Katalog

ClîMHURİYET 7 Kasım 1950: 1 Lâtin Amerika Intıbaları Peru'ya J 1 ziz okuyucularım bilit» ler ki bu satırların mu« harriri, dost Amerikanu Doktor Adnan Adıvar'a Türkiyeye yaptığı iktisadî ve askeri yardımların kifayetsizliği üzerinde daima ısrarla durmuştur. Bu baDoğrudan doğruya yahud doğulan adam» davasını ortaya atıyor histe en çok yazı yazan ve en ileri • •••••••>•••••••• Y a z a n layısile siyasete dair yazmaktan Burada boğulanlardan biri Bernard bana usanc ge'.dı. Muallimı sâni Shaw, diğeri de Pavlov'dur. İşte giden gazeteci olduğumu da iddia Fârâbi ile beraber "gordum ki buWells kendini böyle bir durumda edebilirim. Nitekim dünkü başmatun başları bir agrıdır tutmuş Cuzco yolculuğupa asü beni dür da. şehrin. koskoca bir anfiteatrı ben de çekildim» diyor ve eski görüyor! Acaba eldeki tek cankur kalemizde de bu mevzua temas ette.î şey, demiştim. Işte o sey, «Ma andıran bostanlan. Yamaçlar dimzaman sohbetlerine giriyorum. taran simidini hangisine atmalı miştim. Bu yazılar yüzünden başta, chuPichu». Cuzco'dan MachuFi dik, ekime gelmiyor. Ekime uyg\ın Ayın 17 sinde faaliyete geçecek A. A. A. diye düşünüyor. Kendisinin nusıısî General McBride olduğu halde, chu'ya gitmek için en kolay vasıta, topraklar imparatorluğun kim Dilir Geçen gün vefat eden meşhur olan Enstitüye 200 den fazla fikrini açıkça söylemiyorsa da bu bütün Amerikan Askerî Yardım sekiz kişilik otoray. Hat, dar deko neresinde. Çare? Çare, olduğu yerde tiyatro müellifi G. B. Shaw'un yasırada «Shaw'un neye yaradığmı» Heyeti erkâmnın açık ve kapalı öğrenci kaydolundu vıl: mesafe 110 kilometre. yamacı basamaklaştırmak, toprağın zısile (dehâsile değıi) ilk temasa düşündüğünü itiraf ediyor ve kia& tenkid ve tarizltfrine uğradım. HepBir çok dağlan, tepeleri, yayla kaymasını önlemek için de bafaİstanbul Üniversitesi İktisad fa Lo..arada 1927 senesinde geldİT». ca şu neticeye vanyor: «Shaw, ha sine de cevab yetiştirmekten geri laıı, vadileri, boğazlan, hendekleri, makları payandalamak. kültesine bağlı olarak kurulan Ga O vakitler İiig.lizlerin iç lıastahkyat havuzunun üzerine çekilmiş kalmadım. Türk silahlı kuvvetleri Inka'lar ,her tarafta bu usulü zetecilik Enstitüsü, bu ayın 17 sin lar hpkıniıiği hakkmda bir fikır haormanlan, dereleri, tarlaları aşarak rengârenk bir zardır. Onun fikirle nin takviyesini ve bu arada Türk ıtbik etmemişler mi? Bunu, bura de faaliyete geçecektir. Enstitünün sıl etmek, aynı zamanda İngiliz üç buçuk saatte hedefe ulaştım. Kıri bir karganın seçmeden topladığı donanmasına kruvazör ve mulırib, sscık bir zamanda. And mıntakası da, ayrıca hususiyeti neresinde? idare heyeti, dün Ord. Prof. Şukrii halkıle !aha sıkı temasa gelebıieşyalardan ibaret bir yığındır. İstik Türk hava kuvvetlerine tepkili av nm bütün azametıni sinema şeridi Hususiyeti şunda: şehre süs Babanın başkanlığmda uzun bir mek için bu meşhur hocanm ders bal için ondan bir şey kalmıyacak uçakları verilmesini istediğim irin, gi'ıi seyretmek müyesser oldu. de katan koskoca anfiteatr veva toplantı yaparak hazırlıkları gözden verdiği, gauba Avrupanın en eski tır.u Bu hükmün ne kadar doğru General McBride bana müstehziYclun her iki tarafında da, Inka bostanljk, suların içinde; yeri, daha geçirmiş ve bu arada okutulacak ayakta kalmış hastanesine (1) deveya yanhş olduğunu ve oenim d» yane şöyle haber gönderiyordu: ve Prenka devirlere aid eserler gö şehrin umumî plânı çizilirken ta derslerin isimleri tesbit edilmiştir. vam ederdim ve o vakte kadar İnpek azını seyrettiğim ve okuduğum « Marmarayı harb gemilerile ze carpıyor. 'in edilmiş. Enstitüye kaydolan öğrencilerin sa giltere tababeti hakkında bizim taeserlerinin kıymetinin rierecesini doldursak acaba Abidin Dav'er kâfi Cuzco 400 metre olduğu halde, Binaların, sade, tavanları eksik yısı iki yüzü .eçmiştir. Gazetecilik babetın yakından hiç bir teması olbelirtmek bana düşmez. Ancak a görür mü?» MachuPichu istasyonu 2.0O0. Dar, demiştim. Sebebi âşikâr. Ond'lar Enstitüsü idare heyeti şu şekilde madığı için gördüğüm şeyler beni ziz dostum felsefe profesörü rıer Ben de kendisine şnyle cevab derin, yılankavi bir vadiden geçen Medeniyeti kemeri, kubbeyi kullan teşekkül etmiştir: hum İzzet Beyin bana yazdığı bir yollami's ve ayrıca yazmıştım: alâkadar ederdi. İşte o gunlerde biı suvu pek bo! ve buz gibi bir ırma mıyor. Acaba, zelzeleye gelmiyor da, mektubda da Wells fikirlerine ben« Türk donanmasının bir lıarbBas,kan: İktisad Fakültesi Ord. gündelik gazetede bu büyük mugıı kenarında. ondan mı? Her ne hal ise, kubbe, zer hükümler olduğunu söylerken de Karadenize hâkîm olması için no harririn canlı hayvanla. üzerinde Prof. Dr. Sükrü Baban, üyeler: İk~5tasyon dedım. MachuPichu kemer olmaymca, tavanları ahşabla edjbin fikri ve edebî kıymetini kadar gemiye ihtiyacımız \arsa, o (vivlsection) aleyhinde tisad Fakültesi profesorlerinden tecrübe se.ıri. tepede, Ulaşmak için dağın örtmek lâzım. Ağaç da, zamanla çuedebiyatçılarımız tarafından yazıl kadarını verirlerse kâfi görüriin:.» blr makalesini okudum. Çok agu Dr. Refii Şükrü Suvla, Hukuk Fadimdik yamaçlarına tırmanmak lâ rüyor, yok oluyor. mış makalelerde derin derin tetkik bir lısanla köpekler ve diğer hayTepkili av uçakları bahsinde de, kültesi Prof. Hıfzı Timur, Edebiyat zım. Katırla bir saat Hayvan beni edilmiş görmeği ümid ediyoruz. Machu Pichu'yu, 1911 de. keşvanlar üzerinde biyoloji tecrübelerı Vatan refikımızda sayın tjcvRt YazFakültesi Prof. Besim Darkot. süriikledi. fetm^k serefi, Amerikalı Bingham'a yapanlara hücum ediyordu; onları Shaw'un kudretinin tezahürleî'n' manın imzasile çıkan bir yazıda, Bu kısacık röportajda yeri bulun düşüyor. «habis herifler» diye adlandırıyorden biri de onun nüktedanhğı idi Amerikan heyetinden ismi açıklanSivil Havacıhk kongresinin mamakla beraber, sinirlilik diyin, Uçaklar. And Dağlarının tepeledu. Düşundüm, bu habıs herifier Ondan bir çok nükteler naklolunur. mıyan bir zat şöyle demişti: psikopatlık diyin, ne derseniz diy:n, rinde, yolları kaybolmuş, belki daçalışmaları. zümresine kimler dahil olmazdı? Hattâ diyebilirim ki onun ismi geç« Böyle uçaklar daha Amerikan içime derd olan bir şeyi ortaya dök ha büyük, belki daha küçük, başka Çalıcrnalarınm uçuncu haftasına gır Pasteur'ler, Claude Bernard'lar, tiği zaman insan sözün forıunda hava ordusunda bile yoktur. Avrumeden kendimi alamıyacağım. Te Machu Pichu'lar da tesbit etmiş. mıç bulunan Beynelmilel Sıvıl Havacı. Pavlov'lar, Sherrington'lar, hattâ mutlaka bir nükteye intizar eder. pa devletlerinin ve bilhassa Sovyet peye vannca yüksekliğini öğrenmek Benim gördüğüm harikanm hemen lık kongresi komıtelerinin nıhai rapor bizim en ileri tecrübecimiz Âkıl Benirn^işittiğim ve okuduğum nük Rusyanın hava ordularuıda da yokistedim. Ufacık otelin jeranı bir karşısında bile, daha yüksek, daha ları dun tamamlanmıç'ar. Bir numaralı Muhtar, velhasıl bugün tıbda, biyardımcı komıtenin geç vakitlere kadar telerin en güzellerinden biri şudur: tur.» türlü, binbir şeyi bilen kılavuz dik bir tepede, gözle farkedilir bir ae\ sm eden tODİar.tısı netlcesinde rayolojide ismi ve hasta insanlara Meşhur güzel dansözlerden İsidobir türlü, ayakdaş bir türlü söyler. şeyler var. Muhterem okuyucularım hatırlarporlar tasvib edılmişiir. faydası olan bir çok âlimier hep o ra Duncan günün birinde Shaw'a Iar ki bu bahiste yazdığım yazılarda Hikmetihuda, MachuPichu'nun yük Bugün saat 15 te ryapılacak olan umu sıfata lâyık gorülüyordu. Ağaçlarla, otlarla örtülü oldukdemiş ki: «Sız çok zeki hir dâhisi tepkili av ujaKİarmın, sekliğini, istcr insanı boyuna he lan için, uçakların göremedikleri mi heyet toplantı ında nihai raporlar Sovyet niz. ben de pek güzel bir kadınım: Rusya da dahil olmak iizcre, büyülc eablara sevkeden anglosakson öl Machu Pichu'ların bulunduğu da goıııçulerek karara bağlanacak ve bu İngilterede hayvanlar üzerinde 6İzinle evlensek bizden ılîğacak devletlerin hava oHulannda ve dokeyfiyet ICAO ya dahll aza devletlere tecrube aleyhinde bir cemıyet oiçüleriyle, ister desimal sistemle ol muhakkak Bernard Shau'un, VVells'in makalesi için jazdığı mektub sayılıyor. Nitekim, çoouk benden güzellik, sitden akı) sun, ne yerinde, ne Cuzcu'da, ne BinEham'ın keşfettiği şehir, içine r6srr«en bildırilecektır. ICAO delegeleri duğunu bilirdim. Fakat B. Sha\v Toplantıyı muteakıb Leningrad'a giderek ara?ında bu büyük âlimin de bu olır ve harikulâde bir mahluk o nanmalarındî kullanıldığını. hattâ Lima'da, ne uçakta, ne Rio'da ve ne girilmeden, ağaçları sökülmeden, şeiffme Devlet Hava Yolları Genel Mu. gibi .mütefekjiir diye ad alınış bıı kendisinin lunduğunu hatırlatıyor. Makaleyi lur». Shaw tereddüdsüz şu cevabı İsveç, Holanda ve İsviçreııiıı, nihade kitab kanştırarak öğrenebildim. otlan ayıklanmadan önce gözük durluğu tarafından Şale koşkunde bir raamın bugün müsbeı ihmlerın, meşhur fızyoloji âlimi Pavlov ile basılmadan evvel okuyan Shaw ise vermiş: «Güzel ama va i? aksine yet geçen sene Migıinlenle Mfsırın bilhassa biyoloji ve tıbbm ve do örüşmüş, onun meşhur şartlı çay verilecektir. Iş tahmin ve takdire kaldı: iki müyonnuş. dahi İngiliz fabrikalanna tepkili av layısile hasta beşeriyetin ou kariar reflessli köpeklerini görmüş ol makalenin provaları kenarına yaz olur da benden maddî vücudü, sizbinle üç bin metre arası. uçaklan ısmarladıklaıını yaznusAltın vc dolar düşüyor And şehirlerini, eğer varsa buladuğundan ve köpeklerin pek ranal dığı ve ortada klişesini gördüğünüz den de akıl alırsa o vakit ne yapamul.tac olduğu tecrübecı K sahaTepeye çıktığıra anda gördüğü bilmek cidden bir dava. Bu şehirtım. Evvelce de bildlğimiz gibi altın fıatve hayatlarından pek memnun ya satırların tercümesi şudur: «H. G. rız?» mu, duyduğumu anlatabilmek için er yol üzerinde değil ki tesadüfen ları duşmektedır. Son iki ay zarfında sında çalışanlara bu kadar sert bir General McBride. bu sene Türlisanla hücum etmesirri biraz ga.i şadıklarından ve 1920 senesinde nin makalesini büyük bir zevkle onereden başlıyacağımı kestiremiyo bulunsun. Yol kenarında değil ki rrerr.lekete. Isvıçre. Hollanda ve Surıye. Shaw, Fabian Socialism denilen ki>eden ayrılmadan evvel, gene beden bol mıktarda meskük ve kulçe ve doğıusunu söyliyeyim, biraz geri Rusyanm achktan Kınldığı bir sı kudum ve bir iki yanlışı da tashih ve asıl sosyalizme erişmek için itirum. sağa veya sola sapan bir yolcu kcşnim yazılarımı kasdederek Türk kafa düşüncesi gibi buldum. İlk rada buyük profesor Paviov un ettim. Fakat ben profesör Pavlov'a Yer yüzünde tarihî harabe, ente fetsin Gözle. dürbünle görülmüyor altın gelmiştir. Gclen meskuk altının altı yüz bin rastgtldıgım bir doktora bu fıkrirru enstitüsünün bahçesinde ekip biç hiç bir zaman habis demedim, bu dal ve ihtiyatla hareket eden bu iç ordusuna pek çok silâh ve malzeme re an harabe, ihtişamlı harabe ek ki dikkati çeksi.i. Kronikler, lejand aded ve kulcenın beş altı yuz kilo oltimaî mesleke sal'rk nlmakla beraanlatırkn dünjanın soyleyince bana dedi ki: «Sız tiği patates ve yerelmalarını hem nu reddederim. Ben onun hayvan, ber faşistliğin pek taraftan gözü verildiğini sik değil. Esasen kendi memleke lar bahsetmiyor kı araştırmalar ya duğu bıldırılmektedir. Shavv'ı henüz tanımıyorsunuz, o kendileri ve hem tecrübe hayvanlar» lara acı duvurmadan yaptığı tec kürdü. Belki bu da İngiHz'.ere karş) çevresini bilmem Uaç defa saracak Karaborsada dolar fiatları da düş \ tirn «âsân atika» müzesi. Eski za pılsın. kadar telefon ve teİRraf teli verildi» mustur. Evvelce 430 470 kuruş arası bir palyoçodur.» Bu da çok hak ıçin yiyecek olmak üzere, yığın ha rübelere asla itiraz etmiyorumrnanların meşhur şehirlerinden bir Yerle beraber olmadıkca, hele olan fiatlar 340 kjruşa duşmuştur. Pı «ızdı; Shaw'u paradokstan hoşla linde sakladığmı söylüyor. Pavlov Valnız köpeklerin yerine tecrübe bir paradoks yapmak hevesınden ğini söyliiyordu. Bu malzeme de lükaçını gördüm, bazılannı da duyMachu Pichu gibi bir şehir nasıl ileri gelirdi (3). Onu ilk defa sine^ada alıcı pek azdır. nan, mütemadiyen nükte yapan bi: o müthiş inkılâb ve ihtilâl orta mevzuu olarak kendimi arz ve tck ma perdesinde sesli .'ineminm ilk zumlu olmakla beraber, zamammı» dum. Ama böylesini ne gördüm ve kaybolur, diyeceksıniz. And Dağları ında VVells'e bir kelime bile ilim lifl edemediğime mütessifim; bu parçalarından biri olarak Mussoli harbinin modern silâhlan arasında, Amerikaya tahsile gönderilecek insan diye işitmjştim, fakat işin ne de duydum. görülünce nasıl kaybolduğu, o vaiçinde palyaçoluk asla yoktu. Son den haric söz söylememiş, yalnız işi belki II. G. Wells yapabilir. O ni'yi methederken dinlemiştim. İş telefon ve telgraf tellerinden mese veterinerler Pompei Harabeleri, Leptus Hara kit anlaşılır. Tekrarlıyorum, şehir a hastanede profesörün odasında kendisini görünce kuyruklarını sal nun makalesi şartlı reflekslerle o te bu nazizm ve faşizme .iıuhabbet lâ ağır toplar gibi çok <'aha müMarshall yardımınaan 1951 yılında br'eri, Petra, Persepolis... güzel. vanlması imkânsız bir tepede; hergene bu bihsi açtım; ve oku'iuğum lıyan kopekciklerinin başlarını ok kadar doludur ki o reflekslerin gösteren ve fakat, bir taraftan da him ve esaslı olanları ı'ardır. Benim Iyı ama, bu önümdeki harabe, ha hangi bir umumî geçid üzerinde tahsıl ıçın Amerikaya 15 veterıner gon. makaleyı pek tuhaf bulduğumı/ şamış olduğunu ilâve ediyor ve profesör Pavlov gibi bir mütehassıs tngiliz hürriyetini az gören acayib kifayetli miktarda veya hiç ^erildenlecektır. Tarım Eakanligı üıhb rabe değil. Tavanları, insanları ek değil. Yolu, sırf kendisine ulaştır ol?nlarııı isimlerınm kaydını istanbul «funny» kelimesile iiadeye çalıştım. Wells bu mütevazi âlimin diğer tarafından tetkik edilmcsini ne ka düşünceli zat günün birinde gene mediğinden şikâyet ettigim sllâh ve sik, koskoca, sapasağlam bir şehir. mak için yapılmış. Ufak bir çökun Vilâyetınden istemıştır. Muhterem profesör F. Fraser ve kendini beğenmiş âlimlerde olduğu dar isterdim. faşizmı methederken o mecliste ba malzeme telefon ve telgraf telleri Içine gırılince, hayret büsbütün ar tü ufak bir yarık. yolun velev ufa Atatürkün ölüınünün yıldönümü muavini, ikisi birden üzerime gbzBİbi kendinden asla bahsetmiyerelı zır bulunan bir vatar.daşımız, r!er değildi. Çünkü modern bir ordunun G.B.S. 2/11/11» tıyor. Şehirrilik nümunesi. En u cık bir kısmını bozdu, kapadı mı, hal «fiereket versin ki İngilterede ateş kudreti bu tellerle ölçülemez. Ataturkun blumunun yıldönumü mu* lerini açarak p.Işin asla tuhaf ci kendi mertebesine yakın bir fizİşte Wells' in biyolofıst sıfatile fak teferruata vanncaya kadar he üstelik bir de nebatat kapladı mı, nasebetile cuma gunu yapılacak mera heti yok. Tecrübeci âlimlerin bu Amerikalı dostlarunız, Tüıkiyuyi yolojist olan İngiliz âlimi Sherring Sha\v'a karşı yaptığı tath tenkid yaşıyorsunuz, yoksa o iieğendiğiniz şehir kayıplara karışü. ,şablanarak kurulmuş bir şehir. Nasim için Iç Ijterı Bakanlığından Vllâ husustaki mübalâğa ve suiistimkl ton'u sorup onun ve diğer âlimlememleketlerde yaşasavc'mız sizin Yakın ve Orta Doğuda demokrasi lerden scmra aaLrnakalcsıne geçifıle sajdırmayın, bir şehirde, ınü Okuduklarımı, işittiklerimi, ye yete bir teblığ yapılmıjtır. Buna naza. erini bilseniz Shaw"a hak verirrin eserlennden ve araştırmaların yor ve orada buyük tiyatro müelli bu kadar hurriyetsever eserloıiniz cephesinin bir kalesi nddettikleri dafaa tertibatı da dahil ne buhmur rinde, süzgeçten geçirdikten sonra ran her şehir ve kasabada oranın en ,iniz. Yani burada Almanyada oldan hürmetle söz açtığınj söylerken fınin meşhur The doctor's Dilenuna ve sözlerinız ortada ıken bugün sizi halde, bu kalcvi bir türlü hiç ekdeğil de. ne bulunması lâzım? Ma karaladığım bu pek kısa röportajı, yuksek egılım muessesesinde h'ukumet duğu gibi hayvanları patates doğbütün bu konuşması esnasında ilirn sdlı pivesinden (2) ilham alınıp görmek ve sesinizi, sözlerinizi işıt siksiz bir surette mükemmelcn teserkânı toplanarak evvelâ sukut vakfeşahsî bir mütalea ile bitirmeme chuPichu'da hepsi var. smden sonra Ataturkun hayatı hak rar gibi doğrayıp bir netice çıksın âlrminde kendisinin mevcudiyetini meşhur bir mesele olarak vazolunan mek bahtiyarlığına naıl ıla'rjya lih ve teçhiz etmek yoluna girııümüsaadenizi rica edeceğim. Göze çarpan hususiyetler: kınria yeni yazılmış bir soylev vcrıle veya çıkmasın bir tıbbî gazeteyc bile hissettirmemiş olduğunu bilcaktık» diyerek büyük edıbin pa yorlar ve yarım tedbirlcrle iklifa K3.saba bir dağm tepesinde. Pri«Âsari atika» denjlen eserlerin cek muteakıben âbideye bir çelenk ko makale yetişürmek taraftan değı hassa kaydederek bu suretle dun «bir cankurtaran simidi ve iki bo radokslarının her vakit bir lâtılo ediyorlardı. Yarım tedbirlerin ise nlmesi güç: kartal yuvası. 'folu, belki de en dipdirisi, en sağlamı o nacaktır. Gunduz bayraklar yarıya ın liz» dedıler. Haklı idiler, çünkü kum gibi yutulmadığım beıatmış harbde ne kadar zararlı olduğunu yanın merkezi kendisi olduğunu (2) Bu piyesin ismini de turkçeye yok mu? Var, daha doğrusu var lan bu koskoca şehrin geçmişi ne dırılecek, olum daK.kasmda vnpurlar derhal Almanyada tecrübe hayİkmci Dünya Harbi de, şu son Kodu'iuk çalacak. eğlence yerleri kapazanneden azametli ve kibirli âlim tercumeden korkujoram. Ev\'elce dok tir. rmş. Varmış ama, sırf şehre ulaştır den, hâlâ bilinemiyor? Bilinemiyor, nacaktır. Bu teblığe göre Istanbulda vanlarında edilen israf, kendimin re harbi de göstermiştir. Bunun nilere ve mütefekkirlere bir ders torun hatası diye tercume ettıler. olmaz mak için yapılmış bir yol. Yol kay çünkü, önümüzdeki harabe, harabe toren Üniversitede yapılacaktır. dedık geçen gunde bir yerde gordum: amibli dizanteri üzerinde çalışırken ,ermek istemiştir. (3) Shavv'ın Londra ile Londra Beie çin boyle olduğunu ta>in ve teşboldu mu. kasaba da kayboldu. Ni değil, dediğim gibi, gapsağlam bir Üsküdar Caminin etrafı açılıyor eziyet verdiğim kedi yavruları histe güçlük çekmeınek kabil deDnktorun ıiava<ı, halbuki bunun turkİşte bu makalede Wells, Sha\v'un çes! t»m olarak «Doktorun müşkülu» dıyesi ile hit b;r alâkası yok'ur; Irlanda ğildi. tekım de öyle olmuş. şehir. Bilginleri ihtiyata »evkeden, istik'âhnı kazanınca Ingıltere tabııyeÜsküdar Camıir.ın etrafını açmak tryponosoma'lar üzerinde çalışırken habis herifler dediğı tecrubecilcr dur. tinden Irlanda tabııyetine geçınısti. Şehrin konduğu tepe düzlük de mütehassıslann kolumı kaiıpoını uzere Beledıve bazı istımlâk muame kesıığim fare kuyruklan §ekliuaı> Nihayet iş anla^ıldı. Ahmed Eğil. kayalık, ârızalı. Mühendisler, bağlıyan da bu. Farkındayım, müta lelerine gıri;mi;tir. Buradaki dukkân ;özümün önüne dıkildi. min Yalman arkadaşımız, gazetelliiliUiillllllitlllilllllllllllllllillllllllllllllllllllll murekkeb bir heyet " marlar. tesviyelerle uğraşmaktan leama, düşünceme, anlaşabilecek jahıbleri ıden sinde Birleşik Amerika GenelkurFakat ne olursa olsun isimlerinı ıse arazinin şekline uymayı daha tarzda başlıyamadım. İzaha çalışa Vali ve Beled.ye Başkanı Fahrrddin may Başkanı General Omar Bradgirasyonel bulmuşlar. Bir mahalle bu yım: İstilâ devrinin vakanüvisleri, Kerim Gokayı ziyaretle istımlâkıneedıl yukanda saydığım buyük adamlaı le>in Ameriku askerî ve sivU dcrrişilen mahallin Üslnıdarın tasdik tepecikte, bir bina şu tepecikte, bir bu şehir hakkında bir şey demiyor; miş imar r'ânında yeri olmadığını ve namına habis herifler sözünü bir gilerinde çıkan ve dost devletin mabed öbür tepecikte. 1950 askerî siyasetini izah eden bir yerlilerin lejandlannda bir şey plân muclblnee burasının istımlâki türlü kabul edemiyordum. İşte taro bu sıralarda gene Sunday Expre?s icab etmıyeceğıne yazısını neşre başladı ve aynca Bütün sokaklar muntazam taş yok; kazılarda bulunan pek ehem lunmuslardır. Vali dair iddıalarda bukeyfiyeti tetkik e gazetesinde bizde müverrih dedıkbir başmakalesinde de General O«tııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııuıııııı döşeli: En ufak bir yokuş çatb mı, miyetsiz şeyler %dınlatıa değil. deceğini «öylemistir. leri, fakat ne adamakıllı müverrih mar Bradleyin stratejisini tenkid sokak merdivene dönüyor. Düz Kalıyor gpekülâsyon. ne adamakıllı âlim olmayıp ancak Mezbahada pay mahalli inşa etti. merdiven, aralıkh merdiven, döneBir taştan bir mabedin mevcudibir ilim ve tefekkür heveskârı ve edilecek mecli merdiven. Amerika Genelkurmay Başkanı, yetini tahayyül mümkün. Bir delik fakat büyük bir edib ve bir romanMezbahada pay mahallinin inşası Istilâ devrinin vakanüvisleri, bu ten, mazgaldır diye, bir kaleyi lıaTürkiyeyi Amerikanın müdafaa cı olan H. G. Wells'in «Shaw neyç jehre dair bir telmihte bile bulun yalen rökonstitüe etmek kabil. Beledlye Daimi Encümenlnce eksiltmeye hatlarının dışında bırakıyor ve çıkarılmıştır. Bu mahal insa edıldiği yarar?» ünvanlı bir makalesi çıktı muyor. Şehir İspanyollarca bilin Tahmin tahmini, faraziye faraziye takdirde hayvanlar açıkta kalarak kamemleketimizi ancak mahallî bir mediği gibi, Inka'larca da bilinip yi, spekülâsyon speküıâsyenu ya lori kaybından kurtarılacak ve bu su Benim gibi o vakte kadar Shaw'un harb sahası telâkki ediyormuş. Ahhiç bir eserini okumamış olan bir bilinmediği belli değil. Tetkikle: ratır. Derken cild cild nazariye, retle senede 700 000 liralık bir tasarnıı med Emin Yalman, Türkiyenin eminsan için Wells gibi meşhur biı neticesinde, Inka'larca bilindiği bi: cild cild kitab doğar. Ama önünüze temini imkân cîahiline girecektir. niyet ve müdafaası bakunından adamın fikirlerini öğrenmek ne bügün, meydana çıksa dahi, Preinka dikilen Uş veya delik değil de, maTemizlik kamyonundan büyük bir tehlike addettiği bu yanyük saadetti. Makaleyi o kadar bedevirlerden, kalma olduğu şüphesiz, bedin, kalenin kendisi blunca, spe lış telâkkiyi düzeltmek için, müsbet düşen ameleler ğeninişim ki kesmiş saklamışım, Alt kısım duvarlann örülüş tarziyl külâsyonun sahası darlaşır. Uydurbir faaliyet ve mücadele cephesi Receb Altınelin ldaresindeki temiz Shaw'un ölüm haberi üzerine kâüst kisım duvarlann örülüş tarzı mak bu kelimeyi lezyifî manada lik islerıne aid 319 numaralı kamyon kurmağa mutlaka mecbur olduğuBilindiği gibi bu sene Amerika ceğınden bunlar gene eski fiatlarla sürüp giden pamuk ekimi tahdıd;tıbaşka başka: üstüste konmuş ayn kullanmıyorum evet, uydurmak dun sabah Beşıktaştan Dolmabahçeye ğıdlarım arasından hemen bulup muzu pek haklı olarak söylüyor. da ve İngilterenin Dominyonlannda memleketimize pamuklu ihrac e nı bu seneden itibaren kaldırdığını ayn medeniyetler. güçleşir. Kontrolör ayakta. gelirken arabflnın üstünde bulunan a çıkardım. General Omar Bradleyin 1950 pamuk rekoltesi ortalama yüzde decekler. Halbuki pamuğu gayet ve çiftçiyi ekimde serbest bııaktığı melelerden Rıza ile Mehmed müva?e. Gazete, hem makbul ve dürüst bir Bu noktamn ehemmiyeti var. înİşte, bence, Machu Pichu sırn nelerini kaybederek düsnıüşlerdir. Bu Amerikan askerî siyaseti hakkındausule riayet etmiş olmak hem de yirmi eksik olmuştur. Buna mu pahahya alacak olan yerli müesse nı bildiriyor. Bu vaziyet karşısuıda ka'lardan kalma demek, beş alt nın çözülmesi bundan dolayı geci «ukut neticesinde sğır surette yâralaki yazısının Türkiyeye aid kısnıı koyarak kabil Türkiyede ve Orta Şark mem selerin Avrupadan gelecek olanlar önümüzdeki yıl pamuk üzerinde bir asırkk demek. Preinka'lardan kaima kiyor. Bilmem bu sefer izah ede nan ameleler hastaneye kaldırılmıslar Shaw'dan bir kaç satır la rekabet etmelerine imkân yoktur fazla istihsalle (surproduction) kar henüz intişar etmemiş olmakla beyazıyı süslemek maksadile makale leketlerinde mahsul boldur. diyince, Milâd'dan öncelere kada biîdim mi? Artık, izahı da izaha ta o.r raber, biz% yapılan Amerikan asAmerika Birleşik Devletleri önüOnun için yerli fabrikalar stok şılaşılması muhtemeldir. yi daha evvel B. Shaw'ya göndergider. Ne kadar öncelere? Şimdilık katim yok, doğrusu. keri yardımının neden kifayetsiz ve müzdeki sene başından itibaren yapmaktan ve pahalı pamuk işlemiş ve hakikaten sekiz, on satırlür Bu durumun bizde de akisler yaAllah bilir. eksik olduğu artık anlaşılmış buluKüçük Haberler bir yazısını bu çok nazlı muhar harb imalâtma geçmek niyetinde mekten çekinmektedirler. Toptancı ratması tabiidir. Pamuğun bu deMachuP 'hu'da. bir şehirde m Yeni mahsul kitre piyasaya geldi nuyor: rirden koparmış ve klişesini koy dir. Bir taraftan mahsulün az olu tüccar da fazla fiatla yerli pamuklu rece pp t ettiğini gören çiftçinin eebulunması lâzımsa hepsi var derken Y?ni mahsul yaprak kıtre piyasaya + YAKIN ŞARK memleketlerlne ihTürkiye. Amerikanın müdafaa hat su yolları, taştan oluklar, hatınm I gImıştir. Bu malın bu sene yuzde on rac edilmckte olan saleb f'atları bir muştu. Bu makalede hepimizin ma şu (Amerik'ada eksiklik yüzde 30 almaktansa haricden gelecek olan lecek sene de aynı seviyeyi tutmak ları dışında te'âkki edıldiği irindir I k?.dar eksık ıdrsk edileceği anlaşıldı haylı yukselmiştir. Şimdiye kadar 12 kalelerinde görüldüğü gibi uzunca kadardır) diğer taraftan bu imalâl ucuz kumaşlara intizarı tercih et ümidile ziraatini pamuğa doğru dan çıkmamıştı. Hepsi denince. her I i'ndan fatlsrda bsraz yukselme vardır. için aynlması lâzım gelen stoklar mektedir. kaydınnası çok muhtemeldir. Fakat ki bİTie mahdud askcıi yardım yaşeyi hatırlamak mümkün. Yaiııız j Yeni mahsul kıtre dort lıra ile dokuz lırıya alıcı bulan saleb 15 liraya bir mukaddime, daha doğrusu eski muşteri bulmaktadır. Stoklar oldukça tâbirle «girizgâh» bulmak için, tâ Avrupaya satışların bir hayli kısılAmerikada verilen karaıla bu mem pılmaktadır. Bu dii«ünr?nin cok bir şeyi akla getirmek imkânsız. O lıra arasında muarr.ele gorrr.ektedır. Yerli fabrikalar işlerini bir rayü masını intac etmiştir. Meselâ geçen azalmıştır. lekette gelecek sene rekoltenin pek yanlış olduğunu gosteımck için haehemmiyeti ha;.z olan bu mev+ AMERİKAN dor.anmasına rr.ensub (1) Hastanenin lsmini ve tarlhini söy sene Amerikadan 650.000 balya pa daraltmışlardır. Bu hafta içinde fazla olması beklenebilir. Bu tak ^ Dünya ç:nemarıhk tarihinin unutulmaz bir şaheseri ' • Colonel Willıams O'Brien» ismindeki lemiyorum; çunkıi bizlm doktor Suheyl muk alan Fransaya bu sene sadece şehrimizde bulunan büyük bir pa dirde fiatlann şimdiki gibi yuksek zua tekrar geleceğız. bir gemi dun lımhmmıza yardım mal Bey oğlumuz derhal daha eskisini bu. 198.000 balya satılacaktır. Görüldü muklu iplik fabrikası atölyelerınkalması mümkün değildir. Çiftçmin zemesi getirmiftır. lur çıkarır. deki işleri kısmen durdurmuş ve ğü gibi fark çok mühim. bu vazi\ eti gözden kaçırmıvarak * DENIZYOLLARI Genel Müdürii yüz küsur işçiye yol vermiştir. tedbirli davranması ve gelecek seCcmıl Parman dun akşam Ankaraya Yalnız şu var: Amerika pamuk gitrmstır. Öğrendiğimize göre İstanbul pa neki fiatlar önünde hayal kınklıihracmı lisansa tâbi tutmakla be••• Başbca Yaratıcılan: + ÇORUH şilepl tskenderundan yük. raber Marshall plâmndan faydala muklu fabrikatörleri iş verenler ğına düşmemesi temenni olunur. İst. Filârmoni Derneği ledığı S128 ton krom hamulesile AmeMazhar KL'NT nan Avrupanın başlıca pamuklu sendikası yeni durumu mütalea etrika: a muteveccıhen hareket etmistir. 1950 51 mevsimi imal eden memleketlerine ihtiyac mek ve hasıl olan buhran karşısın* KOCAELI tankeri dun sabah AbaAboneman ienfonik konser da müşterek kararlara varmak üİki motör çarpıştı dan'dan limammız» gelmiş ve akaryaları olan ham maddeyi yani pamuŞef: CEMAL REŞİT REY 14 rusum tonluk Gulbaba motoru Kakıt getirmiştir. ğu eski fiat üzerinden vermektedir zere hafta içinde bir toplantı yapaSolist: Fransız piyanc radenızden gelirken Anadolukavağında caktır. •• İSTANBUT. vapuru dün saat 9 da * Maamafih yukanda verdiğimiz Ingilizce orijinal nüshası Emanetihuda ısimlı motorle çarpışmışvirtüozu Tür'tçe nüshası Doğurîtney Akdeniz seferinden 210 yolDışarıdan gelen haberler Ameri tır. Her iki motorde hasar olmakla beFransa misalinde görüldüğü gibi cu ve 305 ton yük İle ddnmuştur. AnYarın akşam Y=»nn m'.inclerden itibaren Samson FRANÇO?S kanın şimdiye kadar bu memlekette raber insanca zayıat yoktur. Avrupanın muhtelif memleketlerikara vapuru bugün saat 14 te Batı AJt. deTz seferinden donecektir ne tahsis edilen pamuk bu memPıogramda: SCHT1MANN ^ Bütün İstanbul şimdiye kadar ne eşini ve ne de emsalini i( ÇOCIJK hastanesinın Narkoz tesist leketlerin ihtiyaclanm karşılamakve LİSZT knnçcrtoları görmediği bir harıka ile karşılaşacak. İçin Sa^lık Bakanlığından 20 000 lira tan uzaktır. Bu sebeble pamukîu 9 Kasım Saat I goııderilmiştir. Tekmil dünyanın aşk ilâhesi adıru verdiği güzeller güzeli sanayii ile uğraşan memleketler Fersombe 18.30 da \ •• İSTANBUL Garsonlar Sendikasımn * JEAN RUSSELL'in fabrikalarının ve işçilerinin boş >;''ık kongresi 10 kasım 950 gunu saat Bugün matinelerden itibaren kalmaması için pahalı da olsa başen büyük zaferi 14 te yapılacaktır. ka yerlerden ham madde stoklarmı •• ERMENI cemaat heyeti seçim * PEPŞEMBE AKŞAM1 25 k?«ıma ve Patrik seçimi de 2 aralık temine çalışmaktadırlar. Polonya, Biletler gişede satıiıyor. Unhıne bır.ikılmıjtır. Macaristan, Çekoslovakya, Fransa * AYVALIK ve Silivri kRymakamları ve İtalya gibi bir çok Orta ve Doğu Avrupa memleketlerinin vazi* ECZACI Okulu Talebe Cemiyetinin Filistin Harbi r veti bu merkezdedir. Bu yüzden yıllık kongresi 16 kasım 1950 persembe Sinemalannda. Bajtanbaşa Renkli ı 1 1 kuıuşiuı ( Bir vatan? îehib olabilmek için bir milletın çektiği ıztırablar, üncü sayı çıktı. I pamuklanmıza rağbet artmış ve gunu •sast 1S 30 da Matmara Lokalınde binbir müşkü'âtı göze alarak vatana yetişen mühacirlerin maruz taleblerin fazlalığı karşısında fiatlaı l'ıf Kyt. >f oılacaktır A!x>ne seraıti 2HIK • kaldığı güçlukler. kan ve ateş ile e!de edilen bir vatan parçası, ,4'H 260 kuruştan 420 ye çıkmıştır. Senelık " 3(1<' K r t>ı« K.r. bu arada her biri başka başka diyaılardan gelen iki genç arasınBıı aylık MUHARREİVI 26 SALI Müstahsilin yüzünü güldürecek 8()(ı . 16O(J Uç aylık da doğan samimî bir aşk. 29.K) 1500 • olan bu vaziyet alivre satış yapan Altı avlık f TASFİYE MEMUKI^RI Ü40C Ç A R Ş A M B A matinelerden itiVjaren (PALE FACE) Seneük tüccar ve pamuk işliyen fabrikalaı İneiliz Bayan Lise ve Üni• 1 R K A 1 prsıteyi bitırenlere ıngilizce j için hiç de böyle değildir. Ameriingilizce BO B H O P E Gazeıemıze ™ evrak o* unıua lıususî ders verir. Müracaat: 1 kadan eski fiatla mal tedarik eden V. ] 6^8 115»! 14.41 16 58 18.36 4.5S üracaat: ne;rediUin. «dılm«*ın ıad« olunnuu JEAN RUSSELL'in T Ü R K Ç E K OP Y A S I Beyoğlu P.K. 2381 rümuzu I Avrupa fabrıkal="inın mamullerinrümuzu Oinlardan tnesuüyet kaDul edılmeı. E. ] 1.39 6.59 9.42 12.00, 1.33 11.57 de büyük bir fark husule gelmiyeKahkahadan yarattıklan muazzam filmi • • • • • ^ ÖZEN FİLM ile yazılması. cuzco Ftıad ) ) ^ NALINA dair biraz malumat Carım =haberleri Gazetecilik Enstitüsü açılıyor JGÖRÜŞLER Dİ Sİ I\Ç ELEItj Nihayet iş anlaşıldı! Yazan: G. Bernard Shaw ve hayvanlar A. ADNAN ADIVAR « m İKTİSADÎ BAHİSLER Dünya pamuk vazîyetinin bizde tesirleri Yazan: Mazhar Kunf J EBEKA MELEK'te LAURENCE OLİVİER JOAN F O N T A İ N E I P E K ' te SÜMER SİNEMASINDA BİR VATAN D O G U Y O R SARAY'dajjE LÂLE • ÂR CUMHDR1YET /İngüizce dersleri\ KORKAK KAHRAMAN İsianbuida F E R A H Sinemasmda