Katalog

CUMHURÎYET 26 Şubat 1338 Elçimiz, elbirliğinin her Delinen ve duran kalb Ankarada Galatasaray Muhafız; Isianbulda cepheden günden güne iki defa dikildi ve Uçok Güneş takımları karşılaşıyor arttığını söylüyor yaralı dirıldi Bir müddettir, mezunen memleketi mizde bulunan Prag elçimiz Yakub Kadri dün akşamki ekspresle mahalli memurivetine dcnmüştür. Yakub Kadrı, lareketinden evvel bir muharrırimize şunan söylemiştir: « Çeklerle olan münasebatımız fevcalâde iyidir. Çeklerle, müttefikleri mizin müttefikleri olmak sıfatile birbirimize karşı mütekabil bir sempati ile mütehassisiz. Bundan başka, onlarla sulh siyasetinde iş birliği yapmakta bulunu yoruz. Hassaten Milletler Cemiyetinde Türk ve Çek murahhasları sulh lehinde beraberce çalışmaktadırlar. Ikhsadî münasebatımıza gelince: Şüphesiz çok mühim olan bu münasebat gittikçe inkişaf ediyor. Evvelce Pragda bir kİering anlaşması yapılmıştı. Son defa Ankarada da bu anlaşma daha genişletüdi. Çekler b^şta tütün olmak üzere şimdiye kadar bizden aldıklan mahsullere lâve olarak, pamuk da alacaklardır. Buna mukabil, biz de, kendilerine bazı müsaadelerde bulunduk. Çekoslovakya gayet rahat ve müreffehtir. O kadar ki, iktısadî bakımdan Avrupanm ortasmda etrafındakilerin gıptasını tahrik edecek bir vaha manzarasını gösterir, diyebilirim.» Bugünkü maçlar Türk Çekoslovak Harika sayılacak münasebatı bir ameliyat Türk İngiliz dostluğu ((Atatürkün arzusu arada çok kuvvetli müna«ebat kurmaktır» «Times» in mühim bir makalesi İngiliz gazetesi, büyük bir iktısadcı olan Başvekilimizin ticarî rabıtaları kuvvetlendirmektekî yüksek rolünü ehemmiyetle tebarüz ettiriyor Diin şehrimize gelen Üçok takımı Millî küme maçlannm üçüncü hafta karşılaşmalarını yapmak üzere İzmirin Üçok takımı dün sabah şehrimize gelmiş, Galatasaraylılar da Ankaraya git miş bulunmaktadırlar. Bu hafta îzmirde millî küme müsabakası yoktur. Bugün Ankarada Şehir stadyomunda Galatasaray Muhafız, burada Taksim stadyomunda da Üçok Güneş maçları yapılacaktır. Gerek Ankarada ve gerekse şehrimizde iki gündür yağan kar, bu maçların daha müşkül şartlarla oynanmasına sebeb olacaktır. Galatasaray fakımınm bugün ve yan n Ankarada yapacağı maçlara büyük ehemmiyet verilmektedir. Muhafızgüeü geçen hafta, bilhassa pazar günü gösterdiği güzel oyunu bugün kendi sahasmda oynamanın tabiî neticesinde tekrar ettiği takdirde Galatasaraylılar çok çetin bir rakib karşısında buluna caklar, yarm da az çok yorgun bir halde, hiç olmazsa Muhafızgücü kuvve tinde, diğer bir takımla, Harbiyegücile karşılaşacaklardır. Ankara maçlarmın Galatasaray lehine birer netice verebilmeleri için hü cum hattı ovuncularımn bilhassa kale önlerinde çok canlı ve çabuk davran ma'ları lâzım geldiği kanaatindeyiz. Muhafızgücü muhacimleri de orta akmcı ları Ali Rıza derecesinde muvaffakivet gösterebildikleri takdirde neticeyi takımları lphine çevirebilirler. tzmir Üçok takımınm burada. bugün ve yarm yapacağı maçlara gelince, gerek Güneş ve gerekse Fenerbahçelile rin üçer puvan kazanmalarile neticeleneceğini zannediyoruz. Besiktaşm bir hafta evevl İzmirde kazandığı kolav iki galibivet bu zannımızı takviye edecek mahiyettedir. Üçok hücum hattmda Said, eski Fenerbahceli Namıkla teşriki mesai edebilirse, tzmir takımınm gol yapabilmesi imkân dahiline girer. Avustralya. Belçika ve Romanyanm ücretlerini vermedikleri takdirde kayıd larmm terkini, 1939 dünya ski şampi yonasının Polonyada yapılması birinci günü verilen kararlar arasındadır. 1940 Tokyo kış olimpiyadlarına işti rak edip etmemek müzakeresinin ha raretli olacağı tahmin edilmektedir. Bazı murahhaslarımızın bu müsabakalara iştirak edilmesi hususunda rey vermeğe kat'î surette hazırlanmış bulun malarma rağmen bunun mümkün olT mıyacağı kuv\ etle tahmin edilmektedir. Beynelmilel federasyon reisi, rey verecek azadan dörtte üçünün muvafakatile tehaddüs edebilecek bu hal karşı sında istifa edeceğini ve birçok milletlerin olimpiyad müsabakalarma iştirak etmiyecelkerini söylemiştir. General Pershing ölmek üzere Tucson 25 «Arizona» Söylendi gine göre Pershing ölüm halindedir. Çarşamba günündenberi çok zayıflamıştır. Doktorlar gıda alamıyan generalin mukavemetini artırmak için daraarlanna şırınga yapmaktadırlar. Bununla beraber generalin doktoru bu haberleri ne teyid, ne de tekzib et mektedir. Tucson 25 Pershing, ihtizar ha lmdedir. (a.a.) Kır koşusu Emlnorm Halkevine bağlı gayrifedere kulübler arasmda 15 martta Atletizm Federasyonunun nezareti altmda bü yük bir kır koşusu yapılacaktır. Bu koşuya şimdiden 50 atlet kaydolmuştur. Aston Villa galib Kral kupası tasfiye müsabakalarmda iki defa temdidli olarak karşılaştıkları halde yenişemiyen ikinci kümeden Aston Villa ile birinci kümeden Kerlton takımları üçüncü defa maç yapmışlardır. Bu maç muavyen müddetli uzat malarda da bir netice vermediği takdirde takımlardan biri bir gol atmcıya kadar devam edecekti. Fakat bu çareye basvurulmasma hacet kalmadan Aston Villa maçı 4 1 kazanmıştır. Birinci devrenin yirmi beşinci dakîkasmda Kerlton sol açığının ayağı kırılarak hastaneye kaldırılmış ve takım on kişi kalmasına rağmen fevkalâde denilecek bir oyun çıkarmağa, hatta bir de gol atmağa muvaffak olmuştur. As ton Villa bir gol atıp beraberliği temin edince, birinci kümenin takımı bu vaziyeti muhafazaya çalışmış ve maçm bitmesine dört dakika kalıncıya kadar oyun 1 1 devam ettikten sonra Aston Villa ikinci golünü yapmıştır. Bundan sonra Kerlton takımı birdenbire gev şiyerek rakiblerine, iki gol daha atıp maçı 4 1 kazanmalarma fırsat vermiştir. Ispanyada gönüllülerin geri çekilmesi meselesi Londra 25 (Hususî) İspam^adaki gönüllülerin geri çekilmesi hakkmdaki İngiliz plânını kabul eden Almanya ile îtalyanm mühim bir şart koydukları haber verilmektedir. îtalya ile Almanya, bu işle meşgul olacak komisyonun îspanyaya muvasalat ettiği gün İspan yanın kara hududlannda kontrolun derhal tesisini istemişlerdir. Fransız hükumeti, gönüllülerin tah liye işinin muvaffakiyetle ikmal edileceğine dair teminat verilmedikçe Fransa topraklarında beynelmilel kontrol konulmasma müsaade edemiyeceğini kat'î bir lisanla bildirmiştir. Beynelmilel Ski Federasyonuna kabul edildik Beynelmilel ski federasyonu içtimaları on altı millet murahhasmm iştiraklerile Helsingfors'ta başlamıştır. Tür kiyenin federasyona kabulü, önümirz deki teşrinievvele kadar Yunanistan Emniyet teşkilâtımızda yeni tayinler Ankara 25 (Telefonla) Birinci Umumî Müfettişhk yabancı işleri müdürü Cem'i Emniyet Umum Müdürlüğü polis başmüfettisliğine nakledıldi. Ankara Emniyet Müdürlüğü polis başhekimlerinden Mecid Emniyet Umum Müdürlüğü beşinci şube müdürlüğüne, Ankara Emniyet kadrosu ikinci sınıf emniyet âmirlerinden Kemal Emniyet U mum Müdürlüğü ikinci sınıf âmirliklerinden birine, İstanbul Emniyet Müdürlüğü ikinci sınıf Emnivet âmirlerinden Zeki Akalm İstanbul Emniyet beşinci şube müdür muavinliğine tayin olundular. tcra muamelelerinin ıslahına aid hazırlıklar Ankara 25 (Telefonla) Icra muamelelerinde tetkiklerde bulunmak üzere bir mütehassısm celbi takarrür ettiğini bildirmiştim. Adliye Vekâletile Zürih Üniversitesi profesörlerinden Leyman arasmda mukavele imzalandı. Federal bükumet tarafmdan birçok defalar icra ve iflâs tesküâtını teftişe memur edümiş olan Prag Buz üstünde hockey şampiyonluğu için Pragda Kanada ve Çe mütehassıs mart ortalannda Ankaraya koslovak takımları arasında ys^ılan maçta Kanadalılar galib geldiklerin gelecektir. Mütehassıs tetkiklerine şehriden buz üzerine hockev dünva şampivonluğu İngilterede kalmıştır. miz icra dairelerinde baslıyacak, İstanbul ve tzmir de dahil olmak üzere Vekâletin ADUYEDE lüzum gördüğü diğer yerlerde de tetkikDENİZ tSLERl Hüseyîn Filizin muhakemesi lerde bulunacaktır. Karadenizdeki mayin Dün limana gelen bir habere göre. Zonguldaktan yedi mil mesafede ve Karabel cihetinde bir mayin ^örülmüştür. Bu mayinin bundan üç gün evvel Ereğli açıklarmda görülen mayin olduğu zannediliyor. Bir müddet evvel Şilede Kızılca köyde Mustafavı öldüren Hüseyin Filizin muhakemesine dün Ağırcezada devam edilmiştir. Dünkü celsede Şilede istinabe yolile alman ifadeler okundu. Bun lar, suçlu vekili tarafmdan tatmin edici görülmedi. Suçlu vekili, maktul Mus tafamn kadmlara karşı olan gavriahlâkî harekelterini, hatta akraba kadınlarma bile tecavüzden geri durmadığını ve bunutı bütün köy halkı tarafmdan bilin diğini ileri sürerek müekkilinin kansının da Mustafa tarafmdan ayni teca vüze maruz kaldıŞmı tekrar etti ve istinabe suretile Şilede ifadeleri alman sahidlerin İstanbula celbedilmelerini istedi. Heyeti hâkime talebi kabul ederek bu şahidlerin celbi için muhakemeyi başak bir güne bıraktı. müşavir mühendis tayin edümesi ve da(Baş tarafı 1 incı sahıtede) ha evvel 1937 senesi iptidalarında Celâl Şimdi bu fabrika hakkında şümullü malumat almmıştır. Almanyada Essen Bayarın misafirı sıfatile Türkiyeyi ziyadeki Krupp fabrikasınm yaptığı rekabe retle memleketin iktısadî imkânlarını tette rağmen arada isabetli müzakereler ce kik ederek inkişafı için mufassal projeler 1937 reyan eylemiş ve itilâf hasıl olmuştur. vücude getirmesi neticesi olarak senesi ağustosunda Türkiyeye İngiltereİtilâfa aid kredi hakkmda İngiliz ihracat kredi dairesi tarafmdan teminat da den bir teknik heyet gönderilmiş ve bu Dikilen kalb verilmiştir. Fabrikanm inşasına 1937 se heyete de Sir Alexander Gibb riyaset etBir Fransız gazetesinin yazdığına gö nesi iptidalannda başlanmıştı. O za mişti. Bu teknik heyet, Karadenizde Eregre Pariste, SaintAntoine hastanesinde, mandanberi inşaat hayli ilerlemiştir. Bu işte en ziyade zorluk mukavele ideki zengin kömür havzasmın mütemerüç genc operatör, profesör Gregoire is mindeki muallimlerinin nezareti alünda mucibince îngiltereye gönderilmesi icab kiz bir gayretle inkişaf ettirilerek dahilî cerrahî bir ameliyat yapmışlar ve harika eden sterlinleri kâfi derecede temin et ve haricî piyasalara kâfi derecede mal mekte bulunuyordu. Lâkin İngiltere çıkarılmasını ve havzanın merkezinde bir sayılacak bir netice elde etmişlerdir. Cerrahî tarihinde emsaline hemen he Hazine idaresile diğer dairelerin kudret an evvel bir asrî liman tesis edüerek en men tesadüf edılmemiş olan bu ameliyat ve fetaneü sayesinde ıterlin ihtiyacına te modern makinelerle teçhiz edümesini tavbir kalb üzerinde yapılmıştır. Kalb, iki kabül edecek mekanizma kurulmuştur. siye ehnisti. Ayni zamanda Sir Alexansantimetre derinliğinde bir bıçak darbe Şöyle ki sürümü kolay olan Türkiye is der Gıbb ihrac ve tahmil levazımı gayritihsalâtı bir İngiliz Türk comptoir mü kâfi bulunan İstanbul ve İzmir limanlansile yaralanmış, hareketten kalmış; ciğeressesi vasıtasile İngilterede satılacak ve nın da inkişaf ettirilmesi tavsiyesinde bulerin faaliyeti de durmuş bulunuyordu. hasılatı olan sterlinler mezkur fabrikanm unmuştu. İran transit yolunun müntehaYaralı, hastaneye getirildiği zaman inşası için verilecek senevî taksitleri te sındaki Trabzonda bir liman inşası, ve derhal röntgen muayenesi yapılmış, ya diyeye tahsis edilecektir. eneral İsmet İnönünün demiryolu inşaranın vaziyeti güçlükle tesbit edilmiş ve Alâkadar taraflarm cümlesi İngiliz sı politikası olarak açılmış olan cenub ve hemen ameliyat yapılmasına karar verilTürk comtoir'mın yolunda çalışması için cenubu şarkî \ilâyetlerinin hasılatmı sevk miştir. Kalb üzerinde ameliyat doktorlar elinden geleni yapmıştır. Fakat gene için Mersinde de bir liman inşası tasaviçin çok cazıb birşey oldugundan, o sıramekanizmanın işlemesinde biraz fenalık vur edümiştir. da hastanede bulunan bütün hekimler agörülmekteydi. Başvekil Celâl Bayar, Türkiyenin meliyat salonuna koşuşmuşlar ve işe başYeni projenin yoluna girmesi zamana zengin maden membalarmı Türk sermalanılmıştır. Fakat, kalbin, yaralı olmasına rağmen, gayet hafif darbelerle hâlâ muhtacdı. Bunun iyi ve fena noktaları yesile inkişaf ettirmeği ve İngiliz fabrikaatmakta bulunması oldukça büyük bir dikkatle not edümiştir. Gerek Türkiye, larını liman ve su altı inşaatı gibi ayrı tesisahn vücude güçlük tevlid etmiştir. Her darabanda, gerek îngiltere makamları iki memleket ihtisasa taalluk eden arasında hüküm süren mükemmel anlaş getirilmesine ve teçhizine iştirak etmeğe kalb genişleyip küçüldüğü için, dikilmesi icab eden yara, iğneye doğru yaklaşıp a ruhunun herhangi suretle mütessir ol davet etmeği tasmim etmektedir. Mahallî uzaklaşıyor ve operatör, yaşatmak iste masına meydan vermemeği tasmim et masarife tekabül edecek ve sterlin almağa kifayet eyliyecek miktarda Türk liradiği kalbe kendi elile öldürücü bir yara, mişlerdir. Bu maksadla İngiliz ihracatma aid sı vardır. Fakat mesele, bu Türk liralaaçmamak için iğneyi yaklaştırmağa cesakredilere teminat vermeğe mahsus Hazine rını sterline tahvildedir. ret edemiyordu. dairesi erkânından Mister Waley'le MisAlmanya ve Amerika ile olan muameBu tereddüd devam ederken, kalbin ter Nixon geçen teşrinisani sonlannda lelerde bu gibi mesele basittir. Çünkü bu darabanı gitgide daha ziyade azalmış, Ankarayı ziyaret etmişlerdir. iki memleket külliyetli miktarda Türk sonra büsbütün durmuş, ciğerler işlemez İki İngiliz Hazine memuru Başvekil mahsulü satm alıyorlar. Halbuki îngilolmuş ve yaralı, doktorların eli altmda Celâl Bayarla şahsî münasebet tesis et tere Türk emtiası için binnisbe dar bir cansız bir cesed haline gelmiştir. mişler ve Türkiyenin işlerini ve Yakın piyasadır. Işte o zaman operatör, bu hareketsiz şarkta mühim bİT sanayi ve iktısad amili İngiliz sanayi fabrikalan ve bahusus likten derhal istifade ederek yarayı dik olmakta tereddüd kabul etmez kudret ağır sanayi müesseseleri için gayet büyük meğe başlamış, yirmi saniye zarfında a ve kabiliyetini müşahede etmişlerdir. menafi temin edecek olan bu işe bir çameliyatı bitirmiştir. Şimdi Türkiye Merkez Bankası U re bulunması için simdiye kadar azim Bu iş bittikten sonra, kalbe, masaj su mumî Direktörü Salâhaddin Çam, Tür gayret ve itina gösterilmiştir. Hâlâ da retile hareket vermek için çalışılmış, ci kiyenin en mühim hususî ticaret bankası gösterilmektedir. İngiliz fabrikalarına veğerlere, tazyik edilmiş carbogene sevke ve sanayi teşkilâtı sahibi olan îş Bankası rilecek makine siparislerinin bedeli önüdilmiştir. Umumî Müdürü Muammer Eriş ve müzdeki birkaç sene içinde 5,000,000 Bu tedbir, kalbi ve ciğerlerî tekrar fa Türkiye maden sanayiini işleten Etibank İngiliz lirasmdan fazla olacaktır. Böyle aliyete getirmişse de, dikişlerden harice Umumî Müdürü İlhami Pamirin Lon bir iş ehemmiyetsiz sayılamaz. Çünkü bu kan sızdığı görülmesi üzerine, üç dikişin dravı ziyarerleri; îngiliz Hazine memu işlerden İngilterede teslihat sanayii ile kâfi gelmediği anlaşılarak masaja ve ru Mister Waley ve Mister Nkon'un alâkadar bulunmıyan fabrikalar müstecarbogene sevkine muvakkaten nihayet Ankara seyahatlerinin büsbütün semere fid olacaktır. verilmiş, yaralı ölümün kucağma bir ke siz kalmadığına bir ispattır. Kambiyo meselesinin memnuniyeti bare daha terkedilmiş, sonra, yaraya üç di Türkiye Cumhuriyetinin müdebbir ol is ve devamlı surette hallıne mâni zorlukkiş daha tatbik olunmuştur. duğu kadar dinamik Reisicumhuru Ata ların ne olduğunu Başvekilden iyi takdir Ayni ameliye dört defa tekrar edil türkün arzusu Türkiye ile îngiltere ara edecek bir zat voktur. Celâl Bayar meşmiş, yaralı dört defa ölüp dört defa di sında çok kuvvetli münasebat tesis et hur banger ve iktısadcı olarak meselenın rildikten sonra ameliyat nihayet bulmuş mektir. Ve Başvekili onun muktedir bir gerek îngiltere, gerek Türkiye için ehemtur. Kabden artık kan sızmıyordu ve ya muavınıdır. miyetini takdir etmektedir. îngiltere taralıyı bir kere daha ölüme bırakmağa İş Bankası; 1918 felâketmden sonra rafından da birçok hazırlık yapılmıştır. lüzum kalmamıştı. Türkiyenin iktısadî cihetten yeniden Lord Greenbrood îngiliz Başvekiline Ameliyat tam bir saat sürmüş, yara doğmasında, bahusus Celâl Bayarm mü gönderdiği mektubda muhafazakârlar bir mutfak bıçağile açılmış olduğu için dürlüğü zamanında, pek çok hizmet gös partisinin fahrî hazinedarlık vazifesinden ertesi gün ihtilât yapmasına intizar edil termiştir. Müşarünileyh İktısad Vekili o istifasına sebeb olarak îngiltere ile Türmişse de bu korkuya mahal olmadığı gö larak memleketin iktısadî hayatını teski kiye arasındaki işlerin inkisafile alâkadar rülmüştür. lâtlandırıp yeni bir kalıba sokmuştur. Bu bir kumpanyanın idare meclisi reisi inti Ameliyatm on ikinci günü kendisile münasebetle bankacılığa ve sanayi faa hab edümesini göstermistir. konuşanlara, ölüp dirilen bu adam, sim liyetine eskisine nazarn çok büyük meyLondraya gelen Türk zairler bu memsiyah, büyük bir delikten başka hiçbir dan bırakmıştır. lekette hararetli muzaheret bulacaklar» şey hatırlamadığmı söylemiş, öldükten Sir Alexander Gibb'in îş Bankasma dır. sonra tekrar dirildiğine kat'iyyen man mak istememistir. îlk mekteblerde yemek dersleri Hasköyde gizli bir dersane meydana çıkarıldı Bir Halic vapuru karaya oturdu Halic idaresinin sektz numaralı va puru, dün sabah Kâğıdhaneye kadar olan fabrikalar postasmdan dönerken Arzuhaltaşına yakın bir yerde otur muştur. Halicin 6 numaralı vapuru hâdise yerine gitmiş, yolcular sandallarla vapurdan çıkarılmıştır. Karaya oturan vapur, dün öğleden sonra kurtarılabil miştir. Hasköyde Kalaycıbahçe sokağmdaki Muse\i sinagonu müştemilâtından kadmlann ibadet etmesine mahsus iki odada küçük Musevi çocuklarına yahudice ders ren'diği haber almmış, dün sabah bu gizli dersaneye anî bir baskın yapılmıştır. Muallimlik eden Hasköyde Taskesen Amerikanın müstakbel Reisi eokağında 37 numaralı evde mukim Nesim Haran ile yirmiyi mütecaviz küçük Yahucumhur namzedi di cocuŞu ders okurlarken yakalanmış Washington 25 Filipin valisi Mac Mutt, Reisicumhur Roosevelt'i ziyarel lardır. Nesim Haran izinsiz mekteb aç ederek mumaileyhe Uzakşark vaziyeti ve mak suçile Adîiyeye teslim edümiştir. bilhassa bu vaziyetin Filipin adaları üzerindeki tesiri hakkmda izahat vermistir. SEHİR ÎSLERİ Mac Mutt'un ziyareri kendisinin 1940 Konservatuar inşaatı senesinde Reisicumhur namzedliği lehinYeni yapılacak konservatuar binası de sıyasî bir nümayişe vesile teşkıl et nın projesini Polzik isminde bir ecnebi miştir. Mac Mutt, demokrat partısine mütehassısı yapmıştı. Bu zat inşaata da mensubdur. Ve merkez devletlerinde nezaret edecekti. Fakat geçenlerde vepek sevilmiş bir şahsiyettır. Fakat Reisifat ettiği için Kafıa Vekâleti bu işin bir cumhurluğa intihabma aid şanslar hak Türk mütehassısa verilmesini muvafık kmda şimdiden bir hüküm verilemez. görmüştür. Bunun üzerine inşaata GüMac Mutt'un dostlan kendisinin bu zel San'atlar Akademisi profesörlerin rada mezuniyetı bıter bitmez Filipin a den Arif Hıkmetin nezaret etmesi ka dalanna döneceğini temin etmektedirler. rarlaşmıştır. Eski ilkmekteblerde pöstekiler serilerek, ufak ufak minderler yapılarak rutubetli topraklar üzerinde oturulurdu. Çocuklar yemeklerini ya sefertaslarile, ya mendiller içinde getirirlerdi. Oturdukları yerde yerlerdi. Kız ço cuklarma o mekteblerde değil, daha yükseklerinde de hayat dersi verilmezdi ve belki kendi durumlarmda hayatın manası tatsızlaştırılırdı. Bugün yüksek okullan bir yana bı rakalım ilk okullarda da hayat ve hayata taalluk eden vecibeler teşahhua ettiriliyor, çocuklara temiz ve şümullü bir bilgi veriliyor. Resmimiz, Kadıköy sekizinci ilkmekteb Başöğretmeni Zahidenin son sınıf talebesine ev idaresi dersinde pasta yapılmasını öğrettiğini gösteriyor. Miniminilerin o derse göre giyinmeleri ve dersin amelî icablarma candan alâka lanmaları nekadar tatlı?..