Katalog

Cnmhnriyet CM SULTAM Yazan: M. TURHAN 20 istanbul fcorsası kapanış iiatları 191933 NUKUT Aİ1Ş Yeni bir ithal müsaadesi Bu Emaneten ihraç edîlen tütünlere mukabil mal getîrîlebüecek 930 senesinin ve yahut daha evveDd •enelerin mahsullerinden bir kısım tütunlerimiz, tacirler tarafmdan muhtelif tarihlerde emaneten ecnebi memleketlere aevkedilmişlerdir. Ikfasat Vekâleti, bu tütünlere mukabO memlekete ecnebi malı ithaline müsaade etmeğe karar vermiftir. Ancak bu muamele bazı çartlar dairesinde yapılacakbr. Iktuat Vekâleti bunlan alâkadarlara ve bu meyanda istanbul Ticaret Odasına da. dün bü • dirmistir. Ecnebi memleketlere ankomeinya»yon olarak, 1 teşrinievvel 1932 tari • hinden evvel gönderilmiş olan bu kabil tutünler için, şu vesikalar ibraz edilecektir: A Ihraç edfldOderine dair gumrük beyannameleri ve Ticaret Odalarmdan veribnis men>e sehadetnameleri. B ikinci kânun 1933 tarihine kadar tu tunlerin asü ihracı yapmış olan kimsenin tahb tasarrufunda bulunduğuna dair banka, depo ve antrepo vesikalan gibi Iktuat Vekâletince şayanı kabul vesikalar. C Tütunlerin 1 ikinci kâ nun 1933 tarihinden sonra taülrra» olduklanna dair vesika. Bu vesikalann da satısm yapıldığı mahaHerdeki Türk konsolosluklanndan tasdik edîlmis bulunraasi sarttır. Bu şartlara uygon bulunan tütünlerm mukabilinde, satıs bedeDeri kıymeti kadar, kontenjan listelerînde yazıh esyadan, fakat kontenjan miktarlarüe mukayyet olmaksbnn ecnebi mab ithaline müsaade olunacaktır. Sabs bedellermin cari fiatlara uygun buhmduğunu Ikfasat Vekâletinin talebi üzerine alâkadarlar tevsika mecburdurlar. Bu suretle memlekete, kontenjan harici ithal edilecek esyanm kıymeti muamele vergisine matrah olan kıymetten yalmz gümrük resmi indirOerek bulunan kıymet olacaktır. Satılan tütunlerin bedellerme tekabül eden dövizlerin memlekete ithal edflmeleri veya Iktısat Vekâletinin müsa adesi almarak bu dövizlerin memlekete ithal edflmek istenen esya bedelIerOe mahsup edOmesî mecburidir. Bu mecburiyetin ifa edildiği isbat edilmedîkçe, ithal edibnek istenilen esyalann gümrukten geçirflmesine müsaade verflmiye • cektir. Bu şartlara uygun olarak hariçte tutunleri bulunan alâkadarlarm subatm sonuna kadar tahriren Iktısat Vekâle • tine müracaat etmeleri v e müracaatlerinden ib'baren bir ay zarfmda da icap eden vesikalan tedarikle gostermelerî lâzımdır. Ikfasat Vekâleti, ı'dare merkezleri Türkiye haridnde bulunup ta serma • yeleri millî paradan gayri bîr para Qe ifade edîhnif olan ve yahut Ikfasat VekâletOe hususî mukavele aktetmiş bulunan »irketler ve müesseselere bu muamelenin sümulü olmadığım da alâkadarlara büdirmistir. Cem, gün doğar doğmaz padişahhğını ilân etmeğe kalkıyor! yalvanr gîbi bir sesle şu beyti okudu: Benim sen çabi mehruji* kul olmak Hedir fahrim, Gedayi dilber olmak yey câhanm padişahmdan! (*) Kız, ılık bir su gibi kulağına akan fu yaJvançlardan tatlı bir ezinti duyarak gözlerini açarken Cem de geri çekilınişti, şahlanan iştihalannı çiğnemek ister gibi sert hareketler yapıyordu. Çünkü şuursuz bir incizap içinde ağzından dökiiliiveren o sözler, babasımndı ve şimdi tabiî bir tedai He babasımn ölümünü dfifü niiyordu. Zaten oraya »evişmek Için değil, görüçmek için gelmiştL Fakat kızm takat yıkan, tahammül eriten güzelliği önünde heyecana kapılarak her çeyi unutmuştu. Babaxının şiri, kuvvetli bir sünger gibi o heyeoam gidermiçti ve gözünun onünde tahta gtden dikenli, iğri büğrü, korkunç yollar kıvrılmağa başlaıruşb. Bununla beraber gözü, Iren'în açılan gözlerinde idi. Bu açılışta engm ve derin bir ufkun iki yeşil zümrütten doğabileceğini isbat eden mucizevî bir inkîşaf vardı. Zarif ve çok zarif kaşların altmda mahmur bir naz üe kanıldanan gözler, bir çift canlı zümrüde benziyordu ve bu ziimrütler, kibar titreyi^ler içinde uçsuz bucaksız bir yeşil temaya beşik oluyordu! Cem, kafatasınm içinde uzayıp giden saltanat yolile göziinün önünde açıhp duran bu parlak ufkun ara »ında bocalıyordu. O ufkun yeşil bir tebessüme inkılâp edivermesi üzerine dayanamadı, saltanat yolunu zihmnden bir kere daha sildi ve gülen goke kapandı: Oh, tren! dedi, ne kadar gü zelsm? Kız, gerinir gibi koDannı açtı ve Cem'i, pamuk bir çember içine alarak sakradı: Senin kadar değil! Cem'in dudaklan, yesil zümrüt!ere gülümsiyen haz ufuklarına doğru kayarken gözünün önünde bof bir taht canlandı ve dudaklanndaki is tiha o tahtın ayaklarma akb. Kız, yaklasan askm tereddüdünü seze rek kaslannı çarryordu, belki sitem edecek, belki yalvaracakh. Fakat sehzade, ciddiyetile onu susbırdu ve haber verdi: Babam öldü tren, taht, beni bekliyor! (Mdbadi var) [•] Patlh Sultan Mehmedln kaleminden çıktıgı rlvayet olunan bu beyitte dll noktasından dikkate değer ikl kelime vardır. Bunun blrl « yey» dir ki halls türkçedlr, daha lyl manasını lfade etmekte dir. Bunun, bu kelimenin yenibaştan dil kadrosuna sokulması çok iyl olur. İkinci kelime <padişahından> tablridir. Fatih bu kelimeyi «padişahîı&ından» mevkiinde kullanmıştır ki tuhaf bir taaarruftur. M. T. Londra Nevv York Paris Milano Bruksel Anna Cenerre Sofya Amsterdam Stockholm Viyaua Madnt Bndapeşte Berho Varşova Bükreş Belgrat Moskora Yokohama Alu, Mecidiyc Banknot 7iu SJ',75 216 113 2S 813 24,50 83,50 117 36 25,50 15 30 ••0,75 22 21 52 44 921 32,50 S38 715 211 170 219 117 26 820 26 85 akşanüd program Tercih ediniz rs* 39 27 17 32 50,75 24 23 54 48 923 S3 240 HAMBURO t 21,05 Der TeufelarelUg (Kahnan). LATPZİG : 20,35 Faosi . Symphonle (lisrt), VARŞOVA : 21,20 5 inef senfonl (Majakowald). MÜNİH : 21JS5 1 m d senfonl (Brahmfl). ANKARAt 12,30 Ankara Palas'm caibandı (13,30) a kadar) . 18 alaturka muaüd 10 Ekrent Zekl Bey tarafmdan kemaı gramofon plâklan neariyaö, İSTANBULt 18 sas: (Kemal Nlyaal Bey v» lan) 19 radyo orkestraa • 20 saz: (Belkıs H.) 20,30 hanımlar saz heyeti 21,30 orkeatra konseri aonra: AJans, Borsa haberleri ve doğru saat 2230 taı: ODa^ rüttallm heyeti), BERLİNt 16,40 Tlyolonsel konaerl 17,38 tâyp m slg'den 19,15 kltap bahsl 19,40 şürler 21,20 Prankfurttan 22^0 Beethoven'in İkl sonatı 23,25 havadlsler ve dana mgı sikist Yatağra ayak ucunda ve yerde başka bir kız daiıa vardı. Bu, bir halayıktı, baçını yatağın kenanna üi*tirerek uykuya dalmiftı. Gerçi o da güzeldi, lâkin berikine göre ontm letafeti, tavuslar yanında sülün gü. zellğini andırıyordu. Genç prens, kollarmı goğaüne ka* vusturarak bir müddet yataktaki kjzı süzdü, yanık yanık îçini çekti, sonra adımlanm sessizleştirerek îlerle di, genç halayıgm yavajça kulağım çekti ve o, korku ile kançık bir telâş içinde gözlerini açınca pannağim ağzına götürdü, fısıldadı: Sus ve çık! Halayık, iliklerine kadar yayılan derin bir iç titreylşini sendeliyen apaklarında topbyarak odadan çıkta, perini Cem'e bıraktı, Şehzade, bpkı o hala.yık gibi yatağın ayak ucur na iliçmifti. Uyuyan bir güneş aey reder gibi kızı gözden geçiriyordu. Baba»mra olümüne dair iyittigi haberi unutmuşa benziyordu. Çünkfl bakıçlarında saltanat hırsının ı s ı n a «iyahhgı yoktu, büâki» güaelliğ* faayran bir ruhun munU yumusak lığı parlıyordu. İhtimal ki su kız, tren namını tasıyan bu Rum dilberi, matum bir gaflet içinde açık bıraktığı enualıiz giizelliklerüe Cem'm ben liginde anî bir fırtma koparmıştı ve ona her şeyi unutturup yalnız güzelliğe hayran olmak cevkmi yükle* flnsti. Beserî îhtirajftar, aldabcı renkleriden tecrit olunarak Iâyıküe tahlü olunsa, onlarm hep bir kaynaktan îdoğdugu neticeaine varılır. Para birn, şöhret hırsı, ikbal hırsi, hatta bilşp. hrrsı güzellikten azamî mikyasta istifa<",e etmek nırsınm çocuklandır. tnsanlar, para kazamnak içm iyi ve kotü . her vasıtaya bas vururlar, bir çok çukurlara girip çıkarlar. Bu zahtnetin, bu didinmenin gayesi al~ trodan mezar yapmak değfldir, güzeUiklerden para kuvvetile nmstefit olmaktar. Şöhr*rm7*Hcbalin, bilginm temm edeceğî netioe de odur. Meahur adam, dimdik duran bir mih • raptır, onünde en güzel kadın baş!an iğilir. Âlimlere bügîlermm mük&fatım veren de okuduklan veya yazdıklan kataplar değil, yakut dudaklardır ! Kâinatm yaratılmasındaki h3cme> ti «ask» a atfedenler ve has»asiyetli faayatı ask cazibesme bağh sayan lar pek doğru düsünen kimselerdir. tşte Cetn de, şu uyuyan kızın ayağı ucunda ayni hakikatd canlandınyor«kt, güzeHOc nurunu gozlerile içe rek her şey ve batta babasının ölü • mü roes'elesini ımutuyordu. Genç prensm hayran temaşası hayü uzun surdü ve flkin ruhunu gıcıklıyan duygular; yavas yavas st nirlerine geçmeğe basladı. Artık uyuyan güzelliğin uyanmasmj, su nnıhtsfem heykelin dile gelme*ini isti rardu. Bu düekle biraz uzandı, dudaklarmı kızın kulağma yaklastırdı, ÇEKLER Açiliş Londra NewYork Parls Müar.o Brtksel Atina CeoevTe Sofya Amsterdara Prag Stockholm Viyana Madrit Berlin Varşova Bod?peşte Büireş Belgrat Yokohama Moskova "11,75 0,4705 12,06 3,0975 87,93 2,4436 65,42 1,1712 15,89 2,5764 4,08 5,7540 1,98 4,2025 3,5875 80,1225 35,1025 2,275 I(>93,?0 LAYPZİG ı 17,35 haflf musM . 18,39 Mtap baKrf M 20,35 plyano ve orkestra İle Fausetan blı senfonl (Liszt) 22,20 lktöat haberleri 23,30 havadisler ve gramofon pULklarOa hafif moslkl parçalan. FRANKFURT ı 18,05 konser 19,20 havaxfisler 19,33 Btütgarttan: (Konferans) 20^0 hava dlaler 20,50 konser • 21,20 konferans > 22,20 Stütgarttan: (Konser) 2335 havadisler 23^0 Stütgarttan: (BafU nu*slkl). VİYANA ı 17 plyano solo 1735 konser: tBae\ Mozart, Beethoven, Schubert, Schuman) 19,20 ticaret haberleri 20,15 konferansı 20,40 havadisler 2030 haftalık tefrüca * 21,20 orkestra konseri. BUDAPEŞTE t 20,35 opera hiTnunnrf^^ t e m s m n i ESHAM lf Bankası A. Şimendlleri Tramvay Bomontl Nektar Terkos Balya Ergani madenleri Taymis, bir sindikaya verildiğini yazıyor 38 İş kanunu için... Münakaşalı bir konfe rans tertip edildi Darülfunun müderrislerinden Aynizade Hasan Tahsin Bey, Türkiye Ikbsatçılar Cemiyetinde iş kanunu hakkmda münakaşalı bir konferans verecektir. Hasan Tahsin Bey, iş kanunu lâ • yihasının Ticaret Odasmda tetkik edildiği sırada çimento fabrikalan namına bulunmuş ve mesai saatlerinin 9 saat olarak tesbitini müdafaa etmişta*. Münakaşalı konferansta, bu cihet mevzuu bahsolarak bazı ktrazlar yapılacağı anlaşılmaktadır. Zira, umumî işsizliğe kısmen çare bulmak maksadîle 40 saatlik iş haftasmın kabalüne doğru cihanda umumî bir temayül vardır. Cenevre'de bu yolda yapılan umumî müzakereler de bitmiştir. Hasan Tahsin Bey konferansmda iş saatlermi azaltma tedbirinin memleketimizde tatbikı doğru olup olmıyacağı noktasım da tetkik edecektir. Açılış 10 23,80 96 1ST1KRAZLAR Açılış Istikrarı DahiM Şark şimendiferi DüynDü Muv. Gümrük Saydı Mahi Bağdat Askeriye 5,55 60,25 Kapaniş 5,55 60,25 TAHVİLÂT Açılı§ Elektrik Şirketi Traravay . Tünel Rıhtıra . Aoadolu ( I ) Anadolu ( 2 ) Anadoln ( 3 ) A. Mdıtıessil Kapanış 43,35 43,35 48.5 42,75 42,75 47.80 Maarif programı Adcara 19 (Telefonla) Talim ve Terbiye heyeti azalan ile Maarif erkânından mürekkep bir heyet bugün Maarif Vekili Reşit Galip Beyin riyaseti altında topiandı. Bu içtunada Maarif proferamını teşkîl edecek olan lâyinalar üzerinde müzakerat cereyan etmiştir. Mevsrmin en büyük filimi CENNET PERİSİ Taymis gazetesinin Berlin mu habiri 13 kânunosanî tarihile gaze • tesine çektifi bir telprafnamede Ergani madenlerinîn işletilmesi hak • kında fu malumatı göndermistir: * Alman matbuatma göre Er ganPdeki zengin bakır madenleri • nin işletilmesi imtiyazı Türk hükumeti tarafmdan bir Alman Türk sindikasma verümistir. SindJkada Türk'ler ile Alman'lann hisseleri yarı yarryadır. Alman grupunun basmd'a Deutcsh Diconto Bauk bulunuyor. Hruoa Otto Wolff Hirsch Kupfer ve Metal lgesellschaft ve Norddeutsche Affi • %»rie ve Otavi gibi sanayi firmalan dahildir. Şimdi Isveç firmalan tarafmdan inşa edilmekte olan Mersin Malatya demiryolunun Ergani'ye temdi dini müteakıp madenler işletüecektir. Çünkü bu hattın temdidinden sonra Ergani bakırlannm ticarî cihetten istismar edilmesine imkân hasıl olacaktır. Hattın 1937 senesinde ikmal etîileceği ümit olunuyor. Şimdi vâsi mikya«ta istihzarî ameliyat yapılmıştır. Müşterek sindika sermayesinden bir kaç milyon markının Alman şrrupu tarafmdan tedarik edileceği bekleniyor. Tüırkiye'de yapılamıyacak taahhüdün tercihen Almanya sanayiine verileceği zannolunuyor.» perde aralannda: Havadisler nun «onunda: Tslgan orkestraA. BÜKREŞ t 19,30 konser 20,05 konferana S0,43 gramofon plâklan 21,05 fllarmonlk pt» kestra 22,20 senfonik mudkL VARŞOVA » 18,05 orkestra konserl «,05 haflf vn» sikl 20,50 havadisler . 21^0 aenfonfH konser Istlrahatte: Tefrika 24J*. (teai PRAG k 18,10 plyano konserl 20,25 dan (haflf musüd) 21,20 Uyatrq SifiS havadisler. ROMA k 20,20 havadisler ye BTamofon pîâMarî « 21,05 konser 21,50 (rnehtap ıgığı!) bir komedl. 22JÛS orkestra: (Waener, Pvcdni), 15 günlOk ihracat, ithalâttan 1 milyon noksan Gümrük ve Inhisarlar Vekâleti istatisblc ve Tetkik Müdiriyeti kânunusani aymm ilk 15 günlük ithalât ve mracafam toplamışhr. Hazırlanan istatistiğe gore 15 gunde ithalâhrmzm 3.053.635 Mralık bir krymet göstermesine karşı ihracahrraz bunun 1.249.821 lira noksanfle 1.803.814 lirayı bulmuştur. Acı bir ölöm Tutön tnhisan idaresi Mağnisa nrin • taka«ı ek*perlerinden merhum H a a Tahir Efendmin tornna r e kâçuk Tal&t B e yin yeğenı menmet Zıyaettm Bey aöçat1 ddugu hastahktan kurhılamıyarak çar* şamba geoest refat etmiş ve ayni gSn Yaayaefendi'deld makberine ffSzyay • lan arasmda tevdi edilmiştir. Allah rahmet eylesm. BflmGş para lâyihası Güraüş para ihracı lâyihası hakkmda Merkez Bankası Vekâlete mütaleasını bildirmiştir. Lâyiha yakında Heyeti VekHeye sevkedilecektir. Yöksek iktisat meclisi azalığı Iktısat Vekili Celâl Beyden inhilâl eden Âli tktısat mecKsi azalığma tsUtistik Uraum müdürü Celâl Beyin tayini iradei milliyeye îktiran etmiştir. Teşekkflr Sevgili babam Ekrem Reçat Beyîri ani ölümii münasebetile cenazesine g«« lerek, bizi ziyaret ederek, mektuplar v e telgraflar göndererek melhemi olraryan sonsuz acılanmıza iştirak eden lutufkâr dostlanmıza, istanbul Matbuat Cemiyetine, Istanbul gazetelerine, Kulett Osesindeki »evgîli talebelerime, tsrtanbul gazetelerinin lutufkâr delaletindea istifade ederek, ailemiz namma arzi şükran ve minnet eylerim. Oğlu Refttt Ekrem Kadıköy Süreyya sinemasında îki büvük filim birden Bugün A R T İ S T İ K sinemasında SAHTE MILYONER fîlminde goreceksiniz. Heyeti temsîliyesi başmda MARtA SOLVEGOTTO WAKIBRUGPAUL HüRBtGER Meşhur Ostand ve Rugen'în plâjlannı, muazzam spor şenliklerini YALOVA Opereti dün akşam TÜRKÜSÜ Isitni altında Türkçeye adapte edilen Fransizca sözlü ve şarkıU KAÇIR /"*¥ O R Y A BEN İ sinemasında parîak ilâveten: FOX Halihazır dOnya havadisleri En şık inceliklerle En zeki buluş/ârla dolu bir şaheser Mümesslesi: J A C Q U E L İ N E FRANCELL LONDRA COLiSEUM'un meşhur SiHiRBAZ ve HOKKABAZİ VJLıV/IX 1 / " \ muvaffakiyet kazanmıştır. BİR n KATF Ç t Ç E K İ K İ B Ö C E K Halkımızın çok sevdiği çok beğendiği H F NAflY 1 1 M U I Bugün M E L E K sinemasında fransızca sözlü UFA ftlmi tarafmdan temsil edilen in miithiş ve zengin varyete nuraaralan Hamiş ROLF HANSEN Her akşam ve hemin 16,30 matiVlerinde pa zar günleri 16,30 ve 18,30 matinelerinde, bugün 14,30, 16,30 ve 18,30 ma tinelerinde icrayı san'at edecektir. ilâveten: FOX JOURNAL. Fi tiarda zamm'vat yoktur. R 0 LF H AN SE N C 0 N Ğ 0 Ri L L A MATA HARi devam ediyor Bugün matine ve snvare saat 2 1 ^ 0 ».t 1530 Eğlenmek, gulmek ve zevkli iki saat geçirmek istiyenleri bekliyor. Filme ilâve: Dünya havadisleri gazetesi. Bugün saat 11 de tenzilâtlı matine. Darülbedavi tenMİlleri Şehir Tiyatroso llllll |||] lllll 1 I) İStanbUİ BelSdİ>B$i M AKSİM Bugön [ : Bugün nefis bir ELHAMRA MGmessilleri: smemasında misüsiz bir muvaffakiyet kazanan filmini görmelilerdir 0 P E R A Sinemasında LES Meşhur bronzdan adamlar T E S E O SARI ZEYBEK Umuma llll ıııı 1 1 filim görmek isdyenlen LiLiAN HARVEY • HENR! 6ARAT KARA KARTAL ılminde aşk Şfrkılannı taganni ediyorlat ilâveten: F ü X JüURNAL ve RAKEL MELLER "Flör del Mal, ibdaında. DON JOSE MOJiKA ve MONA MARiS VE DİĞER VARYETE NUMARALARİLE CUMA VE PAZAR MATİNELERİNDE KONSUMASYON 75 KURUŞTUR. llütlll Üskidar Hâle sinemasında Sesli, Sözlü, Şarkılı Viktorya ve Hüsari Mumessili: İvan Petroviç. Üâveteni Halihazır Dünya havadisleri. Neşe ve şenlik fllmL İlâveten: R.K. 0. halihazır dünya havadisleri. Bf?fln II de teDzIlâth flatlarla manne Fîlıae ilâve: Dünya haTadislsri Bugun saat 10,30 da tenzilâtlı maiine M EVLENECEK KIZLAR