Katalog

SAHİFE İKİ CU1MHURİYET fllIIIIIIIIllllllllllilllllllIII 18 Ocak 1965 Aktöalite! tsmet Pasa, vanında Yardımcısı, bazı Bakanları ve Bakanlannın koltuğu altında siskin Millî Emniyet raporlarivle tniversıt« hocalarının karsısına çıkıp Üniversite içine sızan asırı cereyanlara karsı tedbir istemiş. Dün gazetelerdeki pek gösterişli toplantı fotoğraflarına baktım da baktım : Keşke, dedim, Israet Paşa, Üniversitede istenen reform konnsnnda profesörleri böylece çağırsa idi de, Içisleri Bakanı da koltuğundaki siskin dosyasında itham edilen üniversite mensuplarını Türk yargıçlarına emanet etseydi .. Şimdı hepsi de Millî Emnivet raporlariyle Üniversite düzeltmeğe kalkan siyasetçiler durumuna girmişlerdir. Bu ülkede herhalde siyasi vesayete girmivecek kisilerin en önünde Üniversite Sgretim üyeleri ve öğrencileri gelir. Sağını sohınu seçebilecek, iktisadi ve siyasi doktrinlerin ne olduğnna akıl erdirecek, Türkiye içın iyiyi kötfiden ayırabilecek bilinı ve akıl düzeyini Üniversitede bile bolamazsak hangi knramda aramamız gerek? Üniversiteyi fikir akımları bakımmdan Emniyet raporlarına gore kısıtlamak istiyen bir Başbakan ve Bakanları, sonra nasıl ortay» çıkıp demokrasi düzeni adına sriz sövliyebilecekler? Bizler böyleviz iste Üniversitedeki olmadık işlerin dedikodusn avvuka çıkar kıpırdamavız. Çünkii bizce bir profesörün kendi kliniğini kendi çıkarları uğruna \emlik haline getirmesinin, ve>a bir ordinaryüsün virmi yıldan berı eser vermeyisinin önemi yoktur da bir hoca biraz sağlı sollu fikirlerini açıkça öne sürüp öğrencilerini uvarmağa basladı mı Alimallah hükümetler harekete geçer, ordinarvüsler toplantıya davet edilir. Bilim bakımmdan ve bilim ahlâkı bakımından çöküntü bizi ilgilendirmez, ama bir açık oturumda sövlenen birkaç sdz hepimizi ayağa kaldınr. Bir garip tesadufle, avnı gün gazetelerin mansetlerı Kırkağaçın Karakurt kovündekı tkinci Kubilây olayını gösterivorlardı. Üniversitenin içinde zararlı cereyanlar aramak gayretinde olan Başbakana ve Bakanlara tavsiye ederiz: Hangi cereyanların bütün Anadoluvu nasıl sardığını bilmek konusunda bu olay belki gözlerini açar. Yıllardan beri Anadoludaki öğretmenlerden mektnplar almaktayız. Çoğu Karakurt köyünde yaşar gibi yasamaktadırlar. Köylünün bir sucu yoktur bunda Gazetelerde jandarma süngüsü ortasındaki köylulere ve cahil vaize baktım. Yazık hepsine!.. Bu zavallılar sorumsuz. Sorumlu olanlan, çok daha vukarıda aramak lâzım Demokrasi yapacağız dive iktisadi tartışmalan vasaklayıp, kövlüleri cahil din sdmürgenlerinin eline verenlerde aramak lâzım Elinde Millî Emnivet dosyalariyle Üniversite çevrelerindeki fikir akımlarını kovnsturmava kalkan, ama gericiliğe taviz üstüne taviz vermeyi demokrasinin bir icabı sayanlarda aramak lâzım Karakurt kövlüleri gerici değıldirler; geridirler. Onları bu gerilikten kurtaracak iktisadi vöntemi bnlmadan gerilikten kurtulmalarma da ımkân yoktur. Ne jandarma süngüsü, ne kaymakam korkusu bir fayda verir. Köylerimiz geri kaldıkça, kövlülerimiz cahil din sömürgenlerinin pesine takılmak için hazır bulunacaklardır. Atatürkü ve Atatürkçülüğü jandarma süngüsüyle anlatamayız onlara ögretmenlerimizi jandarma süngüsü ile •evdiremeyiz onlara Geri olanlar. gerici olanların liderliğini kabul etmeçe mahkumdurlar. Ama biz bu dÜ7eni kövde jandarma süngüsü ve Üniversitede gizli raporlara davanarak surdürmeyi tasarlıyorsak yanılıvonız. Gizli raporlarla ö*retmenlerin isine son ver, gizli raporlarla Üniversiteyi düzenlemeğe kalkıs gizli raporlarla kitap toplat Bütün bunlar demokrasi adına Ve bütün bunları yürüttükçe de köyierimizin kurtulmasını öngörecek fikirler ortaya çıkamıyacaktır. Halk Partısinin aklını basına toparlaması çerekir. Üniversitedeki fikir cerevanlarivle uğrasacağına, ugrasılması gereken temel meselelerde belli ve ortak bir düsünceye varması gerekir. Bugün Anadolu>u saran Atatürk devrimlerine karsı akımların kökünü ivi teshis etmek, belli ve açık bir düsünceye varabilmenin ilk sartıdır. Kubilâv olayını 1965 Türkiyesinin aktüalitesi haline getirenlerin bir parça baslannı elleri arasına alarak düsünmelerini istiyoruz. 0^0^0^0^0^t^ Ya7.an : dakı hukumlerın, | akımlerın debazı çevrelerce netımı v» bu ıddıa olunduğu ukonunun mazere, Anayasahıyetı ıle denetiAdalet Bakanhgı Hukuk Işleri Genel Müdürluğunde Yetk k.h I mızm 144 üncu min ne derecede Ankaıa Hâkımi maddesınde yer ve hangi usullerTrafık kazaîarını Önleme Ce le gerçekleştırılebıleceğı hukuk kimler arasındakı meslekı tesaalan, denetimin ust dereceh hâ mıyeti Başkanı Suphi Altan, plâk çular arasında tartışümakta ve nüdü bozma tehlikesi tevlid ede kim marıfetıyle vapılması esası ların dondurulması yerine, hurda faydalı bır hal çaresı bulunması hılir. na aykırı dusmıveceğıne ıpanı haline gelmiş bulunan taşıtların yolunda gaj'retler sarfedılmek yoruz O Denetim ve sorusturma çok çalışmasına manî olunmasını is tedır. Ancak, bu denetimin 144 uncu kere suratle yapılamamakta \e temıştir. 2556 sajılı Hâkımler Kanunu madde hukum muvdccııe^mtle noksanhklarla meluf oîabıİTiek Kontrollarının geceye inhısar et nun 83 uncu maddesınde, Adalet «belli konuiara ınbisar etmesi» l°dır memesini, trfafık polisinin trafık Bakanının butun hâkımler uz» «arttır @ Av rıca, >apılan ıhbar ve ıhtiyacma gore takdir hakkmı rınde nezaret hakkını haız oldu asa >apan, Ana>daamızııı ış) sıkâvetlerin ekserıya refık duru kullanmasını ıstıyen başkan, tı ğu yazılıdır. Bu hakka ıstınaden gı altında daha sonra kabul munda olan o mahaldeki yüksek kanLklık sebebı ıle yalnız Top adı geçen Bakanlık, nezdınde ettığı 45 sayılı Kanunun ge dereceli hâkim marifetivle yiı hanedekı Kemeraltı Caddesînde bulundurduğu Teftıs Kuruluna rekçesınde, beîlı Konudan ne\) rutülmesi vüzünden müstekide yılda 6, İstıklâl caddesînde de 16 kasdettığını ve bu ibarenın ne (ok kere menfî hıslerın tezahu milyon lırahk akaryakıt kaybı ol mensup mufettışler elıyle, ha kımlerın genel olarak butun ı^ rune yol armakta, meselenın lâ tarzda anlasılmak gerektığını a duğunu soylemıştır lem ve kararlarını, tutumlaıını çıklamıştır. Bu açıklama>a naza vıki veçlıile incelenmedışı veva Altan. melodıli klâksonlarm da, hal ve tavırlarını, yaşama \e ıan, Anayasamızda yer alan ihbar, yahut sikâvetin mahıve«klâkson jasağı» içinde bulunduhattâ gıyınış tarzlarını kontrol «bellı konular» ıbaresını herhantivle delillerının sıkâvet olunan ğunu belırtmıs, Bu durum ne edebılmekte ve bu konuiara da:r hâkime ulastırılacağı korkusu ugı bır kımse v^eja mercı tarafın zaman onlenecektır?» demiştir. mufettışlerın duzenledıkleıı ra vanmakta, bu hal beikı de pek dan yapılan ıhbar ve sıka\etler porlar, hâkımlerın terfılerı sıra veya 45 sayılı kanunun 43 uncu çok baklı ihbar ve sikâvetin jasında ınceleme konusu olan bel pılamaması sonucuna müncer ol maddesı uyarınca Yüksek Hâkım Bir fabrikanın ham geler meyanında sayılmakta ıdı ler kurulunca, cerevan eden ıs ~ıaktadır. madde deposu yandı Ancak, 20 temmuz 1961 tarıhın lemler dolayısnle rc'sen habeı Q Yuksek Hâkımler Kurulu de yururluğe gıren 334 sa\ılı dar olunan ve dısıplın koğuştur Kâğıthane Hurrıyet Caddesindeki lıer ne kadar bu nevi işler için masını gerektiren bır eyîem ve Şark Mensucat Kollektıf Sirketıne Turkıye Cumhurıyetı Anavasası kendi uyeterınden juksek dere ya suçtan başka türlü anlama\a ait mensucat fabrıkasının ham mad nın getırdığı yenılıkler ve tasıdı ğı bır kısım hukumler muvace celı bır uyeyı gorevlendırmek kanuni ımkân joktur Bu ıtıbarde deposu evvelkı gece çıkan yangın yetkısnı haız ıse de, bu vetkı la, «denetimin sadece ıhbar, sı hesınde, Hâkımler Kanununun 83 sonucunda tamamen yanmıştır. çok kere kurulda nısabın sağlan uncu madde=ının uj gulanmasına kâyet veya bir ıslem doUyısiySaat 19'da çıkan yangın, 2130 da masını temınen kullanılamamak le vâki ıttılaa hasredilmesinde» ımkân kalmamıstır Bugün, A ıtfaıje tarafından sondurulmuş, deta, esasen sıkâyet ve ihbarın zıdalet Bakanının hâkimler üzerin bır anayasa zorunluluğu vardır poda bulunan yapağı, yun ve pamuk \ adelık derece<;ı karsısında bu de denetim hakkı mevcut değilKurulun, nezdındekı yuksek debalyaları harap olmuştur. Zararın konudakı maddî ımkânsızlık ken dir. Adalet Bakanının yetkisi, receli hâkimler elıyle dahı olsa; 300 bin liranm üstunde olduğu tahgerekli gördüğü halierde bir hâ dısım kuvvçtle hıssettirmekte «belli konular» olduğundan ba mın edılmektdır. dır. kim hakkında disiplin kovuşturhisle, orneğın; hâkımın devamTopkapı sarayı bahçesindeki tnası açılması için Yüksek Hâkim Ir kısmı yukarıda sayılan sızlığı olup olmadığı, kararları • mahzurlar sebebiyle, vatan kazı devam ediyor ler Kuruluna basvurmaktan ibanı vaktınde yazıp yazmadığı, sıdaşların veva mercilerın ih rettir. Tabııdır kı, hâkımlerın fat ve goreve uymıyan halin te Topkapı Sarayı civarmdaki .Kakararları, usul kanunlarında gos bar ve sikâvetleri zamanında invali »dıp etmedığı gıbı konular tırcı» yokuşunun sol tarafmda buterilen şekıl ve yoller uyarınca celenememektc. ekseriya aylarca da doğrudan dogruya denetıme lunan mahzende Bızans hazineleneticesi alınamamaktadır. 45 sa geçmesı, Anayasamızın 144 uncu rmı arayan definecı Hasan Kızılas yine bır başka yargı mercıı elıyyılı kanunun aksıya.T noktaların le, re'sen veva talep daıresınde maddesıne aykırılık teşkıl ede • ian, kazılarına dun de devam etmış ve guney kapısı yönünde yeni bir ıncelenebılmekte ve yargı dene dan bırı olan bu tatbık tarzının ceğı ve Yüksek Hâkımler Kuruiyı bır şekılde ışlıjebılmesı ıçın tjmıne tâbi tutulabnlmektedlır yeraltı yolu ortaya çıkarmıştır. luna tanınacak bu tarzdakı fonk gerekli tedbırlerın ıttıhazı zama sıyonu yerine getırme yetkısı, Bu tarzda gerçekleştırılen kazdi Definecinm verdiği bilgiye gore, nı gelmıştır Bu tedbırler arasında denetim bu yazının konusu dısın hâkımlerın genel denetımınden bu yönde yapacağı kazılar sonunda ılk akla gelenı, Yuksek Hâkimbaska bır mâna ıfade etmıyeceğı bır çok bdlmeli oda bulunacaktır. da kalmaktadır. Jer Kurulu nezdınde bulundurunetıcesıne vanjoruz. Ayrıca, eski Ayasofyanm olduğu ye nayasamızın 144 uncu maddelacak hâkımler kadrosu ıhdası rin altında da Bizans imparatorlarısının son fıkrası ve bu fık ve gerektığinde bu kuruU menyrıca, belli konularda denenın lâhıtleri ile içi su dolu bir sarrava uygun şekılde duzenlen sup yuksek derecelı hâkımler a tim yapmak yetkisinı taşıyan nıç çıkacaktır. İddiaya gore Bızans mıs 45 sayılı Yuksek "ilâkımler racılığı ıle dençtım japılmasını, yuksek derecelı hâkimler heîmparatoru Konstantin'in aıle hazıKurulu Kanununun 42 ncı mad şıkâyet ve ıhbarların ele ahnma \etinın kurul nezdınde, disiplin nesi de böylece ele geçirilecektir. desının ılk fıkrası hukumİPrıne smı sağlıyacak şekılde 45 sa\ı!ı kovusturmalarını ıcra eylem»k Kazıların sonucu merakla beklengore, hâkımlerın denetımı bellı kanuna hukumler getmlme<;ıdır uzere bulundurulması ıle, vuka mektedır konular ıçın Yuksek Hâkımler Hâkımler Kanununun 23 tem rıda ışaret olunan mah/urlarm Kurulunca gorevlendırılecek ust Genç bir kız intihara tamamen bertaraf edılıp edılemı muz 1960 tarıh ve 27 sayılı ka • derecedekı hâkımler elıvle yapıveceğı tartısılabılır. Gerçekten, teşebbüs etti nunla değısık 17 ncı maddesınde lacaktır dısıplın kovusturmalarını ve bel hâkımhk mesleğının sınıfları, Darulacezede sekreter olarak çalı konularda denetimı yurutecek Bu maddelerde >er aımıs «de dereceierı ve aylıkları, bu kanulışan genç bır kız, dun, Sarıyer Keyuksek derecelı hâkimlerin kufehkoy cıvarında kendısmı denıze netim» dejımının Anayasa Soz na bağlı (1) sayılt cetvelde de rul nezdınde gorevlendırilmelerı luğundekı karşılığı (murakabe, hakımhk mesleğı mensupları tes atarak, intihara teşebbüs etmıştır. Bır ıstenilen gayeyı tam nıânası ıle hafta once ışmden ayrılan B. G. a goz altında bulundurmak, bak bıt edılmıs bulunmaktadır Bu •sağlayamıyacağı ve mahzurlarm mak) olarak genıs mânası ıle be ıtıbarla. mezkur cetvelde yazılı dındakı genç kız. kendısmı kurtdbır kısmını bertaraf edemıyeceğı lırtılmışse de, hâkımlerın, Ana hâkımhk mesleğı mensuplarının ranlara, •ha\atımdan bıktun, olnıek kabul edılmehdır. Ancak, Anayasamızın yururluğe gırmesnAnayasamızın 144 uncu maddeistiyorum!...» demiştir. Ilk Yardım yasa hukumlerı muvacehesinde, Hastanesine yatırılan 19 yaşındakı den evvel. Hâkımler Kanununa sinde yazılı mânada «hâkım» bugun ıçın hâkımler hakkında ge u\gun şekıldekı eskı u\ gulama sekretenn, intihara teşebbusunun melhumu şumulune dahıl sayılIM« mânativle denetim yoluna gı tarzında olduğu gifcı genel tef maları lâzıra ve kâfıdır. Yoksa gerçek sebebı ıse, anlaşılamamıştır. (Hfnıesı mumkun değıldır. tıse tabı tutulmelarına ımkân hâlen kazai yetkıye sahip olmı14 yaşmda 34 sabıkası olan kalmamıstır. Zıra, denetim devı yan ve ıdari mahiyette gorev ıfa Bütün bn mülâhazalsra ra|mı «belli konular» ıbaresı ıle sı etmekte olan hâkımlerin ust de men, Yüksek Hâkimler Kurulu çocuk tevkif edildi recelı olsalar dahı denetim go nezdinde vuksek dereceli hâkim Kendi jaşıtları arasında «Turkiye nırlandınlmıştır. Şu hale gore, Anayasamızın 144 uncu maddesı C H. Boehringer Shon, Ingelheım om Rhein lloç Fobrıkatannın revını yapamıvacakları volunda lerden mürekkep bir hâkimler sabıka rekorunu kıran» Muharrem bır ıtiraz serdedılebılırse de, bu kadrosu ihdası ve bnlundurul • Turkler adında bır çocuk, 35 incı nın son fıkrasmda ve 45 sayılı porenti tahhndo, kolepoetik ve koleretik tesirli kanunun 42 ncı maddesınde bah fıkrı 45 sayılı kanunun 42 ncı ması keyfiyeti, âcil bir mesele odefa suçustü yakalanmıştır. 14 yaşın larak kuvvetle kendisini hisset da 34 sabıkası bulunan Muharrem, sı geçen denetimin şumul ve ma maddesınm son fıkrası hukmu zayıflamakta ve boyle bır duşuntirdigi mnhakkaktır. Nöbetçi Sulh Ceza Mahkemesinde, hıyetıjle bu denetimin ne tarzda icra edıleceği kesın şekılde be ceje yer bırakmamaktadır. Bu •husızlık» suçundan tevkif edilmesebeplerle, Yuksek Hâkımler Ku den once, cNe kadar sabıkam oldu lirtılmıstır Sovle ki: odlı müsrahzann tarafımızdan ımal edılıp pıyasaya arzedıldığunu hatırlamı\orum> demiştir. A Bu denetimin yüksek de rulu nezdınde denetim gorevınde vazıfelendırılmek uzere yetereceli hâkım elivle yapılması, ğini soygılarımızla bıldırırız. rı kadar ve (1) savılı cetvelde B Denetimin belli konuiara jer alacak ust derecelı hâkımler ınhisar etmesi lazımdır TEK İLÂÇ SANAYİİ LİMİTED ŞIRKETİ 45 savıh kanunun uvgulanma bulundurulması yolunda tedvın hukumlerınm, sı cumlesmden olmak uzere, Yuk edılecek d» kanunbuyuk bır ıhtıolsa sek Hâkımler Kurulu, belli k o kısmen vaca cevap vereceğını ve bu tarz nularda ve huvıyetleri behrli kışıler tarafından vâkı ıhbar \e şıkâyetler uzerıne, bulunabıldıGençler modelcı, paraşütçü, plaEge bolgesının guney kesımleri ile ğı takdırde mahallınde veya bu Tahire Bırgen ın kı> metlı eşı, Dr. Nev zat Bırgen ve NerAkdenız bdlgesi çok bulutlu ve yer \ere v akın mahaide vazıfe goren norcu ve uçucu olmanız ıçın Turk min Okan'ın sevgıli babaları, merhum Dr. Kenan Hasan Bırgen, yer hafıf j'ağmurlu, Guneydoğu A ust derecelı hâkım marıfetıyle Hava Kurumu Kampları sızı bekDr. Rıza Birgen, Dr. Halit Bırgen ve Cevat Bırgen'ın emştelerı nadolu bolgesı ile Van çevrelerı çok ınceleme \ e sorusturma yaptır liyor Yüksek Muhendıs Kemal Okan'ın kayınpederı, Ahmet Okan bulutlu ve zaman zaman hafif kar maktadır Bu durumu.n yarattığı v» Selim Okan'ın bırıcık dedeleri tuccardan serpıntılı, dıçer bolgeler az bulutlu sakıncalar arasında asağıdaki hu Usmanı.ve (Auana) ısmi mahgeçecektır Ruzgâılar Guney ve Do c s'ar savılabılır fuz bir okuyucumuz yazıyor: Dr. KEMAL CAĞLAR ğu yonlerden haf.f esecektır. Ha\a H Alevhınde sıkâvet vuku Ilkokul yönetmeliği okul müIdrar Vollan ve l'enasül sıcaklıkları Batı bolgelerimızde bi uulan hâkımden daha yüksek dedürlerinin, okulun açılış saatin16/1/1965 cumartesi gunü vefat etmıştir. Cenazesı 18 1/1965 Hastalıklan IVIütehassısı raz artacak. dığer bolgelenmizde o receli vasfını tasıvan hâkim her den kapanıs saatine kadar, okulpazartesi gunu öğle namazım mütaakıp Şişli Camiınden alınarak Galatasdr^v iurnacıbaşı fao nemlı değışıklık o'Tî'yacaktır dan ayrılmıyacağını ve herbangi zaman bulunamamaktadır. Zincirlilcuyu mezarlığına defnedilecektir. Birgen ailesi No 1 Uğuı Apt Saat 1012 2 bir sebeple öğretmeni gelmiyeıı © Ust derecelı hâkımın zave 1318 Tel 44 14 ifı NOT: Çelenk gönderilmemesi rica olunur. sınıfların ders saatlerinin bos ten aslî gorevı ıle mahmul olmaOCAK 18 RAMAZAN 15 geçmemesini saglamalannı emsı ıtıbarıyle, ıstenılen denetim reder. ve soruşturmavı \erıne getirme<*> Azız Nesın'ın Geçen ders yılında ortaokulda ye ga>ret etmesı sırasında, asli c O öğretmensiz geçen ders saatle islerırın aksaması pek muhteO TOROS CANAVARI rinin ilkoknl müdür ve idarecırneldır V. J 7 20 12 24 14 54 17 08118 45 5 33 lerine verilmemesi, derg alanlaAksaray Halk Tıyatrosunda 5 Mahallî ust dereceli hâ rın hemen aynlması, aksi hal2 13 7 17 9 46 12 00 1 36 12 26 kim marifetivle yapılan denetim de ilgililerin kannnî tâkibata ve sorusturma, o mahaldeki bâReklâmcılık 152 782 Reklâmcılık 159779 ngnyacagı, Vilâyetçe bütün öğretmeniere teblig edilmisken: refrikası 36 Bn emir ne geçen ders yılında, ne de bu ders yılında nazarı itibara alınmamıştır. Kaıa mızda yalnız iki okul müdürü hariç, 9 ilkoknl müdfiründen Yazan : KEMAL TAHIR 7 sine ortaoknlda ders verümistir. Böylece ilkokullarda idare ve disiplin tamamen boznlmnstur. Oğretmenler, sınıflarına zama 111 Br»7kırdaki Çekirdek Bozkırdaki Çekirdek 110 109 Bozkırdaki Çekirdek nında girmemektedirler. Ders saatinin bir kısmı öğretmen ogene yerine yapıştırmış Bir pohpohlama ki reıilvetli bağlarla bağlı, çağımız uygarlığmuı işlerini bacanlandırılacak köyü açıp bakacaksın! da ne oladasında ve koridorlarda geçirillik şarmaya yatkın, taze elemanlardan Cumhuriyeti bescak? Hiç!.. Kapatacaksın! Bu kez vanılma degil, mektedir. Neden rezillik olsun! Yüz yülar boyu ezilmis leyecek ve gürbüzleştirecek memleketi saadet yuvakendini aldatmış sürecek Boyle işlen neden hep insanlara ruh güveni vermek, kişiliklerini güçlendirsı haline getirecek » Saadet yuvasmı yadırgama, öğretmenlerle yaparlar bilir misin? Dünvanın hiç mek suç mu? bu kadarcık edebıyat da olacak artık Evet «Sabir yerinde, hiç bir öğretmen, misyon yüklendiği adet yuvası haline getirecek HAKİKİ İŞ ADAML.4 Ruh gücü vermek başka, olmıvan şeyleri varsafikrinden vaz geçemez de ondan. Senüı gibi, bu fiRI yetiştirmek lâzım!» diyordu. Bu gunkü köyde sayıp pohpohlamak başka tnsanlan neden pohpohkirle yıllardır alay etsek bile Içini çekti: Evetişecek hakiki iş adamı, ağadan, mütegallibeden larız Halim? Ya eğlenmek. ya da aldatmak için Ben vet, vaz geçemeyiz! Gene biraz bekledi: Evet, başka bir şey olabilir mi cancağzım? ikisini de sevmedim bir türlü köyün değismesi düsünülmediğı gibi, çocukları de Müfettiş Şefik Ertem, omuzu ustünden Halim Kitaba bakmadan bir şey diyemem!.. ğiştirmek de hiç düşünülmüyor aslında . Köylere Akına gülümsiyerek baktı: Olur! Bana kalırsa işin başındaki tutum, bu odundan dokuma tezgâhları dağıttık, Pazarda pakeBalıkesirden Emin Arat yazı sonuca çok uygundu. Ilk enstitü, köy öğretmen okuti 90 U'ra olan pamuk ipliğini 15 liradan veriyonız! Ne dedin biraz önce . yor: lu olarak. Izmirde, Amerikalılardan satın alınmış Yanm yırtık okuttuğumuz çocuklardan, biraz dül13 Temmuz 1964 tarıhınde Ne demişim? saray gibi vapılarda açılmadı mı? Sanki bizde de gerlik, kaba demırcılik, biraz nalbantlık, biraz duyaş haddi dolayısıyle emeklıye Bakkal dükkânı açmayı düşünürken «arkamızJapon samoraylarına benzer, yoksul koy aristokratvarcılık, önemlice rençberlik istivoruz! Köyün bunaynldım. Nızamname gereğince da devletin olağanüstü kanunlarla durması gerekirdi» ları varmış, onların çocuklarından her köye küçük larla kalkmamayacağını sen de benim kadar bilirderhal %40 emeklılik avansıdedin! çapta birer ŞEF jetiştirilecekmiş gibi çalımlı tutulsin! Köyü ancak kendi kendine yeterljğe zorlar bu.. mın tediyesı gerekırken bugumadı mı? Evet, müdiir de bu çalıma uygun seçil Evet! Sanki bin yıldır Anadoltı köyü başka bir şey yapıne kadar çeşitli bahanelerle temişti. Okula müfettiş sokmayacak kadar bağunsızyonnuş gibi.. Iraçlarda bu kadar gelenekçi olduğu Oluyor bu olağanüstü arkalama şimdi . Ama dıye yapılmadı Kırk yıl aıdat olık taslıyordu. Nerdeyse, çapa yaptırırken çocuklamuz halde, öğretmen yetiştirmekte bu kadar devbilmem, umduğun sonucu verir mi? duyen bir kimsenin sonunda bu ra ak ellikler giydirecekti. Hele okul duvarlannı rimci oluvermemiz seni hiç mi düşündürmüyor? Nasıl oluyor? durumla karşılasması n» kadar kaplayan palavraiar «Köy yurdun kalesi » «KöyBu enstitü işinde bir çelişme var!» diye hiç mi kuşhazındir. Biz bu Cemıyete yıllar Bizde çok önemli sayüacak kadar... lü, sen milletin temelisin» «Köylü övün, güven» . kulanmadm? Evet, önceleri çelişme yoktu pek .. ca aıdat odedık. Semeresını bo\ «Köylü sen topraktan öçrenip titapsız bilirsin!» Sözgelimi? Sonra birden, durum vaziyetimiz bozuldu. le alacağımızı bılseydik herhan Sözgelimi Bir eğitmen, köylüyle geçineme Yok öyle şey!.. Neîer u> duruyorsun? gı bir sıgorta sirketinde hayat yince, çıkıyor kaymakama, hattâ valiye Kaymakam Tam bunlar değilse bile bnnlan aşan maska Bılmem ki Enstitülerde saflıklarını bozulsıgortası açtırır ve vadesınde pa dır, validir, merkezin şimdilerde bu işe çok önem vermadan yetiştirdiğimiz çocuklar, bin yıldır değişmerauklar ramızı alırdık. Cemıyet kımle diğini bildiği için, bir başka türlü dinliyor, eğitmeyen köyde ne yaparlar? Ya bizim öğretmen okullaMüdür Halim Akın, son bir atüımla, Şefik Erterın elmde kalmıştır? ni . Köylü de, bunca fedakârükla ayağına getirilen rından çıkanların ezici çoğunluğu gibi bannamazmin fiklrlerini ciddiye almaz görünmeye çabahyarak Cemiyetler Kanunu gereğince okuma fırsatını teptîği için peşin peşin kızıyor. Buiar, savuşurlar, ya da, mizaçlanna gdre köy imanualaya vunnak istedi: murakabesı kimler tarafından nun kr.ç çeşit kötülüğünü sayayım! Murat eğitmen bina döner, bansı işini vürütüp ağa • mütegallibe o Peki, Mahmudiyeye ne diyelim? yapılmaktadır? Dort aydan berı lir! Bildiğinden de bana küsmez! Adam a ker çavuşlulur Şefik Ertem bu soruya bir «aman güldü: para bekhyorum ğundan gelme, arkasında hiikümeti görünce kendi Şimdi haltettin Şefik! Evet, ikisini karsılaştırınca önemli bir özelliHakkımın gecıktırılmesinden jetersizliğini zartzurtla örtmek istiyor. Koylü eskiÇok şükür, nihayet kızdın! Kendi kendime gimiz daha meydana çıkar. İlk köy öğretmen okulusorumlu kim ıse bana gecıktır denneri. hükümetle karsılaşmaktan çekinir. konuşuyor gibiydim demindenberi . Senin patron nu sarayda kurduk, ikincisini ahırda . Amma, dövizme sebebının avnı sufunda a kara kitapta ne diyordu, parlak prensibin sonunda? ler gene değişmedi. Köylü, şöyle soylu, böyle boylu . çıklasın ( Arkası var) «Bu kabil insanlardan» diyordu, yanl «bayata trarYok tuttuğunu koparmış da kopardığını tükürüksüz, Hurda çaîışmasına mâni olunması istendi Avrupa Nükleer taşıtların Hâlıiınlerin flenetimi araştırma teşkilâtı IIIIIIIMIIIIIIIIIMIİIIIIIIIIII DÜŞÜNCELER İNCELEMELER I Y. Semih ÖKTEMER i Yazan : Ural AYBERK Y 6 A A SAYIN OOKTOR VE ECZACILARA CHOLİPİN® V EF AT ESAT BİRGEN Cenevre'dekı çesitli milletler RUMU : Teskilâtın 1964 vılındaarası teskilâtlar arasında, bir ta ki bütçesı 110 milyon Isvıçre TL.) raftan gösterdiçı faaliyetler, di frangı (220 milyon TL.) ulup, ğer taraftan ise bunyesınde top Batı Almanya, Fransa ve tnçilîadığı özellikler bakımmdan tere'nin istirakleri genel butçe• «Avrupa Nükleer Araştırma nın • 75 inı karsılamaktadır. Ku Teşkilâtı» (CERN • Conseil eu rulduğundan berı yalnız arastırropeen pour la recherche nuc malar için 450 milyon isvıçre leaire) alısageldfgimız beynelmı trangı (909 milyon TL.), tesisler g k b Ii ,çj n de 120 milyon Isviçre f frangı ler tesekküllere pek benzemc (240 milyon TL.) barcanmıstır. ekte ( y mektedir. Tamamen ilmi sahada faaliyet gösterdiginden maaleset Teskilâtta hâlen 2300 personel pek de tanmmamaktadır. Şöyle çalısmaktadır, bunun 1567 si uve kı, «Avrupa nükleer arastırma memleketlerden, 243 ü mısair bilteşkilâtı» kurulusu ıtibariyle ta çm, bursiye, 100 mısafir ekiplemamen Avrupaî olmasına raç r j n personeli ve 400 u de yardımmen, dünvanın ber tarafından cıdı'r. FAALIİETLERİ : Teskilâtın gelen ilim adamı, arastırıcı ve gavesı kurulus anlasması mucibursiyeve açıktır. Hiçbir sıvas' ayrım ve tesire maruz bulunmı bınce «Avrupa devletleri arasınvan bu teşkilâtı zıvaret ederken da, munhasıran ilmî mahiyetteelde edilen basarılar, hem hav ki nükleer araştırmalar sahasınreti mncip hem de sayanı tak da isbirlığini temin etmek ve bul l dirdi. Zira elde edilen bütün ba nunla ilgili diğer çalışmaları gesarılar çeşitli milletlere mensup listirmektir. Teskilât askeri gav e fizikçilerin eseri idi. Çahsmala ı^re hizmet edecek her faaliyetra hâkim olan hürrıvet ve anla ten sakınmaktadır. Tecrübi ve yış, diğer milletlerarası teskilât teorik çalısmaların neticeleri nesİara nazaran fevkalâde üstündü. redilir veya diger bir şekilde Bir kere, Cenevre'nın Fransa sı istifadeve a n edilmektedir. Tesenerjinin pratik nın bovunda, kırk bır hektarlık kilât nükleer bir saha üzerinde kurulmus bu tatbikatına mevzu olan her tecru lunmasına raemen, 1964 vılı için bî faalivetten de sakınır. Teskide Fransa bükümeti ile vapılan lâtın çalısraalarımn gizli hiç bir bir anlasmava gore. Fransa vasfı yoktur, herkese de açıktır.» nın «Ain» ılinden kırk hek Kısaca teskilât «yüksek enerji tarlık bir araziyi de alarak, «Dev Tızığı ile mesgul olmaktadır. Diletler l'mnmi Hukuku» sahasın ğer bir tâbirle maddenin nihaî da da çoktan beri terkedilmis tesekkülündekı insan bilgisinl «L'lke dısılık» nazariyesine arttırmak gayesi güden çalısmabelki ilk örneği teskil edecektir. iar yapmaktadır. Teskilât 600 milyon elektron Böylece ilk defa bir milletlerailk rası teskilât iki memleket topra voltluk (600 MeV) bir svnchroğı üzerinde faaliyet gösterecek cyclotronla, 28 milyar elektron tir. Bunun vanı sıra, «Avrupa voltluk (28 GeV) bir protonlu nükleer araştırma teşkilâtı» nda svnchrotron vardır. Nükleer reelde edilen bütün neticeler hiç aksivonların tetkıki detektörler bir kısıntıya tâbi tutulmadan vasıtası ile yapılmaktadır, buradan elde edilen neticeler gerek muntazaman açıklanmaktadır. 1953 yılında Paris anlasmisı ile CERN'deki fizikçilerin gerekse Belçika, Danimarka. Fransa, Yu de çesitli üniversitelerdeki arasnanistan, llalva, Ingiltere, Is tırıcılar tarafından analiz edilviçre, Yugoslavya ve Federal Al mekte ve neticeleri bir clektromanya tarafından kurulan «Av nik beyin tarafından cevaplandırupa nükleer araştırma teskilâ rılmaktadır. tı» na 1959 da Avusturya, 1960 da Cenevre'nin Meyrin semtinde da tspanya'nın katılması ile üve kırk bir hektarlık arazi üzerıne devletlerin sayısı 14 de çıkmıstı. vavılmıs bulunan, CERN'in çeDaha sonra 1962 vılında Yugos sitli lâboratuarları ve arastırma lavya mali sebeplerden ayrılın imkânları ile el'an dünvanın ica, teskilâtın bünyesinde 13 üyekinci büyük «yüksek enerji fizıdevlet kalmıs, Türkiye, Polonya ği» merkezidir. Kontrol ve radve Yugoslavya da müsahit sıfa yo aktiviteve karsı alınan çesitH tiyle çalısmalara istirak etmek tedbirleri ile CERN tamamen avrı bir site mabiveti arzetmektetedirler. TESKİLÂTIN ORGANLARI : dir. Tamamen dısansı ile irtibaBn teskilâtın organları; yılda en tı kesilmis, müstakil tesisleri,, az iki defa toplanan konseyde hususî çalısma sartları (Synchrother üye devletin iki temsilcisi ron on dört çün gece gündüz <,avardır. Bütçe ve teskilâtın genel lıstığı için) ile sivasî bütıin teyönetimi hakkında konsey tara sirlerden uzak apayrı bir alem y fından alınan kararları genel mu olan bu teskilâtta, belki de ilk dOr lcra etmektedir. Ove devlet defa olarak hiç bir avnm vapıllerden birer temsilcinin istiraki madan, valnız bir gave için ceile tesekkül eden Malî komite sitli milletlere mensup fizikcive ilmi sahadaki vetkilerıne gore ler. dünvava, bir iki devlet hariç. milliyet nazarı itibare alınmadan. geri kalanların gerek malî getâvin edilen üvelerden meydana rekse de personel kifavetsızlıâmgelen ilmî komite de konsevin den basaramıvacakları büvük bir çalısmalarına yardım etmektedir. eserin mütevazi bir örneSinı verBtTÇE VE PERSONEL DU •nektedirler. ı Cumhuriyet'e mektuplar Yeraltı geçitleri «Yenı açılan yeraltı geçıtlerınde merdıvenlerde tutunacak yer olmadığı için, yağmurlu, karlı, kaygan havalarda kaymadan mütevellit kazalar olması ihtimali vardır. Bilhassa ihtiyarlar, maluller için bu tehlike daha çoktnr. Bunnn için tren ıstasyonlannda olduğu gibi merdıvenlerin iki tarafına tntunacak yerler yapılması, yahut merdivenlerın ortasına demir borularla birer korkuluk yapılması çok yerinde bir tedbir olur. Bn suretle hem vnkau mubtemel kazaların önüne geçilir, hem de sağlı sollu geçiş irnkânları sağlanır. Bn yapılmaz ise ilerdeki kazaların mesuliyetini Belediye simdiden üzerine almıs olnr ki, Saym Belediye Reisimizin dikkatine sunanm.» Necati Saruhan Bu nasıl ilk öğretim dâvası Ikındl \\i lmsak Veremle iktisadi savaş yapmalıyız BOZKIRDAKI ÇEKIRDEK î • jTekel mensupları yardım derneği tstanbuldan İsmail Akpınar yaKadıkoyden Nihat Hıvel yazızıyor: Sağlık Bakammızın Turkiyede \or: Kadjköy ve Haydarpaşa se750.009 veremli bulunduğunu rad>oda 411965 te soylediği zaman ferlerinde kullanıian jetonların bir Turk olarak çok üziıntü duy 1 inci mevkilerindeki rengi beyaz ve deliksiz, Z ncı mevkiledum. rindeki rengı sarı ve ortaları Bilhassa orta ve fakir halli va deliklidır. Ancak, 1 incı mevki tandaşlann hayat seviyeleri yük letonların yenı 25 kurusluklara selmedikçe bu savaşta muvaffak vakın benzerliğı dolayısıyle birolacağımıza inanmıyorum. Ne ka birlerinden ayırt etmek çok zor dar tedavi görürse görsün, hasta oluvor. Bnnların da 2 ncı mevhanelerimiz ne kadar çoğalırsa ço ki jetonları gibi ortaları delin ğalsın. normal beslenmeyi hayat mek suretivle halka bir kolaypahalılığından dolayı alamayan lık gösterilemez mi? vatandaş bu mel'un hastalığin pencesinden kendisini kurtaramaz. Bence verem savaşınuı adını Vatandaşa bol ve ucuz besin tpmln etme savaşı koymalıvız Jetonlar değişemez mi? Esnafa siteme ne Eıakktmız kalır! Ismi mahfuz bir okuvucumuz yazıyor; Üç beş av evvel Sumerbank Genel Md. lüğünce Satış mağaza lanna özene bezenp hir tamım Bir oknyucumuz yazıyor: çönderildi ve bu tamım Emeklı Bır ayakkabı almak uzere ge statüsüne tâbi memur ve hizçenlerde Sumerbanka gıttım 3T metliler dilediklerı takdırde (elnumara ıskarpının etıketındekı bette borç senedi karsılığında) t 28 liralık satış fıatı servısın me ıdı geçen mağazalardan 24 tak | sitte 2500 lirava kadar halı al ı muru tarafından kaiemle kara •nalarını amirdi I lanmaya başlandı. sebebnı sor Me7kur Gn. Md lük cok eeç i duğumda bunlar eskı fıatlardır • enı gelen ayakkabılarm fıa'ı meden bu satns kaldırdı, acaba ' •ıiçin? i 34 lıradır cevabını aldım. Bu hususta akla gelen ıkı şık I Avrupa ve Amerıkadaki ya> iar, / gın tıcaret ahlâkını bıran duşun a Sumerbank tapon malla | dukten sonra, tıcari ahlâka ör rını sattı, , nek teskil edıp önderlık edecek b Bazı kimseleri az taksitle | olan bır devlet muessesı eskı halı sahibi vaptı / mallannı yenı fıatla satılığa çı Bu iki sıktan baska ücüncü bir | lcarsa esnafa karşı hiç bır çıtem sekil daha v»rsa riıniîrtılmasını , 7 hakkımız kalır mı rica eflivnrıi7 I M ı satışını niçin bırakfı?