Katalog

KENAN RİFAÎ fİKMİNCİ ASIR IŞIĞINDA MÜSLÜMANUK Hazırlıyanlar: Samiha Ayverdi Nezihe Araz Safiye Erol Sofî Huri Fiatı 10 lira İNİHLÂP ve AKA KİTABEVLEKİ İlâncılık: 1308/1656 42. yı! sayı 14924 umhuriye K U R Ü C U S D : YÜNÜS NADİ Telgraf ve mektap adresi: Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: İstanbul No. 248 Telefonlar: 22 42 9 0 ^ 22 42 9 6 22 42 97 22 « 98 2 2 4 2 99 liill! Çarşomba 16 Şubat 1966 Son gelişmeler AP sözcnstt Aydın Yalçın fiyat arTişları koımsıımla Hükumetin dikkatiııi çekti madığını ve tehlikenin aynı şekilde dem vam etmekte olduğunu belirtmekte ((Enllâsyonist eğilimleri Gütsel in koma hali önleyici ledbirler yetersiı» devam HİPOTERMİ CİHAZI Kontenjan M Senatörii R.ÜNER edigror istifa etti dirler. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) illet Meclısınde dün 1966 mali yılı butçesınin tümü üzerinde görüşmelere devam edilmiş, A.P. Grupu adına söz alan Aydın Yalçın, rejtm meselelenne de değinerek «Rejime bağlı bir muhalefet» gereğinden bahsetmış, C.H.P. nin «Marksist akımlar karşısındaki tutumuna bir açıklık vermesini» ıstemış, hükumetin enflasyan konusunda aldığı tedbirlen yetersiz bulduğunu ifade etmistir. Cumhurbaşkanımızın önceki güne nazaran biraz daha iyi gözukmesine rağmen, doktorlar durumunda bir değişiklik ol Aydın Yalçının konuşması F. ZUST ve ajanslar WASHİNGTON Cumhurbaşkanımızın durumunda dün, önceki günkü buhrana nazaran ulak bir düzelme görülmüş ve hemen Gürsel oksijen çadınndan çıkanlmışsa da kısa bir süre içinde tekrar oksijeı çadınna alınmıştır. Fakat resraen, durumda bir deği şiklik olmadığı açıklanmıştır. GUrsel, önceki gece yedi giindenberi ilk defa gözlerini açmıştır. Başucunda bekliyen doktorlardan Prof. Lutfi Vural hemen. «Nasılsınız Pasam?» diye sormus, fakat GUrsel gözlerini yeniden yummuştur. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Nasır Zeytinoğlu dün, «Çok ufak iyi belirtiler var» demiştir. Zeytinoğlu, iyiye doğru gitme halinin geçici ve aldatıcı olabileceğine de işaret ederek, «Doktorlar herhangi bir ümit vermemektedirler» seklinde konusmuştur. Ankara (Cumhuriyet Biirosu) Cumhurbaşkanhğı kontenjanı Senatorlerınden Prof. Ragıp Üner Senatörlukten istifa etmiştir. Üner'ın bu l^jnuda yazdığı yazı Cumhuriyet Senatosunun dünkü toplantısında okunmuştur. Üner'ın Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay'ın Cumhurbaşkanı olmasını sağla mak üzere kendı yenne Senator olması ıçın istifa ettığı anlaşılmaktadır. ÜNERİN İSTİFASI NASIL OLDU? Yeni Cumhurbaşkanımn Senatoya girebilmesini sağlamak için Cumhurba?kanlığı kontenjan senatörlerinin hemen hemen hepsi derhal istıfaya hazır olduklarını gerekli yerlere bildirmişlerdir. Nıtekim özel bir işi için geçtiğimiz cumartesi günü îçişleri Bakanlığında Faruk Sükan ıle görüşen kontenjan senatörü Âmil Artu»., bir aralık bu kpnuya da değınmış, isÜfaya hazır olan Cumhurbaşkanhğı kontenjan senatörleri arkadaşlarının isimlerini vermiş, «Hepimiı istifaya hazınz» demiştir. Sükan, Artus'e Başbakana durumu anla1;acağını, ve durumu kendisine haber vereceğini pöyleyip teşekkür etmiştir. Aynı gün öğleden sonra Cumhurbaşkanhğı senatorlerinden Prof. Dr. Rağıp Üner, AP Istanbul mılletvekili Sadettin Bılgiç tarafından dâvet edilmiş, dâvete îcabet eden Üner, orada îçişleri Bakanı Sükan, Millet Meclisi Başkanı Bozbeyli ile karşılaşmıştır. Bilgiç, Cumhurbaşkanlığı için Senatodan gerekli boşalmayı Üner'e teklif etmiş, Üner hiç bir karşıhk beklemeden buna hazır olduğunu, üniversiteye dönebileceğini bildirmiştir. Bu cevap üzerine Bilgiç, «O halde şnrada istifamn yaıalım» demiş ve Üner'in yazdığı istifa mektubunu almıştır. Üner, daha sonra, durumu Â(Arkam Sa. 7, Sfl. 4 te) A P Grupu adma yaptığı konuşmada Prof. Aydın Yalçm önce rejim * * meselelenne değinmiştir. Yalçın, temel meselelerde bir görüs birliğine varıunası gerektiğini, muhalefet ile iktidarrn rejimin temelini teşkıl eden ana prensipler üzennde anlaşması lâzım geldiğini söylemiş ve şöyle konusmuştur: «Siyasî ilimler literatüründe bu nun adı (rejime sadık muhalefet) tir. Bu sıfata lâyık siyasi tesekküller, iktidarlann tabiî ve mes ru tasarruflannı kendi devirlerinde haklı görür ve gösterirken, muhalefete geçtikleri zaman rejime aykırı. Anayasayı ihlâl edici hareketler olarak vasıflandırmazlar, vasıfiandıramazlar.» Gazeteciler GHP Grup sözcüsü ne sordular: Devrimiere bağlılık Kötülük belirtisi |* umhurbaşkanınnzın önceki gün tutulduğu hıçkı ** nk, zaman zaman kesildikten sonra tekrar baslamaktadır. Hıçkırığı bir «kötülük belirtisi» olarak de ğerlendiren Prof. Vural, önceki gece şu Izahatı ver mıştır: « Hıçkınk, beynin alt tarafındaki merkezlerin baskı altınd» buluniBasından ileri gelmektedirj Cumhurbaşkanından her dakikada «sonda» 11* bir santimetreküp ıdrar alınmaktadırr. Doktorlar, koma hali devam ederken Gürsel'in saman zaman gözlerini açmaya başlamasınm hiç bir zaman iyiye doğru gidiş olamıyacağını söylemişlerdir. Ancak bazı doktorlar, durumun ümitsizliğine rağmen, «gene de bir seyler beklenebDecegini» ifade etmektedirler. «ÎNGİLİZ» KEM4L ÖLDÜ Selâhattin GÜLER T ürk casusu «Ingihz Kemal» • tedavi edılmekte olduğu Şişlideki Fransız Lape Hastahanesin de önceki akşam hayaca gözlerini yummuştur. Gerçek adı Esat Tom ruk olan Türk casusus «tngiliz Kemal» altı gün önce şiddetli bir kriz geçirmis ve arkadaşları taçafmdan hastahaneye yatırılmış bulunuyordu. KEMAL Ateş, nabız, tansiyon Gürsel'in alınan son ölçülere göre kan basıncı 130/60, nabzı 124, «hipotermi» tedavisine rağmen vücut ısısı da 38 derecedir. Doktorlar ateşi yuksek, kan basıncmı normal bulmaktadırlar. Nabız için de, «hızlı, fakat düzenli» görüşünü yürütmektedirler. Dunku tahlilde de idrarda şeker az bulunmuştur, aseton yoktur. Cumhurbaşkanımızın başucunda devamlı bekliyerek bütün tıbbl imkânları kullanmakta olan Türk ve Amerikalı doktorlar, ağızdan da oksijen vermektedirler. Gürsel'in dün midesinde ve beyninde bazı kanamalar meydana gelmiş, ancak Walter Reed Tıp Merkezindeki geniş tıbbl imk&nlar sayesinde bunlar kontrol altına almabilrniştir. H^\ rtalama yaşı 40 civannda, ^ ^ yeni kuşağa mensup AJ\ grupu adına huzurunuzda beyan ederiz ki, re.jimimizin temelini teşkil eden Atatürk devrimlerinl koromada, din ve vicdan hürriyetini teminat altına almış lâik Cumhuriyet esaslan üzerinde en büyük hassasiyeti eöstermede kararlı ve azimliviz. Atatürk ve dev rimcillğe aykırt davranışlar karguında en şiddetli mucadeleyi vermeye hazınz.» AJ>. Grupu sözcüsü. thUlaflan, fikir teatlsinde bulunarak neöcede oyla halletme sisteminden aynlınmaması gerektiğini söylemiş, «Rejim buhranı varatan tehlikeler, tehditler bir an evvel ortadaa kaldırılmalıdır. Bunda iktidar ve muhalefet olarak mutlaka isbirliği yapmak zorundayız» demiştir. İNÖNİİ NİÇİN SUSUYOR? Marksist akımlar Ankara (Cnmhnriyet Bürosu) CHP Genel Başkanı Ismet Inönü, dün CHP Grup Sözcüsü Şeref Baksık vasıtasıyle gazetecilerın sorusunu ccvaplandırmıstır Gazeteciler Bakşık'a clsmet Paşa niçin susuyor? Öğrenir misiniz?» demisler, Bakşık'ta bu soruyu 1nönuye iletmistir. Ismet lnönü. Bakşık'a aynen ?u cevabı vermiştir: « Konuşmasını bilmiyor, öğrenmeye calışıyor, öğrenince konuşacak deyiverj. GÜRSEVE UYGULAJSA1S TEDAVt Hipotermi tatbiki, Cumhnrbaskanı Cemal Gürsel'in komaya girişl ve ateşinin anormal bir şekilde yükselişinden sonra günün konusu halini almıştır. Waltcr Reed Hastahanesl raporlarında sık sık geçen hipotsrml tatbiki, özetle; hastanın plâstik bir örtü ile örtülmesi ve örtünün içinden soğutulmuş su alkol kanşımı gecirilmesl olayıdtr. Cumhurbaşkanı Cemal Gfirsel'e de bu usul uygulanmakta ve anormal hareket artışrnm önüne geçilmektedir. Hipotermi tatbikinde kullanılan dhazın muhtelif modelleri balnn maktadır. Fotoğraflarda, memleketimizde de bulunan hipotermi dhazının önden görünüşü ve blı hastaya tatbik sekll görülmektedir. Niçin Kemal? y ı n d a tstanbulda dünyaya gelen îngiliz Kemal, Galatasaray Sultanisınde, Ga latasaray ortaokulu ve lisesinde okumuştur. Daha oknl sıralann(Arkası Sa. ?, Sü. 4 te) W alçın bundan sonra Marksizm • ve komünizm tehlikesinden bahsetmış, milliyetçilik hislennin komünistler tarafmdan sömürüldüğünü ileri sürmüş, örnekler vererek komünıstlerin ve Marksist lerin Türkiyede nasıl bir politika güttüklerini anlatmış ve bunlarla muhalefetin görüşleri arasmda bir benzerlik kurmaya çaüşmıştır. Yalçın şunlan söylenüştir: «Muhalefete mensup bazı liderlerin, sözcülerin ve üyelerin beyan ve darramşlan, bizlerde, baa miUî hedeDeri gözden kaybet Arkası Sa. 7, Sü. 2 de YENİ GENEL MÜDÜRLER GÖREVLERİNİ BIRAKMIYORLAR Kıbrısta üzüntü LEFKOŞE Cumhurbaşkanımızın sağlık durumuyla ilgüi haberler Anavatan Türkiyede olduğu gibi Kıbrısta da büyük bir endişe ile izlenmektedir. TH.T. muhabirinin Washington'dan verdiği haberler Ankara radyosuna atfen zamamnda halka duyurulmakta, binlerce Kıbnslı Türk radyolarının başında üzüntü içinde Cumhurbaşkanımn durumunu öğrenmektedirler. Lefkoşede yayınlanan Türkçe gazeteler de, Gürsel'in ölümle pençeleştiğini büyük manşetler halinde bildinnekte, siyah başlıklar altında Cumhurbaşkanımızm resimlerini yayınlamaktaâırlar. Atasağun dıs politika hakkındn bilgi aldı Ankara (Cumhoriyet Bfirosn) Cumhurbaşkanı vekilı Ibrahim Şevki Atasağun, dün sabah Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri Haluk Bayülken ile bir görüşme yapmıştır. Görüşme sırasında, Bayülken Cumhurbaşkanı vekiline dış politikamız ve Kıbns tneselesi hakkında geniş bilgi •ermiştir. Personel Kanunu güçlükyaratıyor ANKARA, (Cumhmriyet Bürosu) Mart başmda mall hükümlertnin uygulanmasının güç olacağı anlaşılan yeni personel rejiminin, memurlar için arzu edilen farklı maaşlan da sağhyamıyacağı Devlet Persoael Dairesi yetkililerince açıklanmıştır. BUdirüdiğine göre, bütün güçlük personel rejimi için bütçeye konulmuş bulunan 470 milyon liralık tahsisatın azügından ileri gelmektedir. Ügililer, bunun 120 ilâ 150 milyon lirasının askerl personel kanunu İle gelecek olan yeni külfetler) karsılıyacağıru, personel kanunu Arkası Sa. 7, Sü. 2 de MİLLÎEĞİTİMDEYENİ TAYIN VE NAKILLER Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Demirel hükumetin, ise basladığı günden itibaren tktisadî Devlet tesekküllerinde, Bakanlık yüksek kademelerinde girişti|i yer değistirmelere ve yeni atamalara paralel olarak, Millî Eğitim Bakanhğında da yapılan değiştirme ve atanmalar son gün lerde hızlanmıştır. Bakanhktaki köprü başlarına özellikle Mu kaddesatcı ve Milliyetçi ögretmen Derneği mensuplarının getirilmeleri dikkati çekmektedir. Bu arada, öğretmen olup da, AP den aday adayı olarak ön se çımlere katılanların atanmaları sür'atle yapılmaktadır. îzmir Millî Eğitim Müdürü iken bu gorevden alınan ve öğret menliğe getırilen Hüseyin Atma ca'nın yerine AP Samsun Milletvekili aday adayı Reşat Mızrak atanmıştır. Yine AP Ankara Milletvekili aday adayı ve Milliyetçi, Mukaddesatçı öğretmen Derneği ku ruculanndan Osman Tunç MilH Eğitim Bakanlığı Yaym Mudürluğü Şube Müdürlüğüne. aynı derneğın mensuplanndan Hüsevin Yermcıoğlu, öğretmcn okullan Genel Müdür Yardımcılığıia getırilraıslerdır lerini değiştirmek üzere Millî Eğitim Bakanlığında çalışmalar sona ermek üzeredir. Buna ait kararnamelerin yakın bir zamanda banr olacagı bildirilmek tedir. Bu arada, birçok Millî Eğitim müdürünıin yanı sıra ortaokul mü dürlerı de gerekçesiz olarak bulundukları yerlerden alınıp başka yerlere atanmaktadırlar. Amenkalı yazar Steinbeck'in Bunlardan İzmir 27 Mayıs Orta«Bitmeyen Kavga» adlı romanıokulu Müdürü Vasfi Anıl, Bayrak nı yayınlıyarak «Bir sınıfı diğer lı Ortaokulu resim öğretmenliğine, sımfa karşı tahrik» etüklerı ıdBalıkesir Millî Eğitim Müdürü dıasıyle Mahkemeye verilen ÖMusa Eroğlu öğretmenliğe, Muğla zer Sunar, Ferit Öngören. VeMillî Eğitim Müdürü Galip Aköz dat Üretürk ile Remzı Bengü'öğretmenliğe atanmışlardır. nün yargılanmalanna başlanmış Izmirde kurduğU bir derneğe tır. «Köy Enstitüsü mezunlan. DerneDorduncü Ağırceza Mahkome ğe alınmaz» maddesini koyduran sinde yapılan duruşmaJa, romatzmir Lisesi coğrafya öğretmeni nı Ingılızceden tercume eden BaCevat Korkut, Öğretmen Okullan yan Özer Sunar, «Kitabı rürkçeGenel Müdürlüğüne getirilmiştir. ye çevirirken böyle bir gaye gütMukaddesatçı ve Milliyetçi Öğmediğini ve eserin edebî bir deretmen Demekleri kunıculanngeri bnlnndnğnnu» ıfade etmışdan Ömer Tanrıkulu Bakanlık Ya tır. Romanm kapak resmıni yayın Müdürlüğü Şube Müdürlüğüpan ressam avukat Fent öngöne getirilmiştir. ren ıse eserı başlangıçta okumaYakında Genel Müdürlük haline dığmı ve kendısıne verilen bir getirilecek Yayın Genel Müdürlü kupure gore resım vaptığını beğü yardımcilığına da (OrkunJ ve lırtmıştır Üç yıl once, aynı ro(Toprak) Dergisi yazarlarından manı Fransızca'daı oaşka DIT ya Nurettin Uytun'un atanması için yınevı ıçın tercünoe pden Vedai karamame hazırlanmıştır. Üretürk te, ıddıaları fcabul etBu atanmalarda. Mukaddesatçı Yakında hazır memıştır Kıtapevı <anıbı olan ve Milliyetçi Öğretmen Deraeği Remzı Bengu'nün dvnı voida ver AnUara. Adana Malatva. SaBaşkanınm büyük rol oynadığı diği ıfadeden sonra duıuşma. karva ve S»m«;un ılp nn^cUty bü Millî Eğitim Bakanlığı çevrelerinbaşka güne bırakılmıştır. ce belirtilmektedir. i yük tl'in Millî Eğitim Mfidür «BİTMEYEN KAVGA» NIN DURUŞMASI BAŞLADI BİR TABVRUN 47 SVBAYININ KVRDVĞU "Toto Limited Şirketi,, 560 bin lira kazandı... MALATYA (Bahaettin Erdem büdiriyor) Bu hafta 13 tutturarak 513 bin lira kazanan Hava Assubay üstçavuş Nevşehirli Hasan Ertuğrulun eline sadece 6.500 lira 78 kurus geçeceğini biliyor musunuz? Evet, 47 kişilik «Inşaat Toto Limited Şirketi» ne zorla 10 lira ile iştirak eden Hasan Ertuğrul, iştiraki nisbettndeki bu para ile mahaîlesindekl camii onaracak .. her hafta olduğu gibi bu defa da «Elbet bir gün talih kusu bizi de görecek... Malatya semalanndan geçecek.» diyordu. Kapı çalınıp içeriyt Hasan Ertuğrul girdiği sırada, son haftanın totosu hazırlanıyordu. Bugüne kadar bütün subay ve assubay lannı ortak ettiği «İnşaat Toto Li mited Şirketi» ne sadece Hasan Ertuğrul katılmamıştı. Fırsatı ka çırmıyan Binbaşı, «Hasan 10 lira vereceksin ve seni totoya daOlay hil edeceğiu» diyordu Hasan önOlay, Malatya Hava Üssü İk ce mınn kınn etti, fakat sonra C mal Merkezi tnşaat Taburu Assu sirketin 760 iiralık oyunuaa İ bayı Üstçavuş Hasan Ertuğrul, lira ile katıldı ve ne oynadığın; harcırahmı almak üzere tnşaat bilmeden dönüp evme gitti. Tabur Kumandanı Binbaşı Kurt 28 yaşlarındakı Hasan. verdiğ Cebe Kaplangı'vı ziyaret etmesı 10 lirayı da. toto oynadığını ds ile başlamıştı unutmuştu Fakat pazar aksam Arkası Sa. 7. Sü. l d e Tabur Kumandanı Kurt Cebe TANE 13 TANE 12 TANE 11 TANE 10 TUTTURDULAR! 1 3 7 15 Ankara (Cumbnriyet Bürosu) Bakanlar Kurulunun Danıştay kararına karşı direnmesine paralel olarak yeni Genel Müdürler de, bu kararların yetkili muhatabı Bakanlar Kurulunca kendilerine tebliğ edilmediği gerekçesiyle makamlannı eski Genel Müdürlere terkedemiyeceklerini büdirmektedirler. TPAO Genel Müdürü Turgut Gülez'in eski Genel Müdür Topaloğluna verdiği bu mealdeki cevaptan sonra, Etibank Genel Müdürü Suphi Yavaşça da eski Genel Müdür Tahsin Yalabık'ın avukatı Prof. Muammer Aksoy'a aynı cevabı göndermlstir. Yavaşça cevabında şöyle demektedir: «Bakanlar Kurnlunnn 15/12/965 tarihli ve 6531 sayılı kararnamesi ile Tahsin Talabıktan inhilâl eden Etibank Genel Müdürlüğüne teyin edilmiş ve tehiri ler» karanndan evvel n/12/1965 torihlnde Tssifere tMçlatmş bnlnm» yorntu Danıstay'dan sldığuun bildirdiginiz tehiri iera karannın tatbiki hnsnsnnda yetkili bnlnoan Bakanlar Karnlnnca göreve devam edip etmemem husnaonda bir is'ar vâki olmamıstır. Tetkili makamlsrcs bn konnda yapılacak tebliğata göre iesp •den işlem ifa olnnacaktırji GÜLEZ CEVAP VERMEDt öte yandan Topaloğlu'nun pazartesi günü saat 16 ya kadar kendisine mehil veren müracaatma Türkiye Petrolleri A. O. Genel Müdürü Turgut Gülez dün akjama kadar cevap vermemijtir. Ihsan Topaloğlu, alacağı cevaba göre, ya görevine başlayacağını ya da kanuni yollara başvurarak Gülez hakkında cezaî takibat açtıracağım * bildirmiştir. R. İBENNET GELDİ • Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) * Birleşmiş Mılfetler Genel Sekreteri UThant'ın yeni bir arabu: lucu^tayini.içjn taraflar nezdinde temaslarda bulunmak Uzere özel olarak gbçfevlendirdiği yardımcısı Rolz Bennet dün uçakla Ankaraya gelmiştir Difişlen Bakanlığı Genel Sek*, (Arkası Sa. 7, Sü. 4 te) Astsubay Hasan Ertuğrul esi ile.