Katalog

CUMHURIYET 31 tkincikânun 1936 Yazan: Haydar Tolun Basan: Bizim Basmevi *Bursa> Son bir iki yıl içinde birçok garb eserlerinin dilimize çevrildiğini gördük. Bunların içinde bütün dünyanm şaheser sayıp ta seve seve okuduğu kitablar da vardır. Kurak bir toprağa birkaç avuç şebnem saçmayı andıran tercüme hareketi, işte o şebnemlerden bir kıs 5 mının inci değerinde olmasmdan dola Lik maçlarının ilk devresinde tehir e Güreşçilerimizin jimnastikle hiç ha dilen maçların en ınühimlerinden biri o zırlanmamış olma'arını da yeni antrenö yı, bilhassa takdire değer. Fakat tercü melerin asıllanna göre kıymeti ve hel lan Beşiktaş Fenerbahçe müsabakası bu büyük bir kusur olarak bulmaktadır. o asıllara sadakat derecesi şimdive ka hafta Fenerbahçe stadyomunda yapıla Pellinen iki buçuk saat kadar muhte dar süzgecden geçirilmedi. İstanbu caktır. Geçen hafta Galatasaraya bir gol lif güreşçilerle meşgul olmuş, güreş bil matbuat âleminde gerçi dedikodu eksiJ farkile galib gelen Besiktas takımının bu gisinin pek fazla olduğunu tatbik ettiğ değil. Birçok tercümelerin sakat. bi hafta Fenerbahcenin karşısında ne yapa oyunlarla kolayca göstermiştir. çoklarının da tatsız olduğu fısıldanıp cağı merakla beklenmektedir. Her iki taduruyor. Lâkin ortada örnek koyarak îkinci kır koşusu kım da bu karşılasma içın hazırlanmak asılla tercümeyi karşılaştırarak yapıl İstanbul kros kantri şampiyonasının i mış müspet bir intikad yok. tadırlar. kinci müsabakası 9 şubat pazar günu Genc lise muallimlerinden olduğunı Bu hafta yapılacak maçlann programı Kadıköyde yapılacaktır. tahmin ettiğim Haydar Tolun, İki Ter sudur: Fenerbahçe stadyomunda yapılacak cüme Faciası adını vererek bastırdığ 1/2/936 cumartesi, yapılacak bir turla başlıvacak olan müsabaka Kı bir eserle, bu pek gerekli olan intika maçlar zıltoprak, Kalamış yolile Fenerbahçede dın ilk yapıcısı oldu. Ben. parlak söz Taksim stadı: bir tur yapıldıktan sonra, ayni yoldan ge ler, tehzilî cümleler kullanmıyarak v Galatasaray Topkapı B takımları ri dönülerek tekrar Fener stadı pistinde bir bardak suda koca bir fırtına kopar mak emeline kapılmıvarak yazılmış osaat 14,30 hakem: Şazi Tezcan. bir turla nıhayet bulacaktır. lan bu tenkidî eseri gözden geçirirken 2/2/936 pazar, yapılocak maçlar 500 metro olarak tesbit edilen bu mü tercüme üzerıne yapılan eski münakaTaksim stadı: sabakaya Galatasaray, Beşiktaş, Fener şaları hatırladım. Alan gözcüsü: Halid Galıb Ezgü. yılmaz, Çesmemeydanı, Halkevi, Gü Bir zamanlar flatteur veya tromper Kral Corc Dünya Harbinin ilk günlerinde trlandadan cepheye sevkedilen askeri teftişe giderken. Karagümriik Feneryılmaz A takım neş, Beyoğlu spor kulübleri iştırak ede 1 kelimesmin yerine göre nasıl tercürri (Arkasındaki atlılardan ortadaki Lord Kiçnerdir.) ları saat 14,45 hakem: H. G Ez<?ü. ceklerdir. olunması lâzım geleciğen daire günlerc Galatasaray Topkapı A takımları Dört kişilık takımlar arasında yapıla kavgalar yapılıyor, sütunlarca yazı saçı Kral, bütün Ingilizlere misal teşkil e oldu: Rusya yıkıldı, Amerika harbe gir duvarlan arasına kapanıp kalmış. değil saat 11 hakem: H. G. Ezgü. Yan ha cak bu müsabakalara bazı kulübler ik hyordu. derken, Kraliçe Mary de, bütün Ingiliz di ve Alman denizaltı gemıleri, İngılte di. Halkın arasına kanşmış, onun heye kemleri: Tahsin, Talât Ozışık. takimla iştirak edeceklerdir. Fakat yapılan münakaşlarda her kadınlarının takdırini topluyordu. Sara renin deniz hakimiyetini bir müddet için canlannı, endişelerini paylaşmış, onun iki taraf, mevzudan çabucak inhiraf e yın yaşayış tarzını değişu'rdi, bir türlü sarsar gibi oldular. Bu vahim tehlikeyi maruz kaldığı tehlikelere iştirak etmişti. $eref stadt: Müsabaka 14,30 da başlıyacaktır. tahkire Alan gözcüsü: Samim Talu. Basketbolcular da olimpiyada derek birbirini tehzile, beklenenkalkış yemek pişirtmeğe başladı. Yorulmak bil Ingiliz bahriyesi bertaraf etmeğe muvaf Hükümdar, tebaasının seviyesine inmektıklarından intikaddan fayda Albnordu Beylerbeyı A takımları mez faaliyeti ve bilhassa, yarahlara kar fak oldu. Almanların yüz yirmi denizaltı le, krallık sevıyesinden düşmüş olmuyor, gidecek lar ekseriya heder olup gidiyordu. Hiç saat 11 hakem: Sazi Tezcan. sı gösterdiği ihtimam, ona bütün İngiliz gemisinden doksan beşi, Ingiliz bahriye bilâkis, son dgrece yükseliyor ve lmpa Berlin olimoiyad oyunlanna iştirak e unutmam, bir gün Teinte ve Teinture Sümer Doğanspor A takımları saat ratorluğun en uzak köşelerine kadar valerin sevgisini kazandırdı. lileri tarafından batırıldı. decek spor şubelerimiz arasında bas kelimeleri arasındaki farklar üzerine a 12,45 hakem: Adnan Aksu. 1918 de, Almanlar, Rus cephesinden tan sevgisi ateşini tutuşturuyordu. Buckingham sarayı, hastane haline geketbolculann da bulunmasına karar ve çılan bir münkaşada münakkid karşı Fener sladı: sındaki muharrire şu fransızca sözlerle tirilemiyecek kadar eski bir binadır, fa bir milyon askerle sekiz bin top getirdı Dünya buhranı rilmiştır. Alan gözcüsü: Kemal Rifat. cevab vermişti: kat, içtimaî sırufları ne olursa olsun büMağlublar, hezimet altında çiğnen * Basketbol takımıle Atletizm FederasBeykoz Hilâl A takımlan saat 13 *tl y a dans les paroles d'une per tün nekahet halindeki yaralılar için bir memiş, galiblerin kuvveti tükenmişti. Avhakem: 1. M. Apak. Yan hakemleri: yonu meşgul olacaktır. sonne une teinte de malice, c'estadi melce oldu, kapısı herkese açık tutuldu. rupa medeniyetinin kuvveti bu çifte ha Rıfkı, Bahaddin Uluöz. re tın peu de ces qualites: on a quelque Kral kupası maçları 1914 senesinden itibaren, Kral ateş rabî yüzünden sarsılmış bulunuyordu. O teinture de philosophie, de physxque, d < Fenerbahçe Beşiktaş A takımlan saIngiltere Kral Kupası maçlannın Ls belles lettres, c'estadire qu'on en est hattmdaki Ingiliz kıtaatım ziyarete ka tarihtenberi, beyhude yere müvazene teat 14,45 hakem: Kemal Halım. Yan haşinci turu büyük takımların karşılaşma un peu teinte, qu'on les a un peu etu rar vermişti. îkinci Corcdan sonra, harb minine uğraşan malul bir cemiyet içinde kemleri: Şazı Tezcan, Feridun Kılıc. meydanına giden, askerlerin arasına kalarile geçmiştir. yaşamaktayız. Yeni bir harbi kabul edediees. un peu apprises.> Yeni güre$ antrenörünün nşan ilk hükümdar o idi.. Ona bu karaKral Corcun vefatı dolayısile maçîar cek miyiz? Şayed kabul edersek herşey Bu sözler, fransızca bir eserden alın çalışmalan ekserıyetle şimdıye kadar görülmemiş şe mış ve münkaşava zemin teşkil eden n verdiren şey yalnız siyasî icabattan i mahvolmuştur! Finlandiyadan getirilen antrenör Pel kilde az bir kalabalık önünde yapılmış kelimeler arasındaki kullanılış farkın baret te değıldi. Aksi halde bile, dünya, o müthiş sadgöstermek için yazılmış olmakla bera Harb devam ettiği müddetçe, Kral, linen millî güres takımı azasile ilk idma tır. meden sonra kendıne gelebilmek ve müBirinci likte dördüncü ve beşinci olan ber müntekidin muhatabım fena hal ordu âmirleri hakkında derin bir alâka nını yapmıştır. vazenesini tamamile bulabılmek için, en Güreşçilerimizın teknikten zıyade kuv Arsenal ile Liverpul takımlarmın maç de sinirlendirdi, küplere bindirdi ve o beslemiş ve onlann faaliyetlerini bihak az yarım asra muhtacdır. Halbuki, aranun tarafından verilen cevab, ağır bir kin takdirden geri durmamıştır. Bununla vete istinad eden oyunlan, güreş bilgi çok çetin olmuş, neticede Arsenal 20 gadan henüz yirmi sene geçmiştir. küfür silsılesinden ibaret kaldı. Artık beraber, işlerine müdahale veya hare lib gelmistir. mizin azlıgını mevdana çıkarmıştır. münakaşa, gazete sütunlanndan çıkıp Maamafih, ortada, inkâr kabul etmez mahkemeye intikal etmişti ve her ik ketlerini tenkide kalkarak, kendilerini bir hâdise vardır: Bu harbin sebeb oldumuharrir, adalet huzurunda ceza bekli rahatsız etmekten de daima çekinmiştir. ğu bımca felâketlerden sonra, dünyanm Fransada bulunduğu sırada, herşeyi yorlardı!.. bugünkü nüfusu her zamankinden fazlaHaydar Tolun, îki Tercüme Facia kendi gözile görmeğe karar vermişti. Bu dır. Bütün o harabî dalgasından sonra, sında çok temiz, çok ciddî, çok samim itibarla Poincare ve Joffre ile görüştükinsanlar daha iyi beslenmeğe, daha iyi davranıyor, yalnız gördüğü yanlışlık ten sonra, yaya olarak sepirleri gezmeğe giyinmeğe, daha iyi tahsil görmeğe vc ları kavidle iktifa ediyor. Genc mualli koyuldu. hatta daha fazla eğlenmeğe başlamışlarmin ele aldığı eserler, docentlerimizden Kral cephede dır. Maddî refah bütün memleketlerde, Hilmi Ziyanm Bachelarddan tercüme Kral, cephedeyken, mühimmat azlığ ve her halde Ingilterede terakkidedir. ettiği *Yeni tlmî Zihniyet» ve M Schlick tarafından almanca yazılıp vardı. Düşman, Ingiliz hatlannı, durup Hayır, dünyanm, harbden çıktıktan Vouillemin adlı bir generalin kalemile dinlenmeden bir ölüm yağmuruna maruz sonra karşılaştığı mesele, kıtlık meselesi fransızcaya çevrilmiş olan bir eserden bıraktığı halde, Ingiliz topçulannın her değildir. Muazzam makineler işlemekte, nakletmiş olduğu «tlim ve Felsefe» ad biri günde iki veya üç mermi bulabiliyorkuvvetli tekerlekler dönmekte devam elı kitablardır. lardı. Kral, Lilleden Yprese kadar bü diyor. Fan hududsuz bir inkişafa mazhar Haydar Tolun, birinci kitabda kırk tün memleketi dolaştı ve müdafaa müş olmuştur. kincide ise yalnız on tercüme hatası külâtını tamamen ölçtü, tesbit etti. Büyük devletlerin çoğu, sayısız gailebuluyor ve bunlan, metinlerini kaydetBundan sonra, her fırsat buldukça Ier, güçlükler içinde çırpınıyor. Fakat, mek suretile birer birer gösteriyor. Kral Corc, Fransaya gidiyor, harb meyAltay takımı sahada tşaret ve asıllarile muvacehe olunan şuna kanaatimiz var ki, yeni bir volkan danını dolaşıyordu. 1915 te, Hesdıngvelîzmir (Özel) Lik maçlanna de başladı. Her iki takım, daha dikkatli, da bu yanlışların çoğu bir kelimenin türkpatlamadıkça, yeni bir felâket üzerimize çe mukabil veya muadilini bulamamak de, kendi şerefine bağınşan askerlerin Kral bütün harb müddetince arka çullanmadıkça, beşeriyet, arkada bırakvam ediliyor. Pazar günü hava çok gü ha enerjik.. sesinden örken beygiri şahlandı ve süvazel ve temizdi. Birinci takımlar arasın tığımız devirden çok daha parlak, daha sında taşıdığı elbise ile Altınordu galibiyetini garantiye bağ tan ileri gelmekle beraber bir kısmı da risini yere attı. Kral sedyeye yatınlmış daki ilk maçlarda Altay 4 0 Şarkspo lamak, K. S. K.,da beraberliği temin et cümle atlamak, yahut bir cümlenin yagüzel bir devre girmek üzeredir. rısını alıp yarısım bırakmak suretin olduğu halde, gene Haıg ile Frenchi zi ler, b'nce Ingiliz cephesinde, sonra daha ru, Gö'ztepe de 6 l Bucayı yendiler. mek için çahşıyorlar. Kuvvetlerin bu mü de vukua gelmistir ki öbürlerinden daMilletleri sevkedecek, onlara, yeni bir yaret hususundaki azminden geri dönme büyük bir şiddetle Fransız cephesinde hüSıra günün en mühim maçına gel savi şekline göre, hangi takım eleman ha ziyade dikkat uyandırmaktadır. atiye kavuşmak için mücadele ku\veti vecuma geçtiler. di. mişti. Bu maç birinci devre şampiyonası ları fırsatlan kaçırmazlarsa o takım Amerikanın yardımı ve ilk Amerikan recek olan, işte bu ümid olmalıdır. Haydar Toluna cevab vermek hakkı Kendisini, yaralı askerlerle dolu bir kazanacaktı. üzerinde çok müessirdi. K. S. K, rakibi ancak Hılmi Zıyanmdır. Bız, bol oku trene koydular. Yolda, malul bir asker, kıtaatının cepheye muvasalaü, müttefik Bir asır sonra, tarihşinasların, ıstırabAltınorduyu yendiği takdirde birinci Dakika gene 33.. Daima geri oynı mak ve bol yazmak yolunda gerçekten Krahn nazan dikkatine çarptı. Yaverini leri cesaretlendirdi. Bütün dünya kendi larımızdan, fedakârlıklarımızdan, ceha devreyi kazanmış olacaktı. Çünkü Al yan Said, topu kendi kalesi önlerinden seçkinleşen genc doçentin bu hakkı bir yanına çağırdı ve getirttiği harb madal lerile birlikmiş gibi bir hisse kapılıyor letimizden ve hatalarımızdan hatta cinatayla oynadığı maçı, mağlub olmasma yakaladı ve süratle K. S. K. kalesine borc olarak telâkki edeceğine eminiz. yasını, malul askerin yakasma bizzat i lardı. Harb, bir tarafta bütün dünya, bir yetlerimizden bahsederken, bunlan, da0nun için İki Tercüme Faciasının sıra tarafta Almanyanın bulunduğu bir çar ha şerefli bir devri doğurmak için çekti rağmen, hükmen kazanmıştı. Altay gay doğru indi. Bir müdafii atlattı ve topu ladığı yanlışlar üzerinde durmıyarak liştirdi. rinizamî bir oyuncu yüzünden sıfır pu ikinci defa ağlara taktı. ğimiz doğum ağnlan şeklinde tasvir et Kral, o sene elli yaşına girmişti. Fakat pışma haline geldi. Hilmi Ziyanın cevabını bekliyeceğiz. meleri muhtemeldir ve bunun böyle ol van almış, bu suretle K. S. K. bir avan11 teşrinisani K. S. K. buna rağmen ümidsizliğe düş Ancak Haydar Tolunun bu işte çok dik bu yıldönümü için hiçbir şenlik yapılmataj elde etmişti. medi ve çalıştı. Fakat bütün akınlan, katli davrandığını tespit etmekten de dı. Beşinci Corc, o müşkül devirlerde, Bu iki milyon Amerika askerinin garb masını da kuvvetle temenni ediyoruz. (Arkası var) cephesine gelişi bir mucize oldu. AlmanOyunun idaresi Altaylı, eski kaleci tecrübesizlik ve şütsüzlük yüzünden bo eri kalamayız. Değerli muallim, eline millete misal teşkil etmek istiyordu. aldığı eserlerin asıllarile tercümelerini Sulh bir hatıradan ibaret iken ya dahilî propaganda ile kemirilmiş ve lerden Febmiye verilmişti. Fehmi, bize şa gitti. Bu suretle birinci devre şampi takdire değer bir ihtimamla gözden geBu hâdiseler üzerinden ıstırab ve ma hususile, fazla uzun süren abluka yüzünteknik ve temiz bir hakem idaresi gös yonluğu ile beraber oyunu da kaybetti. irmiş ve kelimeleri birer birer inceleBursa köylerince feci bir den açlığa mahkum olmuş, 1919 senesi terdi. Oyun çok heyecanlı geçti ve Al Çoktanberi fena oynıyan Said, bugün, miştir. Eğer, dilimize çevrilen her eser, temle dolu elli iki ay geçti. cinayet Harbin muhtelif safahatı hakkındaki için tasavvur edilen tasarrufa mukavemet tınordu, 2 0 oyunu kazandı. harikulâde idı. Bize eski oyunlannı ha hliyetli olanlar tarafından, bu biçim Bursa (Hususî) Adaköyünden de süzgece vurulursa kazancımız pek haberler memlekette zaman zaman akis edemiyecek dereceye gelmişti. Yalnız îlk dakikalarda, K. S. K. ın mütema tırlattı. cephede değil, memleket içinde de bir Kürd Ali Osman isminde biri Salıh ve ler uyandırdıyordu. Marne zaferi Alman üyük olacaktır. diyen Altınordu kalesini sıkıştırdığını göHaydar Tolun, kitabının başma koy kıtaatının ileri hareketine fasıla vermişti. hezimete uğradı. Ve, harbculuk meziyet Mustafa isminde iki kardeşin annesile evrüyoruz. Fakat Altınordu müdafaası Sigortacılarm bir kararı duğu bir yazıda, tercüme hatalarımızın Lemberg muharebesi Avusturyanın leri, teşkilâtçılığının mükemmeliyeti sa lenmiş; fakat geçen sene bu çocuklann canla başla çalışıyor. Bu tazyik çok süryesinde .kendisinden kat kat kuvvetli bir anneleri ödüğünden Ali Osman bu köySigorta prodoktörleri arasında müş celeden ileri geldiğini söylüyor. Bu mukavemetini kırdı. medi ve oyun mütevazin bir şekle girdi. ıükmün doğruluğunu teyid için bir haFakat Tannenberg muharebesi Rus is düşmana karşı dört sene mukavemet eden den Şerife namında genc bir kızla evlenteriye prim, avans gibi rekabet payı veya Altınordu, sık sık sağdan inkişaf eden bu kuvvet, birdenbire yıkıldı. bunlar mukabili hediye vermek hususunu ıramı nakletmek isterim: İki yıl kadar tilâ ordusunu durdurdu. miştir. Bu yüzden kendisine düşman olan hücumlar yapmağa başladı. Fakat bunlar evvel bir gün Beyazıd kitabhanesine tamamile kaldırmak için yapılan anlaşBunun arkasından müthiş ve uzun bir Harb, başladığı kadar anî olarak dur üvey oğullan Salihle Mustafa aralannda gitmiştim; yanımda yazıcı arkadaşlar daima neticesiz kalıyordu. Said demarke ma yanndan itibaren mevkii mer'iyete du. 1918 senesinin on birinci ayının, on hâdis olan bir miras meselesinden kavga an biri vardı. Orada Hılmi Ziyayı gör fasıla başladı. Bu fasıla esnasında, bü vaziyette, diğer muhacimler de fırsatları girecektir. yük devletler, amansız bir mücadeleye a birinci gününün on birinci saatinde, bin etmişlerdir. Üstelik Ali Osman üvey oük. Bir, iki düzüne kitab arasma gökullanamıyorlar. Ayni şekilde sigortacıîar dairei merke mülmüştü; harıl harıl çalışıyordu. Ben, tılmak üzere bütün kuvvetlerini topladı lerce çanın sesi, top seslerini durdurdu. ğullarının ektikleri ıspanak tarlasını süreOyun çok seri ve heyecanlı.. Her iki ziyesinin yaptığı mukavele daha evvel genc doçentin bu vaziyetine imrendim; lar. Bu unutulmaz gün, İngilizler, hudud rek oraya arpa ekmiş olduğundan kavga taraf, mütemadiyen akın yapıyor.. K. tatbika başlanmıştı. Hepsi talim görmüş, alışkın vaziyet suz bir sevinc içinde payıtaht sokaklanna büyümüş ve iki kardeş Ali Osmanı tarlarkadaşıma onu göstererek vaktile bel ;miş olduğum şu beyti okudum: S. K. lı genclerde, karşılarındakilerin teydiler. İki sene içinde, kadın erkek, döküldüler. Dört sene evvel olduğu gibi, da sıkıştırarak parabellom ve brovning tecrübesine rağmen, bir incelik ve fevka Jandarmaya rüşvet teklif etmiş 'rop heureux l'âcrivain qui, dans îa herkes sulhun manasını unuttu. Henüz sarayın kapısı önüne biriktiler, ve Kral tabancalarile üzerine hücum etmişler ve solitude, pek az zaman evvel imkânsız telâkki e le Kraliçe balkona çıktılar. lâdelik var.. Fakat şüt yok ve onlar da Bursa (Hususî) Dürdane köyünden Amasse lentement les tresors de l'etude. her ikisi de attıkları kurşunlarla Ali Osfırsatlan öldürmekte!... dilen harb, artık müşterek bir telâki yeri Alkış sesleri kesilince, Kral söze başMehmed Çavuş admda biri oğlunun kamanı muhtelif yerlerinden yaraladıklan Arkadaşım güldü: ılmuştu. adı ve şu sade cümleyi söyledi: Dakika 33.. Top, Karşıyaka kalesi çırdığı bir kızın ifadesini değiştirmek için Vezin bozulmazsa, dedi, lentement gibi buna da kanmıyarak karnına bıçak Britanya Imparatorluğu, iki sene için Sizin gibi, ben de seviniyorum ve önünde.. Ortalık karışıyor, top havala merkez jandarma başçavuşuna yirmi lira •erine viytement diyiver. Çünkü ben bu sokmuşlar ve Ali Osmanı öldürmüşlerdir. nıyor ve Said bir kafa darbesile topu rüşvet vermek istemiştir. Jandarma baş alışmalarda yavaşlık görmüyorum, baş de ortaya büyük bir ordu çıkarmıştı. Şim müttefiklerin harbi kazanmak suretile di bu ordunun efradı, müttefik ordulann muhasamata nihayet vermelerinden ve Hâdise yerine giden müddeiumumî muağlara takıyor. Bu golden sonra Altınorlöndürücü bir hız seziyorum. çavuşu bunu almadığı gibi derhal bir zabıt avini suçlulan vilâyet merkezine getirt Haydar Tolunun sıraladığı tercüme efradile beraber süratle yok olup gidi ulhu tekrar temin etmelerinden dolayı du daha açıldı, fakat netice değişmedi. r tutarak âmirlerıne bildirmiştir. Köylü anlışları arkadaşıma hak verdırecek ordu. miş ve mevcuden sorgu hâkimliğine tevdi Allaha şükrediyorum. îkinci devre, Altınordunun hücumile Mehmed Çavuş tevkif edilmiştir. [aliba!.. M. TURHAN TAN\ Bu dört sene zarfında Kral sarayın ederek her ikisi de tevkif olunmu|l»rdw. 1917 ilkbahannda üç mühim hâdise Beşiktaş Fenerbahçe bu hafta karşılaşıyor İki tercüme faciası KRAL BEŞİNCİ CORC Umumî Harbin ıstırablı ve mütarekenin sevinçli günlerinde Yazan: Vinston Churchill Evvelce tehir edilen bu müsabaka pazar günü Fenerbahçe stadyomunda yapılacak İzmirde lik maçları