Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CLAllitJKliET «CUMHURİYEToin BÜYÜK RÖPORTAJI: Mart 1950 Çukurova köylüsü toprak istiyor! Baştarafı 1 inci sahijede yan:nda öyle zararlara uğrıyabiliriz ki, sonra telâfisi çok güç olur. Bilindiği gibi makine, insan emeğinin yerine geçer. Ekonomi yönünden maliyet indirici asü rolü de budur. İmdi, Çukurovada ziraat işçiliği ile geçinen on binlerce vatandaşın durumu ne olacak? Mevsiminde buraya komşu illerden kırk eîli bin kadar vatandaş çahşmaya gelirken, bu yıl yerlilere bile iş bulunamıyacağı söyleniyor. Sosyal bir problem olarak üzerinde dikkatle durulması gereken bu nokta, gerçi ilgililerin gözünden kaçmamıştır. îroleter köylüye devlet arazisinden toprak dağ'.tmak suretile derde radikal bir hal çaresi bulunmak yoluna gidilmek isteniyor. Bu, şüphesiz en kestirme, en âdil ve en doğru yoldur. Düşünmeli ki Çukurovada henüz işlenmiyen, fakat işlenmeye elverişli daha dört milyon dönüm kadar toprak vardır. PolitlIkanın karışmadığı, tamamile ıunl ve hakçasına yapılacai bir paylaşma sayesinde yalnız buradaki fakir köylüyü değil, hattâ Türkiyemizin diğer bölgelerindeki topraksız halktan bir kısmını da memnun etmek kabildir. =haberleri Millî piyatıgo 1949 yıh hcsabları Geçen sene 11.458.859 lira ile şimdiye kadar en yüksek kâr temin edildi GÜNÜN MEVZULARI İkinci Dünya Harbini sona erdıren iki atom bombasından ilYazjyor. ki Hıroşima'da, diğeri NagasaMillî Piyango îdaresi, 1949 yı ki'de patlamış, her iki şehirde zararlarını çekmemiz ihtimaü kuvlı hesablarının neticesini almış, de ancak bir kaç bina ayakta kavetlidir. hazırlanan bilânço, murakabe labilmışti. Diğerleri kâmilen haParti hayatı bakımmdan Adana kurulunun dünkü toplantısmda rab olarak çökmüş, yüz binlerce ve umumiyetle Seyhan vilâyeti çok onanmıştır. Bu yılın bilânçosu insan, gerek harabe çöküntüleri canlı ve hareketli. Köylere varın da fazla satıg ve fazla kârla ka altında kalarak, gerekse radyocıya kadar her tarafta politikaya panmıştır. aktivite ve yüksek hararet teBilet satışları, geçen yıllara siri ile zayi olmuştur. karşı yakm bir ilgi görülüyor. Bu arada, biraz çocukça da oLsa, sos nazaran çok artmış, 24.226.316 liBu iki bomba, bu kadar vâsi yalizan temayüllere bile rastlamak raya yükselmiştir. Bunun 12 mil tahribata ve insan zayiatına namümkün. Şu sözleri, Yemişler kö yon 340 bin 592 lirası ikramiye sıl sebebiyet vermiştir? Bu suayünde topraksız, daha doğrusu top olarak dağıtılmıştır. îdarenin genel giderleri için lin cevabını verebılmek için bu raksızlaşmı? bir şalvarh vatandaşın bir yılda 384.756 lira harcanmış iki şehire atılan bombaların ne ağzından dinledim: tarzda infilâk ettiklerini ve in Bu memleket üç rejim gör tır. Masrafın gelîre nisbeti filâkın binalara ne yolda tesir 1,5 tur. müş: Mutlakiyet, Meşrutiyet, CumHarcamalarda tasarruf fikrine ettiğini incelemek icab eder. huriyet. Fakat biz fakirler bugün Atom bombaları, diğer âd; hâlâ mutlakiyet devrini yaşıyoruz. en geniş ölçüde bağlı kahnmış bombalarda olduğu gibi, düşman tır. İdare giderleri için bütçeys Cumhuriyetin keyfini çıkaran zenkonulan ödeneğin 61.222 lirası hedefleri üzerinde bir çok yolginler. larla infilâk ettirilebilir. BombaYüz dohüm toprak, bu vatandası tasarruf edilmiştir. Sağlanan ta lar deniz altında, deniz seviyesarrufun nisbeti % 13,72 dir. ve onun gibileri Cumhuriyet nimet 1949 yılının, devlet bütçesine sinde infilâk ettirilebıleceği giKöylü de bu hakikaü yakından lerine kavusturmaya yetecekttr. biliyor. Mihmanlar'da görüstüğüm Hararetli politika faaliyetleri a gelir yazılacak safî kârı 11 mil bi, yer altında, zemin seviyesinbir vatandaş şu açık sözlerle dava rasında hangi partinin üstün geldi yon 458 bin 859 liradır. Bu, şim de veya havada da infilâk ettirilebilirler. nın örünü ortaya koydu: ğinl kestirmek çok zor. Gerçl son diye kadar sağlanan en yüksek Japon kaynaklarınıp verdikle Bize mutlaka toprak lâzım: aylarda Demokrat Parti buralarda kârdır. Geçen seneye nazaran ri malumata nazaran, her iki şeYa işlemek, yahud da altına gömü bir hayli ileşlemişse de Cumhuriyet fazlahk 2.225.414 liradır. hire atılan bombalar, şehir üzelüp yatmak için! Halk Partisi hâlâ kuvvetli. Bu kuvrinde 590 metre ile 650 metre aYalnız unutmıyalım ki esasında vet daha ziyade Halkçı mUletvekil Belediye, Balıkhaneyi tanzim rasında bir yükseklikte infilâk ediyor pek basit bir hal çaresi olan topraK lerinin şahsiyetin<? baglıdır. Cavid etmişt:r. dağıtımı tatbikatta son derece güç Oral .Adanad» V bütün ilde çok Balık tutanlardan alınan saydiye ruBombaların şehir üzerinde bu ve pürüzlü meselelere gebedir. Bir seviliyor. Kasrm Gtilek de. bilhassa sumu kaldınldığından Balıkhanenln defa sadece köylüye toprak ver Bakanlığı sırasmda buradan bir Belediyeye de\Tİ hakkında dun Defter yükseklikte infilâk ettirilmesi, mekle iş bitmiyor, teçhizat lâzım, hayli sempati toplamış. Sayın U darlığa emır gelmlştir. Defterdarlık zemin seviyesinde infilâk ettirilkeyfiyeti Belediyeye bıldirmiş, bu tebkapital ve kredi lâzım. Sonra verim ran'ın vaziyetini bilmiyorum ama, liğat üzerine, aynı zamanda Belediyeye mesile elde edilen hasardan daitibarile her yer es değil. İnsanlar Halk Partisi liatesi her halde daha devredılen 400.000 llralık fondan da ha fazla hasara sebebiyet vergibi toprağın da iyisi var, kötüsü ziyade Orala ve Güleğe dayana isUfade ederek. Balıkhaneyi ıslaiı ve mektedir. Bu yüzden ileride vuiçin Bevar. Dağıtım işini iyi hazırlanmış rak mücadeleye atılacaktır. Buna tanzim bu işiteşebbuse girişilmiştır.balık kua gelecek atom harblerinde, lediye gonne mukabilinde kullamlacağı bir plânla ve poliükadan, şahsî ih karşılık Demokratlann da kuvvetli müzayedeslnden ufak bir ücret ala aynı stratejinin pek muhtemel olarak beklenetiraslardan uzak bir zihniyetle yü ve ümid verici elemanları var. Pro caktır. bilir. rütmek gerek. Bununla beraber bu fesör Remzi Oğuz Ank, Sedad BaVali, Kumkapı semtinin hususta fazla gecikmemek lüzumu n, Reşad Güçlü, Arif Nihad Asya Bombaların bu seviyede patlaihtiyaçlaruu tesbit etti nu da gözden ırak tutmamalıyız. gibi isimleri bu arada sayabiliriz. tstanbul Vali ve Belediye Başkanı tılmasile yeryüzünde hasıl edeHangi taraf ağır basacak? Orasını Dr. Fahreddln Kerim Gokay dun saa cekleri tesirleri dört noktada top Makineleşmij ziraatin bu şekli artık 14 mayısta öğreneceğiz. 19 da Kumkapıya gitmiş, bahkçı esna hyabiliriz; ile bir başka mahzuruna da işaret file görtişmüş, derdlerini dinlemiş, kaedeyim: Mödaya kap:lan çiftçi her 1) İnfilâk tesiri: Esas itibarile NADİR NADİ nelizasyon işile meşgul olmustur. Ayrıne pahasına olursa olsun makine ca. halk ile de temas eden Vali. mevcud havada meydana gelen bir dalPakistanın Eskişehir pazar yerlerintn genijletümesi isteği ga olup, ses hızına yakın bir hızsahibi olmak sevdasına kapılmış. üzerine ilgililerle bu konuda göruşece la ilerliyerek yeryüzündeki nokKaç dönüm tarlası var? bunu mafelâketzedelerine teberruu ğıni bildirmiştir. kine ile işlemek ne dereceye kaPakiftan hükumeü, Eskljehir fel»talar üzerinde yüksek hava tazdar hesabhdır? düşünmüyor. Parası kttzed«l»rine yardım olmak üzere, Turk Çobanof şehrimize geldi yiklerinin doğmasına sebeb olur. çıkışmasa da borca harca girerek hükumetlnln emrln» 350 ton buğday, Bulgaristanın Ankara elçısi Çobanof 2) Şiddetli rüzgârlar: Infilâkı battanlye ve illâ bir makine satm alıyor. Bura 500 ıdedetmistir. Mallar500 »ded kazak dun Ankaradan jehrimize gelmiştir takıben açığa çıkan hararetle ıtebcmı Karajiden Ço Elçi yakında Bulgaristana gıdecektır. ya geürilen traktörlerde de iklim ruh vapuruna yükletilmistir. Dün kendlsile görüşmek isteyen bir ar sınmış havanın genişlemesinden şartlanna uygunluk, yedek parça Yeni telefon rehberi kad?;ımıza, maalesef söyleyecek bir şey husule gelir. kolayhğı, tamir ve yenileme imkânı Soyadlarına göre. hazırlanan yenl te olmadığını ve gorüjecek bir vaziyett» 3) İnfüâki taktben açığa çıkan gibi hususlara pek aldırış edilmi lefon rehberi. ancak nisan ayından son bulunmadıSını soylemiftır. hararetın ı|tk hizaşıno miisavi yor. Önünü arkasını düşünmeden ra cıkabilecektir. Telefon İdareti bu ne bulursan ısmarla, sat, al, kul rehberin blr an evvel çıkması içln pek Bir Yunan firnıası, eski gemileri bir hızla çarpması: İnfilâki takib satın almak istiyor eden ışığın çarptığı her noktaya lan. Bu gidişle bir müddet sonra bu acele etmemektedlr. Halbukl abonmanlar yeni Bir Yunan firmasl Denlzyollarl İdare aynı anda tesir eder. acele, bu hesabsız makineleşmenin tedlrler. rehberi ubınızlıklt beklemek sine müracaat ederek Adalar ve Bo4) Gamma ışınları: Röntgen ıgaz hatlarında çalışan uskurlu ve yanBUGÜN dan çarklı gemılerden hangılerı sefer şınlarmın aynı olup çarptığı her den çıkarılacaksa bu gemılerin kenciı yere nüfuz eder. lerine satılmasını ve fiatlarımn bildiBombaların infilâkını müteanlmesini istemiştir. kıb iki müh'm olay daha meydaAkaryakıt fiatlan düşüyor na gelmektedir. Bunlardan biri, Sinemasmda Denlzyolları tdaresıne gelen haberlere patlamayı takiben açığa çıkan göre, Amerikanın muhtelif limanlarında akaryakıt fiatlarmda yuzde 510 du yüksek radyoaktiv elemanlardır. Yalmz bu elemanlâr duman şukluk olmuşhır. bulutlarına karışarak yükselirTamir edilecek mendirekler Rumelıkavağı balıkçı liır.anı, Kartal, ler ve bu bulutlarla uzaklara taGUY MADİSON Bostancı ve Imroz mendireklerinin ıs şınırlar. Bu sebebden canlılar RORY CALHOUN lah ve tamirine nisan ayında başlan için ciddî bir tehlıke arzetmezması kararlaştırılmıştır. Şimdiye kadar beyazların ayakBu işler için 335 bin lira sarfedile ler. larının basmadığı hakikl «Kızıl eektir. Diğer bir olay da şudur: BomDerililerin> memleketinde çevÇorum vapurundaki çiçek vak'ası banın infilâk ettiği yerin tam alrilmiş bir hareket jaheseri: Karadeniz seferini yapmakta olan tına isabet eden mıntakadaki her SEPİA COLOR YURDFİLM Çorum vapurunda bir çıçek vak'ası go şey, kendilerine çarpan Gamma rüldüjunü. geminln dezenfekte edıldi ışınlarının tesiri altında, radyoglnl ve yolculara aşı yapıldığını yaz aktiv hale gelirler. Bu sahada mıştık. Gemi dun lımanımıza gelmiş meydana gelen radyoaktivite, tir. İstanbul Sağlık Muduru Dr. Faik Yargıcının bajkanhğında bir sağlık gene aynı Japon kaynaklarının Bu akşam heyecanı dillerde dolaşan 2 muazzam film. ekipi gemiye giderek yolculan sıhhî verdikleri malumata nazaran, muayeneden geçlrmlstlr. Muayene ne rmntakaya giren kurtarma ekip1 Y A N L I Ş N U M A R A tlcesinde hastalığın diğer yolculara «i leri için hiç bir tehlike arzetmerayet etoıedigi anlaşılmıştır. BARBARA STANAVYCK BURT LANCASTER mektedir. Konferans 2 VATAN KURTAPsAN AP.5LAN «Renkli» înfilâkı takiben açığa çıkan 31 mart 1950 cuma günü 18 de Şi?li Halkevlnde Doçent Âdile Ayda tara hararet o kadar yüksektir ki in• • • ERROL FLYNN OLİYİA de HAVILLAND O H iından (Hasretinl çektiğimiz tenkid) filâk noktasında sühunet, milnievzuunda blr konfçrans verilecektlr. yonlarca dereceye yükselraekteDünyanın en meşhur piyanisti <CAMEN CAVALLARO* nun Pertevniyal Lisesinden Yetişen dir. İnfilâk noktasının altına düOrkestrasile verdiği büyük Caz Konseri. BU AKŞAM şen mıntakadaki bütün çatı kiler Derneğinin kongresi 26 mart 1950 pazar günü yapılan remidlerinin satıhları kaynakcngrede ekreriyet temin edilemedigin makta ve granit kayalarının den toplantı 2 nisan 1950 pazar günü yüzleri kabuk kabuk kalkmaksaat 10 a tehir edürr.iştir. Üyelerin FaSinemalarında (R e n k 1 i) tih Halkevinl (Aksaray tramvay depo tadır. Aynı mıktarda üç kilometsu karşısı) teşrifleri Dernek bajkan re nısıf kutrundaki bir daire ilığı tarafından bildirilmektedir. çine düşen bütün ahşab aksamın dış yüzleri kömür haline gelmek •The time, the placeand the girl ı Küçük Haberler , te ve yer yer yangınlar başlamak tadır. Dennis Morgan Martha Wickers • ISRAtL elçisl E. Sasson dun saJack Carson Janis Paige'in Yukarıda izahları yapılmış obah Ankaradan şehrlmize gelmiştir. Müzik, dans, renk, binbir güzelli • SEN JOZEF Lisesinden Yeüsen lan dört grup tesirden, binaların bir cennette yaşattıkları aylarca ler Derneğinin son toplantısmda aşa hasarında yegâne rol oynıyan unutulmıyacak 2 saat ğıdaki zatlar yeni idare heyetine se ılk üçüdür. İnfilâk ile, evvelâ çilmişlerd.r: Başkan: Mustafa Inkaya, normal hava tazyiki anî olarak B. vekili: Feridun Verdi. G. Sekreter: yükselmekte ve bunu takiben Ertugrul Ceylân, Veznedar: CeliU Alper, azalar: Semih Urkon, Marten Ka süratle normal tazyik altına düşLEON TOLSTOFnin ölmez eserinden Sinemaya alınan ve pancıyan, Hanri Matalon, Semih Ata mektedir. bey, Burhaneddin Haşal. Sinema Kraliceci VİVİ4.N LFJGH'in PALPH RICHARDSON Bu artış ve düşüşün şiddeti, • İSTANBUL İzmıt seferlerinl yaile beraber nefîs bir tarzda yarattıklan pan vapurların 3 nısandan itibaren Bü noktanın :nfıiâk mahalline olan yukda ve Darıcaya u^ratılması Deni2 mesafesinin artmasile azalnakta yollannca kararlaştırılmıştır. ve süresı ise bu mesafenin art+ GALATA Rıhtım eaddssınin asfalt masile uzamaktadır. la;tırı!ması nisan ayının ilk haftasın1E başlayacaktır. thale eksiltmeye kon Tazyikteki anî artış sıkıca kaEmsalsiz ve şahane fllm. muşrur. pah mazbut binaların harabyeUmumi istek üzerine bu akşamdan itibaren * HAMİ ilkokulunda Bakanlık Mü tine sebeb olmaktadır. Zira içefe'tişi Ömer Maıtın bsfkanlıgında faal rideki tazyik normal hava tazrreıod esaslanna göre Eyub bdlgesi öğre«"T''erine öğrrTneT Nurcddin Bor yikinde olduğundan, dışarıda tfen tarafından bir örnek ders veril yükselmiş olan tazyıke çatı, pengösterilmeğe başlanacaktır. Tekrar tekrar görülecek bir şaheser rr «tir cere ve dolgu duvarları gibi, nis• TÜBERKÜI.OZ Cemlyetl mutad beten zayıf aksam mukavemet eayl'k toplantısını 5'4 050 çarşamba gü demeyip yıkılarak çökmektedir. Hakikî hayattan alınan büyük bir aile faciası gözleri yaş, nü çait İS 30 da Cağalğlundaki Etıbgönülleri ıztırabla dolduran hazin film. BU AKŞAM ba Od=sırdi yapacaktır. Binanın yıkılmasına sebeb o* İ. T. Ü. Eiektrik Fakültes! Talebe lan diğer bir hâdise de infilâk Cevniyetinın fevkalâde kongresi 31 mart dalgalarının ilk anda binanın, 19"0 cuma gunü saat 16.30 da Teknik infilâk noktasına bakan yüzleriÜmversitec'e yapılacaktır. • DARİİŞ5AFAKANIN 77 nc! kunı ne çarpması ve diğer yüzde ayluş yıldonumü miina?ebetile, eski ve nı tazyikin doğab'lmesi için kıyeni me2un!ar 16 nİEan naz(J günu hep sa bir zamanın geçmesidir. Bu ber3ber an'anevi pilâvlarını yiyecek ise bina yüzlerinde farkh tazlerdir. (DANGER SİGNAL) yiklerin doğması demektir ki, teFAYE EMERSON ! sirini bina iskeleti ve temeller Cemaziyel'âhır 11 Perşembe ZACHARY üzerine gösterir. Heyecanı gUnlerc* uztutufamjraeak M Bu tazyikteki artış ve azalışmuazzam fUmlerl f 5 V X K m lar ve bunların süreleri için hePrograma ilâve: ŞTOCKHLM GREKO 0 nüz katî rakamlar mevcud deROMEN DÜNYA GÜREŞ t V. | 5.47 12.19 15.52 18.3, ! 20.04 4.04 ğıld:r. Yalnız, misal olmak üzeŞAMPİYONASI. re şu rakamlar verilebilir: İnfiE. 111.16 5.47 9.20 12.00| 1.33 9.34 lâk noktasmın altına dü§en nok Nadir Nacfi Atom bombalarına karşı modern yapılar ve dışmda yangınlara karşı heı türlü tedb rlerın ahnması icab eder ki bunlardan başlıcaîarı, ya pının otomatik söndürme sistemi ile teçhizi, müteaddid cankurtaran kapı ve merdivenlerinin inY. İnş. Müh. şası, yapılar arasmda muayyen tadan itibaren 1600 metre mesa zumlu tedbirler alınarak, bir a mesafelerin bırakılması gibi tedbirlerdir. fede âzamî hava tazyiki normal tom harbi vukuunda gerek vâsi hava tazyikinin bir buçuk misli hasar ve gerekse insan zayiatının Fabrika ve atelye gibi sanayi ne yükselmektedır. Bir saniye kısmen olsun önü alınabil'r. Şim yapılarında duvar ve çatıların kadar yüksek tazyik devam et diye kadar, atom bombalarının inşasında başlıca iki çeşid malmekte ve sonra tazyik normal hasarları üzerinde yapılan tet zeme kullanılır. Bunlardan bitazyik altına düşmektedir. Sü kiklerin neticeleri ancak kısmen risi asbestos, diğeri ise oluklu resi ise iki saniye kadardır. açıklanmış ve bir çok malumat saçtır. Oluklu saç levhalar tazHava tazyikindeki bu mütea hâlâ daha intişar etmemiştir. A yika mukavım olduğundan, infikıb düşüklük ise çatı ve duvar çıklanan malumat ise ınşaat mü lâk tesirine mukavemet etmekte, larda, çift pencere aralıklarında hendisine plân için lüzumlu kat'î bu ise kriş ve çerçevelerin bükalan havanın dışarıya doğru rakamları vermekten uzaktır. yük kuvvetler tesiri altında kaltazyik yapmasına sebeb olarak yalnız alınacak tedbirler :çin bir masına sebeb olmaktadır. Asbescamlarm ve "sıvaların kırılıp fikir verebilecek kıymettedir. tos ise derhal parçalanır, çerçepançâlanmasını intaç etmekteMeselâ, ahşab binalar, gene ve ve kirişlere yüklenrrediği :dir. Bu hal ilki kadar hasar ve aşağıdaki cetvelde görüldüğü ü çin, yapının «ökmesi önlenmekr:ci olmamakla beraber bina sâ zere, aynı mesafede bulunan di tedir. Diğer taraftan, parçalanan kinlerı için ciddi bir tehlike âr ğer çelk ve betonarme binalara asbestosun nisbeten az mukavim zeder. nazaran daha fazla hasar gör oluşu ve yanıcı olmayışı gerek Gerek Hıroşima ve gerekse mektedir. Bu gibi yapılar, iki ci insan kayıblarının, gerekse maNagasaki'deki hasarın mahiyeti hetten tehlike arzetmektedirler kinelerin harab olmasmı önhakkında bir fikir edinebilmek Bunlardan b;risi, bu gibi yapı lenebilmeyi mümkün kılmaktaiçin yazmın sonundaki cetvele ların infilâkm tesirine dayana dır. Yukarıda bahsi geçen, muhbir göz atmak kâfidir. mıyarak çökmesi ve diğeri ise telif aksamı mütemadî ve yekCetvele nazaran, patlama nok yüksek hararet dolayısile yan pâre olarak dökülmüş yapı tiptasına iki kilometre veya daha gınlarm başlamasına ve siraye lerinin seçilmesi de iyi netice yakın olan bütün ahşab ve tuğla tine sebeb oluşudur. Bu ise ha verir. yapılar tamamen harab olmak sar altında sağlam kalmış bir Gerek atom bombalarının, getadır. İki buçuk kilometre me çok insanlarm telefine sebeb olrekse âdi ağır bombaların tahrisafedekilerin döşeme alanlarımn maktadır. yarısı hasar görmektedir. BetonDiğer taraftan tuğla ve emsali batının tetkiki ile alınan en müarme ve çelik yapıların ise 500 gibi her türlü dolgu malzemesile him netice, mütemadi ve yekmetreden bir kilometreye ka duvarlan inşa edilmıj olan be pâre inşa edilmiş yapıların bomdar mesafede olanlarının döşeme tonarme ve çelik iskeletli yapı ba tesirlerine en ziyade mukavealanlarımn yarısı hasara uğra lar ve duvarları tuğla, taş ve met etmekte oluşudur. Eğer yamaktadır. kerpiç gibi malzeme ile inşa e pı, mütemadî olarak inşa edilBomba patlama mahalli altına dilmiş diğer iskeletsiz yapılar meyip, tuğla dolgu duvarları, isabet eden mmtakadak: yapılar ise başka bir tehlike arzetmek çerçeveler, kirişler ve çatı gibi da tahribatın önlenmesi ise ta tedirler: înfilâkın tesirine ta muhtelif aksamın birbiri üzerine mamen imkânsızdır. hammül edemiyerek parçalanan konarak veyahud yanyana getiNazarı itibara alınacak diğer bu duvarlar yapı içinde ve dı rilmesile inşa ed lmişse çerçevs, bir mühim nokta da, yukarıda şındaki insanların çöküntü altın kiriş ve sütunlardan birisi veya verilen neticelerin sadeçe Japon da kalmasına veyahud yolları bir kaçının, veya*ıud bir duvayaya atılan bu iki bomba için doldurarak münakalenin durma rın hasarı ile ekseriya bütün yadoğru oluşudur. Son zamanlarda sına sebeb olmaktadırlar. Ahşab pı çökmektedir. Şu halde, moEniwetok adasında infilâk etti çatılar infilâk tesirile çökerek dern yapıların inşasında en ziya rilen bomtalar ise Hıroşima ve yapılan yangınlara karşı açık de gözönünde tutulaeak nokta ya pının mütemadî olarak inşasıdır. Nagasaki'ye. atılanlardan daha bir hale koymaktadır. Bu tiptekı yapılar ise betonartesirlidir ve hazırlanmakta olan Ahşab ve tuğla yapıların büyenPHidrojen bombasmın ise âdi tün bu m£.hzurlan nazarı itibara me ve çelik yapılardır. atom bombalarına nazaran 50 ilâ alınarak, ileride inşa edilecek Diğer pasif korunma tedbirle1000 misli daha kuvvetli olacağı yapılarda bu tiplerin tamamen rinden olrr.ak üzere bir kaç tavsöyleniyor. terkine g'dümelidir. Belki mo siye daha vardır. Bunlardan biBütün bu hakikatler gözönüne dern yapılar için en uygun çe risi, yeni yapılacak ehemmiyeti alınacak olursa, yeni yapılacak kil, duvar, çatı, kiriş, çerçeve haiz inşaatın ve fabrikaların bir veya yapılrmş olan binalarda vs. gibi muhtelif aksamı müte merkez etrafında teksif edilmebombalara karşı bazı koruyucu madî ve yekpâre olarak dökül mesidır. Sanayi merkezlerinde tedbirlerin ahnmasının pek mü müş betonarme tipler olabilir. yeni inşa edilecek fabrıkalar ahim bir netice vereceğı imkânsız Yapılar içinde her türlü yanıcı rasmda en az bir veya iki kilogibi görülüyor. Buna rağmen, ee malzeme ve bu malzeme ile ya metre mesafe bırakılmalı ve bun rek eski yapılarda ve gerekse pılmış mobilya vs. gibi aksam lardan mühimleri doğrudan doğ yeni vapıiacak olanlarda bazı lü. Yapı iç'nde ruya yer altında inşa edilmelıdir. i HEM NALINA MIHINA Bir uçak kazası ve bir hatıra merikanın eski Ankara elçisi Laurenfe Steinhardt, bir uçak kazası neticesinde Öldü. Türk mebus ve gazetecilerinden mürekkeb bir heyeti 1942 de kendi memleketine davet eden bu zatla Amerikadan beraber dönmüş, ve Miami'drn Halebe kadar bir haftalık bir uçak seyahati yapmıştık. Bu hava yolu seyahatinin son merhalosinde, az kaldı, Steinhardt'ın şimdi uğradığı akıbete beraberce uğraya caktık. 36 kişilik. dört motbrlü yepyeııi hir yolcu ucajjile Atlas Okyanusunu geçip Afrika toprağına ayak bastıktan sonra, bir gece Akradaki A merikan hava karargâhmda kaldık. Ertesi sabah bizi çift motörlü bir Anıerikan askeri nakliye uçağına bindirdiler. Uçağa bir siirü eşya da yüklemişlerdi. Dür alüminyumdan yapılmış, sert sıralar üstünde çok rahatsız bir seyahat başladı. Havalandıktan biraz sonra, Şükrü Esmerin oturduğu köjeden uçağın içine beyaz dumanlar dolmağa başladu Uçağm yanmağa başladığını sanaraİc telâşa düştiik. Stcinhardt bu dumanlan avuclayıp kokladı ve bunların yaneın dumanı olndıîinı söyledi. Bize refakat eden Amerikan hava albayile bir çavuş pilotun muaviııini çağırdılar. Bu dumanın ucağın içini ısıtmağa mahsus sıcak hava borusundan çıktığı anla^ıldı. Bu arızayı (ndermek için ıltfnüp meydana indik. Birf u|urlayan kamp komutanı hava generall telâşla uçağa gelerek, size en iyi uçagunızı tahsls etmiştim. Arızadan dolayı özür dilerim, dedi. Anzanm tamiri uztın zamana muhtac olduğu için, buhan Keri kaçırnn boruvu körleştirdiler. Tekrar havalandık. Sıcaktan kan ter mm\e bindi&imiz uçakta soğuktan titriyerek yolumuza devam ederek iki gün «onra Kahireye vardık. Heliopolis'teki Amerikan hsva meydanından hareket cttiğimiz Mman tamir edilen borudan tekrar içeriye buhar doldu^unu gürerck İndik. Borujiı körleştirdiler. Gene havaltndık. Halcbe gidcrken pilot, verilen cmir üzerine 1000 metre irtifada ve sahilden uzak uçuyor ve hava mey~ danlarına yaklaşmca kendimizi tanıtmak için bir veşil fişek atarak meydamn üstünde bir rur yapıyorduk. Nihayct Ceboli Lübnana ^aklaştık. Buralaırta ilk uçujunu yapan pilot, dagın 'istünden aşmak için yükselmei;e haşladı. Hava yağmurlu idi. Bulutlar arasından dağm gittikçe yükselen sırtları v» tcpelcri durmadan öntimiize rıkıyordu. Uçak kâfi dorecede yükseİemedıği için, nihayet bir tepe\e çarpacağımızı anladım. Stcinhardt'a, Galiba dağa çarpacağız. Tilnta söyleseniz de, yasağa ragıuen sahile inse ve deniz kenarından urarak 3C0O metre irtifamdaki hıı dağı j a nından çevirsek, dedim. Büyük elçi, bana hak vererck pilotun yamııa gidfr';cn öniimüze dik bir tepe daha çıkh. Pilot, bunu aşamıyacağını anla>.nak hcnıpn t'on dü. Bu anda adeta tepcye süriinür gibi ııçuyorduk; yUrcğirau . ğ'imıza geldi. Büyük elçinin rrüdahalesile Beyruta indik ve orad?n aldığımız malumat üzerine, sahUc yakın uçarak dağı yandan çcvırdık. Zir>esi bulutlar içinde bulunan CebeU Lübnan bütün azametile gorünüyordu. Sefir bana, Hakkınız varmış, dedi, eger dönmeseydik, şimdi dağın bir S»macında ölmüş bulunacaktık. Zavallı Steinhardt, 8 yıl sonra, bir uçak kazasma kurt.m p'tti. Bu eski dostumuzun ailc«ne vertmerikan Hariciyesine tazij tlenımzi sunarız. Yazan • • İ.H. ERBİL YILDIZ KlZIL NEHİR înfilâk nok»asına olan mesafe bakımından hasar cetveli: fc 0 hasar % 25 hasar % 50 hasar %75 hasar Yapı cinsi Betonarme ve çelik iskeletli çok katlı yapılar Bir katlı ağır çelik yapılar Çerçevesiz tuğla duvarlı yapılar Ahşab ve diğer zayıf yapılar 760 M. 1600 M. 3300 M. 3200 M. 645 M. 1350 M. 2925 M. 3000 M. 530 M. 1100 M. 2550 M. 2800 M. 415 M. 850 M. 2175 M. 2600 M. % 100 hasar 300 M. 600 M. 1800 M. 2400 M. C U M H U R İ Y E T B Ü Y Ü K R Ö P O R T A J I Kadıköy SÜREYYA Sinemasmda • Bursa yolunda ve şehre girerken... Baştarafı 1 Inci sdhifede dılar ve elimizdeki biletin sağ kenannda yapışık kızıl renkli kâğıddaki koltuk numarasını aramağa mahal bırakmadan restorana buyur ettüer. Burada ya taam veya • ibzali kelâm» edecek yolcular sakin idiler. Biz de bize rezerva editmiş bir masaya oturup aralarına karıştık. Bu arada Bursanın Kaplıcası kadar meşhur fazıl bir dostumuz bize âşinalık ettivse de ağır bibler bize biraz yan bakınca başlıhk edip bir müddet alargada derhal endişelerini anlayıp içimizi döktük. Niyetimizin siyasl kaldık. Ve bu esnada gemi lenger kaldır nabız yoklamak olduğunu açığa dı ve vasatî saatle tam dokuzda vurunca onlar da, biz de rahatladık. Ve memnuniyetle öğrenrıhtımdan aynldı. İstanbuldan ayrıldığımız zaman dik ki Bursa şehrinde Demokrat kar serpiştiren, hattâ bir aralık ve Halkçı bilcümle Parti ihvanı sene sonu tahsisat yanmasın diye elele, yekdil ve yekâvâz çalışıp etrafa ödenek dağıtan sıkışmış mu birbirini rencide etmezler. Ama hasebeciler gibi mebzul kuşbaşı kati gayret edip seçimi kazanyağdıran gök, Ahırkapı ile Adalar mak için ellerinden ve dillerinarasında biraz ışıladı. Adalarla Boz den geleni sarfederlermiş. Arburun arasmda bulullar daha yük mudluda müstakbel iskelenin seldi. Armutluda güneş güldü. Va gölgesine yanaşıp bir kaç yolpur, hır.cahmc. yohular öbek dbek cuyu sahile ihrac ve bir kaçım da oradan vapura irkâbdan sonra ve deniz sakindi. Vaktile 18 mil sürat vadedip tekrar yolumuza devamla Mukucağımıza atılan bu Marmara danyanın yalı kazıklarından matipi tekne şimdi 14 mili zor tut mul ahşab iskelesine son derece tuğu içın İstanbul Mudanya teenni ile âheste beste rampa etarasındaki 42 millik mesafeyi üç tik. Bu esnada yolcular vapursaatte güç alıyor, Armudluya uğ dan karadaki otomobillere harfi raması, yanaşmasile üç buçuk endazhk ederek anları bendetsaati buluyordu. Buna rağmen meğe çalışıyorlardı. Bu gibi âşıben yolu hissetmeden kestim. kane seyahatlerin acemisi olduevvelce bize ruyi iltifat göste ğumuzdan ne yapacağımızı düren dostumuzun âher âşinalarile şünürken Allah razı olsun ol sohbete dalıp bizi bılmemezlik dostumuz bizi de arabasına alaten gelmekte olduğunu görün cağmı tebjir edince ayaklarımız ce «çok rraz âşık usandırır» hik ıslık çalarak, vapurun, Üsküdarmetıni derhatır ederek yerimiz daki meshur Şeftali sokağı kaden kalkıp ol tarafa teveccüh et dar dar ve bir imtihan saati katik. Mihmandarâsâ yanımızdan dar uzun olan alt dehlizinden isayrılmıyan Bursa Lisesinden Ye keleye kapağı attık. Oradan da tişenler Derneği gene temsilcisi pencereden peylediğimiz 327 adahi peşimizden yetişip gelince; dedli otomobile yerlegip Bursa iki tabib, bitaraf ve bir duhan yoluna revan olduk. tacirinden mürekkeb sohbet Hakka ki bir rahı müstakimmurabbaına bir ceride muharri dir, ucu bucağı bulunmaz. Yuri, bir de üniversiteli ilâve olu murta yuvarlasanız çatlamaz ve narak altı parmağa döndü. en alıngan vekil dahi anda kırılSebebi seyahatimizin «nabız maz.. O derece müstevidir. Ceyoklamak» olduğunu gazetemiz nabı Hak saliklerinin yolunu den okuyup öğrenmi§ olan ta âsân etsin, âmin. Biz bu dua ile meşgulken bir sevdalılar mülâkatı kadar çabuk geçen yolculuk, Bursanm Çekirge semtine varmamızla sona erdi ve bizi Çelikpalas kervansarayına palas pandıras bırakıverdi. * * * Bursada yeni inşaat, güzel evler göze ilişiyor. Şimdi Bursa zenginlerinin merakı, Bursa stilinde Türk evi yaptırmaktır. Tahsin edilecek bir heves.. İçinde gü/elleri var. Yalnız frenklerin Ferroneries dedikleri süslü demir parmaklıklarda biraz mübalâğa edildiği zannındayım. Mimar ve sanatkâr olmadığımız için iddiamız sadece kendi zevkimizin mahsulü ihtandır. Bütün Çekirge yolu şimdi şehrin ortasından boylu boyuna geçen ve Sedbaşma kadar varan büyük cadde ile birleşmiş.. uzun ve güzel bir asfalt olmuş. Bursa Türkiyenin en çabuk yaşmak değiştirmiş şehirlerinden belki de birincisidir... İçinde özenti mahsulü, maket nevinden beton binalar ve binacıklar olsa da şehirde bir güzelleşip derlenme, kendi janrında gelişme gayreti göze çarpmaktadır. Bu gayretin neye mal olduğunu araştırmaktan ziyade neye vardığına bakarak memnun olmak daha müsbet bir hareket olur rannmdayım. * * * Bursa, îstanbula dört saatlik mesafede tarihî, turistik ve termal bir şehirdir. Bir vakitler Türkiyenin payitahtı olmu? olan bu belde, pek yakın bir âtide Türkiyenin kış spdrlan merkezi olacaktır. Bana gösterdikleri bir plâna göre bir buçuk milyona çıkacak bir haval hat ile yakında istanbul Mudanyayı iki saatt» alacak Italyan yapısı yeni gemiler, Dersaadet halkını iki buçuk, üç saatte Uludağın tepesine götürdü mü. İstanbulluyu koydunuzsa bulun! O zaman Bursada villadan, Uludağda Şale» ye kadar türlü meskenlerin yanında, acaba bir otel yapan olur. ARELHAMRA RIYO AŞKLARI Necmi Rızanın konseri KıymetU ses sanatkân Necml Biz» Ahıskanın 3 nHan pazartesl aksamı saat 21 de Melek «inemasında vereceglni evvelce oİEUvuculaTimıza bildirdiğimiz mevsimln son konserinde güzel bir programdan başka. sanatkar kendi yetiştirdiği korosunu binat takdim va idare edecek ve her lam&nki saz kadrosunu tejkil eden Sadl Isılay, Emin Ongan, Ercumend Batanay ve udt Yorgo'dan başka tamburl İzzeddin Ökte de konsere iştırak edecektir. İstanbul FTLARMON1 DERNEĞI eboneman senfonik konser Şefc CEMAL REŞİT REÎ S OL İ S T : Fransız viyolonsel üstadı FİERRE FOURNİER Programda: Boccherini ve Dvorak Konçertolan SARAY ' da BUGÜN Saat 18,30 da Biletler gişede satılıyor. ÂNN KARENİNE S A R A Y Sinemasında fîURAL I öksürüğü keser. mu? Vallahi bana sorarsanız bizde altı, yedi faizli bu Devlet Tahvilleri, zenginlerde de bu tembellik varken biz daha çoook yıllar turistik otellere hasret çekeriz. Meğer ki şu her derde deva Marshall plânından bize bT turistik otel, gemi, havaî hat, gazino, balık ağı, traktör hattâ dırektör vereler. Yoksa geçen sene beynelmilel kayak müsabakasına çağırdığımız Avusturyalı madmazelleri taşıdığımız katır sırtında, Himalayaya çıkar gibi Uludağa tırmanır, durur, kulübelerde yatar.. Hakka dua ede< riz. İşin tathsı da budur galibal, Tabiate avdet!. B. FELEJİ LA L E ' d e TEHLİKE İSARETİ 1* 1