Katalog

tKÎ CUMHURİYET 19 Eylul 1964 llllllllllllllllllllllllllllllll İ Son zamanlarda memleketimizin tanınmıs isadamları makale yazmaya merak sardılar. lyi de oldu. Bir emirleriyle piyasayı allak bullak eden, hükümetleri dize getiren, Bakanları titreten, tüm iktisadi hayatımızı kapsayan yetkileri ellerinde bulunduran bu çok sayın kişilerin fikirleri enine boyuna beyaz kâğıda dökülünce ortaya çıkan manzara pek ibret verici olu\or. Geçen gün bir sabah gazetesinde sayın bir işadamı gene devletçilikten yakınıyordu. Bu eğlenceli vazı, bize bugünkü devIetçiliğimiz ve özel teşebbüsçülüğümüz için yeniden bir fıkra yazmak fırsatını verdi. Ikinci Dünya Savaşından sonra Amerikanın milyarlarına dayanıp dev adımlariyle ilerliyerek, tarihte görülmemiş bir zaferi Türkiyede gerçekleşüren bizim öz«l teşebbus erbabını topyekun tebrik eder, düsüncelerinde ve işlerinde daha da bereketli bir çalışraanın devamını dileriz. Şöyle ki, hem Amerikan dolârlannm desteği, hem deviet hazinesinin yardımıyle Türkiyeyi bugünkü nurla ufnklann çukurana getirmişlerdir. Bondan sonrası için de pazar ola hepsine!.. Zira son on beş yılda yarattıklan büyük eserler meydandadır. Bir kere sekiz on tane banka batırdılar. Böyle bir başanyı ınsanlık tarihinde göstermiş başka kahramanlar var mıdır? Hiç sanmıyoruz. Bu bankaların borçlannı şimdi deviet ödemege çaIışıyor. Ne oldu bu bankalann kasalarındaki paralar? Nereye uçtu? Hepsi de doğrusu müthis ve tarif ediimez bir biçimde rasyonel çalışan ve kâr eden özel tesebbüsün cebine değil mi ! Dile kolay... Sayısını bile kesinlikle bilmiyor, sadece sekiz on banka deyip geçiyoruz. Bunlardan milyonlar degil, milyarlar uçmnştor. Bu uçan milyarların hepsinin de Türkiyenin kalkınması ofruna pek rasyonel biçimde nasıl işletildiğini görmek istiyorsanız, gözlerinizi özel tesebbüse çeviriniz ! Ve işte bu özel tesebbüsün yeni kalemşorlan, şimdi gözlerini deviet teşebbüsüne çevirmis : Deviet hangi işe el atars.^ yüzüne gözüne bulaştırır . diyorlar. Doğrudur. Yüzüne gözüne bulaştırır. Ama hangi deviet? Bugün Parlâmentoyu dolduran siyasî partUer topyekun özelci olduklanna gore, bugün bütün deviet teşebbüslerine hâkim ve patron olan devlet, özel tesebbüsün devletidir. Eğer Türkiyede gerçekten balkçı ve devletçi bir siyasî parti iktidan elinde tutsaydı, o zaman gerçek devletçiliğin tenkidini yapmak mümkün olabilecekti. Atatürk'ün en başta lâisizm olmak üzere bütün devrimlerini berbat edenler, devletçilik devrimini de berbat etmişler, ker.di çıkarlan uğruna bütün deviet teşebbüslerini arpalık gibi kullanmışlardır. Bugünkü özel teşebbüs devletçiliği, devletçilik degil, bir ucubedir. Her vatandaşın kendisine şu soruyu açıkça sorması gerekir: Şu fabrika kimin elinde? Devletin elinde! Deviet kimir elinde? Bunu ancak Parlâmentoya bakarak söyliyebüiriz: Parlâmentodaki manzaraya bakarsanız deviet kuvveti özel teşebbüslerin elinde! Şu halde bu deviet fabrikası kimin yönetimindedir? Özel teşebbüsçü politikacıların yönetiminde! Ve işte böylece özel teşebbüs erbabı, yalnız sekiz on bankayı, milyarlarca lirayı ve iktisadi durumu batıramamışlardır, Türkiye^ de devletçiliği de batırmışlardır. Aslında Demokrat Parti başa geçer geçmez tabiî olarak yapacağı ilk iş deviet teşebbüslerini özelleştirmek olmalıydı. Ama Türkiyenin şartları gereği bunu yapamadı, yapamazdı. Bakın deviet hazinesi Ereğli Demir ve Çelik İşletmelerinde yüzde altı kân garanti ettiği halde özel iş erbabı iltifat etmiyor. Çünkü Batıda bir hayli yüksek olan yüzde altı kâr, Türkiyede hiç sayılır. O biçim yüksek ve kapkaç kârlar peşindedir özel iş erbabı... özel tesebbüsün Türk toplum yasayısında yeri ve ödevi yok mudur? Vardır elbet. Ama bu ödevi, devletçiliği vurmaya çalışarak değil, kendine düşen görevi yaparak yürütmeye çalışmalı. Bir gemi battığı zaman onun içindeki bir kamaranm kurtulacağtnı düşünmek aptallıktır. Devleti yiyerek büyümeye çalışanlar, ashnda kendilerini yiyip bitirmek yolunda olduklannı anlamaktan âeiz iseler, vah onlara! Aklı başnıda özelcilerin durumu kavrayıp sektörlerini bir disipline çağırmalan beklenir. Bugünkü kılavuzlanmn kendilerini yanlış yola sürüklediklerini farketmelidirler artık .. Sosyal Vah onlara! ıi!t=i!iııııııııııııııııııııııınıııııııııııımi!iııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııımıııııııııı|ıııı »Kalkınma» soöğrenme ameliyesidir. Fertler, zü toplumumuztakdim edilen yeİlk Öğretim Haftası 21 ilâ 25 Ey da çok sık kullani aracı kullanlül tarıhleri arasında törenlerle kut nılmaktadır. Mamasmı, yeni düze lanaoaktır. Orta Doğu Teknlk Ünl versltesi Öğretim Üyesi mafih, öteden bene intibak etIstanbulda İlk Öğretim Haftası ri, bu terimi kul dolayısiyle hazırlanan program gemesını, dolayısiyle yeni yaşama lara karşı olumlu veya olumsuz reğince, 21 Eylül 1964 pazartesi gü lananlann hep ekonomık ve tek bir davranımda tarzını öğrenecektir. Bu öğrenbulunabilmesı nü akşamı saat 20.30 da İstanbul nik gelişmeleri kastettikleri gömeler, öğrenme psikolojisinin Valisi Niyazi Akı radyoda bir ko rülmektedir. Çok kimseler, mo için o şeylerin ferdın idrak alanuşma yapacaktır. Bunu taklben 22 dern teknik cihazların memle nı içine girmesı iâzımdır. Ferdın, ortaya koyduğu öğrenme prensip Eylül 64 salı günü akşamı saat kette kurulmasının ve halkın ce etrafındaki olay. şahıs. madde ve lerı çerçevesi içinde yürütülürse 21.30 da Millî Eğitim Müdürü Ha bine fazla para girmesmın, mem ya fikirleri idrak etmesi, onlar daha verimli olur. Toplumun lis Kurtça radyoda konusacaktır. leketin «kalkınmıs bir ülke» ol dan etkilenmesi, ferdin sahip ol (dolayısiyle fertlerin), ruhen ve Çarşamba günü de şehrimizdeki ilk masına yeteceği fikrinde görünü duğu değerler sistemi, tavırları, fikren öğrenilecek seyi öğrenmıönyargı ve yönelimleri ve top ye hazır olduğu işlerden başlaokullar, buyük bir kervan halinde yorlar. Kalkınma çabalarının asıl üçeleri içerisindeki muayyen yerle temelini teşkil ettnesi gereken, lumda fert için geçerlikte olan malıdır. re kadar giderek meydanlarda bu girisilecek kalkınma faaliyetleri • sosyal normlar çerçevesi içinde 6. Fikrin propagandası ve yalunan anıtlara çelenk koyacaklardır. ne hayatiyet, hız ve yön verecek olabilmektedir. Bu sebeple, giri yılması : İlkokullar bu gösteri yürüyüşüne, olan beşeri faktörler, son zaman silecek kalkınma faaliyetlerinin, Toplumda hâkım değer hükümellerinde pankartlan, müzik enstü lardaki bir iki gayret istisna e ele alınan toplumdaki fertlerin lerinin, duygu ve duşüncelerinı rümanlan olduğu halde, milll kı dilirse, dikkate ahnmamış görün değerler sistemi, tavır, önyargı değıştirilmesi ve yönetilmesinde yafetlerle katılacaklardır. Gece de, mektedir. ve yönelimlerinden ve sosyal bütün okul binaları aydınlatılacakkomünikasyon ve propagandanın normlarından hareket edılerek Teknik ve ekonnmik alanda yapılması zorunluğu vardır. Bu tır. etkısi büyüktür. Bu bakımdan. kalkınma, her seyden önce, top kalkınma faalıyetleri, ferdın ye kalkınma plânlamasında, o toplumu meydana getiren «insan gü ni bir psikolojik dünyaya gırme luma götürülmek istenen fıkirleDeniz Lisesini bitirenler cü« nün iyi plânlanmasını ve de sini gerektirecektir Fert, bu ye rin toplum fertlerine komünike bugün Harb Okuluna ğerlendırilmesini gerektirirv tn ni âlemin getireceği yeni yaşan edilmesi, olumlu propagandası geçiyor ?an gücünün iyi plânlanması ise, tıları, yeni benliğinin parçası ha içın gerekli araç ve yollan da beDeniz Lisesınden mezun olan öğ bu gücü teşkil eden fertlerin çaraber düşünmek lâzımdır. O toprenciler bugün yapılacak bir tören lısan bir makine olarak değil, line getirmelidir ki. girişilen kalkınma faaliyetleri gerçekten ama lumun benimsediği kelimeler ve le Deniz Harp okuluna geçecekler biyolojik, psikolojik ve sosyal cına erişmiş olsun. Aksi halde fikirler ile propagandaya girişıldir. bir varlık olarak düsünülmesini Saat 15'de Heybeli'de Deniz Harp icap ettirir. O halde. toplum fert fert, radyoyu, telefonu, okulu, melidır. Bu suretle gerekli psikolojik ortam hazırlanmış; fertokulunda yapılacak törende Deniz lerinin bir fert olarak biyopsiko traktörü veya tarımsal ilâç ve kendi dünyası içinde ler, şayialann müphem ve gükuvvetleri komutanı Oramiral Nec sosyal yapısının iyice anlaşılma gübreyi, hissetmiyecek, dolayısiyle de bu vensizlik verici etkisinden korundet Uran, sivil ve askeri erkan ha sı ve bu bilgilerin ısığı altında teknik imkânlar ve amaç edini muş olacak ve faaliyetlere girişzır bulunacaktır. hareket edilmesi gerekir. len yeni yaşayış tarzından bek meve hazır bir hale gelmiş buYükseü Ticaret Mezunlan Memleketimiz için kalkınma, lenen faydalar sağlanamıyacak lunacaklardır. teşkilâtlanıyor sadece ekonomik ve teknik alan tır. 7. Toplumnn sosyolojik yapısı: Memleket dahilinde ve haricinde, da kalkınma seklinde düşünüleKalkınma faaliyetlerinin giri2. Toplumun ve fertlerin gerYüksek Iktisat ve Ticaret tahsüini mez. Toplumu bütün cepheleriyşileceği toplumun sosyolojik yaikmâl etmiş bulunanların merkezi or le kavnyacak topyekun bir kal çek alâka ve ihtiyaçlan : ganizasyonu olan ve merkezi Anka kınmayı hedef edinmek icap eKalkınma faaliyetlerine, o top pısı da incelenerek, kalkınma farada bulunan Türkiye Yüksek Ti der. Zaten herhangi bir ekonomik lum ve fertlerinin alâka ve ihti aliyetleri. cins, yaş, nüfus, açık caretliler Birliğine bağh İstanbul veya teknik kalkınma, toplum yaçlarına bağlıyarak başlamak veya kapalı bir toplum olma, ikCemiyeti ilimizde de kurulmuştur. fertlerinin eğitimini, yeni bir lâzımdır. Fertlerin ve toplumla tisadi ve tabiî şartlar, etnik grupKurucu İdare Heyeti, ilk toplantı anlayış ve dünya görüşü düzeni rın alâka ve ihtiyaçlanndan do lar, din, dil gibi vakıalar dikkasını Birlik Konsey Başkanı Kemal ne girmelerini, yeni kıymet hü ğan fikir ve faaliyetler, ferdin ve te alınarak plânlanmalı ve uyguKaradenizli'nin riyasetinde şehri kömleri ve tavırlar geliştirmele toplumun gerçek bir parçası ola lanmalıdır. Toplumun din, eğitim. mizde yapmıştır. rini gerektirir. Kalkınma plânla cağı için rahatlıkla yürütebilir. politika, günün önemli sosyal oBöylece Akademinin Ticaret Fa rı yapılırken, hedef tutulan ekoBurada kastedilen ihtiyaçlar laylan ve problemleri karşısmkültesi olması ile muhasebe uzman nomik ve teknik geliçmelerin dobasit ihtıyaçlar olmaktan ziyade, daki tavırlan; bu tavırlan etkilığı mevzuları ele ahnmıştır. ğuracağı nimetlerden. memleket ferdi harekete iten «biyolojik» liven şahıs ve kurumlar tesbit ePiyade Yedek Subaylar fertlerinin, kendi refah ve gehş ve «psikososyojenik» ihtiyaçlar düerek girişilecek faaliyetlerde meleri için verimli bir şekilde dır. diplomalarını aldılar dikkate alınmalıdır. faydalanmalannı onlara öğretBilhassa ferdin basarı kazanTuzla Piyade Ükulunda yapılan 8. fhtisas elemanlannın yetişmek lâzımdır. Aksi takdirde sa ma. takdir görme, statü sahibi ol tirilmesi : bir törenle 67. dönem yedek subay dece resmi kararlar alınarak gi ma, bir grupa ait olma gibi psilara diplomaları verilmiştir. Son olarak da. yukarda sıralaTorene en büyük komutanın kar rişilen yenilik ve gelişme çaba kososyojenik ihtiyaçları dikkatle kalkmdınlacak toplumun incelenerek kalkınma faaliyetle nan alanlarda araştırma yapacak. şılanması ile başlanmış ve öğren lan, fertleri tarafından benimsenmi rinin bu noktalara bağlanması za faaliyetleri yöneltecek ve kalkıncilerın takdimi yapılarak tstiklâl ma plânlanmasının psikolojik ve marşı söylenmiştir. Daha sonra Pi yebilir veya engellenebilirler. rureti vardır. sosyolojik yönlerinde çalısacak Fertler, resmî organların bu fayade Okulu Komutanı, Tuğgeneral Işaret edilen bu ihtiyaçlardan ihtisas elemanlannın yetiştirilNedim Dikmen, bir konuşma ya aliyetlerine önemsemiyen bir teparak genç sılâh arkadaşlarına va. cessüs içınde seyirci kalırlar. Bu her biri, şartlara gbre ön plâna mesi lüzumuna işaret etmek gere geçip ferdin düşünce ve hareket kir. Bu uzman yetiştirme işinde Izifelerinde başarılar dilemiştir. na ait birçok misaller bulmak tarzını . etkiler. Girisilecek her üniversite gibi yöksek «JHtfm Jn»Müteakıben yedek sub«ylann a mümkündür. Meselâ 19Wlardakî dıntf bir öğrenci konufma yapttış her köyü okula kavusturma ça k»İKmmartfaaIiyetinde, o halde, rumlan i!e isbirligi y«pılması lâzım gelmektedir. ve derece alanlar, dâvetlilere tak bası, veya suni tohumlama ve ihtiyaçlarin ağırlık derecelerini dim edilmışlerdir. Çalınan Ordu suni gübre kullanma gibi iyi te de tesbit etmek gerekir. ve Yedek Subay marşlarından son şebbüsler, ilgisizlik veya muka3. Potansiytl liderlerin bulun ra yapılan geçit resmi ile program vemetle karsılaşmıştır. Bütün bu ması ve yetiştirilmesi : ÖZDEN BAŞAR son bulmuştur. Bir kalkınma hareketinin bemukavemet veya ilgisizlik, bu Törende, Ordu Komutanı Tüm. faaliyetlere girişilirken insanı bir nimsenıp gerektiği şekilde yürüİle general Faruk Gürler, Harb Aka toplum içinde yaşıyan bir psiko tülmesinde o topluma uygun evVAŞAR CREN Uâncdık 2374/11084 demileri Komutanı Tümgeneral Nlşanlandılar lojik varlık oılarak hesaba kat safta liderin rolü önemlidir. O Nüzhet Bulca, ve diğer yüksek mamaktan doğmaktadır. toplumun benimsediği, kendini Ömur mlonu rütbeli subaylarla, dâvetliler haraptedebildiği ve liderlik vasıfLondra asfaltı zır bulunmuşlardır. O halde girisilecek bir köy kal larına sahip fertlerin toplum için18 EyluJ 64 kınması veya daha genel ifade den bulunup çıkartılması, gereksiyle toplum kalkınması plân li yeteneğe sahip fertlerin lider lanmasında, üzerinde ısrarla du olarak yetiştirilmesi ve köy imaCumhuriyet 11075 rulması gereken bazı psikososyal mı, eşraf, ağa v.s. gibi tabiî liderPropaganda servisinde mühim bir idarî mevkide istihdam faktörler ve araştırma alanlan ler ile kanuni liderler arasında edilecek vardır. Bunlardan en önemlileri iyi bir ahenk ve işbirliği kurulTürkiye VIII. Muhasebe Kongresi 21 eylül 1964 V E F AT ni şöylece sıralamak mümkün ması da gerekir. pazartesi günü saat 10 da İstanbul Üniversitesi İkRüzgârlı ve bulutlu dür : 4. Topln çalışma mhnnan yaAydm eskl Nâlbl Emln Efendi ve tisat Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsünde çaOllber Hanımın kızlan, merhum 1. Toplum fertlerinin kıymet ratılması : geçecek lışnıalarma başhyacak ve 24 eylül 1964 perşembe Prof. Dr. Aklf Şaklr Şakar refiToplum fertlerinin beraber çaMarmara ve Karadeniz bölgeleri hükümleri, tavırlan, önyargı ve gününe kadar devam edecektir. aramaktadır Müracaat edenlerin kırk yasını geçmemiş olmakası, Ayten Berfeul'un sevlgll parçalı ve zaman zaman çok bulut yönelimleri, ve sosyal normlar : lışmasını, kendilerini toplumun •nnesl, Y. Mubendls All Bertol'laru Fransızra v» İngilizceye bihakkm vakıf bulunmalan şartSayın üyelerin kongrenin açüışında ve bundan Kalkınmaya konu olan toplu müşterek faaliyetlerine bağlıyalu, diğer bölgelerde az bulutlu ve un kayınvalldesl, Ömer, Emln, tır. Ayrıca Almanca bi'enler ve evvelce sanayi müesseselerinde sonraki çalışmalarında hazır bulunmalarım önemle açık geçecektir. Hava sıcaklıkların mun ve bu toplumu teşkil eden bılmeleri, kalkınma hamlelerinin Enls Berkollann büyük anneleri, çalışmış olanlaT tercih edilecektir Müracaatlann mufassal hâl rica ederiz. da düne nazaran önemli bir değişik fertlerin sahip olduğu değerler önemli cephelerinden biridir. Bu Y. Mlmar Zekl Sayâr, Prol. Dr. tercümesi reffans ve fotoârafla birlikte o PROPAGANDA» rüNlhat Sayâr, Doç. Dr. Nezahat lik olmayacaktır. Rüzgârlar ku sistemi, tavırlan, sosyal normla beraberlik ruhu sağlanırken grup Arkıın"un teyzelerl, Şazlye ve muzu altında PK. 176 ya yapılması rica olunur. Cumhuriyet 11099 zey ve doğu yönlerden hafif, yer rı, önyargılan (prejudices) ve dinamizmine dayanmak zarureti Altan Kltapçı'nm halaları yer orta kuvvette esecektir. yönelimleri (biasps) müşahhas o vardır. Kanunlar veya sair polilarak tesbit etmek ve elde edile tık baskılarla kalkınma faaliyetİSMET ŞAKAR îlâncılık 2401/11086 Eylul 19 Cemaziyelevvel 13 cek bulgulann ışığı altında faa lerinden kaçınmak gerekir. Bu Hanımefendi liyetlere girişmek lâzımdır. grup dinamizmınden faydalanaAllabın rahmetlne feavuşmuştur. Bilindiği gibi değer hükümleri, bilmek ise, grup dinamizmini Taksim Sıraselviler caddesinde Beden Terbiyesi Bolge BILARDO MASASI Cenazesl 20 Eylul pazar çünü, tavırlar, önyargı ve yönelimler, kavramıs liderlere ihtiyaç gösteMüdürlüğü binası bitişifinde yeni inşa edilmiş handa kaloriferöğle namazını mütaaKip Şişlı SatıhkUr. Frar.sı? St Martın komple •akımlanyla. ri r. insanm ayrılmaz bir parçasıdır. li ve asansörlü oda veya müstakil katlar kiraya verilecektir. Camllnden alınarak Edlmekapı Müracaat: Ortaköy. Muallim Nacı caddesi 105 dahilde 28 V. 1 6.42J 13.08 16.36 19.12 21.43| 4.59 Onlarsız normal yaşama imkânı 5. öğrenme prensiplerine uySakızağad alle Kabristanuıa Müracaat: MİLLÎ REASÜRANS Tj\.Ş. Tel: 27 43 8727 43 39 Mrıiam Evdok&iva. düşünülemez. Ferdın, etrafmda ma : detoedllecektlr. " E 111.29 534 9.22 12.00( 1.31i 9.46 İlâncıhk: 2427'11083 olup bitenlerden etkilenmesi, onKalkınma faaliyetleri, yeni bir l ı ı ı 1 I Cumhuriyet 11098 Cumhuriyet 11073 CUMHURlYtTtD terrikası: 40 İlk Öğretim haftası pazartesi günü başlıyor Toplum psiko sosyal faktörler Dr. Hasan TAN Arsa spekülâsyonu kalkınmasında karşısında malî tedbirler Yazan: İ. Sadi TlNAZTEPE Konular | | MALİ KONU LAR ""^"""^^^^^^IITlTTÎTTTTTTTTTlıTİTriTTTTnTll f J TiurmetaL üstüh kalitenin garantisidir Türkiye Eksper Muhasipler Maliye Mülettişl 1S56 1959 arasındakiler y a n m İstanbul başta olmak üzere misli eklenmek suretiyle vergibüyük şehirlerimizde son yülarlendirmeye esas alınacaktır. daki nüfus artışı ve bunun netiHer iki kanunun birlikte mücesi olan mesken darlığı herkestalâası ile anlaşılmaktadır ki: çe bilinmektedir. Yeni yapılan Arsa sahipleri içinde bulunduğu binalar ve genişliyen iskân sahamuz yılda vergilerini iratsız arları ile şehirler tanınmıyacak salarda 2, iratlılarda y a n m misli kadar değişmiş, bir çok yeni fazlasiyle ödiyeceklerdir. Bu arsemtler teşekkül etmiş buluntış 1965 te 2 " â 6 ^ ve y a n m maktadır. Dikkati çeken husus, ilâ 2.75 misle yükselecektir. yeni iskân sahalarında aşırı bir yayılma ve şehirden uzaklaşma B) Vergi artışının neticeleri olduğudur. Durumun, gerek şehne olabüir? rin ana plâr.ına aykmlığı ve inBu iki yeni kanunun gelir artizamsız yayıiışı sebebiyle şehirtışı sağlamak yanında arsa specilik bakımından mahzurlan olki'lâsyonunu önlemede tesir \e duğu, gerekse kamu hizmetlerinfaydası ne olabilecektir? Ilk de aksamalara yol açtıçı görülplânda akla gelen vergi miktamektedir Nitekinı. yeni kurulan rındaki önemli yükseliş karşısemtlere s u . elektrik, havagazı, sında arsa sahiplerinin bunları kanalizasyon. yol gibi beledî hiz boş tutmıyarak inşaat vaptırmametleri ulaştırmanın zorlukları sı veya yaptıracaklara satmasıortadadır; otobüs servisi, emnidır. Her iki halde de fiyatların yet, P.T.T. ve diğer hizmetler de inmesi ve şehir içindeki arsaladüşünülürse konunun önemi anrın inşaata tahjisi sağlanmıs olasılmaktadır. lacaktır. Fakat konu dikkatle incelenirŞu halde. şehrin normal huse bu ihtimal pek kuv\etU gödutlan içinde bir çok müsait arrünmemektedir. Zira, bir kere sa mevcutken yeni insaatlardan vergideki artış nisbeti mutlak ekserisi neden şehrin dışına vamiktar olarak aynı ağırlıkta depümaktadır? Başlıca sebebin arğildir. S0 vıllık tahrir kıjmetlesa fiyatlarındaki yükselme olduri tatbik edilecek bu misillere ğu bilinmektedir. Bu durumda, rağmen düşüktür; Aıaliye Bakan şehirde boş duran arsalarda inlığı tasansındaki 9 misle ve bin saat yapılmasını sağlamak için de 50 ye varan artış teklifleri düşünülebilecek çeşitli çareler arasında malî tedbirlerin de bu Mecliste büyük ölçüde azaltılmıştır. Şu hale göre, bir arsalnnacağı tabiîdir. nın bilfarz 20 lira olan vergisiBir yandan bu görüş, diğer tanin âzami zamla yılda 130 liraraftan beledive ve özel idarelere ya çıkması arsa sahibini bu gay yeni gelir temini gayesiyle harimenkulü boş tutmamaya zorlı zırlanan iki tasan Meclise sevvabilecek midir? Diğer taraftan, kedilmiş ve geçtiğimiz av içeribina ve arazi vergilerinin tahsili sinde Resmi Gazetede vayınlason derece gevşek vürütülmeknarak kanunlaşnuş bulunmaktate, tâbir caizse ancak kendi gedır (1). tiren veya arsasını satacağı için ilişik kesmek üzere tapuda haDaha evvel gerekli açıklamalarda bulunduğumuz her iki ta vale edilenlerden vergi alınabilmektedir. ö d e m e y e zorlanmadısan ( 2 ) Senato ve Millet Mecğı bir vergideki artış arsa sahilLsinde büyük ölçüde değiştirilbine ne derecede tesir yapabilemiştir. Bu yeni kanunlara göre cektir? arsa sahiplerince bu yıldan itibaren ödenecek vergiler ne mikArsa spekülâsyonunn önieme tarda olacak ve kanun arsalann ve şehir içindeki arsalara inşaat boş tutulmasını önieme gayesini yapılmasını teşvik yolundaki ve ne derecede sağlıyabilecektir? ni kanunlar, bu iki zaaf noktaA) Arazi vergisindeki artış: sı vanında. teni inşa edilen bi1931 de vürürlüğe konan kanalardan 10 vıllık vergi muafiyenunla alınmakta bulunan arazi tini kaldfan ve dolayısiyle yeni vergisinin ni~.beti iratlı arsalarinşaat almanın cazibesini azalla arazide kıymetlerinin binde tan diğer bir kanunla da ( 3 ) te10 u, iratsız arsalardt binde 5 i sirinden kaybetmek durumundanisbetinde idi. 1 mart 1964 ten dır. itibaren uygulanacak yeni kanun Her halde, arsa spekülâsyonula ise araziden (tarla, bağ, bah nu önleıre ve bina yapımını teşçe . gibi) alınmakta olan vergi vik volunda alınabilecek tedbiraynen muhafaza edilmiş, arsalalerin önemi açıkça görülmekten n vergisi ise binde 15 e çıkadir. Bu sahadaki malî tedbirler rdmıştır. vanında kredi temini. imar mev Ancak, bakikî artışı hesap ezuatını düzenleme gibi bususladebilmek için diğer kanunu da rın da tanzimi ve alınarak to<ldikkate slmak (ferekmektedir. , blrlerf» koıfMinasyonunuii sagVergij*e..matrab olan arazi kıvluıması etetmdir. metlerüıe tatbik edilecek mtsil(1) 483 sayılı kanun: R. O. Ieri düzenliyen ve 1965 ten itibaren hüküm ifade edecek bu ka 6 T 1964: 496 sayılı kanun R. C 17'7/964. nuna göre: Arsalann kıvmeti he salpanırken takdir tarihi 1942 • (2) Bak: Cumhuriyet 20/2/1964 1951 arasındakiler 1,5 misli. (3) 491 savılı kanun Resmi Ga1952 1955 olanlar 1 misli ve zete 11/7/1964. ve İşletme Organizatörleri Derneğinden Maruf Bir İlâç Fabrikası Tıp Doktoru veya Doktor Eczacı KIRALIK İŞ HANI BAY OSCAR: Bir acı şarkı Yaran: A. J. Cronin 158 BtR ACI ŞARRI BÜİ ACI ŞARKJ 159 160 «öyleyse yarın, cumartesi oldağnna göre, öğrenmeye başlıyacaksın. Tam dokuzda hazır ol. Şimdi bir külbastı daba al bakayım. Sonra, unutma: Çatalın kürek değil. Çatalın dişlerini knllanacaksın. Kürekle alır gibi alma. Batır.» Benim böyle pestilimi çıkarmıştı ya, şimdi kendi içine çekilir gibiydi. Dudaklarında tubaf bir, bellibelirsiz gülümseme, görünmez bir şeye dalmıştı sanki. Ama, gözleri gene saate dikiliydi. Saat biri çalınca, kalktı, kahvesini aldı, pencereye doğrn gitti. Ağzım açık, öyle, bakıyordum: l'zun tül perdenin arkasında, yarı gizli, ağır ağır kahvesini içmeye başladı. Birden, fincan elinde kalakaldı. Gülümseyişi derinlesti. En sonunda, döndü, balinden pek memnun, âdeta seviııçli bir tavırla, fincanını bıraktı. Gülümseyerek: «Gidebilirsin artık, Carroll» dedi. «Unntma: Yarın sabab dokuzda^ O gün öğleden sonra okulda, bize bileşik kesirin knrallannı öğretmek için çırpınan Margaret Mary öğretmeni dinleyecek yerde, öğle yemeğinde işittiğim ağır sözler üzerinde kara kara, biraz da kendimi kahraman gibi görerek, düşündüm durdum. Aksama da, annem \Vinton'dan gelince ona açıkça söyledim: «Miss Greville'nin benim için tasarladıklanna nymaya hiç niyetim yok benim» dedim. Annem beni yatıstırmaya çalışırken: <Uyn•an iyi edersin bence, yavrum» dedi. «Miss Grevllle senin iyiliğini istiyor, ben bnnn iyi biliyorum.» Böylece anlaşılıyordu ki annem de benim düşmanımla birlikti. Ertesi sabah, bir yandan korkn, bir yandan merak içinde, dediği saatte gittim. Miss Greville biraz acayip bir kılıkla çıktı karsıma: Balrengi şayaktan bir eteklik giymişti ki bence yakışık alnııyacak kadar kısaydı, kaslan gelişmiş baldırları görünüyorda; ayağında da yağmurdan, çamardan hayli yıpranmış, yüksek konçlu, bağlı kahverengi sağlam yapılı bir çift çizme vardı. Tirol biçimi yesil sapkasını, bir yanını kaldınp, başına kondurmuştu. Şapkanuı çalı gibi bir süsü vardı, tıraş hrçasını andınyordu. Omnzuna da parlak siyah boyalı acayip bir çantayı pek afili bir biçimde asmıştı. Merak attiğimi yüzümden oknmnş olacak ki: «Bu» dedi, «bitki çantası. Bu da, öğle yemeğimiz. Sen taşıyabilirsin.» Çizmeleri gibi yağmnrdan, güneşten yıpranmış, patlıyacak kadar doln bir çantayı bana uzattı, kayışından kollanmı soknp sırtıma almama yardım etti. Sonra, yola koyulduk, asker adımıyla Sinclair Yolu'ndan yokuş ynkan çıkmaya basladık. Miss Greville'nin elinde üzeri kfiçfik küçük gümüs levhalarla kakmalı, oco çivili acayip bir baston vardı. Bu gümüş kakmaların ne olduğunu sormak istiyordum ama, yamaçtan yukan öyle hırslı bir saldırıya geçmişti ki solnğumu tüketmiyeyim daba iyi diye döşündflm. Aynca, gelip geçenlerin bize tnhaf tuhaf baktıklarının da farkındaydım: Bizi tanımışlardı, alay eder gibi bakıyorlardı ama, yol arkadaşını, azametli bir tavırla, görmemezlikten geliyordn. Çcvıren: Vahdet Göltekra BtR ACI ŞARRI PKOF. NUMBUS'L'N MACKKALAK1: Hiç konnşmadan. yokuş ynkan çıkıyorduk. Uln çam ağaçlannın başladığı kesimde geniş bahçeler içinde, birbirlerinden hayli nzakta serpiştirilmiş olan büyük köşklerin sonuncusunu da geçmistik. Uygarlık artık arkamızda kalmıştı. Biz şimdi çam ormanındaydık. Alnımdan terler gözlerimin içine akmaya başlamıştı. Soluğum ıslık gibi çıkıyordu. Baktım ki Miss Greville bu ıssız ormanı bile yeteri kadar uzak saymıyor, beni tâ tepedeki fundalıklara kadar götürmek istiyor, az daha bayılacaktım. Ama, kendimi tnttum. tçimdeki bütün misklnliklere bu korknnç kadın, korknnç olduğu kadar da insanı çeken kadın alev vermiş, canlandırmıştı. Spartalıların yardan aşağı attıklan çocuklardan oltnadıgımı ona göstermek istiyordum. Bofazım kunıya kumya, kalbim ata ata, tepeye doğrn tırmandım, tırmandım. Kimi vakit, arkada kalmıyayım diye, yan koşar adım bile gidiyordnm. En sonunda, orman bitti, tepedeki o kilometrelerce uzayıp giden düzlüğe çıktık, Bitmiştim ama, geride kalmamıştım, işte gene Miss Greville'nin yanıbaşındaydım. Eksik olmasın, orada dnrdn, bana baktı. Sonra kemerinden saatini çıkardı. «Bir saat yirmi dakTsa» dedi. «Eh, lyidir. Hele sen biraz alış, daha çabnk geliriz. Yonıldun mu?» «Too, hiç yornlmadım» diye yalan attım. Beni yakından şöyle bir süzdü, ilk defa olarak iyiee gülümsedi. (Arkası var) r NAZİME NADİ * ECVET GÜRESLN * Genel Yarıa MüdürO SahıM CumhuriYet Sayısı 2b Kuruş Ura Ki SetKllk 8 sylıfc t ayltfe * ANKAKA Atatark uulvan Yeneı A » relefnn l» *9 «4. 11 M M 11 t « I? OT 0 Yazı tşlerln) Ollen u b n eden Sorumlu MOdur: VECUİ K1Z1LDEMİR Harıci Ura Kr ısooe 90 O0 44 00 Gazl Bulvan Nu. 18 rel: 31230 UOC.lt (LLEKİ rattb t>asa Uanallf>n No 6 DlrarbaJaı totn tzmir Bürosu: Gaz>*teıclz« şOnderüen sraztlat kooulsun. konulmusut lade edllmra * tlânlardaD meauUyei kabul o4unmax Abon* r e Uao Isltrl IçtD u r b o Ostuna cAbnne* rrja cllao Servi5l> kajrdınjo konman lizımdır rsoo 40 00 22 OT Basarı vr Yayao CTJMHUKlYfcTI Matbucıub t A 9 CaCal Sokak No »941 İI.I.KKİ B f K I I S D : Merdanı Edinıc U ı m viHf.m «S9C * Bu gazete ÖAS1N AHUAK YASASINA uymayı taahhOI •tmistlr