Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAHİFE tKİ CUMHURIYET 3 Haziran 1965 Plflnlı kolkınmada yöneticinin önemi Prof. Dr. Besim USTUNEL £ Türkiyenin bugün içinde yaşadığı dünya, onun ekonoraik ve sosyal alanda hızla gelişmesini zorunlu kılmaktadır. Dünya milletlerinin gelişme temposu ve politik şartların bugünkü manzarası karşısında, Türkiyenin «durgun bir ekonomiye» ve ortaçağ karakierini taşıyan bir «sosyal bünyeye» sahip olarak yaşaması ve «hayatiyetini» ozun bir süre devam ettirmesi mümkün dcğildir. Bununla beraber. «h:zh ve dengeli» kalkınma torunluğunu kabul etmek ve bu kalkınmanın önceden tesbit edilmiş hedeflerine ulasmak için «demokratik düzeni» ve «karma ekonomi» yolunn seçtik demek yeterli degildir. Demokratik düzen İçinde bızlı ve dengeli kalkınmayı samimi olarak gerçeklestirmek istiyorsak «karma ekonomi» nin oyun kuralları'n» uymamız ve hu kurallar içinde gereken kalkınma çabalarını millet olarak (östermemiz şarttır. 0 Gelişmekte olan ber ülkede oldugn gibi Türkiyede de gelismenin hızlandırılması yâni sürekli ve önemli üretirn artışlarının saglanabilme• birtakım temel sartlara baglıdır. Bunlan i •maddi nnsurlar» ile «beşerî ve toplumsal nn«urlar» oltnak fizere iki grupta toplamak mümkiindür. «Maddi unsurlar» : (i) Kaynak geliştirme, (ii) Teknolojik gelişme. ve, (iii) Sermaye «toklarının artlınlması, yanl yatırım olmak üzere üç alt gruba aynlabilir; kl bunlardan sonnncusa, ilk ikisini de etkilediği için stratejik bir öncra taşır. , «Beşeri ve toplumsal unsurlar» ise : (i) ts gücünün eğitimi ve genel olarak «egitim seviyesinin» yükseltilmesi; (ii) Müteşebbis ve 1; yöneticisi arzının arttırılması; ve (iii) Sosyal değişmenin hızlandırılması, yâni toplnm yapısının, toplamun değer yargılarının ve sosyal organizasyonun prodüktiviteyi arttırıcı yönde değistirilmesi olarak yine üç alt gruba ayrılabilir. Bu sonuncu unsurlar arasında da «06111™ sevivpşirin yükseltilmesi» diğerlerine etkisi bakımından «stratcjik» bir önera taşır. ni veya diğerini uzunca bir süre itamal etmek mümkün olmadığı için «daha güç>, fakat «daha emin. yol seçilmistir. Bugün artık önemli olan nokta, yapılmış olan bu temel tercihi» tartışmak, ya da değiştirmeye kalkışmak değil; bu «çok hedefli p!ânı>, bütün çüçlüklerine rağmen, basarılı bir şekilde uygulamaya çalısmak olmalıdır. Işte bu noktada 1965 Türkiyesinin politikacıları ve devlet adamları yanında «iş adamlarına» ve «i? yöneticilenne» de önemli görevler düştüğüne inanıyorum. O Zira. ekonomik kalkınma, sadece yeni yatınmlar yaparak veya bu yatırımların mntlak seviyesini yükselterek eerçekleştirilmez. Kalkınmanın hızlandırılması bakımından yatırım seviyesinin arttırılması yanında, en az onun kadar önemli olan ve ekonominin «dinamik etkenüğini» etkiliyen iki unsur daha vardır. Bunlardan biri, gcrek kamu kesiminde gerek özcl tesebbüs kesiminde yatırımların sektörlcre dağılımında ve her sektörde «yatırım projclerinin ^cçiminde» isabetli kararlar alabilmek ve böyIece kıt kaynakların optimum dasılımını sağlıvabilmektir. Bir diğeri de. kurulu tesislerin ve mevcut işletmelerin «iyi yönetilmesi» ve dejisen şartlara sür'atlc intibak ettirilebilmesidir. Bir millî ekonomide her yıl yapılan yeni yatırımların, mevcnt üretim kapasitesinin tümüne nazaran «nisbi önemi» senellikle «marjinal» bir sekilde çalıştınlması, yâni mevcut işletmelerin daha verimli çalışnrasını sağlıyacak modern bir isletme scvk ve idaresinin ferçckleştirilmesi, Türkiye'nin ekonomik kalkınması üzerinde «yatırım seviyesi» artışlarına nazaran daha önemli sonuçlar alınmasını mümkün kılabilecektir. Gelişmeler... Türkiyede kapitalizm sosyalizm tartışması ilgi çekiei bir kesime olaşmış görünüyor. Kapitalistler, lsmet Paşanın azınlık kabiııesini düşürmüşler ve bugünkü koalisyon kabinesini iktidara getirmişlerdir. lsmet Paşa kabinesi elbette sosyalist degildi. Ama o haliyle dahi kapitalistleri ürkütüyordu. Çünkü dış siyasette Amerikan peykliğinden knrtulma çabaları içindeydi ve «çok taraflı» bir dış politikaya kaymak istiyordu. lç politikada ise reformlan kapsıyacak biçimde gelişmelere taviz vermekte fayda görüyordu. Bu durum dahi iç ve dış kapitalist çevreleri rahatsıı etmek için veterli idı. Yerli kompradorlarla Washington muteberlerinin nykuları kaçmıstı. Harekete geçtiler. Ve kapitalistler bundan üçbeş ay önce bir Amerikan firmasının temsilcisi olan Bay Süleyman Demirel'i Başbakan Yardımcılığına getirecek kadar hızlı adımlar atmak telâşına kapıldılar. Şimdı rulmaya değer bir konudur. Yasürdüren vatandaş sayısının çokbu hareketin hızı içînde Ticaret Odaiannda siyasi nutuklar atılıyor. İhsan ATAÖV'ün gazetemizde km jıllara kadar buğday irıraç eluğunu unutturmaya çalışma çaSanayi Odalarında propaganda brosürleri yayınlanıyor, yer alan konuşması ve ayni kobaiarı netice verrniyecek ve ge den Türkiye bu gün yılda bir milBay Demirel ve ortakları Türkiyede sosyalist akıma karşı bir nuyla ilgili olarak Nadir NADİ'yon ton buğday ithal eder hâle çim sıkıntısı yüzünden normal nin «Tuhaf Sözler» başlıklı masavas bayratı açmıslardır. düşmüştür. Fmdık, tütün, zeytinbeslenme imkânına bile kavuşakalesi hakkında «TARTIŞMA» ya Bu hızlı mücadelenin onları nereye kadar götüreeeği meraka yağı, çay ve afyon gibi ürünlerirr.amış bulunan büyük çoğunluğu gelen mektuplarda özetle şu gödeğer. Çünkü Anayasa dışına çıkmadan Türkiyede sosyalistlere miz ise yok pahasına elimizden bu halinde bırakmak isteyenlerin rüşler savunuluyor: karsı hangi silâh işliyebilir? Her hücum, mantık ve bilgi duvarına çıkmaktadır. Tanmsal ürünleritaktikleri olan bu davranışlar, baZ. IYSAL (İlköğretim Md.) kafasını vurup çeri dunmek talihsizliğiyle sonuçlanmaktadır. mizin alıcısı belirli devletler oşarıya ulaşma imkânı bulamıyaAtaöv'ün sözlerini vermekte ve bu caktır. Bu milletin gerçek aydınlaÜstelik Halk Partisinin muhalefete itilmesi. kapitalistleri helup, onlar bu alışverişi kendileritür iddıaların hiç bir anlam taşıne en uygun şekilde düzenlemelırı, gençliği ve ordusu Atatürk saplıyamadıkları kadar büyük kayıplara götürmüştür. Çünkü Türmadığını belirtmektedir. G. CEN Türkiyesine gölge düşürmek istitedirler. kiyede 1965 muhalefeti ister istemez toplumcn muhalefettir. Ve GIZ (Sankamış Öğr. Der. Bşk.) yenlere, 27 Mayıs'ta bunu beceremillî bağımsızlık rayına oturmak zorundadır. Nitekim Halk PartiSanayiimizde görülen nisbl ge «Milliyetsiz öğretmen» deyimimiyeceklerini göstermiştir. sinin özellikle çenç kanadından duyulan sesler, memlekete konmnş lişme, bilhassa mensucat, çimenni: çıkarları icabı mcsnetsiz iddiAsıl milletin vekilleri, vekillik to gibi mahdut kollarda olup kalyabancı ipoteklerin kaldırılması yönündedir. alar üeri sürenlerin görüşlerine ettıkleri kişilerin yaşama düzenkınmamız üzerindeki etkileri sıBunun karşısında, iktidarın Başbakan Yardımcılarından Babenzetiyor. M. ÖCAL (İlköğretim lerinde meydana getirecekleri onırlıdır. Bina yapımına sarfedilen kanlarına kadar en önde kisileri. yabancı şirketlerle agızbirlişi nüifettişi) «Adı geçen dernek lumlu ilerlemeler için çaba gösparanm çok daha verimli sanayi edercesine konuşmaktadırlar. Bu durnmda C.H.P.'nin muhalefeti riğretmenleri ikiye bölmek için terenlerdir. Unutmamak gerekir kollarına yöneltilmesi samimi tegün geçtikçe daha etkili olacak ve sosyalist birikime yarıyacaktır. yaratılmış. gerekçesiz bir kuruki bu gün vatandaş, kimln kendimennimizdir. İmalât sanayiinin İuştur.» diyor. S. ESENDAL (ÖğBöylece kapitalistler, memleketin en önemli partisini karsılarına si için çaba gösterdiğini, kimin yabancıların dizginlerinde olduğu retmen) Öğretmenlere yapılan almak cibi bir hataya düşmüşlerdir; hem de ba partinin sosyalizmkendisinden yana olmayan çıkarunutulmamalıdır. Gerçekten bu saldırıyı, aydınlığa karşı olanlale bir ileisi yok iken. . lar peşinde olduğunu çok iyi ola düzensiz gidişata son vermek zarın ışığa yaptığı hücuma benzetiVe böylece A.P.'nin sivri akıllılan Halk Partisini canlandırarak takip edebilmektedir. manı gelmiştir. yor. F. GÜREL (Öğretmen) Acak asıyı kendi elleriyle hazırlamak akılsızlığına düşmüşlerdir. Mehmet ERDAL Râşit T. GÖKTtRK taöv'ün konuşmasım suçluyor. 1965 Türkiyesinde sosvalizm kapitalizm tartışması bir başka Öğretmen Vazar Öğretmen konusuna değinen obakımdan da pek ilgi çekicidir. ¥• kuyuculardan İ. KAYGUSLZ Genel olarak Türkiyenin bütün dâvaları sosyalist egilimin geKöy kalkınmasımn köylü aydınlar tirdifi çözüm yolları içinde görünüyor... tarafından sağlanacağım belirtiOysa kapitalistlerin sövliveeekleri söz kalmamıstır. Ticaret ve yor. A. R1ZA ARDIÇ da Ataöv'ün Sanayi Odalarında atılacak nntuklarla «Vatan Cephesi» knrmak konuşmasım inceliyor ve öğretmenlerin bir bütün olduğunu bedevri geçmiştir. Vaktiyle bir eski Başbakan da bu yollara düsmüslirterek onları ikiye bölmek amatü. Kapitalizmin kalkınması : cını güden davranışları suçluyor Her mahallede bir milyoner . ilkesinden geçer. M. ÖZKAL (Öğretmen) de ayni Türkiyede kapitalizmi knrmak istivenler bir yahancı devletin İRA KANUNU PROBLEMt, Selmi Andak'm «Türk Sinemagörüşe katılıyor. başlığı altındaki yazıyı, 23. desteğivle fikirlerini ccrçeklestirmek istemekte ve açıkça : sında Cesur Bir Hamle» olarak 5.1965 tarih, 14662 sayılı Biz Türkiyede kapitalizmi Amerikaya dayanarak ve Imerivasıflandırdığı «Karanlıkta tyaMemleketimizin çöziilmesi gerenanlar» isimli filmi seyretme im Cumhuriyet Gazetesinde, hayretka himayesinde kuraca^ız demektedirler. ken ve çabukluk isteyen yığınla ler içinde, tekrar, tekrar okudum. kânını bulduk. Asıl konu işçi, Oysa Türk sosvalistleri Türk sosyalizmini knrarken hiçbir »osproblemi var. 27 Mayıs ruhunun Konu 6570 sayılı kira kanununun sendika, grev olmakla beraber yagetirdiği yeni Anayasa nizamınm valist yabancı devlete en ufak bir taviz vermemek rahatlıgindadırtahlili ve misâller. bancı sermayenin müteşebbis dikökleşmesi ve geliştirilmesi surelar. Zaten Türkiyede sosyalizmin gücü bn nitelikten dofrmaktadır ye adlandırılan kimselerle kurtiyle insan haklanna dayanan deTekliflere göre, yeni inşa edilSosyalizmin temelleri. tamamen Tiirk halkına ve millî kaynakduğu kombinezonlar, sanatçı gemokrasimize karasineklerin pislemiş olan gajTimenkuller de oblara davanarak atılacaktır. çinen kişilerin toplumun dertiemesine fırsat vermemek, ölçüsüz jektif kıymet üzerinde 1/240 oraTürkiyedeki kapitalistler ise. kökii dısarıda kapitalist merkezrinden nasıl vüz çevirdikleri, edavranışlar yüzünden allak bullak nında jallık kiralann tespitl müm lerin koltuk altında gelismeve çalısmaktadır. Amerikan kapitaliımekçilerden yana görünüp karşısı olmuş ekonomimize yeni baştan kündür. Örneğin, 50.000 liraya minin büyük sirketleri Türkiveye bu bakımdan kollannı uzatmışna çıkanlar gerçekçi bir şekilde ve akılcı yollarla bir düzen vermal olan bir katı aylık 208 liralardır. perdeye aksediyor. Türk sinema mek suretiyle büyük çoğunluğu ya kiraya verebilecektir. Bu tekTürkiyede sosvalizmi nasıl Cin'e veya Rusya'ya dayanarak knrsanatında tarihi bir yaşama olan geçim sıkıntısı içinde bulunan life atfen 50.000 liraya mal olan mava çalısmak hem yanlıs ve hem de nefret edilecek bir yol ise miUetimizi insanca yaşamanın hiç bu filmi; gönül isterdi ki tamambir gayrimenkul, 20 sene zarfında Türkivede kapitalizmi Amerikaya dayanarak yürütmeye çalısmak lanır tamamlanmaz bütün sinema olmazsa asgari seviyesine getirkira bedeliyle ödenmiş olacaktır. cılar ojTiatmakta yarış etsinler ve o derece lânetlenecek bir yoldur. mek, dinin çeşitli yollarla kanDaha fazla tahlil ve incelemeleri bunun şerefini bütün yüceliği ile dırma vasıtası olarak kullanılmaTürkiyede kapitalistlerin hesap edemedigi bir sey vardır: Türk isaret etmiyeceğim. Yalnız aşağıduysurüar. Ne çâre ki kovboyculusını önlemek, yurt içine geçmişte halkı siyasi bağımsızlığına ve millet olarak özgürlüğüne düskündür. daki derç edeceğim örnekleri hep ğun, tarzancılığın, yeşşelerin esi beraber tahlil serpilmiş kardeş düşmanlığını sil edelim.: Baştan Ve yabancılarla işbirliğine giren politikacılara tahammülü yoktur. ri olanlar halkın zevk sömürücümek... Bütün bunların başarılaşunu kabul etmemiz gerekir ki, Bu bakımdan 1965 Türkiyesinde «kapitalizm ve sosyalizm» tarlüğünden vazgeçememektedirler. bilmesinde yurdunu seven herkeiş âleminde kâr haddini °o 10 o' tışması «peyklık ve bağımsızlık» tartısması demektir. se hizmet düşmekte. Hele milleranında kabul edersek, hem insaAslında bize kalsa bu filmin iştin ahnteriyle kazandıklarmdan ni, hem vicdanl ve hem de kanuletme hakkını devlet almalı, Sosgeçimlerini temin edip, ona hiz yal Sigortalar Kurumu, Sendikanidir kabul ederim. 50,000 liramn met etme durumunda olan devlet •s 10 • 5000 lira etmez mi? Onu lar ve devrimci kunıluşlar yolu memurlarınm, mahalli idareler bırakalım, Ziraat Bankasma 50 ile halka maletmelidir. Böylelikteşkilâjmna, millet vekillerinin ve bin lira yatırmış olsak senelik kale işçi ile ilgili Bakanlıjın baş senatörlerin asıl görevleri bu. nuni faizi »o 6 dır. Ve 3000 lira gesorumlusundan 7 8 lira yevmilir sağlanmış olur. Zâtıâlinizin heyeli maden işçisine kadar herkes fcaybedifecek ne'zamanımız, ne sap ve oranma göre işbu kiralık Türkiye'de karanlıkların aydınlığa de köşe başlarmda milyonerer gayri menkul ayda 208 lira senelinasıl çıkmağa basladığını öğrepeydahlamak için yapılacak kanği 2596 lira tutar. Yanl kiraya venir. dırmacalara göz yumacak halimiz ren her sene, kiracısımn keyfi iCihad YALIN kaldı. Halkı uyutma ve çeşitii çin cebinden 404 lira ödemesi it. Hukuk Fak. Öğrencisi tahriklerle oyalama suretiyle gücab eder. Şimdi bu açık ve inkâr nünü gün etme temayülünde ogötürmez hakikat karşısında kiralanlar bu niyetlerini artık bırakya veren kaç milyon sene sonra mak zorundadırlar. Bütün dünya gayrimenkulü ödenmiş olur? devletlerinin kendi topluluklarım mutlu kılabilmek icin dev adımlatdris BAYRAKT.'VROĞLU Memur rıyla hamle yaptıkları çağımızda, biz halâ toplumun yararma olmayan davranışlarda ısrar edemePETROL ÜZERÎNDE OTNAyiz. Problemlerin çözülmesinde NAN OYUN'LAR, PETROL gerçek tedbirler almaya ve bu yolSAVAŞINDA YALANDEMO da hızla devama mutlak bir mecGOJt ve «MİRASYEDİLİK» buriyet vardır. Sayın Doç. Dr. Osman Koç* Gerçek bu iken; Antalya millet türk'ün yazısını ilgi ile okudum. MEHMET TURGUT'UN vekillerinden İhsan Ataöv, MilliKoçtürk'ün belirttiğine göre enMEKTUPLARIN'A CEVAP yetçi Oğretmenler Birliğinin Andüstriyel üretimimizde 1963 e naBUGÜN ÇIKAN kara'da yapılan genel kurul topzaran 1964 yılında " > 20,3 oramn< . lantısında kürsüye çıkar «Millida bir yükselmeye mukabil tayetçi öğretmenler ayaklandıkları nmsal üretimimizde 3o 8.9 nisbegün içim müsterih olacaktır. Saf tinde bir gerileme vardır. Bu dusaf dizilip parlâmentoyu basacakrum bilhassa hububat ve bakliyat 100 Kuruş P.K. 131 Ankara Cumhuriyst C227 smız. Ölenler şehit, kalanlar gazi üretiminde görülmektedir. Plânlı Forum, parasız kitap veriyor. olacaktır» der. kalkınma devresine girdiğimız şu Tafsilât Forum'da. yıllarda alınan bu sonuç çok acıKimi, kime karşı ayaklanmağa, dır ve üzerinde hassasiyetle duhangi milletin parlâmentosunu (Cumhurivet: 6221) basmağa, bir grupu teşvik ediyoruz? Bizi şehit ve gazi mertebesine ulaştıracak, katledilecek, düşman kimdir? Bunlar aklın almadığı sözler. Ayaklanmadan, baskmdan medet umma, başka bir deyimle fikri fikirle karşılama has Genel Mücurlügumuzle. lstanbul Büromuzdan TL. 25, berielletir.den yoksun olanların çıkar le alınacak şartnamelere çöre hazırlanacak tekliflenn 21/6/1965 yolları. İhsan Ataöv'ün kanunlar günü saat 17,30 a kadar Genel Müdürlüğümüzde bulundurulrnası karşısında durumunu kurtarmak ı ilân olunur. için tabil bunlan demokratik I yollardan yapacaksınız» diye ek . lediği cümle, gerçek düşüncenin arkasında sırıtan demokrasiye | paydos deme özlemini örtemerhek ' tedir. (Basın: 8a91 A. 5457'«217) Bunlar, demokrasinin olmadığı yerlerde, hürriyetten yoksun kalmış toplulukların baş vuracakları yollar. Şayet Türkiyemizde böyle bir ortam olsaydı, o zaman, sayın İhsan Ataöv örnek bir kişi olurdu. Millet, kendisinden millî kahraman diye bahsetmek için •••••••••••ı ••••••••••• yanş ederdi. Ne yapalım kl bu ı••I Cumhuriyet 6239 gün 27 Mayıs'ın getirdiği hürriyet 22.2.1955 tarihinden Uibaıen Müdürlüğümüzce yapılhavası bütün doyuruculuğu ile esme çabasını, bu tip engelleme makta olan Kızılay Âfyonkarahisar Madensuyu ve Sodaları gayretlerine rağmen bütün gücü tanzim sat;şları 27.5.1965 tarihinden itibaren Anadolu Yakas^ ile devam ettirmekte, Anayasamız Başbayii ELMAS ERÇETİN'e bırskılmıştır. Bir sandıua kainsan haklarınm sömürülmemesidar ihtiyaçların Cağalcğlu Çatalçeşme sokak 8'3 adresteki ni tercin için asıl sahlpleri tara22 66 61 telefona bi'.dirilmesi rica olunur. fından savunulmaktadır. KIZILAY İSTANBUL MÜDÜKLtĞU Çok hazindir ki; kaba kuvret Oğretmenler ve Türkiye Uyutmak isteyenler • Kira Kanunu Hızlı ve dengeli gelişme K Q Türkiye çibi hızlı ve dengeli celisnıe zorunda olan bir ülkede işletmecilere ve yönetici çruba düşen görevlerin çok yönlü olduğu mtıhakkaktır. Bunlar. ister kamu kesiminde, ister özel tesebbüs kesiminde çalıssınlar, bir taraftan dar anlamda sornmlulukları içinde bulunan işleri «en etken» şekilde yürütmeye çalışırken, bir taraftan da kendilerine nazaran daha iist mevkilerde bulunan ve dolayısivlc daha genel kararlar almak ve tercihlrr yapmak durumunda bnlunanların yâni müteşebbis ya da politikacılarm daha Q Türkiyenin bugüne kadar az gelişmiş bir ül hilgili olmalarını ve daha isabetli kararlar alahilmelerini sağlıyacak çalışmalar yapmak zorunke olarak kalmasında bo unsurlardan herbirinin dadırlar. bir ölçii içinde etkisi olmustnr denebilir. Tabiî kaynaklarımız bugüne kadar yeterince geliştiriKamu ve özel kesimde müteşebbis durumunlememiş (ve gelişmeye müsait olanlardan bazılada bulunanlar genellikle teknik bilgileri noksan, rı vabancılara kaptınlmıştır); teknik terakkinin işletmecilik tecrübeleri az ve dolayısiyle çeşitli Batı'dan memlekctimize aktanlmasında önemli alternatifler arasında «tercihler» yapması söz kogecikmeler olmnş: yatınmlar çok düşük seviyede nusu olduju zaman yardıma mohtaç durumdadırkaimıs ve ayrıca bn yatırımların sektörler arası lar. Profesyonel yöneticilerin ve bu işleri iyi bidagılıraında çeşitli bakımlardan önemli hatalar len teknisyenlerin olnmlu çalışmaları ve alterolmnştur. Difer taraftan, egitim seviyesini yük natifleri iyi hazırlavıp karsı tarafa iyi anlatma «eitmek için yakın zamanlara kadar yeterli çaba yönündeki devuolı ?»yrellert,f>nların dahA isav. gösterilmemia; bo arada teknik egitime ve iş yöbetli kararlar almalannı sağlıy^rak Türk ekono |Uş neticisinin ejtitimine gerekcn önem verilmemismisinin etkenliğini arttiracak ve «hayatiyetini» tir. Sosyal bünyedeki degişmeler, hızlandırılmak kornmasına yardımcı olacaktır. söyle dursnn, bir süre önlenmeye ya da geciktiQ Ayni şekilde, gerek siyasî tercihler yapmak rilmeye çalışılmıştır. durumunda olan «politikacılar», gerek bir işletmenin istikbâliyLe ilgili kararlar almak durumunBütiin bnnların sonnca olarak Türkiye, XX, da olan «müteşebbisler» genellikle kısa vadeli çıAsrın ikinci yarısında bile Avrnpanın en fakir karlarına fazla ağırlık vermek eğilimindedirler ülkesi olarak üretim seviyesi düşük. gelir dağılıve bn yüzden bazı yeni fikirleri ve sosyal de^imı boınk, ekonomik yapısı çarpık, dış ekonomik şikliklcri hoş karşılamazlar. îste, modern lîhniilişkileri dengesiz ve sosyal bünyesinde çeşitli yet taşıyan, iyi yetişmiş bir yöneticinin, bir uzhastalıkların hüküm sürdüğü «problem dolu» bir manın diger önemli bir görevi de, bu gibi durumiilke olarak karsımıza çıkmaktadır. larla karşılaşınca «karar yetkifine» sahip olan O Işte 1960 Türkiyesinin bn önemli problemlerikimseyi uyarmak ve ona millî ekonominin, ya da ne «akılcı» bir takım çözüm yolları bulmak amafirmanın «uzun vadeli» ve «hakiki» menfaatleeı iledir ki. uzun vadcli bir kalkınma plânı hazırrinin nerede oldnjunu açıkça göstermek olmalılanmıs ve yürürlüge konmuştur. dır. Şu noktayı hemen işaret edelim ki. Türkive Az gelişmişlik BU HAFTA Tarım Endüstri Dengesi DURUM DERGISİNDE nin karsılastığı problemlerin çeşitliliği ve biıatihi «kalkınmanın» çok yönlü bir sosyal fenomen olması. bn amaçla ortaya konacak bir gclişme politikasının hem «hazırlanmasını». hem de «uygulanmafinı» büyiik giiçlükler içine soknyordu. Fakat, daha evvel de belirttigim gibi bu güçlüklerin ne pahasına olnrsa olsnn yenilmesi gerekiyordu. Çok hedefli plân O 19S3 yılında yürürlüşe giren. ve birinci yılında başarıyla nygulanabilen Birinci Beş Tıllık Kalkınma Plânımız. iktisat literatüründe «çok hpdefli plân. adı vcrilen neviden bir kalkınma plânıdır. (i) Hızlı kalkınma (yılda ortalama M ) . (ii) Dıs ödemeltr denşesini U7un vâdede (19*3 yılında) sağlama. (iii) Sosyal adalet deneesini U7un vadede gerçekleştirmeye çalısmak. ve yine (iv) tstihdaf problemini U7un vadede çözümlemek Birinci Beş Yıllık Plânımızın bilinen ana hsdefleri arasındadır. Bazan, biribirile hagdaştırılması güç olan bo hedefler arasında belirli bir dengenin kurulması plâncılarımızın karsılaştıkları en önemli problemlerden biri olmustur. Nitekim, hedcf Türkiyeyi sadece hızla kalki'idırmak olsa. vc bu arada sosyal adalet ilkesi. istihdam problemi, ya da dış Bu kısa eleştirme de gösteriyor ki, Türk ekoödemclerdeki deneesizlikler bir süre için olsnn nomisinin her iki kesiminde de problemler müşunutulabilse. hiç şüphesiz oroblemin cöziimü çok terektir ve durumun değişraesi üretimde etdaha basitlesebilecektir. Yahut. sadece «sosyal adalet» dengesinin kurulması veya sadece dış kenliğin ve verimin artması büyük çapta bilgili ve becerikli. dinamik bir yönetici sınıfın yeödetne denşesinin sa*lanması hedef olarak veriltiştirilmesine bailı bulunmaktadır. se vc bu arada «eelisme hızı» ve «istihdam se1965 Türkiyesinde, bu anlamda yönetici duruviyesi» ne olursa olsnn dcncbilse, yine islerin olmunda olanları, ekonomik ve sosyal kalkınmanın dukca basitl<"<ece|i mubakkaktır. hızla gerçekleştirilmesi bakımından «önemli göFakat. hakikî ve sürekli çelişmenin sağlanarevler» in beklediği muhakkaktır. bilmcsi için Türkiyede bu önemli unsurlann biri Q 1965 Türkiyesi. bu anlamda yetişmiş bir «yönetici sınıfa» henüz malik değildir. Profesyonel iş idarecisinin önemi de memleketimizde henüz yeterince anlaşılmamıştır. Onların ne yetistirilmesi. ne de istihdam edilmesi konusunda, kamu ya da özel tesebbüs kesiminde sıhhatli bir sidişi görmek mümkün değildir. Küçük bir sanayici grubn dışında, genellikle iş adamlarımızın büyük bir çoğunluğu «profesyonel yönetici» nin önemini bilmemekte, işini türlü sebeplerle ona emanet edememekte, ya da ona son derece küçümsemektedir. Bu davranısların sonnçları ise meydandadır. özel firmalarımızın çoğü, tıpkı bazı gayri iktisadi devlet tesekküllerimiz gibi verimsiz çahşmaktadırlar. Kamu kesiminde verimsiz çalışan kurumların etkisi derhal Devlet Bütçesine aksettiği için herkes tarafından kolayca görülebilmekte ve halkın çözüne batmakta, onu haklı olarak rahatsız etmektedir. Oysa özel tesebbüs kesimindeki firmalann yanlış yönetilmelerinden ve beceriksizliklerinden doğan ayni mahiyetteki sonuçlar, daha ziyade «vergi hasılatı» nin düşük seviyede kalmasına ve özel sektörün aşırı himaye tedbirleri talep etmesine yol açmaktadır. Bu durum, açıkça görülmesi ve halk tarafından anlaşılması güç olmaklr beraber, hem Devlet Bütçesinin dengesini etkilemekte hem de millî ekonomiye ve müstehlike agır yükler yüklemektedir; tıpkı kamu kesimindeki zarar eden kurumlarda oldugn gibi. ATATÜRK PARTİSt tMİŞI Bugün Bir Durum Alınız hırııııı Tazan: Fevzi Lülfü Kataosmanoğln Bugiin Çılcan 30.000 Ton Amonyunt Sulfat Sun'î Gübresi Alınacaktır TÜRKİYE 5EKER FABRİKALARI A.Ş. Demirel yüzünden Masonlar'da ikilik.. • Gökhan Evliyaoğlu'nun «Yalancı Kahramanlar» ı : 2 • İnönü'ye iftira eden C.H.P. İi Senatör!. Kızılay Âfyonkarahisar Madensuyu Tanzim Satışları Hakkında A RI TAAHHÜT • TAMİRAT • YAĞ Ll BOYA BADANA PARKE BİLUMUM PLÂSTİK BOYA İŞLERİNİZDE GÜVENEBİLECEĞİNİZ TEK FİRMA Değerli okuyucular, A R I'dır Tel: 10 58 88 • U 95 57 Konya Sokak, Çiftçi Han, K a t . 3 No: 16 ANKARA Cumhuriyet 6220 MİLLÎ PIYANGO'nun Haziran ayında tck çekilişi vardır. TARİH : 7 HAZİRAN SATILIK Hususî otomobll, 1951 modol Büyük İkramiye: 1 MİIyon Lİra Toplam ikramiye: 7 Milyon 544 bin lira En büyük ve en çok isabet daima MİLLÎ PİYANGO'dadır. ıBasın 88488234) Vokshall Müraciat : 10 dan 17 ye kadar GazetemlEde HUsnü Turcan'B. KAYIP Karagümrük Nüfus Memurluğundan aldığım hüviyetimi kaybettim. Hükümsüzdür. Fahrettin Çerkeı tCumJıunj'et 6342) kullanmaya itilmek istenen grup İhsan Ataöv tarafmdan isabetli olarak seçilememiştir. Binlerce kişiniii temsilciliğini yapan millet vekilinin bu kadar basit gerçeği sezemeyişi cidden üzerinde durul mağa değer. Yarının yetişkinleri olacak çocuklarımıza hürriyet fikrini aşılamıya, fikri fikirle karşılama alışkanhkları vermiye, halkı idare edenlerin halk tarafından seçümesi konusunu öğretim süresince tatbik etmek suretiyle, demokratik düzenin İlk alışkanlıklarını kazandırmaya çalışan ve bunu sanat haline getiren bir gruba kaba kuvvet kullandırmaya kalkmak, çok hesapsızca tutulmuş bir yoldur. Bu ulvi hizmeti lekeleyecek davranışta bir öğretmen ortaya çıkmayacaktır. Şu hususta ittifak etmekte fayda var: Bu milleti kimse biribirine düşüremiyecektir. Çeşitli tahriklerle, 32 bin köyün yolsuzlugunu, 25 bin köyün susuzlugunu. 1 R bin kövün okulsuzluğunu v« m«v ÇAVUŞOĞLU BOYA SANAYİI İSTANBUL çBs Cumhuriyet 02^3 YENİ TELEFON NUMARASI 1 O (iki hat) 5 Haziran 1965 tarihinden itibaren değiştirilecektir. Sayın Boya tüccar; ve nalburlarına saygı ile duyurulur. 1000 ton sun'i gübre sevkettirilecektir YAR1MCA Gübre Fabrıkasından muhtelif teşkillorimize sevkedilecek 1000 ton sun'î gübreye ait Nakliye Şartnamesi GALATA RIHTIM CAD No. 7 de YOLLAMA sERVİSİNDEN ve ANKARA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNDEN temin edilebilir. Teklif verme müddeti 8/6/1965 SAL.I günü saat 12 ye kadardır. Kurumumuz, 2490 sayılı Kanuna tâbi olmadığından ihaleyi yapıp yapmamakta veya dilediğine vermekte serbesttir. TÜRKİYE ZİRAÎ DONATTM KURUMU İSTANBUL BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ (Basın 9148/6245) İSTANBULKARAKÖY Fermeneciler 5658 ÛincıJik 7Ç90/6T30 ömliı • t•t • •ı •