Katalog

•* VlCKS Formül ÖKSÜRÜK'ŞURUBU umhuriyet 42 yıl sayı 14800 KTTKUCÜSÜ TUNI'S NADt Telfraf v e Ttıeiırup actresı: Cumhunyet Jst ,n| u ı Fosta Kutusıı: İstanbul No 246 Tpletonisr 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 49 Çarşamba 13 Ekim 1965 Yaldız» kabartm* cilth beş renk ofs eeket kaoh. 12.5 A.P. TRT ye göre Â. A. ya göre C.H.P. M.P. 28 23 31 Y.T.P. 16 T.I.P. 15 12 &K.M.P. 12 f! 12 241 248 241 (34 134 13! Gumhuriyei'e göre 20 15 Bakiye oyları büyük Partilerin Mebus sayısım aıaltvı AP GENEL BAŞKANI GAZETECİLERLE KONUŞTU Cnmhnriyet Seçim Masasının elde ettiği rakaralara göre oyların dağılışı Aldığı o\ T.R.T. ye göre Gümiişhan e'de bir de bağımsız aday kazanmıştır. Milli Bakiye hesapları değişik sonuçlar veriyor M Direkt M. \ e . 205 102 M.B. v e cıden ov «36.381 AP CHP CKMP MP TIP YTP Toplam ov sajısı S 275.481 dir. 4.913.186 2.663.195 211.266 5S3.SC 273,68.1 329.293 M.B. so nuç çıkardığı M. \r. 31) '29 241 131 528.168 211.26* 432.059 229.772 281.O02 1 » 12 24 13 16 12 31 15 20 7 2 4 Bağımsız aday lann aldığı 301.046 o>Ia birlikte A, P. KABİNESİ İCİN TAHMİNLER BAŞLADI M S ıllı Bakı>e\e kalan mılletveknı sayısmın yuk^ek olması. AP nın iktidarı almasına tesır eljnemekle beraber. seçmı sonucunu buyuk partıierın aleyhıne. kuçuk partıleıın ıse lehıne olarak bu\uk çapta etkılemıştır. Seçımın kesın sonueu ıse, bakiye hesaplaıının guçluğunden oturu, değışık kajnaklardan değışık şekıllerde aiınınaktadır. Re.srai olmayan sonuç Anadolu Ajanîi ve TRT tarafmdan çok degı~ık şekıllerde verılmıştır Cumhunvet Muhabirleıının tl Seç m Kuruılaıından alarak gondeıdıklen il sonuçlan ıse gazetemızde değerlendırı'mıs. raiilenekııı ve mıllı takıve hesaplau %apılmıstır • Ancak hızım \aıdığımız ^onuç da A A ve TRT nın sonuçıaıına uymamıştıı Bununla beraber, \erılen netıce er ıesmi olma>ıp, kesın sonuç Yuk^ek Seçim Kurulunun açıkdmasından sonra belh olacaktır. Demirel, "bütün dâva millete inmektir..dedi ANKARA (Cumhurivet Burosr) AQ Genel Başkanı Sü" " leyman Demirel dun sabah saat 10.45 te kendisini tebrike gelen Başbakan Suat Hayri Ürçüplünün Genel Merkezden aynlmasından sonra gazctecilerle konuşmuş ve bir g;azetecinin «Bu, demokratik bir ihtilâl midir?» sorusuna şu karşılığı varmiştir: < İhtilâl kelimesini kullanmayınız. Bu. bizim millete olan inancımızm neticesidir. Bunu ihtilâl olarak gösterraeye lüzum yok. En şerefli meselelerde millete dönerseniz size doğru yolu gfösterir. Bütün dâva millete inmektir . Heralb 2Tribunc Büyük partilerin M. Vekili sayısı azalıyor N ukı\e o\ lar.nın he^aplanrnası ıkııdan AP'nın aımasmı etkılcmemış ancak bakiye M Vekılı iayısuıın yuksek olması hem AP. hertr de CHP ; e haylı zarar \crmiitıı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bu durum, şu sebepten ılen lunacagı \e bu makamlara Saeçıınleım ketın sonucu alıngelmektedır dettın Bılgıç ıte Faruk Sukan ın mamış olmasuıa rağmen AdaBuyuk partının (AP veya CHPı getmleceğı hususudur Bır s o \ tum oylarının onemli let Partiai çevrelerınde Kabolumu lentıje goıe de Gencl Başkan yaı bme hazırlığı» başlamıştır. Bu ko dogrııdan dogruya kaıandığı nııldımcısı Talât Asal'ın Hukumett» nuda bir yetkih <çok erk™> deletvekıllılden ıçın kullanılmakta, gorev almayıp Parti teşkılâtında mış fakat konunun yapılacak ılk ancak kuçuk bır bolumu milli çalışmak ıstegındedır Genel Idare Kurulu toplantısında bakrvenm çıkaracagı mılletvekıle e ahnabılecegım belırtmıstır Yeru Hukumette gorev almaları lıklerıne kalmaktadır. Yanı bumuhteme! olan ısımler sojle «ıraAdalet Paıtısı yuksek kademe(Arkası Sa. 7, Su. 1 del lanmaktadır leı nce Kabınede ver a ması ıhtı Başbakan : Suleyman Demırel m.M dahıhnde gorulen bazı raılBaşbakan Yardımcısı : Sadetletiekılı ve senatorlerın adları tın Bılsıç Faruk Sukan behıtılmeğe başlamiîtıı Açıkldran bır husus da AP hukumetmde Devlet Bakanları : Osman Tu IKI Bdsbakan vardımcılığının bu( \rkası Na. 7. S'!. i dc) ew York'ta >a>ınlanan «Herald Trihune, seçim sonuçlarını ilk sonuçlar Inonu'nıuı siyasi sonunu gosteri>or> başlığıyla ^ermıstir. Haber so>ledir: «Sağcı Adalet Partisi. gelen ilk sonuçlara gore onde ^ıtmektedir. ' • 5 5 oranındaki bu oııderlığe karşı, Inonu'nun Halk Partisi anc<jk ••29 alabilmiştir Marksist I>çi Partisi ise '• 7 ile 3 uneu durumdadır. Suleyman Demirel'ın lıderliğiııdeki kudretlı \P, Anadolu koy. lulcrınden buyuk destck aormöştur. \ P nın bu zaferi S2 ^aşındaki Inonu'nun siya^ı ha^atının sonu olabılir . «AP nin zaferi İnönünün siyasî sonu mu?» Basına tesekkür gazetecüere, seçım müddetınce kendısı ile gezdıklen ıçın tesekkür etmış soyle demıştır: « Benimle birlikte dolaşarak efkârı umumiyeyi aydınlatmak için gösterdiginiz fedakârlık ve gav rete şfikran borçluvum Memleketimizdc huzur dostluk \e hizmet ve kalkınma devrinin açılması tek gavemiz olacaktır. Vatandaşlarımızın ış ve kazanç sa hibi olması, toplum ihtıyaçlarının görulmesi, hiç bir tefrik yapılmak sızın her verde miısavi muamele çdrmesi %e yarınından emin olması. korkusuz bir şekilde vasaması üzerinde büyük bır titizlikle duracağız. En mühlm mesele olacaktır.» Demırel daha sonra seçım kampanyasının 9 Ekim akşamı tamamlandığını \e kampanya ıle birlikte her şeym bittığını hiç bır şekilde kimseje kırgın olmadığını belırtmıştır. M ÜtiÜn Seçim Q Q Q YENİ İKTİDARIN VAADLERİ uhafazakâr Daılv Tclcgraph ıtngiliz), Turk seçimler! hakkında şunları jazmaktadır: •Batı eğilimli gorunen muhafazakâr Adalet Partisinin kati seçim zaferi Türki>cdc istikrarlı bir hukumct dc\rinin acılmasınt teminat altuıa almalıdır. Fakat bu husus ihtıyatsız bir şekilde peşınen tahmin değıl. ancak ıımit edilmclıdir. «Nihaı ku\>ct, daima olduğu gibi. ordudadır \c sccım ııetıceleri lordunun) sıjası faalijetleri ıcııı hiç de memnunluk \erici olmayacaktır. AP nihaî kuvvet değildir Pazar gunu >apılan seçimlerin ortaya kojduğu bir önemli gerçek, Turkijede nısbî temsil kitle partileri çelişikliğinin ojlarla tasf ^ e edilmek istendiğidır. Gerçekten kanun \olu\la kitleleri bölmek ve bir çoğunluk iktidarma meydan »ermemek için alıııan tedbirlcr, clalıa doğrusu toplum kuruluşuna UMiman sun'l tedbirlerin bir işe \aramadığı ortaya çıkmıştır. 1961 seçimlerinde ilk defa uygulanan bu sistem o de\rin şartları itinde az çok sonuç \erıniş, D.P. o>ları A.P. ile Y.T.P. arasında dagılmıştı. Ancak o giinlerde 27 Mayıs hareketi>le bassız kalan kitlenın A.P. ve Y.T.P. arasında tercita tereddiıdu geçirdiği de bir \akiadır. Istelik seçimler ihtilâlden bir buçuk vıl sonra yapılmıştı. 1965 srçimleriııde ise önce tercih tereddudu ortadan kalkmış. Y.T P. yi bır tarafa iten A.P. buyiık kitle^e hâkiın olmuştur. Adalet Partısiııin zaferini etkileyen \o secim sonucunu şaşırtıcı halc sokan bir diğcr onemli faktör ıbtilâlden sonra ış başına geçen hukümctlerin, özellikle 3.5 \ıl ıktidarda kalan C.H.P. koalisyonlannın beklenen bızı gosterememiş olması. geçmiş iktidarlarla >apılan muka^eselerde statik kalmış bulunmasıdır Nitekim 1964 vılmda ekonornide gerileme devresiııe kadar girildiği unutulmamıstır. Gerçi Halk Partisi tek basına ıktidarda değildi \e koalisjonlarla çalışmak zorunlulugu bir takım meselelerin halledümesini önlüyordu. \ e var ki halk pölitikada harb gibi. âfetler tfibi etkenler hariç mazeretlere rağbet etmez \e hükümetlerden clle tutulur olumlu da\ranıslar ister. 3.5 jıllık ıktidar devresindc C.H.P.. Adalet Partisi ile. daha sonra Y.T.P.\e C.K.M.P. ile ortaklıklar kurmuş. olumlu \a da olumsuz faalijetin ortak sorurnluluğunu bu partilerle paylaşmıştır. Ama halk indinde iktidarlar daima C.H.P iktidarlarıdır. Nitekim Adalet Partısı kendi ortaklığı de\Tesini bile C.H.P. iktidarı olarak nitelemiş, halkııı nabzını ve eğilimini i>i değerlendırılığı icin sorumluluktan MVrıli\ermistir. Buna karşılık C.H.P. «\aptırmadılar» slosanijie kendisinı sa\uııma>a calıstı. doIaMshle bir >andaıı koali<îjoıılu iktidarlar Ristemiııi kuvtetlendirmek isterken, hto >andan koalıs^onların zararlı olduğunu ispat etmek gıbi bir g a n p cclisnıe\e dustu. \.P. nin aeık acık >ürüttuğu koalisjonsuz iktidar karap<in>asının bu telişmeden de vararlandıçı inkâr edilemez. 10 Ekim seçimlerine büyiık etkı yapan tarıhî, hissî \e ekonomik nedenlerin vanında küçük gibi görülen fakat halk kitlelerinin asıl iızcrinde durduğıı bir baska neden vardır kı bunu halka karşı davranKİar «eklinde çerçevelevebiliriz. Halka karsı da»Tanışlara. va da halkla münasebetlere 27 Mayıstan sonra kurulan iktidarlann fazla onenı vcrmedikleri »e idarede. derece derece. aşağna doçru inildikce kötüleşen bu münasebetlere pek aldırıs edilmediği bir gerçektir. Ü^sa halk kitlesi ıçin bu da^ranıslar ekmek kadar. toprak kadar nncmlidir, hattâ belki daha da onemlidir. »leselâ jandarma davaeı bunlardan biridir. tahsildar davranışı bunlardan bır başka.sıdır. \ <;ıkça sövlemek gerekir ki 1960 dan hemen snnra bu çibi davranıslar âsa%iş çerekçesivle. halkı de\let karşısında hiza^a getirmek gibi pek eskı bir anlavışla artmış. bunlar gazetelerde roportajlara konu olacak kadar vaygınlasmıştır. Gerçi son 1.5 vıl icinde bovle davranısları bnlemek için çaba gdsterilmemis değildir. Ne \ar ki idare • halk munasebetleri hikâ\elerinin babadan oğnıla intikal ettiği Turkiyede hâtıraları silebilmek kolav olmuior. Seçirnlerin bolge bolge kesin sonuçlan alındığı zaman oylara etkı yapan difer faktörler üzerinde de durulabilir. \ncak bugün için sö>lenecek söz sudur: Tarihî, ekonomik, sosTal. v.b bütün nedenlerin tartısması bir tarafa. Turkiye 1965 seçimleriyle >eni bir devreye girmistir. Bu devrede tek parti, \.P. barajlara rağmen çogunlugtı elde etmiştir. Dernokratik oynnun kurallarına uygun olarak yapılan seçimlerin sonucunu herkes kabnl etmek zorunluğundadır. Temennimiz gürültülü gecen jıllardan sonra Türkı•renin kaderine hâkitn olan Adalet Partisinin memleketi Anayasa du7eni icinde, tecriibelerden aldığı derslerle, ^önetmesi ve Türkiyenm bir huzura kavuşabilmesidir. Yeni Seçim sistemi Basın suclarrna af Servet Beyannamesinin kaldınlması CT Uzel sektbre yardını 0 Yabancı teşvik sermayevi Urgüplü Demirelle U Ankara. (Cumhurıjet Bürosu), TARAFSIZ BAŞBAKAN" Suat Hayri Ürgüplu dün AP Gene] Baskanı Sule\man Demırel'ı zıvareti sırasında sohbet ederkan goruiu>or Eğer Adalet Partisi. Mcndcresiıı akibetini intikanı duşuncesijle değil de. nihaî km\etin elan Mendcres'i ortadan kaldıranların elınde olduğunu belirten bır ihtar mahi>etinde gozonunde bulundurursa. memleketi basan^la idare edememesine sebcp ^oktur» yarım saat görüştü S uat Ha\ rı Crguplu Demıreı ı Genel Merkezde z n a r e t edıp jarım =aat gorusmustur. Urguplu nun Genel Baskanm odasina gırme^mden bırkaç riakıka scnra Genel İdare Kuruıu m e l e r ı n d e n Dr. Vedat Alı Ozkan a «Seçımlerde 60 milyon lira sarfettifıniz söUentileri çıktı. Nevsehirliler de 30 bin lira istijor. Bari onu da gönderiniz.» demesı dıkkatı çekmı^tır Millet, DP ye hâlâ sadık ^ '/s '> ? /| bin dokuzyuz elliden. bııı dokuz>uz altmışa kadar kendılcrıni idare ^ etmiş olan DP j e karşı sadakatlarının ifadesıdır. Gazeteje gore. Hdlk J Partisinin gerilemesinin scbcbi bu parti> ı mutaden tutan seçmen / , kitlesiııden bır kısmının en reformcu» parti olarak bilinen bu tes e k k u l u n s o n j y»' 1 » 1 ^» Çok muattal kalması karşısuıdaki hoşııutsuzj luğndur. F a k i r h a l k l n M buyuk sayısına rağmen Turkiye Işci Partisinin ni*. •f, beten az oy alnıış olmasının sebebine gelince. gazcte bunu işci WıU lesinin heıııız \eni \erleşmış oldukları sehirlcrden zı.\adc kendi kojJ lerine bağlı kalmaları ile izaha çalışmaktadır. eçimlerden sonra «Le Monde» gazetesi, Adalet Partisinin elde ettiğı neticeyi şoyle >nrumlanıaktadır: Adalet Partisinin elde ettiğı >uksek >uzde. c\\elâ sermcnlerin Aııkara. (Cumhuriyet Bürosu) Adalet Partisi hukumetı kurduktan sonra seçim beyanname«uncie vaadettikle.ini hukunvet prograrruna dahü edecektır. Buna gore konular şu noktalarda toplanacaktır Koalisyon ^ ^ e m ı r e l , Cumhurbaşkanı Gursel'm koalısyonsuz hukümet kurulmasının faydalı olamıyacağı volundaki sozlerinın nasıl karşılandığı yolundakı bır soruya da şu cevabı vermıstır « Ben. baskaiarının fikrinı tefsir etmem. Ama bana bu soruyu sorarsanız ce\ap vereyim. Biz, 30 gün. seçim kampanvası boyunca. koalisyonla idarenin Türkireye kâfi gelmıyeceğinı söyledik. \ e dört vülık devrede koalisvon hükümetlerinin kunılması halinde fine karmakarışık bir de\ır olacağinı iddia ettik. Türkı>ede koalisyon hükümeti zaman kayhındaıı ıbarettir. Turkiyenin mus( Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) 60 milyon üzerine Genel Baskanlık odamda Urguplu Demırel, lh«an Sabrı Çağ Inangıl ve Talat A«al ara'inda su konusma cerevan etnîi^tır Ürgupla Talât Bey sesiniz i\i ce kısılmıs. Demırel Çağla\angil 5 6 gun A\rupada olduğu için sesini mu hafaza edebıldi. Urguplu, Vedat Alı Ozkan a dnnerek: «68 milyon lira sarfettıler denilıj'or. Ne\serihliler de 30 bin lira istivor, bari onu da gonderi\erin.» Bu sozlere Demıret su ee\ aDi \ermı l ;tır Biz bu sinlentılerin tam ce\abını vereceğiz. \ edat Alı Özkan hesapları çıkartnor. hazırlı \ or. Seçim öncesinde partimıze 955 aday ada\ı müracaat etmistır. Kaynaklarımız, aldıklarımız bellidir. Adaylardan beser bin lira aldık. Bizde her sevin hesabı anktır. Avıp olan> aca\ip olan >*ev sıvasi mücadelelerde rakibinın baska ^erlerden para aldısı >olundakı iddialardır. Bu gunab lır. Sivası mucadelemizde biz kimseve iftira etmedık. Urguplu: Seçim ha»ısla\ınız. heyecanına Seçim sistemi değiştirilecek \ani \.P. hiikumeti milli bakıve sistemini kaidıracaktır. Bu ko nuda A.P. seçim beyannamesinde şu sozler yer abnaktadır: «Nisbî temsil usulünün, çeşitli akunları Parlâmentoda temsil ettirme imkânı veren avantajlannı mnhafaza etmekle beraber, bn sistemi sajlam hükümetler kurmaya imkân \erecek şekilde çeliştirmek zorunlufuna ınanıyoruz. teskilatta yapacak (Cumhuriyet Bürosu) Parti Meclısı bugun sa. at 10da Genel Başkan Inonu'nun *başkanlığu>da •mağlubıyet sebeplennı» fozden seçırtcek ve Vııksek Seçım Kurulun dan sonuçlar alınırsa Milli Bakıvp. nın Parti Genel Merkezlerine bırak tıgı ücte bır kontenjanı doldurmak ıçın i'iinıler üzerinde duracaktır Parti Genel Merkezlne dun erVPn aatlerde gclen Genel Sesreter Ke. mal Satır. parti llerl gelenlerlni V;en dı odasına lcabuı ederek, seçim eonuçlan uzerlnde goruşmeler yapmıştır \nkara, THE TIMES Â Af çıkarılacak Gene seçım beyannamesinde soz venldığıne gore A P bır ba sın atfı ve genıslığı memleket ger çeklerıne uygun bır umumi af vapacaktır Böylere Tedbırler Ka nununa aykin hareketten hak larmda dâva açılan ya da ceza larını çekmekte olan, çogunluğu A P tarafını tutan gazetecıler al fedılmış olacaktır L «AP başını derde sokabilir» BİR , ^DAKIKA:, Unutun o fıkrayı Geçen pazartesi bu çerçe\ede Dışişleri Bakanımız Sayın Hasan Işık'm Amerikanın yeni Ankara Büyıik Elcisıni zivarete gittiğine, u da. kendisivle Ingiltere Sefaretinde buluşup göruştüğüne dair (bu hareketi \ersiz bularak) sitemli bîr fıkramız çıktı. Bövle bir davTanış. filhakika. tamamiyle yersiz. ve dış mıinasebetler çelerifeklerine avkınvdı. Buraya kadar haklıvız. Ama gelgelelim, sonradan anlaşıldı ki, Sayın Hasan Işık ne \merikan Elçiliçine gitmiş, ne de bu Elçiyle. Ingiltere Sefaretinde buluşmusrur. Iş burada çataUaştı. Demek, bazı arkadaşlarımızın \erdiği bir asılsız habere, biz de kurban gitmişiz. Sayın \e nazik Dışişleri Bakanımızdan özür diler. okuyuculanmızdan da o fıkrayı razılmamıs saymalannı rica ederi/. D. N. ondra'da çıkan (Mulı. bağımsız) Times gazetesi sb\le demektcdır: Koalisyonlar ıcııı rı>azi ihti>ac zamanı gecmiştir. ancak bunun, Turkiyenin daha buMik bir istikrara ka\u$acaği antamına gelip gelmijeceğini so> lemek için \akit hemız pek erkeııdır. •Adalet Partisi. sâbık Başbakan Adnaıı Mendeıes \e (kapatılan) Demokrat Partin» sijasi lârisidir. Menderes'in janlış hareketleri. 1960 ta bir askeri hukümet darbesinin yapılnıasına scbcbi>et %ermiştir. «Parti <Adalet Partisi) şimdi saati geri almaja çalışırsa . başını derdc sokabilecektir • Servet Beyannamesi kaldırılacak Gene A.P nin seçim beyanna mesinden anlasıldığına göre \er gi ziyamı onlemek için C.H.P. hu (Arkası Sa. 7. *MI. h de) !*rk Si Ordu bu sonucu kabul edecektir ew York Times gazetesi (Amerikan). Turkı>ede japılan milletvekili seçimleri hakkında »unları >azmaktadır: •Adnaıı Menderes'in sijasi vârıslerı, Menderes Hukumctinin de*rılmesinden bes. (sâbık Başbakanm) Ana\a«a>ı ihlâli dolajısi>. le asılmasmdan dort sene sonra Turkiyede J a pılaıı serbest seciıiılerde katî bir zafer kazanmışlardır «Zafere zafer katarcasına. Mefıdcrcsin hıİMik oğlu ile sabık Celâl Bayarın kızı da Adalet Partisinin muzaffer ada\laıı arasında bulunmaktadır. •Turk ordusuııun bu ncticcyi kabul edeceğinc >e \dalct Partisinin 41 yaşındaki lıdori Sule>tnan Demirel'in \alnızca kendi partisindeıı bir hukümet kurmasına musaadc edeceğıne şuphc voklur. •Bazı suba>lar. Menderes \ e Ba\ar'ın kanun dışı ilan e'dilcıı Demokrat Parti'sinin gajıı resmî halefi olau ^dalct Parti'inın ıktidara gelmesini. 1960 ta ordnnun onderliğin«? \apılan ihtilâlc hir ihaııet nazarıyle bakaraklardır: ancak Türk sccmenierinin bu detece katijetle ıfade ettikleri kanaatl hıçe sa}amı>acaklardır...> Hatay milletvekili vefat etti Ankara. (•Cumiıunyet Bürosu i A A Ekim seçimlerinde Hatav I \j dan A.P. milletvekili secilen Bndak Mfirseloğiu dün gece geçirdiği bir beyin kanaması neticesinde vefal etmiştir. Bu seheple. Millet Meclisinin aeilma ^mdan önce \.P. bir milletvekili kaybetmıstir. CHP ye göre seçimler Illerden gelen adavlar vp parti vctkilllerinin ilerl sOrduklerine ba. kılırsa seçimleri kaybetme sebeplerı şunlardır: fl lUerdekl teşkilâtı yetrr çalışmamıçtır B j konusmalaraan sonıa Demırel gazetecılerm odayı terket melerırı ıstemıs v e Ürguplu Demırel konusmt«ı baslamıstır. Bu konu^ma yarım saat kadar sarmustur. N AP, ne sarfetmiş Adalet Partisi Genel Başkanlığı, milletvekılleri seçimı sıra«ında «Yabancılardan para aldılar» <;eklınde jayılan ıtham bır kaç gun ıçınde ^a\ınlayacağı bır bıldırı ile cevap \errcektir Nitekim \P Ofnrl M<rk'"?tn (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Ecvet GÜRESİN Cfl^P biıruk mıli ımkanlarlı tah^mıştır Bu arada çeşıtlı vollardan CHP lılerın sandık başlanna gelmcıi (Arkası Sa. 7, su i de) •İ