Katalog

Cumhuri PARA ÎLS SATILMAZ* Tf Taeatuı 1M1 SAVFA Bir arkadaşımızin mesleğini tayin ettüer Çaresiz derd jÇumsr, hıç şüphesiz çok kötü, fakat önüne geçılmesi de mümkün * " olmıyan bir ihettır. İstanbul kahvelerinde ıskarr.bil oyunlan ya•ak ecılecekmış. Bazı arkadaşlar «tavla da aynı şey değil mi?» dıyorlar. Fakat o da yasak edihrse eloğlu nası. olsa bir jeklini bulur ve I gene oynar. Burada bır defa daha yazmıştım. Amerikada kumann şiddetle yalak oiduğu bir eyaiette dort kumarbaz bir bara dadanmış, zar atarlarmış. B:r müddet göz yuman müessese, sonunda bu işi menetrniş. Kumarbazlar gene eelmişler. Bu sefer barcıdan dört tane kahve jekeri islemis'er. Hangisinin ör.ündeki şekere ilk sinek konarsa o bütün diğerlerinin masrafını öder, üstelik para da tedıye edermiş. . Gelin de geçın önüne bakahm. Kemen Allah kimseyi bu derde duşürmesin. Yoksa iskambıl oyununun meno.unmasile k;mse kurtulmaz. VaU* Bir mütâkat ve neticesi... Yazan:Kâzım Kip Savulun geliyoooor! • • • f* eçen şün gazetelerin birinde, şöyle bir büyük ^ ^ başlık göze çarpıyordu: Kazhçeşmeye bu hafta yıldırım teftişi yapılacak. Bu ihbarlı teftışe (hem de yıldırım teftijine rica eder:m!) bayılmamak kabil değil. Yalnız havadiste tarıhi, günü. saati tasrıh olunmamış. Onu da haber verselerdi de, bari. kım teftiş olunacaksa tertıbatını alıp hazırlıklı bulunsaydı. [ Hani meşhur teftiş f:rçası hikâyesinde olduğu gibi. , • •* Sonuncunun rekoru 1 f lirrivet arkadaşımızda okudum. Helsinki oTim*^piyad!annda koşucumuz Osman Coşgül girdiği fcir yarıjta 15 inci (evet, evet on beşinci) geimiş, fakat gene de Türkiye rekorunu kırmış. Spor islerinden pek anlamam ama buna, doğrusu hiç aklım ermedi. Hem 15 inci gel, hem de Türkiye rekoru kır. Galiba bir yan'ışlık olacak... Türkiye rekoru kırıldı değil de «Türkiyede bu koşu henüz koşulmuyor» fL'ân gibi bir şeyler demeliydi! • •• Yeni tâbirler I J i r baba oğîuna Sen ne serseri fey oldun. Bele^ lediyenin çöp arabası gibi günün her saatinde soKak sokak dolaşıyorsun. Bir şair dostlanna Dün Emirşân korusunda ıdim. Bülbülıerin hali görüiecek şeydi. Mubarekler Beyoğ'.u caddesinde polis düdüklerı gibi şakıyıp durdular. Bir külhanbeyi diğerine Oooof... anam karınm kollanna bak. Güneş altında İstanbul asfaltı gibi yumuşacık. Bir memur Bizim dairede D.P. li moruk bir müdür var. Herif miadmT doldurmuş şırket vapuru gibi b:r türlü tekaüd edilmiyor. BİR PLÂJ HİKÂYESt... • •• Haftanın yıldızı Çır 44 Amerika Cumhur Başkanı seçimi yaklaşırken ve mutantan beyanatıle F.K.G. gene haftanın yıldm oldu. Üstad mur>ts:if unvanlarını kulianarak, meselâ doktor sıfetile tTürk rr,ı.tfağm.n sistemmi değiştirmek sıhhatimiz için bir rarurettir» diyor. BuTida. lannede: m, hakkı var. Karaciğerinden, böbr»k!erinden, veya üıstr fi an sibi hastahkisrla midelerinden sikâyetçi olan bir çok yaş'ı dostlanm. kenriiler.ni Avrupada mütehassıslara gösterd;kleri Amprikada Cumhur Başksnı seyiyerek geçiıım<?miz Uzımdır. Böyzaman. muavene\i müteakıb doktorîar «Türk karaciğeri» yahud «Türk Iece. et yeme\i bırakan insanlar n Hesi» e b i teshifler knyuyorlarrr.ış. Hattâ bunlardan bir tanesi has çimleri üç ay sonra. kasımda yapı"bırbırlerini de yemekten vazgeçeta karaciğerini Fransanın maıuf bir profesörüne muayene ettirir. Ne lacak. fak^t gürultüsü jimHiden başladı: Muhalefet partist (Cumhucekler ve dünyadaki biıtıin insantıce malum. riyetçi parti) adayını seçti General lar arasında bir kardeşlik teşekkül Türk müsünüz? Eisenhovver bu hafta toplanan ikedecektir .. Evet. Nere'Jen anladınız? tidar partisi (Demokrat parti) «Ametikan Sebzeyerler partisi» Karaciğerini/ pasaport gibi. mil'iyetinizi açıklıyor. kongresi de adayını seçti: Vali Sfebu sene Cumrmr Başkanlığı adaylı Ya'n:z profesör bir ncam var. Ben Pariste ancak beş altı gün wenson. Şimrii bu ikıM aras'nda. üç ğına pmekli Tu°i<eneral Heıbert kaiacapm. Acele bır tedavi... ay sürecek, bir seçim mücadelesi C. Holdıidge'ı göstermistir. GeneProfesör hiddetlp sözünü keser: başlıvor. ral altmış ya?ındadır ve Amcrikanın Be ?dam, der, senin 50 senede berbad ettığin bır ciğeri ben en meşhur etvemezlerindendir. Fakat, Amerika Cumhur BaşMutıarririıniz Kuzım Kip <<mul^katçı.) Rüştü Vltav'la gorüşürken beş zürrie r.asıl iyı tderim. ı Papel partisi» smdaki gene çıktı. Bizi çağırdılar. çekinmeden yanıldığımı söylersiniz. Ve hakikaten hıç bir ilâc vermez. Ama 40 bin frank viz;te para kanlığı için adaylıklannı kovanUr yalnız bu iki şahıstan ibaret deiıl j «Müstakil patti • adıle meşhur Bırlikte giıdık. > ssnı da almayı ;hmal etmez. Meselâ siz ceza hâkimi olamazsmıZı dir. Vakıâ, Amerikada iki büvük olan bu paıti 1874 te kıııulmuştur Mi<lâkat(;ı felsefe üğıetmeni Rüş müze nıüdurü de olamazsınız, bu • •• parti vardır ve «eçim diyince Deve o zamandanberi kendine mah tü Ultav. Kemalı tam kaışısına o işleri sizi sıkar. Daha doğrusu, bü» mokratlarla Cumhurivetcıler akla sus fikiı leri vardır. Meselâ. bu par turttu. Ben de bir koltuğa yerleş ro adamı olamazsınız. Meselâ maYeni reçete ihtiyacı gelir. Lâkln bunlardan başka yedi. ti mensublan memlekete ne kadar tim. kine ressamı, orkestra şefi, tiyatro I^erken F.K.G. beyanst'na devvm ei'iyor. Bu sefer Beledive Reisi sokiz parti daha vardır ki her dört para lâzımsa o kadar para basmağa Rüştü Ultavm önünde geniş bir müdürü veya bir gazetenin y a a oUfak havat pphaiılığına temas erierpk «karpuz ekmek. hazır ye senede bir seçime onlar da kstıbrtaraftardır. Onun için bu partiye masa bulunuyor. Uzerinde bir kaç ı işleri müdürü de olamazsınız. Bunmfk Bo. bol yiy.n. \jciizca peçirinn divor. la^ Bunlara «ücüncü partiler» adı (dolarların arkasının yeşil olmasın dosya. Bir tanesini açtı. Bu Yaşar ; lar da sizi sıkar. Mıderr.e şiçkm.iK verpiğ, için ben m karpuzîa aram pek iyi de veriîir. dan kinaye) «sırtı yesjl partisi» ya Kemalin dosyası. Içinde geçen haf«Şimdi kendinizi yoklayınız. Bir ğildır. Benırn vazivptimde olan pek çok va+andsş da hiç şüphesiz mcv«Üçuncü partiler» ufak partiler | §erini düşürmüştür. Esasen, parti [ lünc vaziyete düşeceklerini bildik ni «Papel partisi» adı veıilmistir. ta doldurduğu test fişleıi. Çıkarttı, an saydıklarımdan her hangi bir cud oıcuğuna göe sayın F.K.G. dan aynı şek^'.de muhtasar bir dir. fakat, gerek seçim mücadele ] >'e kuvvetini veren Henry \Vallace j leri için, son iki seçıme giımedik«Papel partisi» de her seçime a birer bîrer tetkik etmeye başladı. işte çalışıyorsunuz farzedin. Içinizbaşka li«te daha Kca ederim. sinde, gerek seçim sonunda onlar , da, tuttuğu yolun yanlış olduğunu : leri gibi bu sefer de aday göster ^ gösterir ve propagandaya girıBu tetkik işi on dakika kadar de de, işınizde kara bir isteksizlik, bir | kabul etmiş ve ıbunu açıkça u , J . memişlerdır. En son olarak 1940 ' | i r . Bu seneki adayı Fred C. Proehl vam etti. Sonra Keınale döndü: ...ı... bildıre , ı ""'" • • • sıkıntı duyacaksınız.» rek partiden aynlmıştır. Rusya ile seçimine iştirak eden Amerikan adında 72 yaşmda bir ^ti.o.JiTihtivaıdır. A*ıl yeri oKemal Bey, şimdi bana büanlaşmak yolunun çıkmaz bir yol komünıst partisi. komünistlerin to M r P r o e h l "„]<; bankerlerdendir ve Yaşar Kemal bir an düşündü. olduğunu artık iyice anlamış olan yasmın henüz meydana çıkmadığı bueün Seattle'de bakkallık etmek tün hayatınızı en ufak teferruatına Sonra başile tasdik etti. Deyanata devam. Derken bu sefer de Valı F.K.G. kadar anlatın. Bilhassa hiç bir şey Rüştü Ultav sözleııne devam ehalk iıleri paıii» nin bu siyasetine ve Rusvanın demokrasilere hakika tedir. konuşuyor. cÇehirde asayış berkemaldir. Mugizlememenizı çok rica edeceğim. diyordu: sadece gülmekle iktifa etmektedir. ten dost sanıldığı o günlerde oile Yeşilaycılar tecavizler ka:îLannda beni bulacsklardır.» Kederlerinizi. sevinclerinizi. temaBununla beraber, Henry Wallace'm ancak, ancak 48 579 oy almıştı! «Çimdi de size, testlerimiz ve «Üçuncü partiler» in az çok tayullerinizi, ilgi duyduğunuz, zevk Asayiş ne dereceye kadar berkema!. maium. eski paıti.ii bu seneki seçimlere de • Etyemezler partisi» ıaflısı olanlarından biri de «içki aldığınız şeyleri, hepsini, hepsini mülâkatımızm neticelerine göre. isFskat mütecavizlerın kaışılarına çıkmak gibi uivî gırmeğe karar veiTniş ve aday ola«Üçuncü parti leri arasında hal yasağı partisi» dir. Bizim «Yeşilay tidadınız olduğunu tesbit ettiğimiz fedakârhğına teşekkür Ptrnememiz k?bıl değil. Anrak Vincent Hallinan'ı göstermiş kın az çok alâkasını çeken biri KurumUK gibi. içki düşmanlarından bana bildııhıiz.» meslekleri bildireceğim.» Kemal bir an düşündii. Sonra tir. San Franjisco'lu bir avukat o vardır ki o da <<Amerikan Sebze mürekkeb olan bu paıti mensublan, cak mütecsviz onu gorürse elbette k ^ = r gider. MeTekrar merakımız alevlenmisti. başladı yavaş yavaş anlatmaya. an Vincent Haüinan elli beş yasın yerler Partisi» dir. Bu partinin sise.e tecavlze uğrıyanlann yanın&a bu'.unmaktır. Bunun imkânını Çukurovayı, bsbasının olümünü, Dikkatle dinüyorduk. dadır v? halen, bir suçluyu müda yaset sahasından ziyade ıımumî yabulabtür m ? «Siz iyı bir aktör olabilirsiniz, annesini, köyünü, çocukluğunu, aşfaa ederken mahkemenin şerefine şayış sahasında bazı gayeleri varSiz bir senaryo muharriri olabilirkını hep anlattı. dil uzatır sözler söylediği için mah dır. Halkın »Etyemezler partisia bus bulunmaktadır. Daha küçük yaştan tüıkü söyle siniz ve nihayet siz bir gazete yaadını taktığı bu parti mensublan meğe merak sarmış. Çukurovanm, zan olabilirsiniz.» «İleri parti» bu seferki seçimler insanların tabiatten uzaklaştıkça da seslerini duyuıup oylarını topköyünün tozJu yollarında türkü Arkadaşımız ferahlamıştı. Bir de geçen seferki bir mılyon küsur ruhi hasletlerıni de kaybettıkleıine larlar. Meselâ. son çeyrek asırdaki söyliye söyliye dolaşır dururmuş. müddet daha mülâkat odasmda oj'un onda birini bile aUmıyacağı ve için için zehirlendiklerine kanialtı seçimde de bu ufak partiler, Rüştü Ultav dikkatle dinliyordu. kaldık. Şundan, bundan konuştuk. na emindir. Bununla beraber, âdet dırler. Onlara göre, hastalıklarımıhepsi beraber. oyların jüzde onu yerini bulsun diye bir adav göster zı tabiî vf.sıtalarla. raes? â yabani «memlekette bütün alkollü iokilerin Arada bir sualler soruyor, şu veya j Yemek vakti gelmişti. Müsaade iskadarını kazanmışlardır ki bu da miştir. Komünistler ise, uğrayacak otlarla tedavıye çalışmamız. et ye imal, ithal, satış ve istihlâkinin bu husus hakkında tafsilât istiyor tıyerek kalktık. oldukça hatın sayılır bir muvafDönüşte, Yaşar Kemalin kendine ları bozgundan sonra bü^bütün gü ıine ot (yani sebze veya meyva) kafi surette yasak edilmesi» taraf du. Kemal de tafsilât veriyor, sonfakıvettir. güveni biraz daha artmış, saiına Sara devam ediyordu. tarıdır. r fleri parti.ı nin yıldızı söndii Kemalin hayatınm hikâyesi bir lına yüıüyordu. Çünkü malum j a, «İçki yasağı paıtisi» bu husustaiki büyük partiden sonra gelen ki propagandasını her zaman yap saate yakın sürdü. Mülâkatçı dik daha hakkındaki bu hükmü öğrenptrtılerin bundan dört sene evvelki tığı eibi seçim mücadelelerinde da katie dinledi. Sonra önündeki dos | meden evvel muhaırirliğe başlamış seçimlerde sesini en fazla duyuram ha fazla faaliyet gösterir. Parti bu olleri partin olmuştur. 1948 seçimseneki Cumhur Başkanlığı adayı olerinde bu parti, Cumhur Başkanlarak Stuart Hamblen'i göstermiştir. lıgı adaylığına Henry \Vallace'ı eös Mr. Hamblen 43 yaşındadır ve hem tcrmişti. Hiıkumetin siyasetıni rahib. hem de kovl>oy sarkıoısıdır. şiddetli bir şekilde tenki.l edeıek Sosyalisller ve diğerleri oılaya çıkan ve o günlerdeki hâAmerikan Sosyaliît Partisi, memdiselerirı vardımıle kendUine epey leketteki iktisadî nizamm yavaş yataraftar bulan Henr>' Wallace seva? devletleştirilmesı fıkrındedir ve j eimde 1.156.103 oy kazanmış ve, bu Amerikanm istikbalini bvmda gör1 suretle, New York eyaletinde demektedir. Partinin bu seneki Cummokratların çoğunluğu kazanmasıhur Başkanı adayı Darlington Hoona mâni olmuştur. Bu da, «üçuncü pes adında ve elli beş yaşında bir partiler» in seçimlerde pekâlâ rol avukattır. oynayabıleceğini gosteren bir miAmerikada ayrıca bir de «Sosyasaldir. list İsçi paıtisi.» vardır ki bıınlar es O günden bugüne (.ileri oartia ki knmunLstlerin Tıotskıy koluna nin yıldızı iuiımuş ve artık eski men=ııbduılar ve komüııi.'ller kaitıharı kalmamıştji. Çıinkiı bu pardar aşın solcnı olmamakla beraber ti mensublarmın Rusya ile anlaşsosyalistlerden daha fazla devletçıma lüzumunu ileri sürmeleri ve dirler. Bu seneki adayları Farrell Mo«kova raHyosu gibi» konuşmaEv .«alıihi Penreıeden 5<>jlc biraz bajını/ı u^atlıııu ıuı, deııiz Dobbs adında ve 44 yaşında eski Kadın Ben seui hiç de küsük görmüjorum, scvgiliın... ları onların halk naiarıadaki de derja avajuıııuı aitındadır... bir ışçi birliğı başkarudu. Etyemezler Partisi,, ile "Papel Parîisi,, seçıme gırıyor Mrslek layinl için müracaat edenlrrle mulâkat yapan felsefe oğretmeui Kıiştü l'ltav, arkadafimız Vaşar Keruale »uallerini soruyor Hafta içerisinde Yaşar Kemalle yaya tekrar iğildi. Yeniden tetkikt biılikte I? ve Işçi Bulma Kıırumu koyuldu Bir müddet daha ttst fi$mın «mesleğe yoneltme tervisıne» lerıne göz gezdırdi. gittık. Anlaşıhyordu: Arkadaşımız hak' Geçen yazımızda yazdığımız gibi, kında bir hükme varmıjtı. Başını kaldırmadan, bakıslan salı günü arkadaşımızla bır müUkat yapılacak ve sonra ıstidadı ol test fışierinın, üzeıınde konusmaya duğu meslekler kendisıne bıldıril* başladı. cekü. cKemal Bey» dedi. tkimiz d« i Yolda giderken her ikimizin de dıkkat kesildık. «Şayed tahsilınize devam etseydıniz, siz mukemmel meıakı son haddıne varmıştı. Servisın faahyette bulunduğu bır tabiat âlimi olurdunuz.» Yaşar Kemal şaşkın şaşkın yüzüı Cağdloğlundaki Buyuk Reşidpaşa Ilk okuluna girdık. Doğruca servıs me baktı. Ben hayretimı gizleyeşefi Avni Dipere müracaat ettık. raedim. Bizi aldı, mülâkat yapılacak odaya Vazıyet Rüştü Ultavm da dikkagötürdu. tini {ekmişti, devam etti: «Fakat tahsilinizi tamamlama Kakat mülâkatçı lçeride bir gene le göriişüvoıdu. Yanm saat kadar mışsınız. mevcud şartlara göre siza tavaiyeleıde buluııacağız» dedi. l>eklememi7İ söylediler. Tekıar fişlere bir göz gezdırdi. Baladık koruiorda bir aşağı, bir yukarı dolaşnıaya. Kemal htveca Bizim merakımız biraz daha artnını gi7İemtyordu. Kendısıhde sı mışU. nav kapısında sırasını bekleyen bir Riiştü Ultav: «Hakkınızda tarn oğrenci halı vardı. >hiv hükme vardık* dedi. Sıze ör.ce Bır rruıddet boyle geçti. Yanm j istıdadınız olmıyan bazı meslekler saat tamamlanmıştı. Mülâkar'ödH fvle işler sayacağım, itirazınız varsa Sâ^