Katalog

DÜNYA YÜZÜNDE TARİH YARATAN SİMALAR Buyuk ve kahraman sahsıyetlerın hayatlarıle muvaffakıyetlerım tarıh bakımından ırceleyen yegâne eser. Bu kıtab Vaşınglon ve Londra kütubhanelerınde \er almıs ve demokraük memleketlerde un salmış uzun tetkık mahsulu kıymeth bır tarıhtır Fıat 6 hradır Satış yerlerı Babıâlide IKBAL ve TAN; Bejoğlunda HAŞET, SARAY ve KOPRU Kılabevleri. Amerikada Seçimi Truman Kazandı V. J 25 ıncı yıl Sayı: 8702 umhuri Telgraf ve melctub adresi: Cumhuriyet, İstanbu! Posta kuturu Istanbul No 246 Telefonlar. Umumî Santral Numarası: 24J98. Yaa Işleri. 24299 Matbaa: 24290 r Ressam SALTH'in hanrladıip KahrfiESnTürk Mecmuası , Vash Rıza. Nıyazı Ahmcd, yazı ve ı esımlerıle daha ve hatıraları ıhtıva eden uanın 2 ncı sayısı FEN ÇIZGILER zengın bır sekılde KURUCUSUîYONUS NADÎ Perşembe 4 Kasım 1943 PAK*PAKINDA ÇIK1YOR. Truman'm zaferile infirad siyaseti kat'l bir hezimete uğradı Bir benzetis Netice tam bir sürpriz oldu 32 senedenberi Amerikada bu kadar sıkı. bu kadar yaman bir seçim görülmemişti Seçimleri kazanan Cumhur Başkanı Truman la muavini Barkley arbden once Fransada bır NewYoık 3 (Radyo) Bsskan TnıAction Française kuruluşu. man Amerıkoda v a p ^ n =on seçım ??bunun da aynı adı taşıian \ asim kazanarak dort yıl daha Bu!eık bir gazetesı vardı. Kralcıların lideü Amerıkanın başında bulunmak, Amerımeşhur Charles Maurras ve arkadaşi kanın siyasetını ıdare etrr.ek ha'<kını katanınmı.ş edib Leon Daudet, bu ga zanmıştır Mr Truman hasmı olan Cumzetede tanrının gıınu hukumete ça hurıyetçı Mister De»ev\e karşı bu zatarlar. hukumeti tutan ve tutnman ferı elde etmekle kaimamı», bundan başlica partilere durmadan \e başka partısı, Amerıka Kongresınde de kazanmıs bulunmaktadıı riştirirlerdi. Ama neler demezlerdi. ekşerıyetı Bu suıetle Amerikada ıcra kudretı ıle Falan bakan hırsız. filân başkan natc>rı kudretı arasmd,, tam ah°nk kur^.lmussuz. şu partinin lideri rezil. ote muştur kininki kepaze \esaire... Hele Leon Tahnunlerin fcskınde zafer Daudet bu kufur edebiyatında âdcta Netice butun tahjnınlerm fevkınde ıdı Fransanın ustadı sa>ılı\ordu. Isnadlanna bir takım teşbihler. istiareler Çunku umumiyet e sanıldığıns gorf Cumhurıvetçılerın tahhı açıktı ve bu dekanştınr, bizim nevzen Tevfigi hafa muhakkak kazanacaUardı Halbuki tırlatan hicviye şeklinde makaleler boyle olmadı Mister Trumanın dogrukaralardı. dan doğruya halk ıle temas ederek heBütün bu gurultulere raçmen Ac meseîevı apaçık anlatma ı ıktıdar mc\ Sa 3, Su. 2 de tion Française'in tiraiı ne ise o kalmakta devam eder. Kralcı liderlerin etrahna toplanan kalabalık da biı avuç â\âreden bteje geçemezdi. Asil tuhah. her gün haklarında sutun dolusu çirkin tarizler basılan si>a«i şahsijetlerden hiç biıi Maurras'ı \e\a Daudet'yi dava etmeğc kalkmazdı, Tenezzül mü etmezlerdi? Yoksa mahkemelik olurlarsa ateşli kralcılaruı beş on franklık manevî tazminat cezasından yılmıyarak büsbütün azıtacaklarından mı korkarlardı? Nedense bu bajlara dil ıızatılmazdı Fakat onlar da bmurleri boyunea yırtınıp dıırmaktan usanmadıkları halde kendi dar çerçeveleri içüıden kurtulamazlar, birer hmaıhane kaçkııu gibi, kimsenin aldınş etnıediği küfurlerini savurup o> alanırlardı. Hiç bir politikacı .hiç bir parti yazarı çıkıp da Maurras'ı >ahud Daudet'yi adam yeriııe koyarak ona bir cevab ver* Londra 3 ( B B C ) Washıngton mezdi. Halbuki politika dışında bun muhabırımız Mr Trumar.'ın seçımı kalann her ikisi de değetli kimseleHi zanması netıcesınde. Amerikada ıstıkMaurras iyi bir tarihçi idi. Daudet rarın artacağını Marshall plânınm tatAmfrıkayı ise miıkâfat kazanan romanlar >az bıkma devam edıleceğıni, mış, ilgi toplajan etııdler \a>ınla harıcde temsıl eden sefırlerın vazıfelerı .mıştı. Ne denir? Politıka onlara >âr ba=:ında kalacaklarını anlatüktan sonra artık mfırad ve ınzna sıjasetinin 'amaolmuvordu. Bu sanatta >aja kaldıkmıle ıflâs etmış olduğunu bıldını.or. lannı anla> amıj orlar, sureklerini Seçimin Birleşmiş Milletlerin burkan hırsı jenip de bir koşe\e çecalışmalanna tesiri kilemij orlardı. Londra 3 (B.B C) Bırleşmış Mıl• Bizde de Maurraslar ve Daudefler vardır, diyemiyeceğim. Uç yıllık demokrasi tecrübelerimiz sırasında onlar kadar yakası açılmanus kufurlerle < rtaya çıkan kabadayılara heniız! rastlamadık. Fakat ni^etlerile değilse bile. söz ve hareketlerile iki Fransu ustadııu hatırlatan, zaman zaman onlara vaklaşan istidadlar bizde de eksik değil. Ne yaparsınız insanhk bu! Karakterler ne kadar uynşmasa da dünyanın her yerinde birbirini az çok andıran ferdler bulunuyor. H<»le sosyal bunyelere şekil veren prensipler aynı olursa. başka baska topluluklarda ajnı tesirlerin gomlmesi de tabiidir. Demokrasi esaslan bizde i>ice yerlestiği zaman Action Fran«aisee mmazi hareketîerin bıırada da belirmesi. Maurras \e Daudet tipinde şahsiyetlerin aramuda bov gos1 termesi neden munıkun olmasın"11 Dikkat edeceğimiz nokta, bu gibi j a rı delişmen. >arı patolojik tezahurler karşısında cemijetin tepkisidir. Antidemokratik ulkuler pesinde kosarken ağzına geleni sojlejen. çok tlefa abuk sabuk lâf eden, irtica basreti içinde >anıp tutuşan adamlara halkımız kulak kabartı.vor mu" >oksa her ileri demokraside olduğu gibi b'inları musamahaiı bir <rulumseme ile oksadıktan sonıa onui7 sılkip geçivor mu? Demokratlar Meclis^Ayan ve Valiliklerde de ekseriyeti aldı Marshall istîfa ediyor Amerika Dış Işleri Bakanı 20 ocakta çekilecek Scçımlerı ka\beden De»e> Pans 3 ( A P J Amerıkan temsücı hevetıne mensub jetkılı bır şahii /et. Dış Işleıı Bakanı George Maıshall'ın secımlerın netıcesı ne olursa olsun, 20 oc?kta ıstıfa edeceğını açıklamıştu Bu açıUamayı mvıteakıb aazetpcüer Arkası Sa 3. Su 4 te C. H. P. içinde son gunlerdeki faaliyet înönünün Mümtaz Ökmenden başka Receb Pekerle de görüştüğü açıklanıyor Şimdi Ankarada merak edilen mesele Hasan Saka kabinesinin çekilip çeldlmiyeceğidir Ankara, 3 (Telefonla) Iktıdar partısının kulıs aralannda 56 aydanberı devam eden hummalı faalıyetın, Meclıs Başkanlığmda >apılan degışıklıkle ılk meyvaları derlendığme daır açıklamamız, bugun bıl« Sa 3, Su. 5 te Kat'î netice dünyada derin akisler yarattı Amerikadan İlk tefsirler: Avrııpamn içitı yardıma devam kalkınması edilecek 30 milyon dolar borc aldık Çın talebelerînın Şanghay sokaklarında yaptıkları komunist alejhtarı nuroa\iş Önümüzdeki yıllarda dünya için kat'î Borç, % 2,5 faizle 35 kararlar verilmesi bekleniyor senede ödenecek letler Asamblesı Amerikada yapılan seçımler dola\ısile murıım kararlar vermekten kaçmıvorlardı Cumhunvetçıler kazanmış olsalardı Asamble eeletek ccak avına kadar avnı durumu muhafsza edecek ve ocakta yenı Cumhur Başkanmın Bejaz Sarava gelerek duruma hâkım olmasmı beklıyecektı «Amerika gazetclerine bir daha inanmı> acağun» Parıs 3 (B B.C ) Guvenhk Konse Arkası Sa 3, Su. 5 te NewYork. 3 (R t Iktısadî İşbırlığı Idaresı ve EmportExport Bank tarafından mu^tereken bıldırıldıgıne gore Turkıveye 30 milyon dolar borc verılmıştır. Bu, Turkıyenın Avrupa kalkınma programına Arkası Sa 3, Su. 6 da Çinde Komünistler süratle ilerliyorlar Milli hiiknmet istifa ctti, dnraaı son derece vahim görünfiyor Tren fiaciası hakkında resım izahat Ulaştırma Bakanı, kazadan hiç kimsenin mesul olmadığını bildirdi Amerikan malzemesi gazetecilere gösterildi Eskişehir ve İzmîr hava alanlarindaki iaaliyetlere dair arkadasımızın intıbaları Londra 3 (B B C ) Çmde durum Hao'nun mevkılerıni muhafaza İçin kentamamıle vahim bır şekil almıştır Soi düerine yaptığı teklifı kabul etmemışkomunist zaferleri uzerıne kabıne istıfa lerdır Sımdı bır kabme buhranımn da ettruşnr Bakanlar. Basbakan Von Veu Arkası Sa. 3. Su. 4 te Finlândiyada komünistler ihtilâl hazırlıyorlar Kalamışta bir genc 7 kasımdaki teşebbtise hazırlık oiarak işçiler greve davet edildi Kasım Gülek Ankara 3 (a.a.) Ulaştırma Baknnı Katil Mehmed Aü Kasım Gülek, demiryollarında vukua gelen müessif kaza hakkında basına Stockholm 3 (a a ) (nafen) Fınlan kozlarını kullanmağa karar vermışler aşağıdakı beyanatta bulunmuştur dıya komunıstleri en geç 7 kasım teri dir. Bu grevın sıyasî mahıyetı aşıkâıdır « Butun vatandaşlan, bilhassa dehınde hukumeü devırmek ıçin bır leZıra, bu hususta yavınlanan bevanna mıryolu camıasını bü>nık acı içmde bışebbuste bulunacaklardır. Komünistler Sa 3, Su. 6 da Arkası Sa. 3, Sü. 7 de o zaman Başbakan Fagerholm"un ve hukumet uvelerinin iç durumun vahameti dolayısıle istifa etrnek mecburıvetınde kalacaklarını ileri surmektedırMaktulün annesi, dün Adliye ler. Komunistler başlica sılâh olarak greve başvuracaklardır Porselen sanakoridorunda bayıldı viınde çalışan işçılerin grevı sekiz gundenberı devam etmektedir. KomünistEv\ elkı gece Kalamışta kanlı b.r ler nakliyat işçilerınin de cumartesi cınayet olmuş ve bır şofor, on gün gunu greve başlamalannı emrederek evvel kendısını doven bır gencı tabanca ıle vurarak oldurmuştuı. Yaptığımız tahkıkata gore, hadısenın ıçvuzu ve cereyan tarzı şudur. Kızıltoprak cıvarında Çıftena/uzlar caddesınde 7/1 numaralı evde oturan ve Kızıltoprak eczanesinın sahıbı bulunan Fadıl Kural admda 25 j aşFenerbahçe Galatasaray larında bır genc, bundan on gun ev\ el bır gece varısı yanındakı ıkı ar maçını 25 bin spor meraklısı kadaşı ıle bırlıkte Kadıkoy meyseyredebilecek danında bekhven şofdr Mehmed Ali Üç yıllık tecrubelerimizi «ozonüno Tektaşı dovmuştür. İddiaya göre buInonu stadının 15,000 kışılık olduğu ve getirirsek, bu bakımdan Türk halkıGazetecilere, Eskişehirde uçak topları hakkında izahat verilirken na sebeb, Mehmed Alınm yanında bu yuzden maç bıletlerının daıma karanın büyük bir olgunluk seviyesine Cevad Fehm. Ba'jkutun son e^erı ol<.n k b edılmı» ve sık sık alkışlanmibtır Izmır 3 (Aıkadaşımız Ferdı Oner bıl bıı fıkır edınmeleıı maksadıle Ameııkan bır kadın bulunduğunu zannetme borsaj'a intıkal ettiğı malumdur. Hem yükseldiğini kabul etmcmek güçtür dırıvor 1 Istanbul gazetecıleıinın Haberler Burosu tarafından tertıVenen lerı ve bu kadım almak ıstemeleridır bunu onlercek hem de maçları. spor •Pa>dos. pıye^inm temsıhne Sehır Tı Basta Vasfi Rıza olmak uzere «Paydos> 1933 te on Mİda on bes miljon genc Tuık \e Amerıkan personellerı tara seyahat programına gore, bu?un saat Sonradan, otomobılde kadın zannet •merakhlarmm daha feıah seyredebıl >atıo>u komsdı kısmında dan gece baç ta vanfe aimı? olan sanjtkârUr roüe\\DiK N\DI fından kullanılan hangarlardakı vardım 8 de Yeşılkojden kalkan bır Amenkan tıklerı şahsın şofor muavini olduğunu melerı maksadıle stadyomun 2425 bın lanılmıştır Eser. salonu dolduran sey r rmı boşarı ıle oynamışlardır. Resım^ Arkası Sa. 4, Sü. 7 <U Arkası Sa. 4, Sü. 2 de Arktm Sa. 4, Sü. 7 de eılcr tarafından buvük bır alâka ile ta tenısilaen bir sanneyı gostermektedir. m Arkası Sa. 3, Su. 4 tc talun ve terbıye malzemelerı hakkında f Komedi Tiyatrosunda "Paydos,, I Ifiöıtü stadt gemşletiliyor