Katalog

r Feridun Fazıl TtHbentç! nin yflzlerce yerli va yabana v*sikannı ısığı altında yazdıfc adlı büyük tarihl roman kitab halinda çıkmıçtır. Yedi yüz küsur sahife tutan bu eserde, Osmanlı Devletinin kurulusunu ve onun bânisi Osman Gazinin hayatuu, muzaffer savaşlan, askını, ıztırabını merak ve heyecanla okuyacaksınız. OSMANOĞULLAftl INKİLÂP KİTABEVİ 26 ncı yıl Sayı : 9155 umhuriyet KURUCUSU: YUNUS NADf Telgral ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta butu5u tstanljul No. 84* Teleionian Umuml Santral Numarası: 24298. Ya» İalerf: 24299. Matbaas 24290 Cumartesi 4 Subat 1950 22 nei basımı yapılan ilk Türk romam. Tanesi 350, cildli 450 kuruş. BAKKAL AHMED HALİD Kitabevi Seçim tasarısı çarşamba H. Uranın Izmirde öiinü Meclisle gfirüşülecek yaptığı konuşma Bekir Balta, ordunun ve zabıtanın rey hakkından mahrurn edilmesini isabetli görmedi Tasannın tümü üzerindeki görüşmelerin ozayacağı uıtıid ediliyor. Tasanya eklenetı raporda bir çok milletvekilinin mütaleaları yazılı bulunuyor J 1 CJLP. Cenel Başkan vekili dfinkü natkunda D. Partiye şiddetli hiicumlarda bnlunda «Demokrat Partinin son beyannamesi millî husumet kararınm yerinde durmakta olduğunu açıklamaktan baska bir şey degildir» Ya hasın? aşbakan, seçimlere yeni bir kanunla girileceğini va'detmisti. Va'dini tuttu; en değerli hukukçularımızın goz nuru dokerek hazırladığı proje yakında Mecliste gorusulecek, seçimler de bu kanunla yapılacaktır. Fakat, savın Basbakan bize bir de basın kanunu va'detmisti. Fikir ve tenkid hürrijetini kosteklijen bugunku hükümler kaldırılacak, gazetecilerin başında Demokles'in kılıcı gibi asılı duran maddeler yumuşatılacak, vatanda? haysiyetini korumak şartile basına en geniş bir serbestlik verilecekti. Her nedense sayın Şemseddin Gunaltay bugune kadar bu va'dini yerine getirmeraiştir. Onümüzde ise seçimlere pek az bir zaman kalnuştır. Bir kaç hafta içinde Buyük Millet Meclisi butçeyi goruşmek, seçim kanununu çıkarmak gibi yorucu işlerle uğraşacaktır. Bu arada basın kanununu da değiştirmek mümkün olabilecek midir? Yoksa yeni seçimlere eski basın kanunu ile mi girilecektir? İtiraf edelim kj, böyle bir ihtimal yüreğimizde bir üzüntu konusudur. Fikir ve haberleri yayma hümyeti teminata bağlanroı>an bir memlekette halk idaresinden ve »erbest seçimlerde» bahsetmenin hayli füç bir i» olduğunu elbette sajın Gunaltay bizden daha iji bilir. Nitekitn seçim kanunu ile beraber basuı kanununu da değiştireceğini va'deden kendisidir. Vatandaslar *andığa attıkları oy puslasının hiç bir macera geçirmeksizin aynen oradan cıktığına nasıl inanacaklardır? Basın hürriyeti kanunun himayesine aluunadığı müddetçe, en dürüst seçimlere bile inanmak mümkün müdür? Doğruyu söylemek için şiı noktayı kaydedelim ki, hükumet basın kanununu değiştirmek hususunda bir aralık harekete geçmis, bab memleketlerinden örnekler getirtroiş, Adalet Bakanlığında kurulan bir komisyon taraftndan bir proje de hazırlanmıştır. Fakat ne yazık ki bu proje sizndiki basın kanunundan daha ileri bir hürriyet rejiminin müjdecisi değiIdL Bunn bütün (fazeteler siddetle tenkid ettiler. İçlerinde benhn de bulunduğmn basın tamsilcilerile komisyon üyeleri arasında devlet merkezinde yapılan bir toplantıda müsbet bir netieeye varılamadL Mesele de öyleee muallâkta kaldl. Gene doğrulnfc askına bir noktaya daha isaret edelim: Biz yazarlar Ankaradaki o toplantıda «böyle bastn kanunu olmaz» deyip işin içinden çıktık. •Neresiai beğenmiyorgunuz?. diye sorduklan zaman da «hiç bir yerini beğenmiyornz» demek le yetindik. İçimizde basm mevzuatı ve basın rejimleri üzerinde eahsmif, ihhsas yapmıs hnkukçu arkadaslar yoktu. Kendi gayretimizle hazırlanmış bir projeden de mahramduk. ( 23 çubatta yapılacak seçimlerde kazanacaklannı söyliyen Muhafazakâr Churchill ile İsei Attlee bir arada Ingilterede seçim kampanyası açıldı Kral, dun Parlaneıttoyu feshetti, yeni Parlamento 1 nartta toplanacak Londra 3 (B3.C.) İngüir Kralı bugün parlamentoyu feshetmistir. Boylelıkle seçim kampanyası resmen ba;2amif buhınmaktadır. 23 fubatta yapılacak olan seçimler içüı, muhtelif siyas! partiler 1800 namzed göstermektedirler. Bunlann arasında 617 İşçi, 624 Muhafazakâr, 400 Libcral ve yuze yakm Komünist namzed vardır. Yeni parlamento 1 martta toplantıya davet edilmiştir. | Ankara 3 (Telefonla) Meclis | gündeminde bulunan dığer işlerin ' müzakeresi ancak pazartesi günü ikmal edilebileceğinden seçim kannun tasansının görüşülmesine bu çarşamba günü başlanacağı sanılıyor. Bu tasarı dolayısile Meclis hararetli tartışmalar clacağı ve tasannın tıimü üzerindeki görüşmelerin hayli uzayacağı şimdiden bellidir. Dığer bazı mühim kanun tasanlan ve nıhayet bütçenin de ay sonuna kadar çıkması gerektiğinden Meclisin her gün toplanmak İçin karar alacağı anlaşılmaktadır. Azaya dağıhlmış olan seçim kanun tasarısile Karma Komisyon raporunda bir çok üyelerin derkenan bulunmaktadır. Yalruz komisyon üyelerinden söz hakkmın mahfuz olduğunu kaydeden şu milletvekilleridir: Tahsin Bekir Balta, Nuri Özsan, Necaö Erdem, Ahmed Kemal Vannca, Fahri Karakaya, Muhiddin Baha Pars, Erain Halim Ergun, Hamt'i Sarlan. Kârni! Coşkunoğlu, İzmir 3 (Telefonla) C. H. P. enel Başkan vekili Hilmi Uran bugün Halkevüıde beklenen konuşmasını yapmıştır. Hilmi Uran C. H. P. nin her yerde yeni bir nıhla, yeni bir enerjile ve büyük bir sayile ayakta olduğunu ve bu hayatiyeti, muhalefetin reva gördüğü taşkın ve mütecaviz hale borçlu olduğunu ve iktisadî sahada umumî gidişimizin iyi bulunduğunu, 950 bü*çesinde kalkınmanuz için milyonlar ayrıldığını, ricöylüye toprak tevziinin sessiz bir inkılâb olduğunu söylemiştir. C. H. P. Genel Başkan vekili, bu arada, bizim tek loksan cephemizin partilerarası münasebatın hâlâ normal bir yüıüyüşe intıbak ettirılmemesi olduğunu belirtmiştir. Demokrat Partiye hücum Hilmi Uran, bundan sonra: c D. P. 12 Temmuz Beyannamesindeki lütufkârlıklara ihanetketmiş kindar bir partidir. Muamele Yergisi Maliye Bakanı dün, Mecliste buna dair •özlü soruyu cevablandırdı Bîrleşik Amerika Savunma Bakanının mühim demeci Ankara 3 (Telefonla) Hıfa Oğuzun, ıslah edılmesi gereken muamele vergisi mevzuunda ne gibi tedbirler akndığma dair sözlu sorusuna Maliye Bakanı İsmail Rüsdü Aksal, bugün Mecliste cevab verdi. Ve eacümle şunları soyledi: <Arkadaçımm önergesinde ileri •ürdüğü hususların buyuk bir Arkasx Sa. 4, Sü. 7 de Amerikaa Savunma Bakanı Jobnson, İagtiiz Bieglektaflarile bâr arada kısmı hakikattir. Netakim hukumet, beyannamesinde muamele vergisirun ıslah edileceğini vadetmistir. Esaeen bu noksanlar Maliye Arfcast Sa. 3, Su. 8 de "Staliü, sabahın dördünde harekete geçerse, saat beşte Âmerikamn işbaşında bulunduğunu anlıyacaktır,, askeri maaş baremi tasansı Meclise verilen tasanya g8r« Bubaylann alacaklan maaş nisbetlerini bildiriyoruz Işçi temsilcileri Ânkarada toplanamadı Grev hakkını diişman gösteren tertibler Ânkarada C. H. P. çevrelerinde de tenkidlere yol açtı Tahsin Bekir BalU Hulki Karagülle, nkri Apaydın, Fevzi Kalfagil, Akif İyidoğan, Abf Tüzün ve Mümtaz Ökmen. Bu duruma göre, muhtelif hükümlere muhalefet etmek üzere yalnız Karma Komisyon uyelerinden 15 kişi söz alacak demektir. Bu tasarı dolayısile konuşacak olanAnkara 3 (Telefonla) Grev hak açüğı söylenmektedir. Böyle önemli lardan Tahsin Bekir Balta, mütalekını kayıdsız şartsız diişman gös ve nazik bir meseleJe Kurultayın alarını 12 maddede hulâsa ederek teren tertiblerin, bizzat CH.P. çev ne karara varacağı dahi bilinme rapora eklemiştir: Tahsin Bekir Arkası Sa. 3, Sü. 4 te relerinde şiddetli tenkidlere yol Arkast Sa. 3, Sü. 2 de Ruslara sır vermekle itham edilen bir İngiliz bilgini dün tevkif edildi Âtom bombası Bu akşam yapılacak casuslugu boks maçları İtalyan boksörleri maçların netkesinden emin görünüyorlar Washington 3 (a.a) Dün ak lan söylemiştir: Ankara 3 (Telefonla) Bıogün şam Virçinia Ünıversitesitesini Bi«Birleşik Amerikanın savunması tırenler Cemiyetinde konuşan Sa her zamandan daha mukemmeldir. Mecliste, General Vehbi Kocagüneyin, subaylara mahsus askeri barem vunma Bakanı Louis Johnson şım Arfcast Sa. 3, Sü. 8 de kanun tasansının ne vakıt Meclise getirileceğine dair sözlü sorusuna Millî Savunma Bakanı Hüsnü Çakır oevab verdı. Bakan, askerî barem kanun tasan sının hazırlanıp Meclıse geldıpni Arkası Sa. 4, Sü. 8 de PAKlSTAN YOLUNDAN RÖPORTAJLAR: NADİB NADİ Arkas\ Sa. 3. Sü. S te Gazetenizde hoşunuza gidecek yeni bir köşe Türk gencleri, Irakın kalbini ffethettilcr Irak Başbakanınm ve Bakanlarının söyledikleri: «Türk gençligi, Irak gencliğinin kendisine örnek tuttuğu gençliktir. Burada kendi evinrzdesiniz» Meşhur Amerikalı seyyah ressam Ripley'in Londra 3 (B.B.C.A.P.) Bir İngiliz atom âlimi olan Dr. Fuchs üşman btr memlekete yarayabilecek atom sırlarını ifşa etmek suçu e tevkif edilmiştir. Dr. Fuchs 'un argılanmcLsına cuma günü başlanaaktır. Kendisi şimdi Bow Street mahkemesuün hapisanesinde yatmaktadır. Dr. Fuchs, 1945 senesinin şubat yında Amerikada iken ve daha sonra 1947 de Londrada bulunurken meçhul bir şahsa atom sırlanıu vermekle itham edilmiştir. Bu meçhul ahsm ismi açıklanmanuştır. Belirtildiğine göre aslen Alman oan Dr. Fuchs 1933 senesinde İngiltereye gelmiş, 1943 te İngiliz vatandaşı olmuştur. 38 yaşında olan Dr. Fueh«, İngilterenin Harwerdeki Atom enerjisi lâboratuannın ileri gelen uzmanlanndandı. Geçen sene Harwel'de Amerika ve Kanadalüarla yapılan görü?raelere katılan yedi Hşilik tngiz heyetinde Fuchs da bulunmakta di. Bu görüşmeler resmen üç mcm eket arasında teknik sahada işbirliği testei üzerinde cereyan etmisti. Washingtonda, Amerikan federal Yugoslavyanın Bulgaristana sert bir notası Belgrad, Sofyanın diışm <*a hareketlerine son vernıesini istijor Belgrad 3 Ca a) Yugoskvya bugun Bylgaristanın Yugoîlavyaya techısçiler ve çeteciler sokmasııu protesto etmıştir. Yusoslavya Dış İs'eri BaJ^rJığı tarafındaon Bulgar Buyuk Elçılıgıne gonSerilen bir tıotada Eulgar casuslarmın Üsku'a'de cereyantetmıs olan rr ahakemelerinden Bulgîrıs% tanın duşmanm siyasetinin b A d e ^ lili olarak bahsedilmekte ve şoyle denilmektedir: arı 67 Idlo Vescovvi Misafîr boksörlerden üçü 73 kilo Feshicei Yazın 4 üncü sahıiemizde • 80 kilo De Segni Arkast Sa. 3. Sü. 5 te Sa. 3, Sü. 7 de adını taşıyan eserleri «CUMHURİYET» tarafından satın alındı Rıpley 27 senede 200 mem. leket gezmıştir ve 28 ealon dolusu kıtabı vardır. Bu seyahatlerin hatıralanle bu eserleıe dayanarak dunyanın ınanılamıyacak hakikatlerını resımlerle anlatır. . veya Inanma! fnan Dedikodulu bir doğura hâdisesi Sinema artisti İngrid Bergman'ın değurduğu haberi Hollywood'u şaşkına döndürdü Roma 3 (AP.) Kocası Dr. Lindstrom'a boşanma davası açmış olan İsveçli Sinema artisti ingrid Bergman'ın dün gece erkek bir çocuğu olmuştur. Uzun zamandan beri İtalyan film imalâtcısı Roberto Rossellini ile sevişmekte olan İngrid Bergman'tn yeni doğan çocuğu kanun mucîbince Dr. Lindstrom'un oğlu sayılmaktadır. Buna sebeb boşanma davasının sona eırnemiş olmasıdır. Doğumda hazır bulunan Dr. Guidotti, İngrid Bergman'la Rossellininın birbırlerıne son derecede âşık Ripley'in eserleri dünyanın 240 gazetesi ile birlikte bizde de her hafta pazar günleri intişar edecektir. içinde Dünya Şampiyonu Yaşar Doğunun da bulunduğu kafilemiz Bağdadda mihmandarlarile birlikte Yarm başlıyoruz (Pakistan hükumetinin daveti üzerine Üniversiteli genclerimizden bir kafıle aralanna dunya gureş şampiyonu Yajar Doğuyu da alarak Karaşı'ye hareket ettiler. Arkadaşımız Faruk Femk te Bağdad 30 ocak Bağdadda e ketinızdesmiz. Evinizde ne yapmak vimizde gıbiyız! Bugun Ba$vekil Arkası Sa. 4, Su. 7 de . bu kafile ile beraber bulunmak B. Ali Cevdet ElEyubi tarafından tadır. Aşağıda «Cumhuriyet» vnu kabul edildık. Çok samimî davranhamrinın ılk mektubunu bula dı. Gayet güzel türkçe konuşuyordu. caksıniz ) « Burada dedi, kendi memle Arkası Sa. 3, Su. 3 te Dagıim, dağıün, Vali Bey geliyor. Bu kadar kijiyi bir arada gönirse mutlaka biz nutufc çekecektirl