Katalog

İÇ SAHİFELERDE 3 tincü sahifede: İzmirde evlenecek lazlar koca, erkekler de kız bulamıyorlarmış! 5 inci sahifede : Anadoluda san'at tetkikleri Sedad Çetintaş 6 ncı sahifede: : Darüşşafaka Kandemir I umhuri Hariciye Vekilinin teşekkürü MUSTAFA NiHAT TÜRKÇEDE ROMAN F. 100 Kr. V.. ı JIK70 İSTANBUL CAĞALOĞLÜ I, 1f| C h • 1007 n I 4 0 ( 0 Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet. îstanbul Posta kutusu: İstanbul. No 246 j/3rŞ3l1iD3 1U $UD3Î İ0Jj Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyetl: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 Remzi Kitabevi Mes'ud bir hâdise: Türk ve Arab Münasebetlerinde Samimiyet Parti Grupu toplantısında Hariciye Vekili izahat verdi Dr. Rüştü Arasın, Cenevrede alınan neticeler ve Milânoda Kont Ciano, Belgradda M. Stoyadinoviçle yaptığı mülâkatlara dair sözleri alkışlarla tasvib olundu Ankara 9 (A.A.) Hariciye Vekili doktor Tevfik Rüstü Aras, Anadolu ajansına aşağıdaki tezkereyi göndermiştir: «Millî Hatav davamız hakkında Cenevrede varılan neticeden dolayı Cumhuriyet Halk Partisi ve Halkevleri riyasetleri, muhtelif cemiyet ve teşekküllerle dahil ve haricden birçok zevat ve teşkilât tarafmdan gönderil miş olan telgrafları Ankaraya avde timde aldım. Bu suretle hakkımda gösterilen samimî hislerden dolayı çok mütehassis ve minnettanm. Şükran ve muhabbetlerimin iblâğına Anadolu ajansınm delâletini dilerim.» Yeni bir iktısadî başarı TürkiyeHolanda ticaret mukavelesi imzalandı Esaslar arasında Holandadan bedeli Türk malile ödenmek üzere 35 milyon filorinlik uzun vadeli bir kredi temini de vardır Ankara 9 (Telefonla) Felemenk hükumet mümessillerile hükumetimiz arasında bir aydan beri Ankarada yapılmakta olan tica ret müzakereleri bugün akşama doğrv tamamen neticelen di ve akşam İktısad Vekâleti konferans salonunda Holanda heyeti reisi Van Klepens'Ie Türk heyeti reisi İktısad Vekâleti müsteşan Fa Holanda heyetinm Istanbula geldiği zaman alınmış bir resmi ik Kurdoğlu tarafmdan imzalandı. He« Buraya gelmekle yakmdan gor yet imzadan sonra derhal istasyona ha düğümüz Atatürk Türkiyesinin hakikî reketle Ankaradan ayrıldılar. Bu heyetvarlığı hakkındaki hislerimizi bir kelime le birlikte Ankaraya Holanda maliye, ile ifade etmek lâzımgelirse «mükemmel» ticaret ve sanayi âlemine mensub bazı diyeceğiz. Memleketinizden sadece bü şahsiyetler de gelmişlerdi. Bu istişarî heyük muhabbet hislerile değil başanlmış yet te ayni trenle hareket etti ve istas muazzam işler karşısında hayretle kan yonda Türk heyeti azalan ve Holanda şık takdir hislerile de aynlmaktayız.» sefareti erkânı tarafmdan uğurlandılar. Lâheyde müteşekkil Türk Holanda Istasyonda Holanda heyet reisinden dostluk cemiyeti reisi olup ayni heyetle imza edilen anlaşmalann esaslan hak Holandaya dönmekte olan Baron Tes kmda malumat istedim. Van Klepens tal da önümüzdeki yıllardan itibaren henüz bu hususta tafsilât vermekte ma Türk Holanda ticaretinin birkaç mis zur olduğunu, yalnız her iki memleketin lisine çıkması mııhakkak olduğunu ve menfaatleri bakımmdan kıymet ve ehemHolandanın daima haricden ithal mec miyetinin büyük olduğunu söyledi ve buriyetinde olduğu birçok şeyleri mem memleketimizdeki intibamı da şöyle ifa nuniyetle Türkiyeden alacağını söyledi. de etti: Sa. 7 sutun 6 da\ ısa bir müddet için bütün alâkadarlarını çetin surette uğraştınnış olan Hatay davamızın makul ve âdil bir hal şekline iktiran eylemiş olması haddizatında çok iyi bir şeyken şimdi bu mes'ud hâdisenin daha büyük iyiliklere güzel bir kaynak olacağı Ankara 9 (A.A.) Cumhuriyet anlaşılmaktadır. İhtilâfın hüsnü suretle Halk Partisi bugün [9 şubat 1937] halli kalbleri tazyik eden ağırlığı ortaTrabzon saylavı Hasan Sakanm başdan kaldırmış ve Türk âlemile Arab âlekanlığında toplandı. mi arasmdaki pek eski ve köklü dostluk Cenevreden bugün Ankaraya gel hislerine birdenbire büyük bir inkişaf immiş olan Hariciye Vekili doktor Tevkânı vermiştir. Cenub hududlarımızın fik Rüştü Aras, sürekli alkışlar ara ilerisinden hergün gulgulesi artan muhabsında kürsüye gelerek Cenevredeki fabet sesleri yükseliyor, ve kalblerimizde aliyetini ve dost devletler Hariciye Arab âlemine karşı beslediğimiz güzel Nazırlan ve mümessillerile yaptığı hisleri galeyana getiriyor. Biz Hatay damükâlemeleri ve bugünkü arsıulusal vamızın iyi bir surette hallinden sonra siyasî vaziyeti izah ettikten sonra, Mivaziyetin böyle inkişafmdan asla mütelâno'da îtalya Hariciye Nazırı Kont hayyir olmadık. Asırlarca beraber yaşaCiano ile yaptığı mükâlemeleri anlattı. mış iki milletin şimdi kardeşlik derecesinTevfik Rüştü Aras, avdetinde Belde kuvvetli muhabbetlerile iyi komşuluk gradda Yugoslavya Başvekili ve HaDoktor Rüştü Aras hayaü kurmaları ve yekdiğerine karşı riciye Nazın doktor Stoyadinoviç'le 6evgi ve saygı ile dolu bir emnıyetin olanDoktor Arasın beyanatı şiddetli alyapbğı görüşmelerin esaslan üzerinde ca huzur ve süruru ile vakit geçirmeğe kışlarla tasvib olundu. Parti Gruounu tenvir etti. koyulmalan bize göre beklenebilecek en tabiî neticelerdir, ki işte milletlerimizi sinesinden tabiî bir feveranla bu hisler ve bu neticeler fışkırmağa başlamış bulun maktadır. Türk kozunu eşsiz ve pürüzsüz bir sa^ mimiyetle müdafaa eden Suriyeli eski bi devlet adamınm dünkü gazetelerde yazı lan beyanatmı büyük dikkat ve memnu niyetle okuduk. Hatay ülkesinin esasen Türk olduğunu söyliyen bu insaflı ada mın hakseverliği bizi ancak müteşekki kılabilir, ve fazla olarak Türk ve Arab münasebetlerinin hakikat ve muhabbe sahasında inkişafma hızmet eyler. Bu ve sile ile şurasmı da tebarüz ettirmek pek yerinde olur ki esasen Türk olan Hatay ülkesinin vaziyetini rayinde biz bu ülke nin idarî istiklâlile iktifa etmek uysallığın göstermisizdir. Suriyeliler tabiî biliyorlar ve elbette lâyık olduğu kıymetıle de takdir ediyorlar ki idarî ve kültürel istiklâlini kazanan Hatay siyasî olarak hâlâ Suriye çerçevesi içinde bırakılmış bulunuyor. Ondan daha ehemmiyetli olan vaziyet ise bu münasebetle Suriye hududlarmın emniyet ve kat'iyet kazanmış olmasıdır. Bu emniyet ve kat'iyet bizim Suriyelilere karşı beslediğimiz kardes rmr habbetlerimizle de müeyyed bulunuyor. Hatay meselesi ihtilâf halinde iken bazı Fransız muharrirleri ötedenberi mevcud bir Türk Arab husumetinden bahsettiler. Biz iki millet arasında öyle ötedenberi mevcud bir husumet bilmiyoruz. O mevhum husumet ancak muhar rirlerinin hayalhanelerinde vücud bulmuş bir efsaneden ibarettir. Umumî Harbin son safhalannda haricî teşvik ve telkinlerin tesirile yollannı şaşırmış bazı kimseler görülmüş olmasma rağmen Arab âleminde Türkiyeye karşı esaslı bir düşmanlık hissinin asla yer bulmamış olduğumı biz pek iyi biliriz, ve Türkiyeden ayrılan parçaların kendi millî mukadderatlarına kendileri hâkim olarak mes'ud, müstakil, hür ve mütekâmil bir hayata erişmelerini kalblerimizin olanca saffetile temenni ederiz. Ihtilâlci ordu Valance yolunu kesti, Madridi ihata ediyor Ispanyada harb kal'î safhada Finlandiya Hariciye Nazırı Moskovada Şerefine verilen bir ziyafette M. Litvinof dikkate şayan sözler söyledi Payitaht kapılarında nihaî bir meydan muharebesine intizar ediliyor. Franco kuvvetleri şimalde de, cenubda da ilerlemektedirler Madndle alâkası kesilen Valence şehrinden bir manzara ve ihtılâl ordusu Baskumandam General Franco Teneriffe 9 (A.A.) Malaga şehri kesilmesi üzerine askerî vaziyet tamamiîe feci bir manzara arzetmektedir. Bütün değişmiştir. Valencia yolunun kesilmesi cadde ve sokaklar ateş içinde kalmıştır. hükumet merkezile şark eyaletleri arasmBilhassa hazinesi yağma edilmiş olan daki münakalâtı durdurmuştur. Şimdi büyük kilisenin etrafında fevkalâde ha Franco kıt'alannm sür'atle ilerliyecekleri rabi âsan görülmektedir. Marxiste zi tahmin edilmektedir. mamdarlar, beraberlerinde birçok rehine Filvaki Malaga'nın işgali asilere Enolduğu halde firar etmişlerdir. Yollarda dülüste bulunan kıt'alannı Fastan daha bulunan cesedler arasında General Fran kolay bir şekilde iaşe etmek imkânını ver co'nun hareketine karşı teveccüh besliyen mektedir. Bu kıt'alar şimdiye kadar Alkimselerin cesedleri de vardır. Bunlaı gesiras vasıtasile iaşe edilmekte idi. General Quiepo de Llano kıtaahnm şeh Ispanyamn cenubunda bulunan hüku' Lozan muahedenamesinde Impa re girmesinden evvel idam edilmişlerdir. met kıt'alan, ise şimdi başlıca iaşe mer* ratorluktan ayrılan yerler için bizim Malaga'nın zaptı, askerlik ve siyaset kezlerinden mahrum kalmışlardır. koyduğumuz kayıdlar bu hararetli noktai nazanndan fevkalâde mühimdir. Malaga'da üç hükumet gemisi zapte temennilerimize uygun olan selâmet, Zira, Malaga limanı, cenubî Ispanyadadilmiştir. Diğer gemiler Carhagen'e v« saadet ve bilhassa kendi mukadde ki hükumet kuvvetlerinin iaşesi için biı Valencia istikametinde kaçmışlardır. ratlanna hakimiyet kayıdlanndan üssülhareke idi. Şimdi Ispanya ile îspanDiğer cihetten Valencia yolunun iş • ibaret olduğunu hiç unutmamak lâ yol Fası arasmdaki münakalât tamamıle gali Franco kuvvetlerinin yakmda Madzımdır. serbesttir. ride gireceklerini ümid ettirmektedir. Hatay işi ihtilâf halinde iken bir ta Siyasî noktai nazardan bu zafer, koGeneral Franconun nutku Buyuk şairin bir portresi raftan Arablarda bize karşı husumet ya münistler için büyük bir hezimettir. Zıra, Salamanka 9 (A.A.) Umumî kaBugün bütün Sovyetler Rusyasında ratmağa, diğer yandan da bazı büyük Malaga komünistlerin mutlak surette hârargâhm önünde toplanan halk hükumet ve birçok memleketlerde büyük Rus şairi devletlerin gene bize karşı emniyetsizlik kim olduklan yegâne şehir idi. şefi General Franko'yu görmek istemiş \e Aleksandr Puşkin'in ölümünün yüzüncü lerini tahrik etmeğe çalışanlar oldu. GuMuvaffahiyetin ehemmiyeti balkona çıkan General büyük bir şevk yıldönümü için ihtifaller tertib edilmek ya biz eski Osmanlı İmparatorluğunun büyüktür ve heyecanla alkışlanmıştır. General tedir. Komşumuz ve dostumuz Sovyetler, parçalarını toplamağı gözönünde bulunSevil 9 (A.A.) Havas ajansının Franco, yalnız şehrin değil, bütün Ma şairin bütün eserlerini milyonlarca nüsha duruyormuşuz. Hatay davasınm malum muhabiri bildiriyor: laga vilâyetinin zaptedildiğini, bu mu ve birçok tabılarla yeniden bastırmış, naolan şekilde mes'ud halli bütün bu efsa Malaga'nın zaptı ve Valencia yolunun mına abideler rekzetmiş, sergiler ve iki neleri de yıkmıştır. Biz Türk vatanını IIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIHIIIIIIIIMIIIIIIIIMIMIIIIIinifllllilllllllMIMIIIIIIMIIIIIMIlMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII [Arkaml lSa.l l7l lsütunl l l5l l lte}l lllllllllllllll llllll ll lllllllllll ll lllll büyük şehirde müzeler açtırmıştır. Millî Misak hududlarile çevirdikten son anca saflığile tecelli ve tahakkuk etme nu gözönünde bulundurmak yeter. Biz de, büyük şairi tepçil için bütün ra başkasının yerinde ve yurdunda hiç mesine hiçbir sebeb yoktur. Cumhuriyet Hulâsa iyi biten şu Hatay davası di medenî dünyadan yükselen seslere kalbigözü olmıyan insanlar olduğumuzu şim hükumetinin siyasetindeki akıllı dürüst ğer birçok iyiliklere de güzel bir vesile diye kadar kâfi derecede ispat etmişiz ükse büyük kücük bütün devletlere karşı teşkil etti. Bu iyiliklerin başmda biz Türk mizin olanca hararetile iştirak ederiz. idir, ve nitekim bu hakikat işte Hatay me en kuvvetli teminatrmızı teşkil eder. Bu ve Arab âlemlerinin dostluklarını görü Arkadaşrmız Peyami Safanın' Puşkin'in selesinin halli vesilesile de bir daha zâhir hakikati anlamak için Cumhuriyet T ü r yoruz. Bu dostluk her iki taraf için bü hayatı ve eseri hakkında yazmıya başlaolmuş bulundu. Irakla pürüzsüz bir sami kiyesinin yakın komşularından başhya yük saadetler doğuracak çok hayırlı bir dığı makalelerden birincisi, bugün, şaire tahsis ettiğimiz 6 ncı sahifemizdedir. Omiyet içinde inkişaf eden kardeş dostlu rak bütün dünya devletlerile haysiyetli hâdisedir. rada ayrıca Puşkin'den tercüme ettiği ğumuzun yann öbürgün Suriyede de o dostluğu esas kaide ittihaz etmiş olduğuYUNUS NAD1 miz bir hikâye de bulacaksınız. Moskova 9 (A.A.) M. Litvinof dün Finlandiya Hariciye Nazın M. Holsti'nin şerefine bir ziyafet vermiştir. Z'vafetten sonra M. Litvinof kadehini kaldırarak umumî sulhu tarsin, kollektif emniyet sistemini tesis ve beynelmilel taahhüdlere riayeti takviye etmek için yalnız büyük devletlerin değil bilhassa küçük devletlerin de emniyet hislerini kuvvetlendirmek yolunda Sovyet hükumetinin beynelmilel sahadaki faaliyetinden bahsetmiştir. M. Litvinof devamla de miştir ki: « Bu faaliyet maalesef sulhu tehlikeye düşürmek ve harbi bir müessese halinde idame etmek istiyen ve milletler birBükreş 9 (A.A.) Yeni teşkil ebirni imha etmeğe devam etmedikleri dilen Romanya kabinesi aşağıdaki ze müddetçe medeniyetin kabili tasavvur ol vattan mürekkebdir: madığmı açıkça söyliyen, nihayet büyük Başvekil ve Silâhlanma Nazın: M. milletlerle küçük milletler arasında hu Ch. Tataresco, Başvekil muavini ve Ne[Arkast Sa. 7 sutun 6 da] zaretsiz Nazır: M. I. Incouletz,, Hari ciye Nazın M. Victor Antonesco, Millî Müdafaa Nazın General Paul AngelesM. Tataresco M. Antonesco co, Adliye Nazın M. Mircea Djurara, Dahiliye Nazın Dim. Iuca, Maarif Na ve Bahriye Nazın Radou Irimesoo, zırı Dr. C. Anghelesco, Maliye Nazırı Silâhlanma Müsteşan Pierre Bejan, DaMircea Cancicov, Endüstri ve Ticaret hiliye Müsteşan V. Barca et Aurel BenNazın Valere Pop, Münakalât ve Na toiu, Hariciye Müsteşan Victor Badu • fıa Nazırı Richard Franasovici, Sıhhiye lesco, Maarif Müsteşan Floin StefanesNazın Dr. Costinesco, İş Nazın î. co Goanga, Maliye Müsteşan Dim. ANistor, Mezahib ve Sanayi Nazın Vic limanisteano, Mezahib Müsteşan Tibetor İamandi, Teavün Nazın Michel Ne rin Mosoin, Eemlâk müsteşan M. gura, Emlâk Nazın V. V. Sassou, Hava Brceano. Romanya kabinesi M. Tataresco tarafmdan teşkil edildi, yeni Nazırlar alındı ve Hariciye Nezaretinde gene M. Antonesco kaldı Rus şairi Puşkinin yıldönümü Bugün bütün dünyada ihtifaller yapılıyor 1 """"""»' •ııııınmıımııııımmııııııııııııımıı nmmım ,„ ıııııııııııııııınıııııııiHnnımııınmııııımııınıııııınınııınııının Vali ve Hüseyin Cahid davası dün başladı Izmitteki muhakemede, dava edilen gazetelerin vekilleri de hazır bulundu ve Vali Üstündağ tarafmdan mukabil hakaret davası açıldı îzmit 9 (Telefonla) Muharrir Hüseyin Cahid Yalçının İstanbul Valisi Muhiddm Üstündağla Son Posta ve Kurun gazeteleri aleyhine açmış olduğu hakaret davasma bugün saat 14 te asliye ceza mahkemesinde bakılmağa başlandı. Salon çok kalabalıktı. Riyaset makamını Ahmed Kemal, Müddeiumumî makamını da Hamdi Doğu işgal ediyordu. Davacı ve dava edilenlerden Hüseyin Cahid Yalçınla İstanbul Valisi, avu katları Refık ve Necati, Son Posta ga zetesinin avukatı Esad ve Kurun gaze Muharrir Hüsyin Vali Muhiddin Cahid Yalctn Üstündağ tesi Neşriyat Müdürii Refik Ahmed Sevengil mahkemede hazur bulunmuş kendisine taalluk eden hâdisata aid melardır. seleler için cevab vermiş olduğunu, haHüseyin Cahidin avukatı yoktu. Söz karet etmediğini söyliyerek mukabil alarak davasını uzun uzadıya teşrih et dava açtılar. ti. Ve hakaret gördüğünü ilâve etti. Neticede mahkeme, hazır bulunmı İstanbul Valisinin avukatları memur yan diğer suçluların celbi için muhakebulunmak sıfatile İstanbul Valisinin mejri 16 şubat sah gününe talik ettL