Katalog

CUMHURIYET 7 Mart Î941 Denizcilik ; Bahisleri j J a I ( Şehlr ve Memleket Haberleri ) >s Sümbülefendi cınayetinin mahiyeti henüz anlaşılamadı ingilterenin yeni harb gemileri Donanma harbdeki zayiatına rağmen 1939 dakinden çok daha kuvvetli hale gelmiştir Geçenlerde, bu sütunlarda, İngiliz donanmasına 19401 1 sonu ile bu sene başııida iltihak eden ve gene 1941 içinde iltihakı mukarrer olan yeni İngiliz harb gemileri hakkmda bazı tafsilât vermiştik. Londradan verilen ve dünkü gazetelerde çıkan malumat, o yazımızdaki tahminleri teyid etmektedir. Memleketleri geçen hazirandanberi hemen her gun Alman hava kuvvetleri tarafmdan bombalandığı halde, İngilizler 5 zırhlı, 4 tayyare gemisi, 5 büyük hafif kruvazör, 10 küçük hafif kruvazör, bir çok yeni muhrib ve bir hayli denizaltı gemisi ile azim miktarda yardımcı gemi yapmağa muvaffak olmuşlardır. Demek ki Alman resmî harb tebliğlerinin, Ingilteredeki askerl hedefleri dövdük yolnndaki iddiaları doğru değildir. Alman tayyareleri, ya Londra şehremaneti gibi binaları asker! hedef addediyorlar; yahud da tersaneler gibi hakiki askerî hedeflere yaklaşmak imkâmnı bulamıyorlar. Filvaki yalnız Londranın ve İngilterenin değil; dünyanın mall merkezi olan City'yi askerî hedef diye bombalayan Almanların 35 bin tonluk zırhhların yapıldığı ucsuz bucaksız gemi inşaat tezgâh ve fabrikalarını dövmeyişlerinin başka manası olamez Islahat yapmak işlerine gelmemiş Tevkıfane mudurunu tehdid eden katiller mahkemeye verildi Yeni ehmett çeşnisi haztrlandı NALINA İHEM MIHINA! I Abidin Yazan: Fairfield şirketimr Glascow tezgâhlannda inşasına başlanmış, 1940 ta de^^^^^ indirilmistir. Bu sene sonunda bitmesi icab ediyordu. Fakat Londradan verilen son haberlere göre gelecek sene bitecektir. 2 İndefaligable tayyare gemisi: 1939 40 programına dahildir. 1939 iıaziranmda Brown müessesesinin Clydbank'taki tezgâhlannda inşasına başlanmış, 1940 ta denize indirilmistir. 1942 de bitmesi mukarrerdir. Bu iki geminin evsafı şöyledir 23 000 ton; 222 buçuk metre uzunluk, 29,20 metre en, çektiği su 6,80; makineleri, 140.000 beygir kuvveti, sür'ati en az 32 mil; mürettebat 1,600 kişi; 16 tane 114 lük hava defi topu, bir çok 40 lık hafif hava defi topu ve makinelitüfek, 50 kadar tayyare taşıyacaklardır. Bu gemiler İllustrious tipindedirier, fakat onlardan daha seri ve daha iyi muhafazah olacaklardır. Son harb tecrübelerinden istifade edilerek daha mükemmel yapılacaklan şüphesizdir. Daver On gün kadar evvel Kocamustapaşada Sümbülefendi caddesi karşısındaki bostanda Talât isminde bir bahçıvanın başı balta ile kesilmek suretile islenen feci cinayetin faili henüz tespit edüememiştir. Polisin ilk günlerdeki tahkikatı esaslı İstanbul Tevkifanesi müdürlüğü bir netice vermemiş, her ihtimale karşı yapılan maktulü yakından tanıyanların ne tayin olunan Hüsnünün, burada sorgusu da bu cinayeti aydınlatacak ve ıslahat yapmak istemesi, mevkuf ve j yahud esaslı bir ipucu verecek mahiyet mahkumlardan bazılarının hoşu«geldiğin te görülmemiştir. Maamafih, devamh ve na gitmemiştir. Bunlar, sıkı tahkikat neticesinde zabıta, son yere git, yoksa..» diye, öldürmekten günlerde yeniden bazı mühim ipuçlan bahsederek, tehdid savurmuşlardır. Bu sebeble katillerden 9 kişi mahkeyakalamıştır. meye verilmiştir. Bunlar 30 ar sene Zabıta, bu dört tarafı meçhul feci ağır hapse mahkum Mansur Güncinayeti meydana çıkarabilmek için tedüzle Kemal Karaoğlan, 10 seneye min ettiği ipuçlarını, tahkikatı müşkülâmahkum İbrahim Çevik ve bun ta uğratmamak için çok gizli tutmaktalardan başka Receb Şenaber, "pa dır. Muhakkak olan bir şey varsa, on sin Rüştü, Selâmi Çiçek, Rifat Çengündenberi devam etmekte olan çok sıkı ger, Himmet Gürer ve Kadirdir. tahkikat, mahiyeti ve faili bugün için karanlık olan bu vak'ayı kısa bir za Sorgularında inkâr yollu il^ manda tamamen aydınlatacaktır. vermişlerdir. Muhakemenin deva nıı, sahldlerin çağırılmasına kal mıştır. Ağırceza mahketnesi reisi vefat etti Kruvazörler: Büyiik ve küçük hafif kruvazörler hakkmda evvel ki yazımızda tafsilât vermiştik. Tekrara lüzum görmüyoruz. Bu gemilerden bu sene hizmete girenler, Fiji sınıfmdan 5, Dido sınıfından 10 gemidir. Fiji'ler 8000 tonluk, 33 mil sür'a»indedirler; 12 tane 152 lik top, 8 tane 102 lik ağır ve 8 tane 40 lık hafif hava defi topu. 6 tane 533 lük kovan, 3 tayyare taşırlar. Dido'lar ise 5450 tonlukturlar: sür'atleri 33 mildir; 10 tane 132 lik top, 8 tane 40 lık hafif hava defi topu, 6 tane 533 lük kovan ve 2 tayyare taşırlar. Almanyayı zafere ulaştırmaktan meneden ve belki de nihayet mağlub edecek olan en mühim âmil İngiliz donanmasıdır. Bu donanma ortadan kalktığı gün, İngiltere mağlub ve Almanya muzaffer olur. Bu hakikati Alman lar, herkesten iyl bilirler; eünkü 1914 18 harbinin ve mağlubiyetinin acısını hâlâ unutmamışlardır. Ellerinden gelse, İngiliz donanmasını mağlub etmek iein. bir milyon delikanlıyı feda etmekten çekinmezler. Bu, böyle olunca yeni yapılmakta olan ve sabit bulunan İngiliz harb gemilerini onları inşa eden terBaneler, tezgâhlar ve kızaklarla beraber neden imha etmiyorlar? Demek ki edemiyorlar. Sebebi her ne olursa olsun, ortada bir hakikat vardır ki o da, dünyanın en kuvvetli hava ordusuna rağmen İngiliz tersaneleri sapsağlam duruyor ve mütemadiyen yeni gemi yaparak İngiliz deniz hâkimiyetini teyid ve tarsin ediyorlar. Harbin başmda İngilizler, 1 milyon tonluk harb gemisi ve 1 buçuk rnilyon tonluk ticaret gemisi yamyorlardı. İşte, 1941 senesi sonu gelmeden ikmal edileceği bildirilen harb gemileri bunlardır. Geçenlerde çıkan bir yazımızda, bu gemiler hakkmda kâfi derecede tafsilât olduğu için, ayni şeyleri tekrara lüzum görmüyoruz. Yalnız, 1942 44 te ikmal edileceği bildirilen ve hcrüz tezgâhta bulunan en yeni gemiler hakkında malumat vereceğiz. Mtthribler ı Bugünkü deniz harbinde çok mühim bir rol oynayan yeni muhriblfr ve denizaltı gemileri hakkmda Londra haherinde tafsilât yoktur. Yalnız bueün mevcud muhrib sayısının harbin başmdakinden fazla olduğu söylenmektedir. İngilizlerin harbe girerken 183 muhribleri vardı. Şimdiye kadar verdikleri muhrib zayiatı 35 kadardır. Harb başlarken tezgâhta, 18 tanesi filotillâ lfdtri olmak üzere 26 muhribleri vardı. Bunlarm bu sene bitmeleri mukarrerdi; hepsinin bitmiş veya bitmek fizere olduğu kabul edilebilir. İngilizler 50 muhrib de Amerikalılardan almışlardır; şu halde, şimdi 224 muhribleri var demektir. Bunlara 20 kadar Holanda muhribi ve torpitobotu ile bir düzine kadar Norveç muhribi ve torpitobotunu da ilâve etmek icab eder. Hür Fransız deniz kuvvelterinin de belki bir kaç muhribi vardır. İngilizlerin, deniz yıllıklarına geçmiyen yeni muhribler vapmakta olduklarma da şüphe yoktur. Çünkü bu sınıf gemiler, her işte kullanıldıkları için, onlara çok ihtiyac vardır. *** İstanbul ikinci Ağırceza mahkemesi reisi Remzl Türeci, Cerrahpa3a hastanesindfi Irtihal etmlştir. Bir müudet evvel rahatsızlanmış, hastaneye kaldırılmış, geçirdlği ameliyattan sonra iyileşeceği umulurken, hayata gözlerini kapamıştır. Umumî Harbe ve Milli Mücadeleye ihtiyat zabiti olarak iştirak eâen Remzl Türeci, Adliye sahasmdaki faaliyetlnde, Anadolunun muhtellf vilâyet ve kazalannda hâklm, mahkeme reisi ve Adliye müfettişi olarak bulunmuştur. Bir buçuk seneden fazla bır zaman evvel, Erzu rum Ağırceza reLsliğinden terflan, yeni kurulan İstanbul ikinci Ağırceza reisllğine gelmiştlr. İtinalı çalışkanlığı, temiz ahlâkı, dürüst seciyesl ve ölçülü nezaketile, gerek Adliye muhittnde, gerek haricden kendlslni tanıyanlar arasında sevgl ve saygı uyandırmıştır. Burada bir çok mühim davaya bakmış ve bütün davalarda, mahkemesinin etrafh ve esaslı esbabı mucibeye dayanan hükümlerl, dikkat ve alâka ile karşılanmıştır. Bilhassa, olgun hâkimliğinden daha çok sene tstlfade edllebilecek bir çağda iken ölümü, Adliye için büyük bir kayıbdır Cenazesl, bugün Cerrahpaşa hastanesinden kaldırılacak, namazı, öğleyin Beyazıd camiinde kılına caktır. Ondan sonra, Merkezefendiye götürülerek oradaki metfeninde, Allahın rahmetine tevdi olunacaktır. Bazılan henüz pek küçük yaşta altı çocuk babası olan merhuma, mağfiret temenni ederken, matemli ailesine, bütün yakınlaruıa ve Adliye mensubîarına taziyetimlzi bildirlrlz. İKTISAD Lüks kaşer peyniri! Fiat Murakabe komisyonu, peynir fiatlarını tetkik ederken Tütüngümrüğünde peynir ve yağ taciri Kondropulosun elinde bulunan ka§er pey nirlerini lüks addederek 62,5 kurus. olan toptan kaşer peyniri narhm dan bu peynirleri lstisna etmi? ve bu lüks (!) peynirlerin toptan 90, perakende 110 kuruşa satılmalarma müsaade etmiştlr. Bir çok peynirciler de ellerindeki kaşer peynirlerinin lüks addedümesini lstemektedlrler. Zırhlılar: İngilizlerin tezgâhta 40 bin tonluk dört zırhlısı vardır: 1 Lion zırhlısı: 1938 39 programına dahil bulunan bu gemi, Vickers Armstrong şirketinin Newcastle on Tyne'deki (High Walker) denilen fabrikalannda yapılmaktadır. Omurgası 1 7 1939 tarihinde konulmuştur. İngilizler zırhlı tekneleri, iki, iki buçuk senede denize indirdiklerine göre, bu gemi de, bu sene sonlarına doğru denize inecektir. Esasen 1942 sonunda hizmete girmesi mukarrerdi. 2 Temeraire zırhlısı: Bu da Lion Ue ayni pragramdandır. 1 6 1939 da, yani eşinden bir ay evvel, Cammel Laird şirketinin Birkenhead'daki tezgâhlarında inşaya başlanmıştır. Hesabca Liondan bir ay evvel bitmesi lâzımdır. Bu iki zırhlı 40,000 tonlukturlar; makineleri 115 ilâ 120 bin beygir kuvvetinde ve sür'atleri en az 29 mil olacaktır; boylan 238 metre, enleri 32 metre, çektikleri su 9,2 metredir; 9 tane 406 lık ağır top ve 16 tane 132 lik hava defi topu taşıyacaklardır; bu toplar ayni zamanda geminin vasat bataryasını teşkil edecektir. Ayrıca şimdilik adedi meçhul 40 lık hafif hava defi otpu ile makinelitüfek. 1 katapült ve bir kaç tayyare taşıyacaklardır. Zırh kıtşakları 431 milimetre kalınlığında olacaktır. Harbin bütün tecrübeleriniîen instifade edüerek yapılan bu gemiierin zamammızm en mükemmel zırhlıları oşüphe yoktur. 3 N. zırhlısı: 1940 başında henüz ismi konulmamıştı. 1939 40 programma dahildir. Lion tipindedir. 1939 senesi sonlarında Brown müessesesinin Chdbank'daki tezgâhlannda yapılmaşa bîHamıştır. 4 N. zırhlısı: Bu da ötekinin esidir. Fairfield şirketinin GIaseow'daki tezîâhlarında 1939 sonunda kızağa koBu iki zırhlı da, deniz yıllıklarına göre 1942 43 te hizmete gireceklerdi. Halbuki İngiltereden gelen haberler, Lion sımfının 1943 te, isimsiz eşlerinin de 1944 te hizmete gireceklerini bildirmektedir. Bir tarafta^ büyük ve yeni tinler olması, diğer taraftan da harb dolayısile inşalan biraz teahhür edpcek demektir. Çünkü, İngilterede, bir zırhhnın ikmal edilip hİ7mete girmesi 4 yıl sürdüğüne göre, 1939 sonunda omurgaları konulan bu iki zırhlının da 1943 sene'i sonunda hizmete girmeleri icab ederdi. Bir kaç gün evvel Amerikadan geleı. bir haberde, İngilterenin Amerikaya iki zırhh vereceği, Amerikalıların da bilmukabele İngilizlere muhrib ve kruvazör verecekleri bildiriliyordu. Amerika. İngiltereye azamî 50 muhrib daha verebilirse de kruvazör veremez. ÇünBuzhanelerde ne kadar kü Amerikanm 18 ağır ve 19 hafif krupeynir var? vazörü vardır. Japonya ile bir harbe Fiat Murakabe bürosu İstanbul rutuşması muhtemel olan Amerikalılann, Japonlann 12 ağır kruvazör, 5 eski buzhanelerkıde 2941 teneke beyaz zırhh kruvazör ve 25 hafif kruvazörüne peynir, 505 çuval kaşer peyniri, 790 karşı kruvazör itibarile büyük bir üs çuval sıra malı ve 321 sandık gravtünlükleri yoktur. Hattâ hafif kruvazör yar olduğunu tespit etmiştir. bakımından daha zayıftırlar. Bu itiDünkü ihracat barla kruvazör vermeleri mümkün deDün şehrimlzden 163.000 lirahk ğildir. Amerikalıların tezgâhtaki 4 kru ihracat yapümıştır. Bu ihracat mevazörleri ancak 1942 de bitecektir. yanmda Holandaya tütün, Almaningiliz donanması, harbdeki zry'atna yaya iç fındık ve tütün, İtalyaya rağmen, 1941 de 1939 dakinden çok da balık, Amerikaya deri gönderilmiştir. ha kuvvetlidir. Şatonun sahibi kadın, o süslü bahçenin bir kösesindeki ısırgan tarlasını göstererek bana: Hayret ettiniz değil mi? dedi. Bu güzel bahçede bir tarla dolusu ısırgan, ne manasız şey. Bunun hikâyesini öğrenmek ister misiniz? Alın; şu hatıra defterinin, dört sahifesi onu anla tır. Hatıra defterinde şu satırlan oku dum: tFransız ihtilâlinin en kanlı günle rinde, ben, gene, ve belki de güzel bir kızdım. Erkek kardeşim, bütün memleketi kaplayan kan seline kapılıp sü rüklenmemek için, vaktinde davranıp yabancı bir memlekete kaçmıştı. Ecdad yadigârı şatomuzu, içindeki kıymetli hatıralarla birlikte belki kurtarırım ümidile, ben burada tek başıma oturmağa karar verdim. «Pariste kan gövdeyi götürürken, benim, bu vilâyet kösesindeki ıssız şatoda iki yaşh hizmetçi ile başbaşa geçirdiğim korkunc günler hakkmda tafsilât vermek uzun sürer. Maksadım, zaten, sırf ısırgan tarlasının hikâyesini enlatmak. •Emektar uşaklarımızdan birinin, Koven ismindeki oğlunu babam oku tup yazdırmış, adam etmişti. Koven doktor çıktı. İhtilâl koptuktan az bir zaman sonra da, onun en kanlı katiller arasında yer aldığmı işittim. «Karışıklıkların ilk günlerinde, kardeşim memleketten kaçtıktan sonra, bir gün, bu Koven şatoya gelmiş, bana karşı bir hami tavrı takınarak, beni ihtilâlin pençesine düşmekten kurta racağını söylemis, sonra, işi terbiyesizliğe ve küstahlığa dökmüştü. Kanlı gözlerinde tutuşan vahşi ihtiras pınl tılannı gördüğüm zaman, asıl maksa KUçUfc hikâye Isırgan tarlası dının ne olduğunu derhal anlamıştım. «Koven, çirkin arzusunu, yalnız bakışlarile anlatmakla iktifa etmedi, içinde, biri kadın olmak üzere, iki yaşlı hizmetkârdan başka kimse bulunmıyan şatonun tenhahğından bilistifade, üzerime ahlmağa kalkıştı. Murdar ağzın dan, köpüre köpüre fırlayan sevda kelimelerini, kolumun olanea kuvvetile kıdirdiğim şamar, tekrar onun ağzma tıkarken, bu cesareüme kendim de şaşmıştım. «Koven, o gün hiç bir şey söylemeden, yalnız, gözlerinden intikam alevleri saçarak, çekildi, gitti. Asıl hâdise, bir hafta sonra oldu. Koven, bir gün gene şatoya geldi. Gebinden bir kaç tane mektub çıkardı. Beni bu mektub larla tehdid etti. Aşkına mukabele etmez, arzusuna ram olmazsam, bu mektubları derhal ihtilâl mahkemesine vereceğini ve beni, hıyaneti vataniye ile itham etürerek kiyotine yollayacağuıı söyledi, tehdid etti. Bu mektublar, bir kaç aydanberi, memleket dışında bu lunan kardeşime yazdığım mektublardı. Kardeşim, vatan haini sayıhyordu ve kendi el yazımla bir vatan hainine yazılmış olan bu mektublar da, benim aleyhimde birer vesika teşkil ediyor du. Koven, nasıl olmuştu da bu mektubları ele geçirmişti, anlayamadım. Yalnız bildiğim bir şey varsa, bu nankör adamı, o gün, ikinci defa olarak ve ilk seferkinden daha fazla hakaretle kapı dışarı ettiğimdir, T'ivvare gemüeri: İngilterenin bu sene ikmal edilen 4 tane îllustrious tipi tayyare gemisınden baska tez^âhta bu cinsten iki geîr1"'! dsha varr^r. 1 İmplacaMe tavvaro gemisi: 193889 prograznına dahildir. 1939 subatında nlgaristanla 17 şubatta, bütün Balkanlara şamil bir ademi tecavüz ve dostluk pakü imzaladık. Bulgaristanın son hareketleri, bu anlaşmanın ruhıına muhalif ohnakla beraber, Türk hükumeti ve milleti verdiği söze sadıkür ve Bulgaristanın anlaşmaya aykın hareketleri el ile tutulur hale gelnıedikçe de bu sözüne sadakat gösterecektir. Ayni anlaşmanın 4 üncü maddesi Şehrimizde Toprak Mahsulleri Ofisi yeni şekille değirmenci ve kırmacıla umum müdür muavininin riyaseti al rın şehrin ekmek ve unu üzerindeki şöyle demektedir: tında Ofisle değirmenciler arasında cer rolleri tamamen kalkmakta ve bu işler «İfct hükumet, tarafeyn matbuaftnın, yan eden müzakereler ikmal olunmuş devletin elinde toplanmaktadır yazılannda yeniden müşahedesi işbu Ekmek nümunesi tespit edildi ve değirmenlerin kâmilen devlet hebeyannamenin meuzuunu teşkil eden Belediyenin Galatada bir fırında imal dostluk ve mütekabil itimaddan ra'dlsabına çalışmaları esasında mutabık kalınarak bu husustaki mukaveleler ettirdiği ekmekler matlub neticeyi ver hevı olacağrnı ümid etmek islerîer.» miştir. Bu ekmekler dün muhtelif kadün imza olunmuştur. Türk gazeteleri, Bulgaristan üçler Bu sabahtan itibaren bütün değir zalara gönderilerek fırınlarda yapıla paktına girip Alman ordusuna kucağını menler münhasıran Toprak Mahsulleri cak ekmeklere nümune olması lüzumu açıncıya kadar bn dostluk ve mütekaOfisi tarafmdan verilecek buğdayları bildirilmiştir. Belediye, ayni zamanda bil itimaddan ilham aldılar. Bulgar Ofis hesabına işleyeceklerdir. Bu su Ankara ve İzmirde imal edilen nümu matbuatının bize bildirilenlerinde de retle istihsal olunan unlar da doğru nelerden de getirtmiştir. Bu nümuneler ayni dostluk rüzgânnın estiğini gör dan doğruya Ofisin mah olacak ve O dün Vali Lutfi Kırdar ve Vali muavini dük. Fakat Bulgaristan, bizinıle yaptıLutfi Aksoy tarafmdan tetkik edilmiş, fis tarafmdan tevziat yapılacaktır. Buİstanbulda imal edilen ekmeğin Ankara ğı dostluk anlaşmasını, cenubu çarkî gün değirmenler francelahk un içleve İzmirde imal edilenlerden daha nefis cephesine karşı bir kalkan gibi kullaZuhulen açılan dava meğe başlayacak, ellerindeki buğday ve olduğu anlaşılmıştır. Izmir ve Ankarada narak 13 gün sonra Alman ordusuna Hayli zaman önce, bir gece, hır unlar üç, dört gün içinde satıldıktan kapılannı açtı. O zaman Türk gazetesızlık maksadile Dizdariyedeki evl sonra şehrin ekmeklik unu için buğ yapılan ekmeklerin üzerlerine parlak olması için bulama denilen un sürüldü leri, Bulgaristana karşı çok değil, bine girdiği poîis Hasan Basriyi kun daylar ayni esaslar dahilinde Ofis heğü halde İstanbul Belediyesi bunu mah raz acı lisan kullandılar. Malum ya duracı bıçağile öldürmekten maz sabına kırılacaktır. dost acı söyler. Yukandaki anlaşma hizurlu görerek menetmiştir. nun Nazım. bir müddet evvel, İsAlınan karara göre Ofisin vereceği lâfına neden böyle yaptı ? Çünkü kotanbul birincl Ağırceza mahkeme buğdaylar yüzde 15 çavdarh olacak Fiat ucuzlıyacak caman bir ecnebi ordusu, müstakil bir since ldama mahkum edilmişti. Na gene 85 randıman üzerine kırılacaktır. Yeni çeşni ekmeğin ikinci nevi addezımın, dün İstanbul ikinci asliye Fakat bunun yüzde 50 55 i francela dilerek şimdiye kadar birinci nev'in be devletin topraklarına, ber halde resmigecid yapmak için ginnez; hele bn ceza mahkemesinde, bu hırsızlık hk, mütebaki 30 35 i şehrin ekmek her çuvalından alınmakta olan 160 ku ordu, Alman ordusu gibi 1938 denberi ve cinayetten evvel, 1934 senesi ru? buğdayı koruma vergisinin 100 ku Avusturya, Çekoslovakya, Polonya, lik ununa ayrılacaktır. martmın onuncu gecesi, Emine isVerilen diğer mühim bir karar da ruşa indirilmesi Maliye Vekâletince de Norveç, Danimarka, Holanda, Belçika, minde bir kadmm evine girip sanToprak Mahsulleri Ofisinin sür'atle İs kabul edilmiş olduğundan ekmek fia Rumanya gibi memleketleri çiğnemi? dıktaki eşyasmı çalmaktan muhatında ellipara tenzilât yapılması kararkemesi yapılmıştır. Müddeiumumî tanbul şehri için 60,000 çuvallık bir un laşmıştır. Bu suretle ekmek 12 kuruşa bir tecavüz ordusu olursa. Alman orstoku vücude getirmeğe karar vermiş dusunun, yakın geçmişinden ibret slaEminenln evtndeki hırsızlıktan dosatılacaktır. İktısad Müdürlüğünün bu layı Nazımın evvelce muhakeme e ohnasıdır. Ofis bunun için değirmen kararı bugünlerde Daimî Encümene ar rak Balkanlarda da bir tecavüzî harekette bulunmak için Bulgaristana girdîlerek bir sene, altı ay hapse mah lerde ayrıca buğday kırdıracaktır. Bu sabahtan itibaren mer'î olacak zedilecektir. diğine kanaat getirdiğimiz içindir ki kum olduğu anlaşıldığını, bu daBulgar dostlanmıza sitem etmektea vanın Müddeiumumilikçe zühulen kendimizi alamadık. Bulgaristanın, Alve ayrı bir tahkikat evrakma müsman ordusunu sinesine bastırması, teniden açüdığmı söylemis, bir suçTürk Bulgar anlaşmaamm ruhuna tan dolayı iki defa ceza verilemiyemuhalirti. Bulgar hükumeti, «her türlii ceğinden, Nazımın bu davada beraettni lstemlştir. Muhakeme, katecavüzden içtinab edeceğini» taahhüd rar İçin bırakılmıştır. ettiği halde, 13 gün sonra, bir ttravüz ordusunu memleketine sokuyordu. tdamdan 7 seneye Bulgaristan komşularına tecavüz etmemeği vadettiği halde evine, her tarafa Bir kaç sene evvel, Galatada Mah tecavüz edebilecek birini alan, bu tehmudiye caddesinde Kâzam adlı bilikeli misafirle komşularımn gözü örirJ rövelver kurşunile taammü nunde sarmaşdolaş olarak onun kuladen öldürmekten, ceza kanununun ğına «sen, bizim evde otur; kime isidam cezası yazılı maddesine göre Üniversite Hukuk Fakültesi için haBaşvekilimiz Doktor Refik Saydam, tersen çullan; ben de bazı duvar diblemuhakeme edilen Gülizarın, İsBuyük Millet Meclisinin içtima devresi zırlanan yeni doktora mesaisi ve imtirini tutarak sana hücıım edilmes>ne tanbul birinci Ağırceza mahkemekapanırken söylediği nutukta ithalât han talimatnamesl geçen sene tatbik mâni olurum. Sen işine bak!> diyen bir since 15 sene ağır hapse konulmakonmuştu. Bu talimatticaretimizin vaziyeü üzerinde bilhassa mevkiine sma kanar verilmişti. Maktul Kâadama benziyor. Bu vaziyette, bizim durarak ithalât tacirleri mümessillerin name ahkâmına göre Fakültede ilk r zımm, e\ velce Erzincanda Gülizadoktora imtihanı dün yapılmış Fa gibi iyi ve dürüst bir komşunun böyle den mürekkeb bir heyeti Ankaraya darın erkek kardeşini öldürmesl ve bir adama sitem etmeğe hakkı olmaa vet ederek kendıJerile görüşeceğini, dev külte asistanlanndan Osman Sulhi kızkardeşinin, bu kanlı vak'anın teDönmezer muvaffakiyetli bir surette mı? Biz de biraz acı, bir dost lisanile letin bugünkü şartlar içinde ithalât tasirl altında burada cinayet lslemecirlerine azamî kolayhk göstermek ar imtihanlarını vermiştir. Sulhi Dönmezer bu misafirin hem komşuları hem da si, cezayı aüaltıcı sebeb olarak gözusunda olduğurtu, yalnız ithalâtçıların ihtısas dersi olarak amme hukuku züm kendisi için tehlikeli olacağmı söyledik. rülmüştü. Temyiz mahkemesi, bu da buna hak karanmnlan lâzım geldiğini resini kabul etmiş, Rektör Cemil Bil Vaptığımız bundan ibarettir ve bö>la kararı da Gülizar lehine bozduğunsel, Fakülte Dekanı Profesör Ali Fuad yapmakta da yerden göke kadar haklı söylemişti. dan, flün yenlden muhakeme yaidik. Bulgarlar, Alman ordustnm «1 Başvekilimiz, Ticaret Vekâletine, itha BaşgU, Profesör Tahir Taner, Profesör pılmış ve neticede Gülizann cezaSıddık Sami Onar, Profesör Kroza ve kışlarla kabul etmeselerdi, biz TUrksmın 7 sene 1 güne lndlrilmesi, ka lât tacirlerile yarın saat 10 da Ankara doçent Hüseyin Nailiden mürekkeb jüri Bulgar anlaşmasının 4 üncü maddesine da görüşeceğini bildirnüş ve bu karar rarlaştırılmıştır. daima ve tamamile riayet edecektik. dün birlikler umumî kâtibliğine tebliğ heyeti önünde çalışmalannı ispat etmiş edilerek her ithalât birliğinden ikişer ve gösterdiği muvaffakiyetten dolayı Fakat, dün öğrendim ki Bulgar radŞEH1R ÎŞLERÎ tacirin cumartesi günü Ankarada bulun jüri heyeti tarafmdan tebrik edilmiştir. yosu Bulgarca neşriyatında Türk matmasx istenmiştir. Birlikler umumî kâtibSulhi Dönmezer, ilk ve orta tahsilini buatına atıp rutuyormuş, bulgarca biŞehir Tiyatrosu hakkında liği manifatura, kâğıd ve tatbikatı, de birincilikle bitirdiği gibi, HukukFakülte len biri bunu bana haber verdiği zamir, deri ve kösele, çuval ve kanaviçe, sinde okuduğu müddet zarfmda her se man, biraz tabiî, biraz beşeri bularak bir rapor kahve ve çay ithalât birliklerinden iki ne sınıf birincisi olmuş, 1938 senesi pek aldınş etmedim; bizim sitemleriŞehir Tiyatrosunun kuruluşun şer mümessili bizzat seçerek cumartesi haziran devresi mezunlan arasında mize sinirlenmiş olacaklar dedim; dan bugüne kadar geçirmis olduğu günü Ankarada bulunmalarını kendileFakülte birinciliğini kazanmıştır. TerFakat bulgarca bilen zat, jltana dedi tekâmülü gösterir mahiyette Bele rine bildirmiştir. biyesi ve çahşkanlığı ile Üniversite mu ki: diye riyasetine bir rapor verilmis. istanbul ithalât tacirlerini temsil eden Başka bir şey daha var. Bulgaj tir. Bu raporda bilhassa bu sene, 12 kişilik grup bu akşam Ankaraya mü hitinde büyük bir sevgi kazanan gene hasılatm ehemmiyetli surette art teveccihen hareket edecektir. Başvekili hukukçuyu ve asistanlığı zamanında radyosu, bulgarca neşriyatında, aylartığı ve her senekinden daha miz tacirleri yarın sabah kabul edecek kendisinin yetişmesi için değerli emek danberi her gün muntazaman, «tarihi fazla olarak ekalliyetlerin Şe ve kendilerile haricî ticaretimizin pren sarfeden ceza Profesörii Tahir Taneri takvim. diye 4 0 5 0 sene evvel, ayni güne musadif vak'alan haürlatır. Bu hlr Tiyatrosuna rağbet gösterdik sipleri, yeni ithalât imkânlan üzerinde tebrik ederiz. tarihi takvimin eskimiş ve sararmış eri kaydedilerek bu teşekkülün da [örüsecektir. Bu görüşmelerde Ticaret yapraklan mutlaka Türklerin aleyhinha ziyade tekâmülü İçin yapılması Veküimizin de bulunacağı anlaşılmakHavagazi borularının dedir. Eski defterleri yoklamaktan lâzım gelen hususlar hakkmda iza tadır. maksadın, Bulgar milletinin ruhunda hat verilmekte, Konservatuarın da kontrolu Türklere karşı sönmez bir kin uyandırŞehir Tiyatrosu ile blrlikte çalışmaÜNIVERSITEDE Havagazi şirketinin her ay boru mak ve bu kini mütemadiyen ateşle smın faydalı olacağına işaret edlllarını sondaj yaparak bozuluk ol mek olduğu acıkça anlaşılmaktadır. mektedir. madığına dair Belediyeye bir rapor üniversite talebelerine 17 şubattaki anlaşmadan sonra Konservatuar olafranga kısmıvermesi kararlasmıştı. Şirket, Be da devam ertiler mi? pasolar verildi nın verdiği konserler gibi klâsik lediyeye müracaatle mevcud ekip En küçük bir değişiklik bile olheyetin de hazirandan itibaren halHaricde çalışan Üniversite tale lerle 135 kilometreye baliğ olan bu ka konserler vermesi takarrür et belerine de nakil vasıtalarmdan İs kontrol işinin her ay yapılmasına madı. Bulgar radyo idaresi, bu «tarihi takvim» neşriyatile plânlı ve prngramll miştir. tifade etmek üzere paso verilmesl imkân olmadığıru bildlrmiş, Bele bir şekilde Türk düşmanlığı yapmak» Şimdiye kadar 400 halk şarkısı için Münakalât Vekâletinin yeni diye de ekip adedinin artırılmasını tadır. plâL'Iara almmıştır. Rize, Konya, kararı dün Üniversiteye ve diğer lstemistir. Bundan başka Belediye, Bu doshın ikazma teşekkür ederim. Ankara, Aydm vilâyetlerinde halk alâkadarlara bildirilmiş ve bu gibi şirkete verdiği emirde uzun zamanDemek ki Türk Bulgar anlaşmasının şarkılarmın toplanmasına devam talebelere pasolar tevzdine başlan danberl değiştirilmemiş olan borudördüncü maddesine, bir hükumet mümıştır. edilmektedir. larm tecdîdinl taleb etmiştir. essesesi olan Bulgar radyosu kat'iyyen lak vücudümü tepeden ürnağa kadar, riayet etmemiş. Halbuki Türk gazeteısırganda dövdü. Isırgan dikenlerinin leri, son hâdiseler üzerine dahi Bul batmadığı bir tek nokta kahnayıncıya garlan gücendirmemeğe dikkat etmekkadar, her tarafım kıpkırmızı kabar tedirler. Fakat bu kadar hiisnü niyeticıklarla doldu. Bileklerim, ellerim, hat mize rağmen ve uzatılan eli hararetlo sıkmamıza rağmen, bir türlü, Bulgar ta yüzüm bile dağlandı. «Doktorun çekilip gittiğini bilmiyo dostlanmızın iliğine işlemiş olan Türk «Ayni gunün aksamı, hayatımın en «Daha bir gün evvel beni ölümle rum, ne kadar zaman sonra, oda ka düşmanlığını izale edemiyoruz. Ne yafeci, fakat en şayanı hayret sahnesini tehdid eden bu muhteris mahlukun, pımın önünde, beni alıp götünneğe ge zık ki Bulgarlann türkçe bildikleri kayaşadım. İhtilâl askerlerinin şatoya şimdi beni ölümden kurtaracağını söylen ihtilâlci askerlerle hizmetkânm Jak dar, biz, bulgarca bümiyoruz. Fakat gelmesini ve beni sürükleye sürükleye lemesi, inanılacak şey değildi. Fakat arasında şiddetli bir münakaşa geçti Allaha sükür ki saym komşıılanmızuı hapse görürmesini, her an bekliyor halinde öyle bir samimiyet, sesinin ağini; ısırgan dikenlerinin bana ecel teri bizim için ne düşündüklerini pek iyi dum. Mukadder âkıbetime çoktan bo henğinde öyle bir nedamet eseri vardı döktüren, tarife sığmaz ıstırablan ara biliyoruz. yun eğmiş, bilmem nasıl bir tevekkülle, ki, ilk kararımı değiştirdim. sında işittim. Sonra, gene Koven'in senasıl bir soğukkanlılıkla son duaları« Ne yapmamı istiyorsunuz? diye si kulağıma geldi. Jaka çıkışıyordu. mı da okumuş, garibdir ki, yatıp uyu sordum. « Hanımın hasta, öyle mi? Biz bu Vilâyetlerden gönderilen muştum, « Can acısına tahammül edebilir dalavereleri yutmayız, oğlum senin «Bir aralık, kapım vuruldu. Uşağın misiniz? hastalar karşındaki budala değil. Ben dokto sesini işittim. Pürtelâş: « Şimdiye kadar bunu size ispat rum. Şöyle dur bakalım. Dahiliye Vekâleti, vilâyetlere blr « Açın madmazel, diye bağırıyor etmedim mi? «Sonra askerlere hitab etti: tamim göndererek tedavi İçin İsdu, açm! Allahaşkına çabuk olun < Öyle değil. Manevî acı değiî, Siz bir parça sabredin. Belki sa tanbula gönderilen hastaların mem «Fırladım, kapıyı açtun. Karşımda, maddi acı; bütün vücudünüzü kapla hiden hastadır. Bu günlerde bulaşık lekete dönmek İçin paraları olmaKoven'i gördüm. Bir feryad kopararak yacak, tahammülfersa bir acı. halda hastahklar memlekette çoğaldı. Hele dığından burada sefil bir geri çekildim. Koven'le beraber kapı « Ederim. kalraakta olduklarını bildirmiş, avyaklaşmayın, ben bir kere göreyim. mın önünde duran uşağa: «Koven, uşağa döndü. «Yanıroa geldi. Sert bir tavırla ses det parası verümeden bunların İs« Jak! dedim, bu adamı derhal ka« Şu eldivenlerimi al, dedi. Der lendi: tanDula gönderllmemelerini tebliğ pı dışarı et! İçeriye bir adım atarsa, hal bahçeye in. Bulabildiğin kadar ı « Elini uzat bakalım, vatandaş! Â etmiştir öldürürüm. sırgan topla. En iri, en etli yaprakla lâ. Bileklerini de görelim.. Boynun?.. «O zaman, son derece garib, inanıl rından. Çabuk! Koş! Tamam, kâfi. Giyotine lüzum kalmamıyacak kadar garib bir şey oldu. Ko•Jak fırladı. Biraz sonra, bir kucak mış. Çiçek hastalığı, hem de karası. Blven, bana idam hükmü tebliğine değil, ısuganla geldi. Koven: rakalım, ininde gebersin. Nüshası 5 knrnstur. bir müjde vermeğe gelmiş gibi, sakin, « Madmazel, dedi. Sizden, bir dok«Uşağa döndü: fakat heyecanlı bir tavırla: tor «afatile istirham ediyorunı. Hiç iü« Hanımını pek müdafaa ediyor « Telâş etmeyin madmazel, dedi, raz etmeden, ne dersem yapacaksınız. dun. Sana bırakıyoruz. Üç gün sonra, için sizi kurtarmağa geldim. Evet, mektub Bir hayat ve memat meselesi karşısın sen de kendini böyle kıpkırmızı, ya Senelik 1400 Kr. 2700 Kr, larınızı mahkemeye verdim, sizi ihbar dayız. Unutmayın ki, karşuuzda, düne takta bulurSun.. Haydi arkadaşlar, buAlb ayhk 750 > 1450 > etüm. Fakat, bu deliliğimi sonradan gelinciye kadarki divane değil, bir dok rada fazla durup, biz de hastahğa yaÜc ayhk 800 * 400 > anladım. Sizden hiç bir şey istemiyo tor var. Derhal soyunun, yatağınıza kalanmıyalım. Bir aylık Yoktur. 150 » rum.» Aramızdaki şeyleri unutun.. Mü girin. «Koven, beni kurtarmısfa. Isırgan sasaade edin, sizi kurtarayım. Sizi tevkife «O gecenin, bu dakikadan sonraki yesinde kurtarmışü. Şatonun bahçesingelecek askerler, bir saate kalmaz, bu safhalarını tam manasile maddî ve ma de, o facialı günlerin bir hatırası olGazetemize eönderilen evrak ve vazılar rada bulunocatlar Aı>sls Btmemiz lâ nevî bir cehennem azabı içinde geçir mak üzere, kardeşimle beraber, bir ınesredilsin edilmesin iade edilmez ve 7im | dinu Koven, beni yatağa yaürdı, cjpsurgan tarlası yaptık.» zıyaından mes'uliyet kabul Değirmenler Ofis hesabına çalışacak Bulgar radyosunun tarihî takvimi Ekmek fiatlarının 50 para daha ucuzlatılması imkânı hasıl oluyor Ankaraya gidecek ithalât tacirleri Muvaffakiyetli bir imtihan Heyet Başvekilimiz Bir hukuk asîstanı tarafmdan kabul dün jüri huzurunda doktorasını verdi edilecek Nakleden: Hamdi Varoğlu = CUMHURİYET Abone şeraili Dikkat