Katalog

Türk Ansiklopedisi f7 Millî Eğitim BakanlığMica yayımianan Türk Ansiklopedisinin 97. fasikülü çıkmıştır. fDemiryolu>. (Demokraai), CDe"iz) maddeleri üzerinde özellikle 'uru!an bu fasikül Bakanhk Yaymevlariyle Hütün kitapçılarda 10. lira f : vatla saılmaktadır. (Basın 11429 7946) umhuriyet 42. yıl soyı 14704 KTTRÜCUSUî TÜNÜS NADt Telgrar v > tnekhıp * adresı: Cumhurivet i.itanbul Posta Kurusu: İrtanrnri No 24S Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 »9 ISIKLI PENCERE A T L A S RAKIM ÇALAPALA'nın Kahkahalarla okuyacagınız elll mızah hikâycsinı topladıgı kitapYenı çıktı Fîyatı 7 5 lıra Cumo 9 Temmuz »965 K İ T A B E V İ ı I Başbakan • Baykamın | kendisine ı ÜrgüpEü dedi ki: Ö ÖZEL DEMEÇ S ı ı vesikalar ( verdiğini bazı L j açıkladı "BÜRSA OLAYLARI ÂRİ SÂRİ DEĞİLDİR,, r ıi'iştıı : Burgiba Bumedpeni destekttoot Kayhan SAĞLAMER TUNUS Başkan Burgiba «olumlu bir hareket» oiarak niteliy». rek Bumedyen ihtilâlini kuvvet ve hararetle desteklemiş ve Asy« Afrika Zirve Konferansının fiyasko ile ertelenmesinin sorumluluğanu Kızıl Çinin üzerine atmıgtır. Habib Burgiba yukarıdaki fikirleri, Cezayir dönüşü uğradığu» Tunusta, egzolik Kartaca Sarayında bana verdiği özel mülâkat sırasında iieri sürmüstür. Burgibanın sözlcri, Ccrayirdeki 19 haziran hükümet darbesi hakkında bir Arap Devlet adamınca yapılan ilk yorıımu teskil ctmpkterlir Burgibanın. Bumedyen rejimini destekiemcsi için çeşitli sebepler vardır. En başta. zıtlaştığı Ben' Bellanın tasfiyesi, Tunusun mutedil Devlet Başkanım MagTibin münakaşa götürmez lideri halin» getirmiştir. Tüm Arap Dünyası lideıliğinde de, önünde tek engel olarak Nâsırı bırakmıştır Tunus Devlet Başkanı denize nâzır çalışma odasında şunları söylemiştir: ileri DOzenin ANKARA (Cumhuriyet | I lOpluma düzen veren teroel ) kanunlar yer ve zaınan koşullariyle sıııırlıdırlar. Bundan bin yıl önce kurulmıış ya>alarla bufün bir ulusu yönetmek düşünülemiycceği gibi, nıeselâ Katolik anlayışına bağlı hukuk kurallarını tümii ile Sııudi Arabistanda uyjrulamaya da imkâa yoktur. Bilim ve trknik alanlarında Kittikçe hızını arltıran ilerleıneler her ne kadar dünyamızı günden güne ufaltmakta ve toplumları birbirine yaklaştırmakta ise de yukarıki ilke. gerceğe uvgunluğunu vitirmiş olmaktan heniiz uzaktır. Tanzimat FermauiDi da bir nevi anavasa sayarsak. 1839 dan bu yana. yiiz virmi yıl içınde toplum düzenimize vön verici hukuk sistemimizi tam beş kız baştanbaşa değiştirmek, va da günün şartlarına göre avarlamak zorunda kaldığımızı görürüz. Bir ulusun hayatında yüz yirmi yıl fazla bir zaman parçası sayılamıyacağına Rdrr. basar | maya çalıştığimız bu değişiklik ve ayarlaraalarııı ayrıca bir nedeni bulımmak gerekiyor. Acaba nedir bu neden? Devlet ve toplum düzenini korumasını beklediğimiz temel yasaların kötü ve eksik hazırlandığım. ulusal niteliğimize uygun düşmediEini, ya da değişen bavat kosullarına aykırı Uaçtığını ileri siirraek püçtür. Anayasa hazırlıvıeılarının ard niyetlerinden, hilimsel yetersizliklerinden söz etmek de versizdir. Başlangıçta çöken bir İmparatorluiu kıırtarrnak. sonra da yıkıntılar arasından doğan genç bir ulusa gelişip serpilme imkânlan ftağlama amacını güden kanıın koyucuları hemen hep iyi niyetli. yeter bilgili kişilerdi. Bizim biiyük dramımız, yüz elli vıldır bir uvgarlık değişimi çağınria bulunuşumuzdur. Bu bakımdan. temel hukuk düzenimiz gelenek vt göreneklrre sıkl sıkıya bağlı. tutııcu. koruyucu dejil. tersine o gelenek ve görenekleri biiyük ölçiide yıkıcı. tnplumu çağda.ş uvgarlığa vaklaştımı. itici bir nitelik taşımalr1 idi. Tanzimat dahil, Türkiyede venilik hareketlerine önderlik eden, Anavasa çalışmalarına ışık tutan aydın devlet adamlarımn hemen bepsi bu fer\Tfi kavramışlar, o yolda gayret harcamışlardır. Viiz yirmi vıl gibi kısa bir siire kindc sık sık Anavasa krizlerine yurarlanmamızm başlıca nedenlerinden biri, her halde. vaptıçımız ve vüriirlüce kovduğumuz anayasa, ları bir türlü uvguüvamamış olmamızdır. İleri soriKlü adamların estri olan bu vasalar. iferi ışörüşlü adamların şayreti ile baltalanmıs. islcmez hale sokulmuş. kısa zamanda rafa kaldırılmıştır. Tanzimattanberi bu hep böyle olmuştur. Abdülmecidin mülırünü taşıyan vesikayı Abdülaziz tanımamış. 1Ü*5 Kanunu Ksasisini Abdülhamid uyutmuş, 1924 Teşkilâtı Esasiye Kaııuııu, Atatürk de»Timlerinden sonra. çok partili hayata geçiş sıralannria güme fitmistir. 1961 de çıkarılan ve tarihimizde ilk defa Türk miUetinin oyıı ile yürürlü.se eiren yeni Anavusamızı da tam anlamı ile uyculadığımızı hııjiin rahatça iddia pdebilir miyiz? Bizi özsürlük içinde bir an önce kalkındıracak. çaçdaş uygarlık riüzeyine ulaştıracak biitiin imkânları taşıyan bu Anayasa. tümii itibarivle ileri soriişlü. çüçlii bir escrdir. Hani va. onıın btıyruklannı harfi harfine veriııe getirebiliyor mııyuz? Anavasa nevrim ilkelerinitı korunmasından söz eder. biz laiklise. eğitim birlicine. hattâ kadin haklarına van çizeriz. Anayasa fikir özçüriüğüne sayçı ister biz on sekizinci vözyil vazarlannı dilimize ceviremeyiz. Anavasa snsval rievlet der, biz sosyalistle komiinisti bir tutmava kalVarız. Surası mııhakkak ki. ne kadar İyi niyetle ve bilffi ile hazırlanmış nlursa olsun. gereği îibi uvRiılan ınıyan bir Anayasa. kendinden bek lenen yararı topluma sağlıyamıvor. Hele bizim pibi bir ııvçarlık değişiBi çağında bulunan geri kalmıs bir naşbakan Sual Uavri Ür^^güplü dün basm mensuplar;nın Suphı Baykam'in iddiaları hakkında yönelttkleri bir souıva cevap olarak «aldığim rrsroi raporlarda nıeraleketin ikı kampa aynldığın<t ve bir iç lıarut sürüklendi^ıne dair bir durum voktur» demısur. Günluk galışmajinıiaa sorıra Pi.joakanlıktan ayrılıvktn basm rr.«:i5upları ile Sıirit H^ıvri t'rStiplü arasında şu konuşma geçSORU : Suphı Ha. k;.rn ile bir Söriişme yaptınız, kend'.si size bazı vesikaîar verdıijıni söylüyur. Bu vesikalar haickırıda kanaatınız nedirV CEVAP : Bazı veMkalar ve faydalı malumat \rrdi. Krndisı ile ciddi bir konuşma yaptık. Resmi tetkikata başladık. SORU : Bu £urujine(l»ı> s o n . ra yıne bir tehlıke olmadıgı kanautini nıuhafa/a ecîiyor musumi7? •»lahallınde yaptırdiğım tetkikat bu kanaati teyid etmrktcdir. Aldığım resmî raporlar mrmlekrtiıı jki kampa avrıldısına ve bir iç harbe sürüktendiğine dair bir durum güstermemektedir. SORU : Suphı Karanıan'ın, Senatoriaki konuşmasına verdi«ınİ7 cevapta en ciddi i"ribiıierin ahnacağmı îö\'lemisuniz. C'KVAP : VatandaMiı setime hu/.ıır ve siikun kinde Uatılması için her tiirlü tedhiri alaraşsıı. Bu memlekettr kauuıılar vardır. Cemiyetlerle u^rasan kanunlar. serım kanıınu \e Türk Ceza Kaııuıııı vardır. Bu kaııtııılarm s;erektirdİ£İ bütün tedbirler uy^ulaııacaktır. SORU : Bıırsa olaylarını görıişen Bakanlar Kurulunun ciünku toplantısınrian sonra hükumet s.'.7cü>ü Cihat Bılşehan, terihır düşünülnıedi,:ıni «öy:enıışti? CKVAP Bursa olayını bütün memlekete sari hir durunı da çörmedi*imiz için tedbire IÜ7um eormedik. Hâdise oldıua /aman tedbir alınmaktadır. Bnrs.v nlayında da bu hriylr olmustur. Ucrneklrrin f.iaîiyeti doğrııdan dojruva tçişleri Rakanlıâı ile Kmniyet Genel Müdürlüğünü il£ilcndirdi4i için tedbirIrri onlarra alınır. SORU : Cumhurbaşkanı yaptığı bir açıklamada değişecek Bakanlar ile ilgili listede Tabii Senatörlerin bulunmadıçım söy lüyor. Listedeki ısimleri açıklayabilir misiniz? CEVAP : Bunrta hir yanlışlık nlacak. Reisieumhur hazretlerine sahıslar üzerinde heniiz hiçbir maruzatta hulnnmadım. Listeyi daha hazırlamadım. l.isteyi hazırlayıma Cumhnrbaskanına onaylaması için vereceğim. O zaman açıklanm. {{{{ "" Mağrip ve Maşrık . îki Arap realitesi vardır: Mağrip ve Maşrık. Cezayirdekl **m gelişmeler. Nâsırın Pan Arabizro davasını gölgelemiştlr. Zb» Pan Arabizmin ^lağripteki tek temsilcisi olan Ben Bella, sahn»den çekilmiçtir. Şimdi Mağrip ülkeleri daha homojen ve müte»»nittir. Biz Tunuslular. Fas ve bir ölçüde de Libya ile Mağrip Brr« liffi için n t e n çalışniaktaydık. Cezayirlilerin de fiünTa ihtilâlt p+«.itMİ* ko«mîtk gibi roraantik davranıslardan vazgeçerek. yedl ytW dan f»7İB siiren amansız bağımsızlık ve özeürlük miicadclesmin y»» rattiğı iç problemlerine eğilmelerini temenni ediyoruz.» CEVAT ": Aynı kanaattayım. Sağlam temeller Başkan. Bumedyen rejimlnin «sağlam temeller üzerine oruı» duğunun işaretlerine simdidcn rastlandığını» belirtmiş, «Halkın eo» ğunluğunca tasvip edilmektedir! Eğer muhalif olsaydı, geme T«» rulması çayet süç olan Cezayir Milleti bunu gösterirdi. Başlangıçta karsılaşıltnası normal ve kiiçıık bir zümre tarafından yürütülea ufaktefek nümayislcrin arkası kesilmiştir» şeklinde konuşmuştur. Ben Bella'nın devrilmesi, gerçekten. Nâsırla giriştiği Arap Dünyası liderliği mücadelesinde dengeyi dinamik, açık sözlü ve realist Burgiba lehine bozmuştur. MısırİDevlet Başkanının gün geçtikç» azalan prestijinden bahsettiğimiz zaman, Burgiba, Nâsırın kendisini federal baskentinden •müstemlekelerine emirler yağdıran Selâhaddin Eyyübî> sandığmı söylemiştir. Daha sonra da alaylı bir dill» Mısırm ba\Tağında üç yıldız bu'.undurduğunu ve kendisine «Bhv lesik Arap CumhuriyetU adı verdiğini hatırlatrmştır. Tunus Devle* Baskanı, bahasın? tercümanlık yapan oğhı Dışişieri Bakam Habip Burgiba Jr. aracıhğıyla şunlan üâve etmiştir: Seçimler Fotoğraf: İbrahim KÖSEOĞLU I^çileri dolandıran şcbekenin yakalannıa?>ndan sonra dün Emniyet Müdürliiğünde saldınlar olTtıuştur. Sanıklardan Ayşe Ertar.ın kızı, annesinin (otoğıafıni çekmek isteyen foto muhabiıine yukaııda görüid'ıgü sekilcte çaııtasjnı indirnıi.?(ir. Resimdc saldıran kadın ve kaçan folo muhabiri başka bir objektiften kurtulamadığı görülnıektccür. Olayla ilgili haber dördüntü sahifemizderiir. SALDIRI Bursa olayları <J1 haıacı» olayımn 10 suba vı CHP Ankara. Bursa olayları 6 hakkında ifiyalıi loı lıii kararı verildi BL'RSA TÎP oiayı ?anıklarından 5 kişi daha yakalanmış ve dün sevkedüdikleri 3. Asliye Ceza MahkemeMndeki i;k fovgularından sonra serbest bırakılmışlar, firaıdaki 6 sanık hakkında da gıyabî tevkif karan verilmiştir. Aranmakta olan Belediye Meclisi Üyesi ve eski AP İl Başkanı Dr. Ahntet Esin dün sabah nezarete geimiştir. AjTica önceki gün nezaret altına alınmjş olan Burhanettin Bölüker ile Turgut Ayata ve dün yakalanan Yahya Yavuz. Süleyman Ün ile birlikte mahkemeye sevkedümişlerdir. Mahkemc, sanıkların duruşmaıarının gayrimevküf olarak yapıiroasına karar vermiştir. Öte yandan salı günü tevkif edilenlerden Mehncet Tural i'e Ismail Atan'ın vekili Avukat Faruk Sancar larafmdan tevkif karanna itiraz edilmiçse de itiraz reddedilmiştir. Haîen kaçak olduktarından aranılan G sanık hakkında da gıyabî tevkif kararı verümiştir. Bunlar: Saban Aykut, Mithat Teomaıı, Yılmaz Baklacı, Murat Aşık. Meh met Çiğdemal ve Niyazi Söylemez'dir. BİR 6 DAKIKA: Nâsırı teşvik . Bazı gazeteler. hattâ ülkeler, Nâsırı Arap Dünyası lideri •!• duğuna inanmaya tesvik etmislerdir. Fakat zamanla gerçekler meydana çıktıkça bu hülya nihayet dağılmıştır. Ben de bu hülyanm dağılmasına yardımcı oldum. Araplararası işbirliği ve dayanısmm ancak esitlik ve karşılıklı saygı ile mümkündür. Sunî birleymeler gerreklerle taban tabana ntfır. Nâsırın prşinde yalnızca Kahlr» Kadyosunun bir yaymının veya (El Ahram) m bir basmakalesinin kea dierini koltnklarından ederejh endişesi içinde bocalayan birkaç çelha siz lider. korkak çocuk kalmıştır. Aynı dili konusmakla berabec ayrı ayrı milletlerden kurnln olan Arap Dünyası Içlndekl işbizliil ve dayanısma tedriren ve eesitll safhalardan geçerek tahakkuk ed»İHİir. Biz bunun icin çalışmays hazınz. Arap Dünyasmın tüm mt>» seleleri ancak realizm ve raoral cesaretle çozülebilir.» Yeni sınıf tstanbıılda bulunan Moskovı sirki, haftada bir defa «halk gecesi» yapıyor. Olur mu böyle şey? Koskoca bir halk cumhuriyetinin, bir bakıma. temsilcisi olan bir sirk, haftada yamız bir defa «halk gecesi» yapar mı? Tam tersine. Rus sirki, tstanbuldakî her gecesini ahalk gecesi» vapmalı ve. eğer mutlaka lâzımsa. haftanın bir programını «kapitalist gecesi» olarak tertipIemeliydi. Hakikate uymasa bile. hiç değilse. bir mânası olurdu! D. N. ye pirdi (Cumhuriyet Bürosu) Zirve konferansı Burgiba, Zirve Konferansı hakkında da şunları söylemiştir: • Pekin, Zirve Konferansının her ne pahasuıa olursa olsun raut. laka toplanması gerektiğine yeni Cezayir re.iimini ikna için elindea gelen gayreti sarfermiş ve her türlü fedakârlığa kutlanmıshr. Zlra amacı, Rusyayi Zirve Konferansının dışında tutarak Üçuncil Dünyanın lideri olarak kabul «ttirmekti. Fakat başaramamif ve bezimete uğramıştır. Biz mevcut şartlar altında Zirve Konferansının toplanabileo»» ğine inanmıyorduk. Sebeplerden biri de, Asyanın ve özellikle ke»di kıtamız olan Afrikanın. Kızıl Çin ile Rusya arastndaki yeni çeşit soğuk harbin mücadele alanı yapılmasım arzulamamızdır.» Tunus Devlet Başkanı son olarak, Rusya ile arasındaki ideolo» jik kavgada ırkçıhğı, «beya» aleyhtarlığı»ru silah olarak kullandj» ğmdan ötüru Kızıl Çini takbih etmiştir. Pekinin ihtiraslarının A»ya Afrika dayanısma ve birüğini parçaladığını ve Zirve Konferansinı amaç ve hedeflerinden uzaklaştırdığını belirtmiştir. •»••••(••••'•••••'•'•••ıımııııidtıiMiıtıttı «•«>>•••••••••#•••••••••••••>«••*••••••••>>•«•••• ••««••••••••••>•«••••••••••••••*«•••••••>•«••>••• •«••»••••••••••«•••••••••«••«*••••••••••••••••!• 1962 y ı l m ı n A r a l ı k a y ı n d a Ha Gürsel bugün Baykam ile görüşecek Aııkara, (Cnmhuriyet Kiirosu) Karadeniz ve Doğu brlşesinden dönpn ve Başbakan Ürgüplü'ye önceki gün ba?ı belgeler veren C.H.P. Genel Sekrefer V'aıdımciîi Dr. Suphi Baykam Lt;)Tibu!a pıtmiştir. Baykam, Istanbııl'da Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel ile koııuşacak ve daha önce teltrafla bildirdiği durum hakkında Baş'»sna hüüi verecektir. Demirerin konusması Nadir NADİ (Ajrkası Sa. 7, Sü. 3 de) ANKARA, (a.a.) Df>vl?t Bakanı ve Başbakan Yardımc:sı Süleyman Demirel bir gazetecinin. CHP Gene! Sekreteri Dr Suphi Baykam'ın memlekelin kamplnra ayrıiması ve iç harHe sürüklenmesi hakkındaki idHıası etrafında sunları sovi»mi^îir : «Gayet kesin olarak belirtevim ki. böyle bir şey yok. Memlekette bir vehim havasının yaratılmasını ve olmayan seylerin varmış fibi gösterilmesini. hn «ebeple de hu/orun bozıılmasinı katiyyen doğru balmuvotonu Ankarada özel iki okul kapandı Ankara. (Cnmburiyet Bürosu) Yeni çıkan Özel Okullar Kanununun yürürlüğe girmesinden sonra Başkentte özel İki yüksek okul faaliyetlerini tatil etmişlerdir. Bunlardan Bahçelievler Özel Yüksek Okulu üç yıldanberi faaliyetre bulunmakta idi ve bu yıl ANATASATA EVET da iUc meaunlanm vermiıü. "Anayasaya Evet" S yaşmda (YBIUI T ttd ftstuf va Kuvvetleri Komutanı ile bazı fikir ayrıhğı sebebiyle kendilerine mecburi izin verilen. ancak bu karar üzerine istifa eden ve «11 Havacı» diye adlandırılan subaylardan 10 u dün törenle C.H.P. ye girrnişlerdir. Genel Başkan İnönü'nün de bulunduğu törende C.H.P. saflarına katılan havacılar şunlardır: Hava Kuvvetleri eski Kurmay Başkanı emekli General Hüsnü Özkan, Hava Kuvretleri eski Kur may Yarbaşkanı emekli General Şevket Demirgüç. emekli Kurmay Albav Refik Yurtseven. emekli Kurmay Albay Yusuf Parmaksız, emekli Kurmay Albay Halil Elgin. emekli Kurmay Albay Tufan Akkor. emekli Albay Sahap Akamaç. Albay Hürdem Erkan. Yarbav Tariki Giineri, Yarbay Emin Yerlikhan. On bir havacıdan biri olan Halim Menteş. bilindiği gibi bir trafik kazasında vefat etmiş bulunmaktadır. Ayrıca Genelkurmay Hareket Dairesi Başkanı emekli Tümeeneral Nıısret Akıncılar d> dün C.H.P. ve eirmiştir. «YARDIMCISI OLMt'Ş İVSANLAR OLARAK» Törende 10 havacı arkadaşı sdına konuşan emekli Generel Hüsnü Özkan. •Atatiirkün partisi C.H.P. ye niçin girdik?» somsunu sormuş ve özetle sunlan söylemiştir: «Geçmişte yurdumuzun kalkın masmda. gelecekte nygar ve mutlıı Türkiyenin varatılmasmda en olumlu hareketlerin mümessili büvük \tatürk'ün partisi olan C.H.P. ye gerçekci, akılcı, medenivetçi. ülkücü. devrimci olduğuna ve milli varaları, sahsî çıkarlarından üstün tutan prensinlerin sahibi bulunduğuna inandıjhnuz için girmeye karar verdik. (Artuuı Sa. T, Stt. 4 d.) B. Amerika'nın Yeni Ankara Büyükelçisi Washington Başkan Johnson dün meslekten yetişme diplomat Parker Hart'ı, Raymond A. Hare'in yerine Amerikanm Ankara büyükelçiliğine tayin edeceğini açıklarruştır. Başkan, halen Amerika'nın Suudl Arabistan büyükelçisi olan Hart'ın yerine profesyonel bir diplomat, VVilliam Porter'i getirecektir. Aslen İngiliz olan Porter 1936 da Arnerikan vatandaşlığına girmişür. GürseL Bumedyeni tebrik etti Ankara, ( a j . ) Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Cezayir Ihtilâl Konseyi Başkanı Albay Bumedyen'e Cezayir Cumhuriyetinin ilânının üçüncü yıldönümü münasebetiyle şu mesajı göndermiştir: «Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyetinin ilâmnın üçüncü yıldönümü münasebetiyle, muzaffer Cezayir halkına, en samimi tebriklerimi ve en iyi dileklerimi sunanm.» Öte yandan, Dışişleri Bakanı Hasan Işık da, Albay Bumedyen'» bir tebrik mesajı göndermiştir. Senato Devlet memurları tasarısını görüşmeye başladı Ankara. (Cumhuriyet Burosu) Cumhuriyet Senatosunun dıinkü oturumunda Başbakan Suat Hayri Ürgüplü'nün verdiği bir önerge ile Devlet Memurian Kanunu Tasansmın ivedilık ve öncelikle müzakeresine başlanmı^tır. Bu konuda Senato Danışma Kurulu da bir karar almış ve tasarının tümünün müıakeresini kararlaştırmıştır Danışma Kurulunun bu karan oylanırken söz alan AP li Saim Sangöllü önemine binaen tasarının madde madde görüşülraesi gerektiğini. mıyacağını söylemiştir. Yine aleyhte konuşan CHP. li Ekıera Özden, gündemin birinci maddesinde yer alan Hâkimler Kanununun görüşülmemesi yolunda söylentiler olduğunu, bu söylentilerin ortadan kaldınlması içiu gündemdeki maddelerin tamanılarunasmdan sonra Devlet Memurları Kanunu Tasaaısının göıüşülmesinin doğru olacağını bildirmiştir. Sırrı Atalay'ia Zıhni Betil fCHP>. Başkanıı» gündemi sırası iie tatbik etmemesini tonkit etmişler, (Arkası Sa. 7, Sü. 2 de)