Katalog

PSİKOLOJİ İntibakaun CU*: 1 Çrviren: Nahid TENDAR Miflt Egitim BıJwnlıfrnw y»ywaİMi«* jcstepnn Mflflfndo uçunctl cw y»ymerWriyle bütün latapplarda 12. l i n fiyatla satıimaktadır. (Basm 7861/472) umhuriyel KURUCÜSU: YUNUS NADI t rŞ 42. y*l S€fyı 14693 Telgvaf Y » m e k t o p •dresi: C u m h u n y e t Istanbul Posta K u t u s u : tstanbul N o 248 Telefonlar: 22 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 2 2 4 2 97 2 2 4 2 9 8 22 4 2 9 9 Cuma 14 Ocok 1966 Johnsonun mektubu akisler yaptı... "MESAJINIZIN ÜSLÛBUNU VE AYRILIKLARI ACELE İLE YAZILMASINA BAĞLIYORUZ,, KMMI Ankara'dan bildiriyor Uzun sureden beri üzerinde tartışılan Başkan John•on'un mektubu ve o zamanki Başbakan Inönü'nün cevabı, Johnson mektubunun açıklanmasiyle yme günün konusu hâline gelmiîür. Bılindıği gibi Bagkan Johnson, tndnüye yazdığı mektupla Turkiyenin Kıbrıss müdahalesinin durdurulmasını istemış ve Inonü de Başkanın bu sert mektubuna cevap vermıjür. Başkan Johnson'un mektubu gızlı celse'de okunduğu için bugüne kadar sadece ozet şeklınde yayınlanabilmiş.ti. Dün bır gazetede mektup yayınlanınca Inonü'nün verdiğı ccvabın da yayınlanması kaçınılmaz hâle gelmi? ve hükumet, Sendtoda da açıklandığı gıbi cevabi mektubun yayınlanması hakkında kararh olduğunu, ancak Senatodan yetki verilmesi gerektığini büdirmiştır. Başkan Johnson'un açıklanan mektubundan sonra üzerinde tartışılan înönü'nün cevabî mektubu, Ingılızce metin olarak 12 sayfalıktır, ve 13 haziran 1964 tarıhinı taşımaktadır. AYDAR CEVHBI AP GRUPÜ DA GÖRÜŞTÜ Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) dalet Partisi Millet Meclisi Grupunnn dün sabah yaptığı toplantıda Amerika Cumhurbaşkanuıuı Türk hükiimetine gön derdiği mektubun bir gazetede a çıklanması büyük tartısmalan sebep olnnıştnr. Oturumun açılmasından sonra gündem dışı bir konuşma yapan Ahmet Çakmak, Türk hükümetine gonderilen ve Kıbnsa çıkarma yapılması ile ilgili mektubun hangi şartlarla bu gazeteye aktanldığıru sormuş ve açıklıyanlar hakkında hükümetçe ne gibi bir takıbata geçildiğinin açıklanmasım istemıştir. Bu soru üzerine bir konuşma yapan Adalet Bakanı Ha san Dinçer, Millet Meclisinin giz 11 toplantısında okunmus olan Amerika Cumhurbaşkanı Johnson un mektubunun bir gazetede yayınlanması Üzerine bu gazetenin basıldığı illerde savcüıklarca takibata girişildiğtoi ve Türk Ceza Kanununun 137. maddesinin uygulandığını öğrendiğini bildlrmlştır A MEKTUP Johnson diyor ki: Bılındıği gıbi, tnonu hukumeti Kıbrıs'a çıkartma yapmayı kararlaştırdığı zaman Ankara' dakı Amerikan Elçısi Hare tarafından Başkan Johnson uyarılmış v« bu konuyla ilgili olarak Johnson Inönü'ye bir mektup gondermişti. Bu bir labah gazetesi tarafın dan yayınlanan ve Genel göruşmede özeti açıklanan Johson mektubundan anlaşıldığına gore Türkiye'nin çıkartma tasavvuruna karşı Johnson'un dü şunceleri su şekilde belirlenmektedir. Sayuı B»y Başkan, Büyükelçi Hare vasıtasiyle 3 Haziran 1964 tarihll mesajunzı aldnn. Talebiniz üzerine Garanti Anlaşmasınca bize verilen, Kıbns'a | tek taraflı harekete girişme hakkımızı kullanmak karanmızı geri bıraktık. Mesajınızdaki dostluk ve samimiyet havasını dikkate ala g rak ben de cevabund» durum hakkındaM görüşlerimi aynı açıklık " la size izah etmeye çabşacağun. «Mesajınız, gerek kelimeler gerekse mnhtev» bakımından Birlesik Devletlerle ittifak ilişkilerine çok eiddî dikkat sarfeden Türkiye gibi bir mfittefik için hayal kırıklığı nyandırmıştır. Ve | bn ilişkilere ait olın çesitli temel konnlarda temel g&rfl» aynlıkları getirmiştir. Benim samimi ümidim odur ki, gerek bn aynlıklar ve gerck•e mesajınııın genel fiılfibn, samanın baskısı altında aceleyle toplanmış belgelere dayanan iyi niyetle hazırlanmış bir lâyihanın ftcil oluşuna bağlıdır.» öncelikle, mesajunızda Garanti Anlaşması gereğince Kıbrıs'a bir askeri müdahale kaçınılmaz olarak düşünüldüğü zaman Birlesik Devletlerle istişare yapmadığımız belirtilmektedlr. Kıbns'a askeri müdahale zorunluluğu 1963 yılının bittiği günlerden bu yana dört defa hissedilmiştir. Bu konuda başlangıçtan beri Birlesik Devletlerle istişareye özel bir dikkat gösterdik. 25 Aralık 1963 te buhran patlak verdikten hemen sonra, diğr garantör devletlerle yaptığımız teması ve onlann Birlesik Devletleri bu konuda bir taraf tanımadıkları cevabmı verdiğini Birlesik Devletlere derhal bildirmiştik. Bnndan sonra Birlesik Kırallık ve Yunanistan'Ia müdahale için görüştük, ve bildiğiniz gibi, tngiliz kumandasında bir üçlfl askeri yönetim 26 Aralık 1963 te knrulmustur. Londra Konferansının ve tngiliz Amerikan ortak tekliflerinin Makarios'un tutumn ve Ada'ds Kıbnslı Türklere karşı devamlı saldırılar karsısında basansızlığı üzerine, şubat ayında çok kritik günler yaşadık ve George Ball'ın Ankara'yı ziyareti fırsatmdan faydalanarak dnrumon vahameti hakkında BirlesiK Devletlere yeniden bilgi verdik. îngiliz Amerikan tekliflerinıı «eddedilmesindeıı doğan boşluk sebebiyle Ada'da düzeni sağlamak için müahale zorunluluğunu size izaha çalıştık ve herhangi bir anda müdahale edebileceğimizi bildirdik. özel konnlarda garantiler bile talep ettik; cevaplannız müspet idi. Bnnunla beraber, müdahale etmememizi istediniz ve Makarios'nn Birlesmis Milletlerde sert bir ders alacağını ve bütün Türk haklanmn ve menfaatlertnin rmıhafaza edileceğini bize temin ettiniz. • Birlesmis Milletlerde herhangi bir tatmin edici netice alınmaksızın sizin talebinize nza gösterdik, bnndan başka Güvenlik Konseyi tarafından karar verilen Birlesmis Milletler Gücünün yaratılması, bir mesele oldu. 4 Mart 1964 Güvenlik Konseyi karanmn kabulünden sonra, Birlesmis Milletler Gücünün knrulnp knrulamıyacağı şüphelerinden cesaret alan Kıbns tedhişçilerinin saldınlan karsısında Türk cemaatini kommak için müdahale zornnlnluğu üçüncü defa hissedildi. Fakat çok kısa zamanda bn Gficün kurulacağı hakkında teminat vererek, müdahale etmekten kaçınmamızda ısrar ettiniz. Bunnn üzerine Birlesmis Milletler Gücünün görevini dernhte etmesini bekliyerek bir defa daha mfldahalemizi geri bıraktıfc» Sayuı Bay Başkan, Kıbnstaki tedhiş döneminin şimdiyç kadar alınan bütün tedbirleri tesirsiz kılan bir özel karakteri vardır. En başlangıçtan beri, güvenliği yoluna koymak ve geçici tedbirleri almak için yapılan görüşmeler sadece Makarios yönetiminin saldnganlığını ve yıkıcüığım artırmaya yardım etmiştir. Kıbns Rumları son zamanlarda kendilerini açıkça sflâhlandırmaya başlamışlar ve Birlesmis Millet lere kendi Anayasa dışı ve merba metsiz yönetimlerinl destekliyecek hir ilâve vâsıta olarak bakmaya başlamışlardır. Birlesmis Milletlerin Anayasa düzenini geri getirmek için ve baskılara bir son ver mek için müdahale hususunda ne niyetleri, ne de otoriteleri olmadı iı belirgin hale gelmiştir. Yunan p Hükflmetinin Kıbns Rumlan için  kışkırtıcı tavrından haberdarsnuz. p Birlesik Devletlerde makammız şf da, yapılan gbriişmelcr sırasında,î| şartlar altında Kıbnstaki mezali Û me bir son vennek İçin nihayette j müdahaleye zorlanabileceğimizi bildirdik. Aynca, Hague'de Dışişleri Bakanmıza böyle bir hâdisede Birlesik Devletlerin bizi destekleyip desteklemiyeceğinl sorduk ve cevap alamadık. Sanıyorum ki, size kaç defa ve hangi sartlar altında Kıbnsa müdahale zorunluluğunu bildirdiğimizi böy Ieee hatırlatmıs oluyorom. Sizin yüksek yetkililerinize, İttifak içinde Amerikanın yüklendisri özel so ruıululuklar ve ittifak içinde tesanüdii muhafazayı temin için ona \ yardımcı ve özellikle hassas olmak gereği hususunda takdirleri mizi belirttiğimi hatırlıyorum. GördGğünfiz gibi bizfan tarafjmızdan bir tek taraflı karar ala(Arkası Sa. 7, Sü. 4 te) Senalo, mektupların açıklanmasında hOkOmelin serbesl oiduğu kararına vardı ANKARA (Cumhuriyet Bflrosu) ^ umhuriyet Senatosunun dünkü toplantısında Johnson'un mektubu ^ ^ ile Inöcıünün cevabi mektubunu açıklamakt» hükumetin serbeıt oiduğu karanna vanlmıjtır. Müdahale etmememizi istediniz Çıkartma yapılmamalı O Turkiye'nin çıkartmaya gıtmesi, daha evvelden Washıng ton'la istişarede bulunmak hususundaki taahhudü ile kabili tebf değildir. £ 1960 garanti anlaşması müdahale için taraflar arasında istışareyi g«rektirir. Amerıka'ya gore istişare imkânı yitirilmemiştir ve »ek taraflı harekete geçmek hakkı kabili istimal de ğıldir. A La Haye NATO toplantı sında Dean Rusk'un da belırttıgı gıbı, NATO içinde Türk Yu nan harbi tam mânâsıyla düşünulmez haldedir. aydır bitemedi Belediye Fen İşleri ile TETT Müdürlüğünün çekişme ve anlaşmazlığı yüzünden Kadıköyde Bağdat caddesi üzerindekl Depo durağı ile Selâmiçeşme arasındaki 950 metrelik yol dört aydan beri bıtmedığınden halk sıkıntı içinde bulunmaktadır. (Fotogral: Tulây DİVITÇİOĞLU) Bundan sonra söz alan baa A.P. li miUetvekilleri gizü mektubu bu gazeteye verenler hakkında da takibat açıknasını iste» mişlerdir. Bu istekler üzerine söz alan Başbakan Süleyman Demirel çok (Arkası Sa. 7, Sü. 6 d») Çağlayangilrn konuşması Çağlayangıl şunları soylemistir : cKıbrısa çıkarma yapılması ile ilgili olarak Amerika Birlesik Devletleri Başkanı Johnson tarafından o zamanki Turk Hukumeti Başkanına yazılan mektubun, aslından farklı bir suretı, bugun bır gazetede yayınlanmış bulunmaktadır. Mektubun elde edilmış sekh ve yayınlanmasından doğan suç unsurlan üzerinde gazetenin basıldığı birkaç ilimızdekı Savcılıklar tarafından kanuni takibat başlamıstır. Bu mektubun yayınlanması, cevap olarak yazılan mesajın da açıklanmasım zarurı kılmaktadır. Hükumetimız bu kararı derhal almıştır. Ancak mektup Meclislenmizin gızlı otururnlarına aıt zabıtlara intikal ettiği cihetle, bu hususta bir karar alınması gerekıp gerekmediği noktası ıncelenmektedır. Tereddutlenn ızalesı ıçın Yuce Senatoda ve Yüksek Meclıste bu şekilde ahnacak bır karar Hukumet kararınm tatbikını kolaylaştıracak ve çabuklaştıracaktır.» "| Çağlayangıl'ın bu açıklamasın dan sonra Başkan Vekılı Kadn Kaplan, tuzuk gereğince Hukumetin konuşmasından sonra mu1 halefet gruplanna söz vereceğmi bildirmıştir. Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Millî Eğıtim Bakanhğınca hazırlanan «tlkoknllar îönetmeliği» dünkü Resmî Gazete ile yayınlanarak yünirlüğa girmıştır. llkokulların ve oğrencılerın çeşith sorunlannda yenı hükıimler ihtiva eden yonetmellğe gore evvelce de bildırdığımız gıbi, llkokulların bırıncı ve ıkıncı sınıflarında sınıfta kalma kaldınlmakta, üçüncü ve dorduncü sınıfta kanaat notu ile sınıf geçilmekte, beşıncı sınıfta son kanaat notları ne olursa olsun öğrenciler sınava sokulmaktadır. Üçüncü ve dördüncü sjoıflarda «bütünlemeye kalma» kaldırılrnıştır. «Hürriyet» toplatıldı ve Çıkartma'nın tehlikeleri Q. Çıkartma yapılırsa bu ışe Sovyetler Bırlığı de karışabılecektır Q. Halen barış çahşmalannı yuruten B. Milletler tarafından sert tepkı gosterılecektir. Q. Mutasavver Türk harekâtı netıcesinde Ada'daki Turklerın hayatı tehlıkeye gırecek ve on bınlerce Turk'un kathama kurban gıtmesi ıhtımah belırecektır. £ . Ve nıhayet bu harekât netıcesinde Turk Yunan har(Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) VALİ TAYINLERI tahkikata geçüdi RESMEN AÇIKLANDI ANKARA (Cumhuriyet Büros») Bakanlığı Musteşan I çisleri toplantısında değışen Fetbi Tansuk dün akşam düzenlediği basm Valileri açıklanustır. Curnhurbaşkarunın onayından çıkan kararnameye gore, 26 vali yer defiştirmiş, 30 valinin istibdam yerleri değiştırıiniştlr. Aynca 22 vall Merkez emrine, 6 vali Tetkık Kuruluna, 4 valer Manisa Valiliğine, Gümüşane U Teftiş Kurulundaki asll görevValisi Kemal Paşaoğlu Sinop Va lerine, ıki vali de Emnıyet Genel Uliğine, Burdnr Valisi Mehmet Müdürlüğü emrine verilmişlerdır. Vefik Kitapçıgil Sivas Valiliğine, Ayrıca 39 vali muavüu, 104 kayAmasya Valisi Kemalettin Gazezmakam ve 12 Hukuk İşleri Müdüoğlu Urfa Valiliğine, Bolu Valisi runün kararnamesi de çıknuştır. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) YER DEĞIŞTİRENLER Konya Valisi Omer Lütfi Hancıoğlu Adana Valiliğine, Isparta Valisi Ertuğrul Süer Amasya Valiliğine, Muğla Valisi Mehmet Şerif Tüten Antakya Valiliğine, Siirt Valisi Şevket Güres Burdur Valiliğine, Kütahya Valisi Mustafa Yörükoğlu Erzincan Valiliğine, Antalya Valisi Mehmet Nuri Teoman Hatay Valiliğine, Muş Valisi Ethem Recep Boysan İçel Valiliğine, Diyarbakır Valisi Hasan BasTİ Kurtoğlu Kastamonu Valiliğine, Van Valisi Nâzun Üner Kayseri Valiliğine, Erzincan Valisi Hüseyin Meydanoğlu KocaeU Valiliğine, Afyon VaUsi Ihsan Aras Kütahya Valiliğine, Bitlis Valisi AbdnUah Asun Iğneci Hürriyet Gazetesinin, bugünkü sayısında, Amerika Bırleşik Devletleri Başkanı Johnson'un mektubunun açıklanması üzerine, Istanbul Cumhuriyet Savcılığı, Turk Ceza Kanununun 132 ve 137 nci maddeleri gereğince takibat açmış ve 9 uncu Sulh Ceza Mahkemesince gazetelenn toplattırılmasmı talep etmiştir. Mahkemenin aldığı karar gereğince gazete, polıs mârifetıyle toplattırılmıstır. Johnson'un, eski Başbakan tsmet Inönü'ye yazdığı mektubu dünkü sayısında yaymlayan Hürriyet gazetesi sorumlu yazı işleri müdürü Ferhan Devekuşuoğlu, Savcılığa çağrılmıs ve ifadesi alınmıştır. Ukokol yonelmeliği yiiriirliiui üirüi Usul tartışması Bundan sonra usut haKkında çeşıtlı konuşmalar olmuş, Anayasanın 132 ıncı maddesı geıeğınce, adalet mercjlerıne ıntıkâl etmış bır konu olması hasebıyle konunun goruşulup goı'uşulemıyeceğı tartışıhnıştır. Nıyazı AğırnasJı mektupların hemen açıklanmamasını, gurupların konuya hazırlanması oakımından hıç değılse goruşmenın ıkı celse sonraya bırakılma sını istemıştir Vasfı Gerger (Bağımsu) mek tubun yaymlanmasında suç unsuru tesbıt edılmeden önce bu kürsüden yapılacak açıklamanın, suçlu varsa onu suçtan kur tarma nıyetıne matuf olacagını soylemıs, adalet mercılerımn kararının sonuna kadar konunun ele alınmasını istemıştir. Başkan Vekılı Kaplan bu görü(Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) BİR , DAKIKAt~> Alana leessüfler, gidene sevgilerle Hele şükür! Nihayet simdi anlasıldı. İstanbulun çektiği bütün sıkıntılann sebebi meydana çıktı. Meğer, bozulan yollann, yanmıyan elektriklerin, çoğalan hırsızhklann. gittikçe artan hayat pahablığmın, önüne geçilemiyen karaborsacınğm, meskene kavuştu rulamıyan tecekondnlulann, yer yer patlak veren grevlerin, yataksu hastalann, cknlsuz talebelerin, veloasıl akla gelen gelmiyen, bütün bu dertlerin tek sebebi bizim Vali imiş. Vali imis de haberfaniz yokmnş! Hay, Allah ran olsnn hükfiznetten! Aman gitsfaı sn Niyazi Akı da hepsinden kurtulalım! D. N. GÜRSEL: İSTİFAM VARİTDEGİL Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkani Cemal Gürsel, dua Başkentte uzun bir gezi yapmış, bu arada kendisiyle konuşan gazetecilere istifası şayialan ile ilgili olarak şu cevabı vermjstir: «İstifa ettiğim varit değil tamamen yanlış, eğer, sıhhî sebep varitse böyle bir şey olabilir. New York'ta «21 Chıb» da başına yediği bir darbe neticesinde yaAma, vazifeyi terkedecek kadar sıhnl sebep de varit değü. Vaziralanmıs ve hastaneye kaldtnlnugtır. Yazarlar adına Irving Lazar, feyi terketmek, gitmek diye bir Otto Preminger'in bagma bulunduklan klübd» bir bardsk fırlataustır. Aralarmda çıkan kavgaşey olmaz. Ben rahatstzım bili / yorsnnuz. Fakat, ortaya döküle • nın sebebi, Truman Capote'nin «Ia Co'.d Blood» adlı esermin telii hakkmm ortaya çıkardığı ancek kadar hastalık yok, iste sis • lafmazlıkttr. ler beni Şikâyet OHo Preminger SE OLACAK, EL tŞTE!...