Katalog

Yükselenyeni nesil, istikbal sizindir. C t ı m h u r i y e t i biz kurduk, onu yükseltecek ve yi*"»*icak. sizsiniz. ATATÜRK 41. yıl sayı 14468 mhuriyet KURUCUSU: YUNUS NADİ Telgraf v e m e k t u p a d r e s i : C ı m h u r i y e t İ s t a n b u l P o s t a K u t u s u : İ s t a n b u l N o . 246 Telefonlar: 2 2 4 2 90 2 2 4 2 96 2 2 4 2 97 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 99 İnkılâ >ın hedefini kavramış olanlar daima onu fi«>'h?fa7aya muktedir olacakl r V . ATATÜRK Salı 10 Kasım 1964 Onsuz, Fakat O'nun izinde 26 Yıl Saal 9'u beş geçe bfiyfilı önder llaliirk Imliiıt yıırlla ı^e yavrıı ıalaıı Kıbrıs'ta da anılacak Radyoda özel programlar uygulanıyor sevdiği kız Konuşupot: B ANKARA, Cumhuriyet Bürosu üyük ATATÜRK'ün ebediyete intikalinin 26 ncı yılı münasebetiyle bütün yurtta anma törenleri tertiplenmiştir. Ankarada Dışişleri Bakanhğı Protokol Genel Müdürlüğünce Anıtkabirde, Ankara Valiliğince şehirde, gençlik tarafından da ayrıca üniversite ve okullarda anma toplantıları düzenlenmiş bulunmaktadır. Anıtkabirde Anıtkabirdeki törene saat 9.05 de başlanacaktır. Törene, Cumhurbaşkanı adına Özel Kalem Müdürü, Genel Sekreteri, Muhafız Alay Komutanı, Yâverleri, Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi Başkanları, Başbakan, Anayasa Mahkemesi Başkanı, Genel Kurmay (Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) "Gaziyi sevmek ne demek, O'NA TAPARDIM...,, Senelerce hayatta olmadığı yazılan 77 yaşmdaki Emine Ank, sonu olmıyan aşkmın hikâyesini anlattı Röportaj: Yılmaz ÇETİNER Gürsel, içte ve dışta çok güçlüyüz, dedi A Xi {•••••••••••••llllllllllflllllılllllılllllılllllllıııııııı ••ııııııııııı••ıı•••••ıı• femir (EGE BÜROSU) **»* umhurbaşkanı Cemal Gürsel Ankaradan , sehrimize gelmiştir. Hava alanında eşi Melâhat Gürsel ile > Vali, Belediye Başkanı, Garnizon Komutanı, generaller ve diğer yüksek rütbeli subaylar tarafından karşılanan Devlet Başkanı, Izmire sadece vatanda? sıfatiyle geldığı için karşılanmaması gerektiğini söylemiştir. Vali ve : Belediye Başkanı ile birlikte otomobille Kar : I şıyakadaki evine giden Gürsel, ev civarmda toplanan vatandaşların tezahüratına mukabele etmek için balkona çıkmış, bu arada gazetecileıin sorularını da cevaplandırmıştır. Gürsel, Türk Rus münasebetlerindeki gelişmeler hakkında ne düşündüğü sorusuna * şu eevabı vemıiştir: • Kuvvetli, büyük bir komşumuz var. Bununla daima çatışmanm faydası yok. Biz, nıensup olduğumuz NATO camiasından ayrılmamak kaydiyle komşularımızla dostane ve samimi münasebetler kurmak arzusundayız. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) C tatürk'ün çocukluk arkadaşlarının senelerce önce neşredilen hâtıralannda sık sık ismi geçen bir komşu kızı vardır... EMÎNE. 1213 yaşındaki Mustafa Kemal'in bu küçük kızdan hoşlandığı, onun için giyîmine itina etti, gi, daima penceresinin önünden geçtiği, bu çocukluk hâtıralarını süsleyen sayfalar > dır.. Acaba, büyük kurtancımı „ zın kalbinde ilk heyecanı uyandıran ve bu adı taşıyan şarkıyı aevmesine sebep olan ' EMÎNE, hayatta mıdır? Yıllarca önce, onun vefat ettiği söylendiği ve yazıldığı için, bn sualin cevabını vermek belki kimsenin aklına gelmemistir. Ama bugün, 77 yaşına ulaşan Emine hanımefendinin hayatta olduğunn duyduğumuz zaman derhal onu bulup, bir hâtırayı ortaya çıkarmak ve sizlere tanıştırmak bizim için bir vazif* olmuştn .. Uzun araştırmalarla nihayet kendisini bulmamızdan sonrs; 70 yıl susan, hislenne sadakat gösterip bn gizli hâtırayı kalbinde saklamakta direnen Emine Hanımefendiyi nihayet ısrarlanmıı karşısında konuşturabildik. Onunla yaptığımız sohbetIerin anılannı 5 inci sayfamızda bir röportaj halinde bulacaksmız... : : '• • i 5 ; > i | i : unün Koskoca bir 26 yıl geçti üzerindeıı, çeyrek asırdan fazla. Ve neler olmadı Atatürk'süz geçen bu yıllar boyunca.. Ikinci Diinya Harbinin karanlık günleri, parti kavgalan ve nzayan asfalt yolların yanında her gün biraz daha ondan nzaklaşma çabaları. Nihayet ihtilâl, yeni Anayasa, yeni seçim ve fâsit dairenin içinde «muasır medeniyet seviyesine» ulaşmak istiyen bir Türkiye. tşte Atatürk'ün 26 ncı ölüm yıldönümünde görülen manzara budnr. Oysa, O'nun öldüğii giin doğanlar bugün 25 yaşını geçmisler, Türkiye'nin kadrolannı almağa hazırlanmaktadırlar. O'nun öldüğii günün gençliği, Cumhuriyeti, Mustafa Kemal'in vasiyetiyle emanet alan gençlik bugün işbaşındadır, hattâ yavaş yavaş yerini arkadan gelen kuşaklara devretmektedir. Kısacası. Atatürk kuşağıdır bugün işbaşında bulunanlar ve Atatürk kuşağıdır devralmağa hazırlananlar. O halde nasıl oluyor da Türkiye hâlâ bu fâsit dairenin içinde çırpınıp duruyor? Nasıl oluyor da 15 yılda harikalar yaratan bir millet, gün geçtikçe ümitsizliğin çukuruna yuvarlanıyor, ve bu ümitsizlik, onu, bir kurtarıcı beklemeğe doğru itiyor? Bunların nedeni ortada. Zira kimimiz Atatürk'ü bir masal kahramanı haline getirmek çabasındayız, kimimiz muayyen kalıplara sokmak için nğraşıyoruz ve çoğunluğumuz ise, çıkanmıza göre, O'nu istediğimiz ölçülerde görmek peşindeyiz. Devrimlerin tutmusu, tutmamısı diye Atatürk'ün ilkelerini tasnife tâbi kılmak aslında onu çıkarlara uydurmaktan başka bir anlam taşımaz. Ama hemen söylemeli ki, Atatürk'ü faraza bir zamanlar Komünist Partisi kurdu, hattâ yakın arkadaşlarmdan bazılarını bu partiye girmek için teşvik etti diye tamamen Marksist hüviyette görraek de yine aslında O'nu tanımamak hattâ ondan uzaklasmaktır. Gerçekçiliğin, daha dogrusu gerçeğin ta kendisidir Atatürk. Ne bir masal şövalyesi, ne Lenin takipçisi, ne Millî Mücadele sırasında iki hocaya Mecliste dua ettirdigi için, yobazın bile kalkan olarak kullanmağa çalıştığı softa koruyucusu.. Türkiye'nin gerçeklerinin adamıydı O. Taaa Samsun'a ayak bastıgından ölümüne kadar. Türkiye'nin, asırlardır Küçük Asya'yı taksim ihtirasiyle yanıp tutusan sömürgecilerden, Helenizm rüyaları gören Bizans artıklanndan temizlenmesi için kurtuluş savası yapması gerekiyordu. Rönesansını aklına getirmediği için köhneleşip devrini tamamlamış bir saltanat ve hilâfet müessesesinin yıkılması gerekiyordu. Geri kalmış bir memleketin gelişmesi gerekiyordu. Ve kısacası Türkiye'nin tarihini asırlardan alan, fakat sadece tarihi ile değil, ileri devletlerin yanında, haliyle övünür bir memleket olması, kendisini bulması gerekiyordu. Atatürk bu gerçekler üzerine e|ildi. Millî Mücadele, bu mücadelenin sonunda kurulan Cumhuriyet; ilkeleri, ilkelere uygun olarak tatbik edilen iç ve dış politika, hep gerçeklerin sının içindedir. Gerçekler esasta idi Atatürk'e göre. Oysa, 1938 den sonra yavaş yavaş esastaki gerçeklerin yerini, toplnmda daha çok çıkarlara ve çıkarcıların tahriklerine dayanan isteklerin karşılanması aldı; gerçekçilik, tavizcilik şeklinde anlasılmak yoluna gidildi. Bugünkü keşmekeş aslında gerçekçilik diye maalesef Atatürkçütük perdesi arkasında yutturulan tavizcilik yarışmasının neticesidir ve Türkiye, büyük insanın 26 ncı yıldönümünde bu yüzden bocalayıp durmaktadır. Eğer esastaki gerçeklere eğilemezsek bocalama devam edecektir. Hem de railyonları her geçen gün ümitgizliğe dogTU daha »8ratle sürükliyerek... 26 neı yılda Çaldıran'da bir kamyon dereye uçtu, 25 kişi öldü, 5 kişi kayıp Kayseri, Konya, ş | ; ^ BUGUN Adana ve İstanbuldaki I kazalarında da 13 yo/cu can verdi VAN, 9 (Özel) ölgemizde yılın en büyük; trafik kazası dün gece Muradiye Çaldıran yolunda olmuş, Bendimahi çayına uçan bir yük kamyonunun üzerinde bulıman 45 yolcudan 25 i ölmüş, 15 i ağır yaralanmış. 5 i de kaybolmuştıır. çeşitti trafik Emine Hanımefendinin henüz 16 yaşındayken çekilmiş bir fotoğrafı ÇERMİK OLAYI MECLİSE AKSETTt 2 Sayfada B ARKADAŞININ AĞZINDAN ATATÜRK * Kâzım ÖZALP ATATÜRK VE GENÇLİK * Sabahattin SELEK ÖZTRAK'IN İSTİFASI İSTENDİ Y T P mületvekili MecUste, «Dayaktan yere yıkılan Haraba köyünün fakiri değil, Anayasanm 14. maddesidir» dedi Ankara, 9 (Cumhuriyet Bürosu) Millet Meclisinin bugünkü oturumunda gündem dışı bir konuşma yapan Y.T.P. Diyarbakır mületvekili Adnan Aral, gazetemizde yayınlanan Çermik olayları Jandarma dayağı haberinin nedenlerini açıklamış ve İçişleri Bakanı Öztrak m istifasını istemiştir. Aral, gazetemizde yaymlanan fotoğrafa değinerek «Dayaktan yere yıkılan Haraba köyünün fakiri değil, Anayasanın 14. maddesidir. Çiğnenen, tekmelenen insanoğlunun haysiyeti değil, Anayasanın iffet ve ismetidir» demiştir. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) 4. Sayfada 5. Sayfada ATATÜRK'ÜN DIŞ POLİTİKASI ir Fahir ARMAOĞLU MUSTAFA KEMAL'İN PİYER LOTİ İLE MEKTUPLAŞMASI * Sadi BORAK Gece, Muradiye ilçesinden Çal . dırana manifatura eşyası götürmekte olan şoför Selâhattın Sürnıe idaresindeki kamyona 45 yolcu alarak yola çıkmıştır. Bendimahi çayı üzerindeki Şeytan köprüsünden geçmekte olan kamyon, vites değiştirme sırasında 30 metre derinliğindeki çaya uçmuştur. Jandarma ve trafik ekiplerinin çalışmaları sonunda kazada ölen 25 kişinin cesedi toplanabilmiş, 15 SİNEALA ŞÛRAS1 TOPLANDI Türk Sinema Şurası dün saat 10 da Radyoevinde Ali İhsan Göğüş'ün kişi de ağır yaralı olarak Van ve Erçiş Devlet Hastanelerine sevke bir konuşması ile çalışmalarına başlamıştır. Sineİş Sendikası, Prodüktörler Cemiyeti ve Rejisörler Birlietmeleri. (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) ğinin ortak bir takrir vererek. sinema yazarları ile idari kişilerin toplantıya katılmamasmı teklif havayı elektriklendirmiştir. Takrir protesto ile karşı lanmıştır. Sinemamızın çeşitli dertlerini ele alacak olan Şura, 15 kasıma kadar çahşacaktır. Resim, Şura çalış malannı tesbit etmektedir. YARIN MERHABA TOVARİŞ ERKİN HEYETİYLE BİRLİKTE MOSKOVAYA GİDEN ARKADAŞIMIZ TURHAN AYTUL'UN HAZIRLADIĞI BİR YAZI SERİSİ 1 Yeni bir Sıkıyönetim Kanunu hazırlanıyor Ecret GÜREStN Ankara 9, (Cumhuriyet Bürosu) Millî Savunma Bakanı llhami Sarfcar, Millet Meclisinin bugün. kü toplantısmda bir sözlii soruyu ce%'aplandırırken, 2021 Mayıs olayları dolayısiyle ilân edilen sıkıyönetim sırasında. 1.11.1963 tarihine kadar Ankara, İstanbul ve Izmir. de 16 gazete ile 18 derginin kapa • tıldığım açıklamıştır. Sancar, ayrıca, yeni bir sıkıyönetim kanunu tasansının hazırlan dığını, bugünlerde Bakanlar Kuru luna getirileceğini bildirmiştir. Sancar, yeni tasarınm. eski kanunun Anayasaya aykınlığı cihetiy . le değil, günün şartlarına uydurmak amaciyU haıırlandığını föv, Wilson Hükümeti ilk lehlikeyi atlattı Londra 9, (a.a. AP Radyolar) Wilson'un Sosyalist İşçi Hükumeti, Avam Kamarasındaki ilk imtthanmı bu gece başarı ile vermiştir. Muhalefetteki Muhafazakârlann Avam Kamarasının geçen salı gün kü küfürlü açılış oturumunda Hükumetin demir ve çelik endüstrisini devletleştirme plânma karşı vermiş olduğu güvensizlik önergesl, 300 e karşı 307 oyla reddedilmiştir. j ' (Arkau Sa. 7, Sü. 3 de) teit