUm. Şab versin biz yiyelim. Allah eyvallah hu dost... Işık yakarken: Bismi şah... Allah Allah... Çırağı ruşan.. Fahri Dervisan... Zuhuri imam, küşadı meydan... Kanunu evliya, kuvveti Abdalan... Gerçek erenler demine hu Allah dost... Kapıdan gircrken : Allah dost... Hak dost... Erenler, âşıklar, sadıklar ve sakınâni âyini cem aşkına Hu Allah eyvallah... Traşa başlarken: Bektasiliğin Türk edebiyatındaki yeri ektaşilerin bütün dualan türkçeydi. Ve yine bütün nefesler, Düvazlar Türk şairleri tarafından çok nefis bir türkçe ile yazılmıştı. Bu yüzden Bektaşi edebiyatının, Türk edebiyatında mühim bir yer tuttugunu soyleyebüiriz. Osmanlı devrinde dilimizin arapça ve acemce kelimelerle dolu olduğu zaman dahi Bektaşi şairlerinin, çoğu yabancı kelimelerden sakınmışlar, öz türkçe kullanmışlardı Hele bunlardan «genç Abdal» ın şiirleri zamanımızda tazeliğini muhafaza ediyordu... Genç Abdal' ın mahareti şürlerini irticalen söylemesi ve bunların dinleyenler tarafından derhal yazılmasıy B di Sadrazam Yusul Kâmil Pasa'nın kansı, Zeynep Kâmil Hanım, diğer tanınmış Bektaşi dedeleriy le birlikte Genç Abdal'ı da konağına dâvet eder (Sonradan Edebiyat Fakültesi olan bina) ve Bek taşi âyinleri tertiplerdi... *** Tiran'da; Dünya Bektaşilerinin bugünkü lideriyle tanışmam, Dergâhda geçen saatlerim ve onunla konuşmalanmız, bana, bu özbeöz Türk tarikatmı tetkik etmek ve iiginç taratlarmı okuyuculanmıza anlatmak »r""" 1 " 1 verdi. Fürralanyla, hikâyeleriyle, nefesleri ve kulaktan kulağa söylsnen, bir türlü açıklanamayan <Sır» lanyla hangimiz merak etmemişizdir Bektaşilerin iç yüzünü?.. fşte bende muhtelif konuşmaIardan ve bu hususta kitaplar ar magan eden yazarlann kıymetlİ eserlerinden faydalanarak sizlere artık tükenmek üzere olaa Bektaşiliği anlatmak istedim. Hiz metim dokunabildiyse; onlann deyişini tekrarlayım; Allah, eyvallah... TRANSİSTOR İLE MÜCEHHE2 CEREYANLI BİR RADYO AGA'nın bu yeni lüks modeli, normal cereyanh radyolardan kat kat tistündür. Dflgmesini çevirdiğiniz anda, ısınmasını beklemeden AGAnın billur sesini dinleyebilirsiniz. AGA'nın bu yeni modeli, hususi regülâtörü sayesinde voltaj düşmelerinden müteessir olmaz, Tam transistorlu olduğundan cereyan sarfiyatı yok denecek kadar azdır. Istasyon arama ve ses ayarı tertibatları da hayret edilecek derecede hassas olarak hazırlanmışhr. ' 8 transistorlu ve 3 dalgah olan bu yeni AGA modeli, zarif batlara sahiptir. Möblesi hakiki raaun kaplama olup polyester ile cilâlanmıştır. AGA bu modeli ile radyo piyasasına bfr yenilik (}aha getirmiştir. YARIN: Arnavutlukta Kısa Bir Gezinti... N o t : «Bilinmeyen ArnavutIuk» ropörtajlarıyla, içlnde geniş yer verdiğimiz «Bektaşilik» yazılannın hazırlanmasmda görgü ve konuşmalann dışında şu kaynaklardan istifade edilmiştir: 1 Hıstory of Albanla, 2 Albania. 3 Zoraki Diplomat (Y. Kadrf Karaosrnanoğlu). < Sayın F. Fazıl Tülbentçinln notlanndan. 5 tnönü ve tslâm Ansiklop»dileri. 6 Bektaşilik ve îçyüzü. M. Tevfik Oj'tan 12 cilt. 7 Doğu İlleri ve Varto Tarihl. 8 Bektaşi Sırrı (A. Rıfkı). RADYOLARIN AĞASİDIR Genel Satıcısı: GRÜNBERG TlCARET A. Ş..Milâs Han, istanbu! 231/2082 Fehmi Dede, Arnavutların rniOi kahraman snydık lan Baba Faja Martaneski'nin mezan önünde dua ediyor...