Katalog

950 FIAT marka otomobil, Radyo Buz Dolabı No. 356 Cuma günü çıkıyor 11 nciyılSayı : 9270 u m h u riyet KURUCUSU."7UNUS NADÎ Telgraf v mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta Kutusu Istanbuî No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numaraa: 24296. Yaa İ«leri: 21299, Matbaa: 24290 ffele sen bti clene difetâtt zen onume POKERPLAY Salı 30 Mayıs 1950 Hükumet Dün Mecliste Programnu Okudu Muhalefet miizakerenin yarın yapılmasmı istetli, kabul edildi Iki kısım olan program, birinci kısmında C. H. P. iktidarınm son yıllardaki icraatmı tenkid ederek parlâmento hayatımızda ilk defa görülen bir yenilik getirdi Bafbakan Adnan Menderes, dün Mecliste proerammı okurken İktidar, liberal temayüllü bir programla çalışacağını bildirdi. böylece C. H P. ile arasında doktrin farkı doğmak imkânı belirdi Hükumet neler vadediyor? ve toptan gözden geçirile1 Hayat pahalıhğının önlencek. mesine çalışılacak. 9 Topraklandırma işi daha e2 Maliyetleri dünya seviyelehemmiyetli, pratik ve süratli rine yaklaştırmak için gayusullere bağlanacak. ret sarfedilecek. 10 Ziraat bütçesi takviye edi3 İstihsal, hayat pahalılığmın lecek ve ziraatimizin ana ve yüksek malıyetlerin basdavalan yeniden ele alınakısından kurtarılacak. cak, Ziraat Bankasının ser4 İs ve istihsal hacmi genişmayesi sözle değil, hakıkaletilecek. ten arttınlacak, ,kredi mev5 Hususî teşebbüs İahaSl ruunda kooperatiflere daha fazla ehemmiyet verilecek. mümkün olduğu kadar genışletilecek, devlet işletme 11 Orman meselesinde bugunkü sisteme behemehal son leri, âmme hizmeti gören verilecek. ve ana sanayie taalluk edenler haric, muayyen bir 12 Yapı ve imar işlerinde lüks ve israhn önüne geçilecek, plân dahilinde peyderpey kat'î ihtiyaca ve iktisadî hususi teşebbüse devredimaksadlara karsılık olmıyan lecek. devlet inşaatına müsaade e6 Ticarî sahada iç ve d:ş şartdilmiyecek. ların müdahaleyi zorlama13 Bir taraftan şehirlerimizdedığı hallerde isi serbest ve ki hastanelerin tanzimine normal kaidelere bırakmak ve çoğaltılmasına çalışılırasıl olacak. ken dığer taraftan köylü7 Vasıtalı vergiler nisbeti vaV müzün ttbbî ve sıhhl ihtisıtasızlar aleyhine indiril} yaçlarının tatmini ehemmimek suretile vergi adaletine yetle ele alınacak, yeni poryaklaşılaeak, geniş halk tatatü hastaneler ve sağlık bakalarını sıkan bir takun merkezleri tesis edilecek. vergilerden tennlât yapıla 14 Tamamile demokratik bir cak, bu maksadla muamele, ruh ile ve ümin son neticeyol, hayvan vergisi nisbetlerine göre tesbit edilecek leri yeniden tetkik edilecek. geniş ve teferruatlı bir plân 8 Gümrük tarifeleri yeniden içinde maarif nimetini mem leketin her tarafına müsavi şartlarla yaymayı temin edecek kanun tasarıları hanrlanacak. 15 İşçiye ücretli tatiller ve ücretli mezuniyetler sağlanacak, içtımai nizamı ve iktisadî ahengi bozmıyacak şeküde grev hakkı verilecek. 16 Hâkimlerin hukukî durumu nu tayin eden kanvın hükümleri yeni baştan gozden geçirilerek kendilerine sağlanması zarurî teminat tesis olunacak. 17 Adalet duygulanna ve ceza hukuku esaslarına uygun bir Af Kanunu tasarısı hazırlanacak. 18 Matbuat ve Ceza Kanunlan, Memurini Muhakemat Kanunu gibi antidemokratik hükümler ihtiva eden belli başlı kanunlar düzeltilecek. 19 Devlet hizmetleri rasyonel olarak yeni bastan tanzim edilecek. Bu suretle hizmet verimi arthnlacak ve her bakımdan tasarruf temin edilecek. 20 Millete malobnuş inkılâblarımız mahfuz tutulacak, Anayasada vatandaş hak ve hürriyetini kâfi teminat altına alan tadiller yapılacak. Başbakanın okuduğu program Nesele D.P. Meclis Grupunun evvelki Ankara 29 (Telefonla) Meclis bugun Refik Koraltanm başkanbğmda toplandı. İlk söz Başbakana verildi. Adnan Menderes, şiddetli alkışlar arasıada feftrsĞye geferek programı okurken gene sık sık alkışlaruyordu. Mvhalefet sıralan da aralarında liderleri İsmet İnönü olmak üzere progranun okunmasııu büyük bir alâka ile takib ettüer. Neticede Faik Ahmed Barutçu söz aldı. C H. P. nin program üzerindeki noktai nazarmı belirtmesi için vakte ihtiyacı olduğunu söyliyerek: « Müzakeresinin çarşambaya bj rakılmasını teklif ve rica ediyoruz» dedi. Kürsüye gelen Samed Ağaoğlu da şunları soyledi: « Muhalefete en geniş tenkidleri yapabilmek imkânını sağlamak için, bu mukaddes damın altında mazide cereyan etmiş olan nâhoş hâdiselerin hatıralanna dahi ebediyen nihayet vermek emelindeyiz.» Samed Ağaoğlu, muhalefet tarafından izhar edilan arzuyu zaten Arkası Sa. 4, Sü. 1 de Riişvet ve irtikâbla nıilvon kazananlar Suriye hükumeti çekildi Kabinenin istifasına dış ve savunma işlerindeki anlaşmazhk sebeb oldu Şam 29 (R.) Suriye hükumeti bugün istifa etmiştir. Belirtildigme göre, dış ve savunma işlerinde husule gelen anlaşmazlıklar hü< kumeti istifay* sürüklemiştir. Muhabirler, müstafi Başbakan Halid El Azımın tekrar bir koalısyon kabinesi kurmağa çahşacağınl zannetmektedirler. Aynca bugün aldıkları maaşlardan memnun olmadıklannı soyleyen 1800 kadar vergi tahsüdarile malive memuru greve başlamışlardır. Grevin başladığı sıralarda da Başbakanlık, Maliye ve İç İşleri Bakanlıklarının bulunduğu hükumet konağında saatli bir bomba patlamıştır. geceki ictimaında bahis mevzuu edildi Bir devri şabık yaratrnamak gerektiğini izah eden Başbakan, bunun millet ve memleket parasını yemiş olanların affı manasına gelemiyeceğine de işaret etti ! Ankara 29 (Telefonla) D. P. • Meclis Grupunda dün akşamın ! 19 undan bu sabahın 6 sına kadar devam eden görüşmeler zaman zaman çok heyecanh safhalar gostermiştir. 54 milletvekili, hükumet programı dolayısile görüşünü açıklamış, oturumun scnunda Başbakan Adnan Menderes hatıblerin ortaya koyduğu düşünceleri tenkid ve temennilvi ayn ayrı ele dlarak cevablar vermiştir. Bugün saat 15 te okunan program Grupun Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Hür milletlere yeni Amerikan yardımı Truman ile Acheson, Kongreye yapılacak talebi incelediler D.P. Grup toplantısında siddet'i tenkidlerde bulunan Tekirdağ milletvekili Şevket Mocan NewYork, 29 (R.) Londrada yapılan Üçler Konferansına iştırak etmiş olan Amerıka Dış İşleri Bakanı Acheson bugün Trumana verdıği bir raporda, alınan kararları anlatmıştır. Truman Acheson toplantı sında yalna bu meselenın görüşülmediği ve hür memleketlere yakında yapılacak askerî yardrm meseiesine de temas edildiği söylenmektedir. Zannedıldığine göre, Başkan Truman ile Dış İşleri Bakanı, Kongreden istenecek yeni tahsisat etrafında fikir teatisinde buluntnuşlardır. Bir habere göre, yeni tahsisattan ayrılacak olan 150 milyon dolarla Türkiye, Yunanistan, İran, Kore ve Fılipinlere askerî malzeme gönderilecektır. Başkan Truman, bugün, Moskovadan dönen Birleşmiş Millet ler Genel Sekreteri Trygve Lie'yi de kabul etmiş ve kendisi ile görüşmüştür. Trygve Lie, konuşma hakkmda bir şey soylememiş, fakat ne Moskovadan Washington'a, ve ne de Washing tondan Moskovaya hiç bir mesaj götürmediğini belirtmiştir. Türk Yunan ışbırlıgı • Atina, 29 (a.a.) Liberal Vima gazetesi, Türk Yunan işbırlığı ve dostluğu hakkında ya yınladığı bir makalede ezcümls şöyle demektedır: «Yeni Türk hükumetini teşkil eden şahsıyetlerin demeçleri, Türk Yunan işbirliğinı ve dost luğunu takviye etmek bakkındaki niyetlerıni tebarüz ettirmektedır. Yunan mılletı iki mera leket arasındaki bağları sıkılaştırmaya yarıyacak gerek fikrî sa hada, gerek dığer sahalardaki münasebetler sayesinde bu dostluğu daima arzu etmiş ve ara« mıştır. Türkler, dostluklarınıa bizim tarafımızdan daima aranmış olduğunu bilirler. Filhakıka Yunan sanatkârları ile mütefekkirlerı, Türkiyeye bırbirini takib eden seyahatler yapmışlar, fakat bu ziyaretler nadiren iade edilmiştir. Program eni iktidann birinci hükumetini kuran Adnan Menderes, dün Büyük Millet Meclisinde program nutkunu okudu. Cumhuriyet devrinde ilk defa meydana gelen bu şekilde bir idare değisikliği, nutkun birinci kısmına genis ölçüde hâkim olan tenkidci ruhla ifadelendirilmişti. Simdiye kadar daha evvelkilerin yaptığım bozan hukumetlere gerçi sık sık rastlardık. Hele son 10 yıl icinde. çeşidli ideolojilerin temsilcisi imisçesine birbirine zıd kararlar alan hükumetler de görmüşüzdur. Fakat bu zikzaklı yolun güdüculuğünü yapanlar daima aynı partinin adamlanndan ibaretti. Bunun için de Mecliste okunan program nutukları bep yapıcı esaslar üzerinde durur. bu nutuklar da tabiatile eski icraatın tenkidine girişilemezdi. Tesrü bünyemizde simdiye ladar siiregelen acayib gelenek ilk defa olarak dün artık tarihe kari'tı. İlk defa olarak normal seçimlerle isba=ına geçen bir hükumet reisinin ağzından vaktile yapılmış icraata o icraatın aksayan taraflarma dair esaslı sözler dinledik. Önümüze açıkca serilen bu tenkid •tab'osundan sonra da yeni hükunıetin neler yapmak istediği hakkmda şenis bilgî edindik. Nutkun tenkidci kısmında (Böyle bir nutuk Mecliste ilk defa duyulmakla beraber) göze çarpacak derecede veni porüsler var'du) dhemiveceğiz. Tek parti rejimile birliktp vavas vavas gelisen kapitalist ve inhisarcı idare sisteminin kötülüklerini fırsat buldukca gazetelerimiz ileri sürmekten cekinmiyorlardı. Dort vıllık muhalefet hayatında D. Parti soTcüleri de aynı kötülüklere çesidli ve<;ilelerle sık sık dokunmak imkânını bulmuslardı. Yeni iktidar Basbakanının, sbze ba«larken bu çerçeveye dayanmasinı biz olağan savarız. B'i hususta bir itira7imız varsa. o da savın Mendcresin geçmise HoŞru belki NAOİR N'VDİ Arkası Sa. 3, Su. 5 te D. Parti Meclis Grupunda "C.H.P.,, den şikâyetler Hâlâ vazife başında bıılunan bir takım unsnrlann C.H.P, propagandasına hizmet ettikleri de iddia olunarak Ankara 29 (Teîefonla) Halk Partısi propagandasının son zamanlarda normal bir muhalefet yolu tutulacağına dair ümidleri kırıcı mahiyette tezahürler gösterme Bayarın Amerika seyahati Washington 29 (AJ>.) Birleşik Amerika Dış İşleri Bakanlığına mensub resml şahsiyetler tarafından belirtildiğüıe göre, Türkiyeniıı Cumhur Başkanı, Amerikayı ziyaret etmek isterse bu arzusu çok iyi karsılanacakbr. Celâl Bayar, Amerikanın sıkı bir dosru ve Rusyaya karşı soğuk harbde de kıymetli bir müttefik olarak mütalea edilmektedir. Türkiye Cumhur Başkanı böyle bir seyahat yapüğı takdirde, bunun büyük bir ehemmiyeti olacaktır. Kendisi Başkan ve Bakanlan tarafından karşılanacaktır Yalnız aynı resmî çevreler yaklaşmakta olan Amerikan seçimlerinden dolayı bu sırada böyle bir seyahatin müşkülâtla da karşılanabileceğini ilâve etmektedirler. Belirtjldiğine göre, seçim propagandası böyle yüksek bir misafirin lâyık olduğu şekilde karsılanmasını arzu edenleri müşkülâtla karşı fear şıya bırakacaktır. takrirler verildi rivayetleTİe muhteKf halk tebaka larınm ve zümrelerin tahrik edildiği müşahede edilmektedir. Türk milletinin ilk defa olarak iradesini Arkası Sa. 3, Sü. lde si D. Parti Meclis Grupu çevrelerinde teessür uyandırmışiar. Geniş bir müsamaha ve aşırı iyi niyetl© işe başlayan iktidar çevrelerince, asılsız ve çirkin baa yayınlar ve Mahmud Makal, Universite gençlerinin verdikleri çayda Barsadan dönetı "Bizim Köy« möelliti ile gençler arasında şayanı dikkat konuşmalar oldu ***/•**//(///// «Bundantak>ifwnbîr seiie fclrfir'evvet KravchenkVntm aksine olarak «Hürriyeti seçtim» ve Sovyetlerin Ankara Büyük Elçiliği He anlaşarak Truman doktrinini protesto. maksadile memleketimi terk' ve nıuhabiri" bulunduğum New York Times'den atenen Istifa ettim." Artık Moskova'nırt yolunu rutmuştum. Fakat yanıK dığunı anlamam ve büyük komünizm cephesinin gerisinde öt be öz Rus slyasetinin gizlendiğıni farkedebilmem i(,in Moskova'nın idare ettiği Milletlerarası komünizm hareketinde bır seneye bıle varmıyan faali>etim kâfi geldi» ; Pek Yakında Başhyoruz Neden sahici hürriyete döndüm? Arslan Humbaracının ifşaatı: Sovyet kabinesinde değişiklik Londra 29 (AP.) Moskova radyosunun bugün Londrada dinlenilen bir yayrnına göre, Insaat Malzetnesi Bakanı S. Z. Ginsburg azledîlmiş ve yerine Ağır Endüstri teşebbüsleri İnşaatı Bakanı P. AYudin getirilmiştir. Yudin'in yerine Mahmud Makal, Universite Talebe BirHğınin ise D. Y. Baizer tayin edilmiştir. Mahmud Makalla dun sabah sakın buluyor. şoyle Radyoya göre, bütün bu değisik Bursadan, İstanbula donduk. Genc Buyuk şehırle, lıkler Sovyet Yüksek Şurası tara koy oğretmeni Bursayı pek be arası bir ifadesi var edilmiştir. ğecdi. Bursayı istanbula nazaran çayında I^külteler Temsilcileri arasında dıyordu: Mahımıd Makal evvelki gün dov küçuk şehir gup buyüduğü ve kitabmda bah» Yesil 'Bursa settiği köylerle bir mukayese ya» Arkası Sa. 3, Sü. 6 da •»