Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMKURtTCT Jffl Verem nücadele teşkilâtı kurnlacak 27 kasımda Bakanhkta Sağlamlaşfırılan gedik ngüterenin Yugoslavyaya yeni bir ikazda bulunmayı kabul et mesi ve Atina Belgrad münasebetlerinin şimdiye kadar görülmedik bir şekilde düzelmesi bundan iki sene evvel Demir Perdede açılan gediğin sağlamlastırılmakta olduğunu göstermektedir. II Memurların yeniden mal Basbakan jnuhalefetin zayıf olduğunu ileri beyanma davetleri isteniyor süröyor lerin meşru olmıyan servetlerinin musaderesi hükmünü de ihtiva etmektedir. Şüpheli kimselerin kanunun neşrinden evvel ve sonraya aid suçları hakkında takibat yapı labilmesi için kanun sivil, asker, devlet memurlan mal beyanına meebur tutmuştur. Çankın milletvekili Kâzım Arar bugün bu mevzuda Meclıs Başkanlığına bir önerge vermiş bulunuyor Kâzım Arar, sabık iktidarm bu kanunu tatbikten kaçınmasını esefle kaydettikten sonra hükumetin bu mevzuda tutacağı yolu öğrenmenin bir memleket vazifesi olduğu kanaatini ileri sürmektedir. Milletvekilinin, Başbakandan cevablandırmasını istediği sorular şunlardır: «1 Bu kanunun şümulü içine giren devlet memurlan yeniden mal beyanına davet edilecek midir? 2 Normal gelirlerile uygun olmıyarak üstün bir hayat yaşayan ve halkın şüphesini bariz şekilde üzerine çeken kimselere musamaha olunacak mıdır? 3 Devlet menfaatlerini şahsi menfaatlerinin dununda tutan bu istismarcı zümre milletin bugünkü ictimaî ve iktisadî sefal'.I 'en bihakkin rnesuldür. Bunlardan hesab istememek de aynı derecede D.P. Medis Grupunun dtinkü toplantısı Baştarafı 1 inci sahifede karar verilmiştir. Hukuk Fakültesinin 25 inci yddönümü törenine dair soru da bu arada perşembe günü görüşülecektir. Grup, Fuad Hulusi Demirellinin başkanlığında toplanmıştır. idare heyetinin, Meciis komisyonlarına iki komisyon daha ilâvesine dair teklif olunmuş ve yerinde görülerek ulaştırma ve iskân işleri içinde birer komisyonun kurulması kararlaşmıştır. Grupta sözlü sorularm görüşme şekli üzerinde de bir karara varılmış, görüşmelerin istizah mahiyetinde olmamakla beraber umumileştirilmesi uygun görülmüştür. Bu suretle yalnız soran la sorulan değil, söz alacak diğer milletvekilleri de görüşlerini belirteceklerdir. Hükumetin yapılan işler hakkında muayyen zamanlarda grupu aydınlatması da teklif edilmişti. Hükumetin iki ayda bir grupa izahat vermesi karara bağlandıktan sonra Kayseri milletvekili Ismail Bertok tarafından verilen önergenin konuşulmasrna geçilmiştir. Onsrge okullara, ahlâk meselesine, hocalann durumuna dairdi ve manevl değerlere önem verilmesi isteniyordu. Millî Eğitim Bakanınm izahatı Millî Eğitim Bakanı Tevfik Tleri cevabında maddî kıymetlerden ziyada manevî kıymetlerin bir miletin dayanağı olduğunu anlatmi; ve izahatı sırasmda tnisaller vermiş ve maarifteki icraatının hedefini ve mahiyetini söylemiştir. Baştarafr 1 inci sahifede mesuliyeti mucib olacağına göre kulak sayın hükumetin bu husustaki karan nedir? Bu soru dolayısile yabancı bankalarda'' mevduat meselesinı.ı tazeleneceği ve Mecliste hayli heyecanlı bir hava olacağı tahmin ediHyor. M. S. E. 5 1948 senesinde Kremlin, Tito ve arkadaşlaruu «âlçaklar» sımfına dahil ettiği vakit Rusyamn Akdeniz cephesinde husule gelen bu gedik Batı ile Doğu arasında şiddetli bir mücadelenin başlamasına müncer oluyordu. Batı, ileride fazlasile istifade edilebilecek böyle bir durumun, Moskova lehinde duzelmesine fcrsat vermemek, Kremlin de Demir Perdesini yeniden tamir etmek mak 6adile harekete gecmişlerdi. Yugoslavya gediğini kapatmak için Moskovanın başvurduğu kaınpanya silâha dayanıyordu. O senelerde bazı kimseler Rumanya, Bulgaristan ve Macaristan gibi peyklerde toplanan Sovyet tümenlerinden bahsediyor, bunlarm yakında Yugoslavyayı işgal ederek TitoRankoviç grupunj imha edeceğini söylüyorlardı. Sonralan, Kremlınin mülteci ve Sovyet taraftan Yugoslavlardan istifade ederek kurdugu «Yugoslav tugaylan» ile Tito'yu devirmeği tasarladığını kaydedijorlardı. Fakat Moskova Yugoslavyaya karşı «silâhlı kampanyası» nı fi'liyat sahasına intikal ettirememış, radyolar vasıtasile yaptığı şiddetli hücumlar da bir netice vermemiş ve nihayet «iktisadî abluka» ya baş vurulmuşrur. Moskova bu abluka 6ayesinde Yugoslavya dahilinde bir huzursuzluk yaratacağını ve böylelikle Tito'yu devirebileceğini hesablamıştı. Belki de bu plân zatnanla muvaffak olabilirdi. Yalnız Batılılar da harekete geçtnişler ve Demir Perdede açılan ve Moskovayı bu kadar kuşkulandıran bu gediğin kapanmaması için müca deleye atılmışlardı. Son zamanlara kadar Tito Yugoslavjası Batı ile Doğu arasında husule getirdiği bu tnücadeleden mıimkün olduğu kadar faydalanmağa çalışmış ve sık sık şantaja bile başvurmuştur. Birleşmiş Milletlerin dün akşam yapmış olduğu toplantıda Yugoslav delegesinin Balkan tahkikat komisyo nunun daha bir sene faaliyetine devam etmesini ileri süren Batı teklifî aleyhinde reyini kullanmış olması Belgradm hâlâ bu şantaia baş vurmaktan kendini alamadığmı ispat etmiştir. Fakat bu şantajın eskisi gibi devamlı ve kuvvetli olma dığı da aşikârdır. Bilhassa Sovyet ablukasının devam etmesi ve şiddetli bir kuraklık yüziinden de Yugoslavyada açlık tehlikesinin baş göstermesi Tito ve hükumetini şantaj siyasetini bir nisbet dahilinde azalrmağa sevketmiştir. Diğer taraftan Birleşik Amerikanın iktisadî bir yardımda bulunmayı kabul etmesini müteakıb cereyan eden üç hâdise Demir Perdede iki sene evvel açılan gediğin artık kapanmasına imkân kalmadığmı göstermiştir: «1 Rusyanın Korede açıktan açığa tecavüze giriştiğini ve Iüzum hissedildiği takdirde Yugoslavyanın Birleşmiş Milletler emrine asker! birlikler göndereceğini açıklayan Mareşal Tito'nun beyanatı. 2 İngilterenin Yugoslavyaya 3 milyon sterlinlik yeni bir ikraz yapmayı kabul etmesi. Bundan evvel de İngiltere Yugoslavyaya 8 milyonluk bir yardımda bulunmuştu. 3 Yugoslav Yunan münasebetlerinin düzelmesi. Yugoslavya, Yunan harb esirlerini ve çocuklanm iadeyi kabul etmiş ve buna mukabil Yunanistan da Yugoslavyaya gidecek gıda maddelerinin Selânik yolu vasıtasile gönderilmesini tasvib etmiştir. Bugün Bahya meyletmiş; olduğu görülen Tito'nun aynı zamanda komünist olduğu ve dahili idare sisteminin de Sovyetlerinkinden pek farklı bulunmadığı aşikârdır. Bununla beraber büyük çaptaki bir mücadelenin neticesine intjzaren bu dahilî meselenin şimdiki halde ikinci plâna alındığı göriihnektedir. Ömer Sami COŞAR «CUMHURİYET Mecliste bugün 24 soru konuşulacak Ankara 14 (Telefonla) Meclisin yarınki toplanü gündeminde 24 sözlü soru vardır. 6 takriri olan Gazi Yeğitbaşı (Afyon) dilimize Türk dili namı altında karıştınlan kelimeler hakkında Millî Egitim Bakanlığmdan, Tedavüldeki nıkel ve mağşuş paralar hakkında Maliye Bakanlığından, Boşanma davalannda kolaybk gösterilmemesi, fakat kız kaçırma vak'alannın önlenmesi ve hırsızlık cezalarının arttırılması bskkında Adalet Bakamndan, Emir erleri hakkında Savunma Bakanlığından, İlk tahsil mecburiyeti yaşının 12 olarak kabul edilmesi için Millî Eğitim Bakanından düşüncelerini sormaktadır. Sıvas milletvekili Halil İbre 1951 malî yılı bütçesinin hazırlama prenAnkara 14 (T.HA.) Türkiyesiplerini Başbakandan ve Maliye nin iktisadî ve ziraî sahadaki kalBakanından sormaktadır. kınma mevzuunda hükumetçe ne '•'""'"iiMiııınııııııııi!iıııııı||||||tinnmUllllimitllli:illlliHiııiMiiHnuıı.ı gibi tedbirleria alındığmı veya alınmasmın düsünüldüğünü aiâkadar makamlardan soran bir sözlü soru Mecüse verilmiştir. Ordu milletvekili Fevzi Boztepe taraftndan veri Bajfarafı 1 tnct sahıiede len bu sözlü soruda, Tanm, Ekono Başîarafı 1 inci sahifede tarafından esir edilip Yugoslavyaya bedenen ve bizzat bu vergiyi öde mi ve Ticaret ve Baymdırlık Bagötürülen asker ve sivil esirlerin melerine imkân verilmektedir. Ta kanlıklarından şu hususlar sorulYunanistana dönmelerine müsaade sarıda yalnız vergi borcunu ödiye maktadır: «Nüfusun % 80 ini teşkil eden edecektir. Yugoslavya aynı zaman miyen kadmlann bedenen çalıştıda İsveç Kızılhaç teşkilâtı delege nlmalarmm mümkün olup olmıya köylümüzün iştigal sahası olan zilerinin Yugoslavyaya girmelerine cağı tesbit edilmemiştir. Avnı tasan raatin kalk.ndınlması hususunda de müsaade etmiştir. Bu heyet, ge da,fcaradaişliyen otomobil, kamyon hükumetçe ne gibi tedbirler alınrıe çeteciler tarafından kaçırılan ve otobüs vesair taşıt vasıtalarından ması düşünülmektedir? Hükumet Yugoslavyada yerleşen Yunanlı ço alınmakta olan yol vergisi de daha ziraat içlerinde kullanılan traktör 1 cuklarm yaşayış şartlarını tetkik esaslı şekle sokulmakta, benzin, ve benzeri motörlü vas'ta "p veriledecek ve memleketlerine dönme tnotorin ve mazuttan yurda ithal mekte olan akaryaVıt fiatlannda sırasında alınmakta olan yol resmi tenzilât yapmayı derpiş etmekte lerini temin edecektir. midir?» Yetkili Yunan diplomatlan, Yu de bazı tadillerle bu tasarıya ithal Fevzi Boztepe nınlardan baska goslavya ile Yunanistan arasındaki edilmektedir Yeni tasarıya göre, sefaletin şiddetle hüküm sürdüğü münasebetlerin süratle düzelmekte slınan yol vergileri münhasıran yol Kpradenizin bazı böl»elerinde banolduğunu söylemiş ve pek yakında işlerine harcanacak. vilâvet husıısî kaya, kooperatife, tüecara ve hüiki memleket arasında diplomatik muhasebelerine isabet eden mik kumete borclu durumda bulunan temsilciler teati edileceği ümidini tarlar da o vilâyetin devlet yolları köylünün kalkmdınlması icin borcile iltisak hattı yollarına sarfedi ların hükumet tsrafından tecilini belirtmişlerdir. lecektir. istemektedir. Avrıca Orduda büyük Balkan tahkik komisyonu bir miktara bal'ğ olan patates mahLake Success 14 (a.a.) (Afp) su'ünün alıcı bulamaması yüzünBiıleşmiş Milletler Balkan Tahkik Dörtler konferansı hakkın den çürümekte olduğunu ve bu Komisyonunun faaliyetini bir sene mahsulün biran evvel satın almmada Batının cevabı uzatan ve Avu'trajya, İngiltere, sının temini için hükumetçe tedbir Birleşik Amenka, Fransa ve PaLondra 14 (Nafen) «Star» ga ahnmasını da istemektedir. kistan tarafından sunulan müşte zetesinin diplomatik muhabirine Güzelliğini ve şöhretini rek karar sureti bu sabah Sıyasî göre, İngiltere, Fransa ve AmeriKomisyonda 6 muhalife karşı 52 ka, Busyanm dörtlerin toplanması kaybeden Türk sanatlan oyla kabul edilmiştir. hakkındaki teklifine vereeekleri ceAnkara 14 (Telefonla) 20 cavab üzerinde mutabık kalmışlardır. sımda Ticaret ve Ekonomi BakanTibetin yardanına koşan Star gazetesinin diplomatik muha lığında toplanacak olan küçük sanbirine göre, üç Batı memleketi Rus at dokumacı kooperatifleri kongresi ofanıyacak yanın bu teklifini reddetmiyecekler için ha7irhklar tamamlanmak üzeLake Succew 14 (a.a.) (A.F. fakat görüşmelere başlamak için redir. Toplantmm bir gayesi de haP.): Tibet'in Çine karşı Birleşmiş Rusyanın evvelâ garantiler verme len tarihî güzelliğini ve şöhretini Milletlerden yardım Istiyen tebliği sini istiyeceklerdir. Bu garantilerın kaybetmeğe yüz tutmuş olan Türk nin Güvenlik Konseyi gündemine şunlar olacağı da ilâve edilmekte sanatlarını bu bakımdan da kalkınalınması İçin mezkur beyanatm ya dir: dırmaktır. 1 Derhal Avusturya ile bir Birleşmij Milletler Genel Sekreteri Cumhur Başkanlığına veya Güvenlik Konseyi üyelerinden sulh andlaşmasının imzalanması, 2 Doğu Almanyada komünist biri tarafmdaa nınulması lâzımyapılacak mürâcaatlere halk polisinin derhal dağıtılması dır. dair tebliğ Pazartesl gflnö Genel Sekreterlik ve bunlara tank ve silâh sevkine Ankara 14 (a.a.) Cumhur Baş ile Güvenlik Konseyi üye heyetleri son verilmesi. S Bütün Almanyada hür se kanhğı Genel Kâtibliğinden: nezdinde yapılan zemin yoklamaCumhur Başkanlığına resmî veya lanndan çıkan netice, hiç kimsenin çimlerin yapüması, 4 Almanyanın yeniden silâh hususî dilekler için yapılacak müTibet'in şikâyetini gözden geçirmek meselesi Birleşmiş racaatlerin 1353 sayıh kanuna göre üzere yeniden ele almak isteğinde landınlması Milletlerde halledilecektir.» mutlaka yeni Türk harflerile yazüolmadığını göstermektedir. Star diplomatik muhabirinin bil mış olması iktiza eder. Eski harfTibete piden Rus ozman heyeti lerle yazılı müracaatlerin muameLondra 14 (Nafen) Kemsley dirdiğine göre, Rusya bu teklifleri kabul ettiği takdirde dörtler yeni leye konulamıyacağı alâkadarlaroa azetelerinin bildirdiklerine göre, bilinmek üzere ilân olunur. bir Sovyet heyeti su anda Tibette den toplanabileceklerdir. bulunmakta ve Uranyum madenPBOF. NCMBUSTN MACERAIA Rfc leri aramaktadır. Bu heyetin başında Sovyet jeologlarından Profesör Grigoriev'in de bulunduğu ilâve edilmektedir. Baştarafı 1 inci sahifede kabarbyorum. Cumhuriyet Halk Partisi Aydında tamamen iflâs halinde, bir çok yerde tek üyesi dahi kalmış değil.» Basbakan «muhalefetsiz bir demokrasi sizi endişeye sevketmiyor mu?» sualine de şu cevabı vermiştir: « Hakikaten endişeleniyor ve kendilerini toparlamalarını bekliyoruz. Biz muhalefette iken Mecliste 30 kişilik küçük bir zümre idik. Buna rağmen veto etmediğimiz hiç bir kanun ve üzerinde durmadığımız hiç bir mesele olmamıştır. Yapılan işleri tenkid ettik, doğrusunu işaret ettik. Bugün iktidarda isek bu mevkie milletin iradesile ve müsbet muhalefet yolile geldik. Onların da bu yola girmelerini bekliyoruz.» Adnan Menderesin dinlenmek üzere gittiği Aydından 34 gün sonra Izmir yolile Ankaraya dönmesi beklenmektedir. mahiyetfaıde bir toplantı yapılacak Ankara 14 ( T S A . ) Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı, yurdumuzda veremin yaptığı geniş tahribatı önleyici tedbirler almak ve bu hususta lâzım gelen savaş metodlannı tesbit etmek üzere, sıtma savaşında olduğu gibi bütün yurda şamil bir verem mücadele teşkilâtı kurmaya karar vermiştir. Bu cümleden olarak 27 kasımda Ankarada Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığında bir Veremle Savaş Komisyonu toplanacakbr. Bu hastalıkla ilgili tanınmış bir çok hekimler, Bakanlık tarafından bu toplanb için Ankaraya davet edilmişlerdir. Verem Komisyonuna katılacak hekimlerin yol paralan Bakanlıkça ödenecektir. İzmir Şehir Radyosu tatil günleri çalışacak İzmir 14 (TH.A.) İzmirde kurulan Şehir Radyosu son bir tecrübe yayını yapmış ve tesisatı yapan firma tarafından belediyeye teslim edilmiştir. Radyonun şimdilik bayram ve tatil günlerinde neşriyat yapması kararlaştanlmıştır. Ankarada bulunan İzmir Belediye Başkanı Rauf Onursalın hükumet nezdinde yaptığı teşebbüsler müsbet netice verdiği takdirde radyonun devamlı neşriyat yapması sağlanacaktır. Ziraî ve ikfisadî kalkınma hakkında sözlü soru Yunan Yugoslav miinasebalı Yeni Yol Vergisi Kanunu Meçhul asker anıtlan yaptınlacak Ankara 14 (ANKA) Vatan için canlarını vermiş bulunan azdz şehidlerimiz için memleketin harb görmüş bölgelerinde muhtelif şehidlikler bulunmaktadır^Aynı u ğurda şehid olmuş yüz binlerce Türk evlâdı da meçhul mezarlarda ebedî uykularını uyumaktadır Bolonya 14 (a.a.) (Ünited Press) Eski Italyan dicjomatlarından Ettore Grande'nin yargılanmasma 15 kasımda devam edilecektir. Kansını öldürmekten sanık olan Grande on bir senedenberi mahkemeFilhakika lar. Bu durumu nazarı dikkate a erde sürünmektedir. lan alâkalı makamlar yurdun mü iîrande davası son on sene içinde nasiz görülecek yerlerinde meçhul Italyan mahkemelerinde rüyet easker âbideleri yaptırılması İçin dilen davaların en uzun süreni olyakında teşebbüse geçmeğe karar muştur. vermişlerdir. Bu suretle hem kah 1939 senesinde Italyanın Siyaro ramanlarımızın hâtıraları ebedüeş elçiliğine tayin edılen Grande gütirileeek, hem de memleketimiz zel ve siyah saçh Vincenzina Vesanatkârları için yeni çalısma sa rando ile evlenmiş ve kansını alahalan açılmış olacaktır. rak Bangkok'a gitmiştir. 1940 seesinde Bayan Verando yatak odaBu seneki şeker :mda ölü olarak bulunmuştur. Sefarethane mensublan Grande nin kampanyası suçsuz olduğunu, karısının intihar Ankara 14 (T.H.A.) Türkiye etmiş olduğunu beyan etmışler ve şeker fabrikalarının 1950 yılı kam lâdise kapanmıştır. panyasmın önütnüzdeki Aralık aFakat Grande Italyaya döndüğü yı içinde sona ereceği tahakkuk aman Verando ailesi, Vincenzinaetmiştir. nın kocası tarafından öldüriılmiiş Alpullu şeker fabrikasının kam Jduğunu iddia ederek mahkemeye panyası bitmişse de, Uşak, Turhal müracaat etmiştir. Yapılan yargıve Eskişehir fabrikalarmm elinde lama sonunda katil suçundan mab islenecek külliyetli miktarda pan kum edilen Grande istinaf mahkecar bulunmaktadır. Yapılan kuv mesine müracaat etmiş, tekrar yar vetli tahminlere göre bu sene de gılanmasından sonra 21 sene hapşeker rekoltesi, 120 125 bin ton se mahkum edilmiştir. Bu defa civpnnda olacakür. ;emyize müracaat eden sanık bir jtalyada 10 seneden Amerikada 40.000 kişi beri süren muhakente askere çağırıldı Bakandan sonra Vasfi Mahir Kocatürk kürsüye gelerek Millî Eğitim Bakanlığınm çalısma duruilll Eğitim Bal mu üzerinde görüşlerini belirtmişTevfik İleri B« tir. maarif işleri hakkı Vasfi Mahir bir buçuk saat süren gazetelere intikal eden beyanb konuşmasında bazı icraata tenkid nı okudum. etmiştir. Vasfi Mahirin sözleri C. Muhterem Bakan bir vakitler H. P. li muallimlerin değiştirilmesi radmdan olduğum muallimlere, bahsinde Bakanı haksız bulan bir lebelerine mutlaka sıruf geçirfa mahiyet alınca umumî bir aksülâmel lerini nasıl emrettiklerini anla görülmüş, hararetli ve heyecanb ken, o tarihte ben de hoca olduğ tartışmalar başlamışbr. için hâdiseyi hatırladım. Tevfik İleri tekrar söz alarak Şimdi rahmeti rahmana kav Millî Eğitim Bakanlığınm eski haıi muş ve arbk kendini müdafaa ni tasvir etmiş, eski sistemin solcu demiyecek halde bulunan bir zı ları himaye ettiğini, sol temayülde aleyhinde konuşmak istemem. hattâ komünist olanlann yazılan, sasen Vekiller ötedenlıeri iddi kitablan alındığını kaydetmiş, Ha budur ihtısas unsuru değil, siy san Âliden de bahsetmış ve buna unsurlardır. Onlara imzalattın mukabil, meselâ, Namık Kemalin vesikalann günahı, mütehassıslı ihmal edildiğini söylemistir. Bakan, aiddir. Yanlış bir şey istemig köy enstitüleri mevzuunda da alı aykın bir fikir ileri sürraüşse: nan kararlan anlatmış, bu arada Bu hatalıdır devleth'm! c solculuğun bir ara ahp yürüdüğü mek lâzundır. Böyle bir itiraza rs nü, kız ve erkek talebelerin birlikte men Vekil emirde ısrar eserse: okumasmdan doğan mahzurları ifa Bendenize başka bir iş vc de etmiştir. Bakan, bu heyecanb menizi rica ederim, demek de a; izahatı sırasında, solculann çalış bir seciye icabıdır. Ne ise bural malan hakkında grupta umumî bir nm kanştırmıyalım da mesele alâka uyandıran açıklamalarda bu gelelim. lunmuştur. Bakanın çalışmalan uBenim ders okuttuğum zamaı mumiyetle tasvib edi'miştir. larda, smıflar 5060 kişilikti. Km Bundan sonra Bandırmadaki Me ferans şeklinde ders verilebilen ' rinos çiftliğine dair takrir üzerinde tecrübeye dayanmıyan bir kısı görüşülmüş, 700 bin lira zarar eden akademik tedrisattan başka yerı bu çiftlikte yapılan israflardan bah vücudü asla caiz olmıyan bu say sedilmiştir. daki çok mevcudlu smıflarda hoı Tanm Bakanı bu mevzuda izahat çocuk okutamaz. Okubır, içlerindc vermiştir. çok gayretli beş on tanesine.. Ü Vakit geciktiğinden oturuma son tarafı dalga geçer. işte bunlann i verilmiştir. sınıf geçmelerini emreden bir ta mimi bizlere okıfmuşlardı. Ben lisan hocası idim. Bir ori t'*>sil müessesesinde öğrenebilecs derecede fransuca okuttum. Pek a alebe döndürdüm. Çünkü lisan sı nıflan ikiye aynldığı için sayılaı azalırdı. Bundan başka zaten müf dat programları da yüklii olma dığı gibi bu müesseselerde elde e dilebilecek «lisan» bilgisinin hudu dunu da bilirdim; ama bir çok ta' ?benin bibneden sınıf geçirildiğie şahid olduğum gibi iyi talebe•rin de bazan meselâ: Resim «lerinden döndürüldüğüne, hattâ bı 'üzden muallimler meclitinde h'>alann birbirlerine girdiklerine d« şahid oldum. Eski yazılarımda da bundan bshsctmişimdir: Bizde maarif, her < W ğişen vekilin şahsî kanaatine gcre altı üstüne gelecek derecede tebeddülâta maruz kalmış bir taühsiz müessesedir. Vaktile Isviçredcn getirtihniş olan bir profesörden başka «ihtısas» tavsiyesi görmediği için tamamen şahsî heve&Ierle değişip durmuş olan bu müesscse mensublarına da her gelen vekite, selefininkinden ayn bir prograaı hazırladıklan için sitemler etmişimdir. Ama bu bir gerçekfir. Görüyoruz ki hâdiseler ter mize uymuyor. Bunun için her şey den evvel maarifin kurmayı mcsabesinde olan Talim, Terbiye daiıesini takviye ebneli ve ona tam bir muhtariyet vermelidir. Oradan çeç meden de maarifte hiç bir esash karar almamak gerektir. Ha!bu!d bu yılbaşıuda Beden Terbiyesinde guya istişare heyetine hazırlattıklan bir kanun tasarısına Yııks?k Beden Terbiyesi Enstitüsünü de ilhak etmeyi teklif ettilerdi. O zaman bu tasannm ve bu fikrin Talim, Terbiye dairesinden geçmemiş olduğunu öğrendimdi. Yani maarif işleri iyi kötü yalnız Maarif Vekilinin iki dudağı arasında olmak en sakat yoldur. Her şeydcn evvel bunu ortadan kaldırmak lâzımc'T. Emirle çocuk geçirme vc>a döadürme keyfiyeti ise artık maalesef bir çocuk oyuncağı haline gelmiştir. Daha geçenlerde istanbul R3dyosuna spiker almak için yapılıuış olan bir imtihanda lise mezunları şöyle dursun yüksek tahsil yapmış olanlann içinden bile kusurs>ız türkçe bilene pek az tesadüf edilmiş. Bu kabahat kimindir, bilnıem; ama bu bir hakikattir. Binaenaleyh maarifte ciddî ve mutaassıb bir tahsil prensipinin ve bir âdıl imtihan sisteminin kurulmasını bu mem leket evlâdının ve onlann e'in^ bırakacağımız memîeketin istikbali namına pek lüzumlu ve hayırlı telâkki ebnekteyim. Maarifteki istîkrarsızhk Baştarafı I ınct sahifede altına çağınlanların sayısı 250.000 i geçmektedir. Diğer taraftan Amerikan donanma ve hava kuvvetleri de gönüllü toplama faaliyetierini artbrmışlardır. Muhabirlerin bildirdiklerine göre hem donanma ve hem de hava birlikleri şimdiye kadar müracaat eden gönüllü sayısını az bulmaktadırlarİngilterede tank imalâh artıyor Londra 14 (A P.) İnailtere Harbiye Nazırı John Strachey en kısa bir zaman içinde İngilterede tank imalâtının iki misli artacağını suyîemiştir. Avam Kamarasının bugünkü topkr''tnda «te alan John Strachpv, İngilterı*de imal eiilmekte olan 50 tonluk tanklann Sovyetlerin ellerinde bulunan bütün tanklardan üstün olduğunu açıklamışür. Nakil ve tayinler Ankara 14 (ANKA) Ekonomi ve Ticaret Bakanlığında açık olan 80 lira maaşlı Konjonktür ve Yayın Müdür Yardımcılığına İstanbul İktisad İşleri Müdürü Naim Öktem, münhal bulunan 100 lira aylıklı İstanbul Telefon Başmüdürlüğüne Seyhan Bölge Başmüdürü Necabed din Çakıt tayin edilmişlerdir. Ayrı ca İşletmeler Bakanlığı Etüd ve 'lân Kurulu Başkanlığında açık bu lunan üyeliğe Çalısma Bakanlığı Araştırma Kurulu Başkanhğı üyesi İbrahim Hakkı Yeniayın naklen tayini tensib edilmiştir. Bu tayin ve nakiller bugünkü Resmî Gazetenesredilmiştir. Batı Almanyaya ödünç para veriliyor Paris 14 (Reuter) Marshall plânı Avrupa teşkilâtı idare komitesi bugün burada yapüğı toplantıda Avrupa tediye birliğinin Baü Almanyaya 120 milyon dolarlık hususî bir ödünc verilmesi hususunda yaptığı tavsiyeyi «prensip itibarile» îabul etmiştir. bir gündü. Sabah yağmur serpele Ben bunlan düşünüyordum ve Sumifti. Hava çam, toprak kokuyor zan sessiz yününü örüyordu. Kodu. Son yağmurlarla taşan havu nuşmuyordu. Fakat konuşmak iazun suyu bulanıkb. Nilüferler çok tiyordu. Kaşlanndan, gözlerinden, tan sararmış, kuru yapraklar ve sinirle kımıldayan bacaklanndan, dallar suyun yüzünü doldurmay, durmadan karışıp düğümlenen yübaşlamıştı. Suzan iskemlesini bü nünden belliydi konuşmak istediği. yük çam ağacının altına, benden Cesaret edemiyordu, Yahud nerebiraz uzağa çekmiştl. Yüzü, boynu, den başlayacağına, nasıl söylemesi çıplak bacaklan gölgede olduğun lâzım geldiğine kara veremiyordu dan çok daha esmer görünüyordu. henüz.... Kırmızı dudaklan söyleyeceği sözDcimiz de ne gülünç ve ne korIgri tutmak ister gibi hafif kabar kunçtuk! mış, kaşlan düşünce ile çatılmıştı. Onun sabah işe gitmemek İçin Saçlannı biraz evvel yıkamıştı. Şim uydurduğu baş ağnsının bir badi ensesine, boynuna dolanarak haneden başka bir şey olmadığını nemli nemli parhyorlardı. nereden bileceğim! Evde kalmak, Ben havuzun yanında oturuyor benimle konuşmak için uyduruldum, tekerlekli kötürüm koltuğun muş küçük bir yalan; Fatma hada. İçimde müthiş bir sıkıntı vardı. Jamla Fatoşu evi temizletmeye gön Onunla evde yalmzdık ve bu canı dermeyi de o düşünmüstü, hem de mı sıkıyordu. Fatoşla Fatma halam sabah birdenbire.. Bu da başka hir sabah erkenden İstanbula inmişler, bahaneydi, yalnız kalabihnemiz, ilk kaba temizliği yapmaya, eve benimle rahatça 4stediği gibi kogitmişlerdi. Yazın bittiğini, tekrar nuşabilmek için onlan uzaklaşoro büyük eski konağa döneceğimizi mıştı! bilmek keder ve endişemi arttırıAllahım nasıl olur bu! Orada, yordu. Neden gitmiyoruz? diye havuzun başında dışarıdan görendüşünüyordum, neden hemen yola ler için, o başı el işine eğilmiş, saçıkmıyoruz? Fakat evde İsviçre kat kızkardeşine sabırla refakat bahsi edilmez olmuştu. Nedim su eden müşfik, sakin bir abladan ve suyordu. Bense sormaya cesaret ben arabasında uyuklıyan endişeli, edemiyordum. Eğer Suzanın dediği çaresiz, zavallı bir hastadan başka ;ibi bu yolculuk işini temelinden neydik? Halbuki!.. sarsarsa, eğer benim için kalkıp Hafif bir hışırtı, sessizce yaklagitmekle hata ediyorsa? Fakat isti şan ayak sesleri . Doktor Darbley yordum, tâ içimden, onunla bera karşımda duruyor. Mavi gözleri ber kalkıp gıtmek, uzaklaşmak, hayretle parlıyar?k bana bakıyor. Suzaaa rağmen kajm kurtu|mâk! Ne o doktor djnlemek istemiyor musunuz? Konuşmuyorsunuz ki Madam Erdal! Oyleyse... Öyleyse düşünüyordum doktor, söylemekten korktuğum için düşünüyordum! Madam Erdal, öyle şeyler vardır ki anlatıldıklan anda ehemmiyetlerini kaybediverirler, arbk bize korku vermez olurlar. Halbuki içimizde sakladıklarımız kafamızın karanlığında büyür büsrür daha korkunç bir mana alır, bütün mevcudiyetimize hâkim olurlar. Hem siz göriiyorum çok heyecanlısınız, bir sigara vereyim mi? Tabakasını çıkanyor, cevab vermeme meydan bırakmsdan bir sigara alarak dudaklanmın arasına iliştiriyor, sonra eğilip çakmağını yakıyor. Kendine de bir sigara alarak bu sefer iskemlesini çekip karşuna, yakuuma oturuyor. Başı ile pencereyi işaret ediyor. Hava gittikçe karanyor, yağrnur tekrar başladı. Sıkmblı bir gün. Size bu da tesir ediyor belki Madam Erdal. Fakat mademki başladuıız devam etmelisiniz, böylece başlamı§, içinizi yıkan fenalıktan daha çabuk kurtulmuş olursunuz. Bfr daha, tekrar, aynı sıkmtılı bahse dönmemiş oluruz fena mı? Gulümsüyor, cesaret vermek Ister gibi uzanıp yavaşça elimi okşuyor ve sigarasını rahat rahat içerek başlamamı bekler gibi dikketle yüzüme bakıvor. Bu adamdan ko^ui'orujp, 8aştarafı 1 inci sahıiede mer Inonü hakkında açılan âmme davasına bugün saat 10 da şehrımi? 2 nci Ağırceza mahkemesinde başlanacaktır. Duruşmanm intizam ve selâmeti bakımından ağırceza salonunun istiabı nisbetinde içeriye :ere daha muhakeme edilmiş ve dinleyici almacaktır. Bu hususta kâfi delil bulunmadığı» iddiasıle savcılık, lâzım gelen idari tedbirleeraet ettirilmistir. ri almıştır. Fakat Grande bu hüküm üzerine de memnun olmamış ve mahke Bruce NVoodcockt unvanım meye müracaat ile «tamamen suçkaybetti suz olduğuna» karar verilmesini is:emiştir. Bunun üzerine savcılık da Londra 14 (B3.C.) Bu akşam : larekete geçmiş ve Verando davası yapılan bir karşılaşmada Inf, liz ağır sıklet boks şampiyonu Bruce îtrafında verilen hükümlerin hâdielere uymadığını ileri sürerek V/oodcockt unvanım kaybetmiştir. yargılamanın iadesini istemiştir. Güney İngiltereden Jack Gardner Bunun üzerine maktulün avukatı V/oodcockt'u 11 inci raundda yenecesedin yeniden muayene edilebil rek ingilterenin yeni sğır sıklet mesi için davanın tfhirini istemiş boks şampiyonu olmuştur. Yeni tir. Maktulün avukatı cesed üze şampiyon 24 yaşuıdadır. rinde yapılan tetkikatın sona erdiRomada grev ğini bildirmistir. Roma 14 (a.a.) (Reuter) MilMuhakeme yann başlayacaktır. yonlarca Italyan, bugün işlerine yaya gitmişlerdir. Filhakika, Roma ulaştırma işçileri, ücretlerinin arttinlması maksadile pazar gününden itibaren grev ilân etmiş bulunan Italyan otobüs işçüerile tesanüdlerini belirtmek için geceyansından itibaren 16 saatlik grev yap maya karar vermişlerdir. Komünist, hıristiyan demokrat ve sosyalist olmak üzere Ttalyadaki başlıca üç sendika teşkilâtı ulaştırma işçilerinin grevini desteklemektedir. Ömer İnönii davası Truman'ın özel Müşaviri Gordon Gray çekildi de zaman zaman çok korkuyorum! Ruhuma doğru eğılen elindeki ışığı derinlerde karanlık bir yerlere doğ ru sallaya sallaya dolaştırarak istediğini bulmaya çahşan bir sihirbaz hali var onda. Bazan kaçınmak, sakınmak, kendimi gizlemek için ne yapacağımı şaşınyonım. Konuşmamak istıyorum. Dudaklanmı sıkı sıkı kapamak ve susmak, yapacağım en doğru ,en iyi şey budur. Eğer yerimden kımıldamaya muktedir olsam, koşup kaçacağım. Geniş pembe yüzünde, mavi gözleri keskin bir fener gibi acayib ışıltılarla ruhumu tarayan bu merhametsiz, yabancı adamın elinden, bu yağmurlu, karanlık dağ başından, gök gürültüsünden, içinde boğulduğum karanlık odadan k,;çmak, kaçmak Washington 14 (a.a) (A.FP.): Başkan Truman, Gordon Gray'ın Beyaz Saray Özel Müşavirlik vazifesinden istifasını bugün kabul etmiştir. Gordon Gray, pek yakında North Carolina Üniversitesi Rektörlüğü vazifesini deruhde edecektir. B. FELEK Miras için babasını öldüren evlâd Yazan: PERİDE CELAL İşte göriiyorum, onun oturduğu yerde, hattâ onun beyaz gömleği içinde Suzan kırmızı ağzı, ateşten gözlerile bana bakıyor. Suzan orada, Suzan karşunda! Deliriyor muyum ben? Şakaklanm ne fena zonkluyor, başım nasıl ağırlaşü, bir hareket yapabilsem, bir kelime söylesem! Büyük bir kuvveüe âdeta güçlükle kekeliyorum: Suzan konuştu diyorum size doktor! Şükrolsun! Karşımdaki beyaz hayal kımıldadı, doktor Darbley'in mavi gözleri karanlıkta parladı. Suzanın hayali karşımdan silinip kayboluverdi. Ne budalalık! Herkeste onu görmeye başlıyorum arbk! İşte doktor Darbley yerinden kalktı, pencereye doğru gidiyor, perdeleri aralayarak sırtını hafifçe bana dönüp orada hareketsiz kalıyor. Sesini duyoyorum: Şimdi şu müthiş hldiseyi anlatm bakalım. Ama fazla heyecanlanmadan. Bana bakmaym, odada kendinize labyormuşsunuz gibi anlabn, Ben sizi dinliyorum. Suzan tekrar karşımda, Suzan, açı lan perdeden sızan aydınlığın ortasında. Hem de o günkü beyaz keten elbisesi, kırmızı yün ceketi ile. Bakışlan kararlı, pervasız ve karanlık. Dudaklannm kenannda yüzüne birdenbire olgun, yaşlı bir kadının yüzü gibi acı, yıpranmış bir mana veren iki derin çizgi, dimdik, pervasız duruyor. Fenalık ve şeytanet dolu! Tekrar Darbley'in sesi: Konuşunuz Madam Erdal, konuşunuz, dinliyorum... Şezlonga yapışmış gibi, yumruklarım sıkılmış, gözlerim karşımdaki hayale dikilmiş, kıpırdayamıyorum, dudaklarımı oynatmaktan âcizim. Evet beyaz elbisesini, kırmızı ceketini giymişti. Yün örüyordu, kendine yeni bir ceket. Hattâ ceketi bile hatırlıyorum. Kahverengi, yesille karışık, güzel bır ömekti. «Kış için,» diye, başlamıştı. Havuzun basındaydık. Sonbaharnadu: tesadui edılen taüı, Izmir 14 (T.H.A.) Şehrimizde esrarengiz bir cinayet meydana çıkanhnış bulunmaktadır. Bir kaç hafta e\'el İnciraltmda 75 yaşlarında bir ihtiyara aid biı cesed bulunmuştu. Uzun araştırmalardan sonra cesedin hüviyeti Turgudlu Hastalık Sigortası Kanunu tesbit edilmiş ve bununElibola aid zenginlerinden Mehmed Ankara 14 (Telefonla) Hastalık olduğu anlaşılmıştır. sigortası kanununun önümüzdeki Savcılık cina f t ihtimali üzeruv» marttan itibaren yürürlüğe gireceği ; durunca Mem^d Eübolun oğanlaşılmaktadır. Kanunun nereler lu Haydar ve bizmetçisi Ibrahiro de, nasıl tatbik edileceği Bakanlar tarafından tedavi ettirilmek üzera Kurulunca kararlaştmlacaktır. Izmire getirildişi ve İnciraltmda Gülhane Parkında scygun öldürüldüğü neticesine varmıştır. Haydar ,bu cinayeti mirasa konculuk yapan iki genc mak üzere anasının teşvıkile yaptığınl itiraf etmiştir. yakalandı Maktul Mehmed Ehbolun kansı, Bir müddettenberi Gülhane Parkında bir çok kimselerin önüne çı oğlu ve hizmetçisi tevkif edilmişOna anlatmam lâzım, biliyorum. karak soygun'iuluk japmak suretıle lerdir. Bu bize, Suzanla bana aid bir şey, para ve eşyalannı çalan bir şebeke Fin hükumeti istifa etti ikimizin arasında bir kavga, müca nihayet dün polis tarafından yakaHelsinki 14 (a a.) (Afp) Findele bu... Bir yabancıyı alâkadar lanmışbr. Yapılan tahkikatta Nuslandiya Muhafazakâr Partisi Keketmez. Hem aile sırlan uluorta söy ret Cihanyandı ve Abdullah adında konsn hükumetine ademi itimad lenir mi? Hess'le evlendiğimiz za 1820 yaşlarında bu iki şahsın son beyan etmiş ve briylece hukumst man ona bile anlatmıyacağım. Bu defa bir ay önce Gülhane Parkında buhranının doğmasına yol açmıştır. ağır sır ölünceye kadar kalbimde gezinmekte olan Tekirdağlı Fehmi adında bir genci bıçak ve tabanca kapalı kalmalı, oradan dışan EIZME V L Î D mamalı. Onu yalnız biz biliyoruz, ile tehdid edip üzerindeki 300 lira Merhum SiverekM Osman Hulusi Paile yeni elbiselerini alıp bunun yeSuzan ve ben, hayn* söylenmez, bir şsnın Hlcazda vefat eden buyuk keri» üçüncü şahsa anlablmaz, meşhur rine kendi eski elbiselerini vererek mesi kaçtıklan öğrenilmiştir. bir doktor bile olsa... EMİNE HANIMEFENDİNİN Biri ecnebi bir lise, diğeri de orta Sizi dinliyorum Madam Erdal. okul mezunu olan her iki genc dün ruhuna 17/11/950 cuma gunü ogl» nı^ Sesi kuvvetli, hâkim, âdeta emmazını müteakıb Goztepe Camiinds sorgularında suçlannı itiraf etmiş okunacak Mevlidi Şertfc arzu edenleıln rediyor. , ler ve derhal savcılığma teslim ohm. testlfleri rica olunur. " ~^. Arkası vat. muslardır,