Katalog

Hayat Ansiklopedisi üncü cüzü bugün çıktî 24 Dokuzuncu sene: No. 3126 ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, İstanbul Posta Inıtusu: lstanbul, No 246 KaMJIIUSanİ Telefon: BaşmuJıarrlr: 22366. Tahrlr müdürü: 23236, tdare müdüru: 22365, Matbaa: 20472 flân sahifelerimiz berkese açıktır. CumhuriyeFte neşrettirüecek Uânlar için doğrud&n doğrnya idarebanemlzc dahi mfiracaat olanabUir. urıyet le karşılanmıstır. Müsarünileyhi karşılamak için hazalıklara başlanılmıstar. 933İ Hayat Ansiklopedisi Böyuk bîr kütüphaneyî brr arada evinize getîren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulnnmak lâzımdır. Reisicumhur Hz. Eskişehir'den Bursa ya Hareket Ettiler Ziraat enstitülerimiz Hakikî ilim ocakları Oluyor! Ânkara: tkincikânun (Başmuharririmizden) Ankara'da tesis olun • maJrta bulunan, daha doğrusu tesisah peyderpey ikmal edilmekte ve edilecek olan Ziraat enstitülerimizi yakmdan gördükten sonra zaptolunamıyan bir heyec&nla bir kaç makale yazmıs olduğumuz hahrlarda olsa gerektir. Bu enstitülerde bizi heyecana düşiiren şey, orada ilme ve ienne atfolunan ehenuniyetin yüksek derecesi idi, ve bunun için Avrupa'nın bu yolda vânl olduğu en son terakki merhaleleri en kestirme bir tarik ile aynen buraya naklolunarak onlar üzerin de çahsmak ve onlar üzerinde yüriimek üsulü esas ittihaz kılmmış olması idi. İlim 3e ve fen ile bilhassa bunlann her giinlük bayata alâkası noktasından kucak kucağa karşı gelince msanm heye • can'anmamasj ihtimali olmazdı. O makalelerimizde bu enstitülerimiain Törkiye'de belki flk defa olarak foüvük ilim ocaklan halinde inkişaf etmek istidatlanna bilhassa isaret etmiştik. Bizde darülfünan yok değOdir ama mevcudundan pek memnun olmadığıpıızdan olmalı ki ikide bir hepimiz onnn ıslah ve ikmali lüzum ve çareleri etra • fında konusup duruyoruz. IHc görüste biz hükmetmiştik ki eğer basladığı tutumîa ileri götürülebilirse biç ıslaha ihtivacı olmıyacak bir darülfünun şube • pniz Ankara'da ve bn Ziraat enstitületinde tesekkül etanis olabilecektir. Hiç te kesif ve keramet kabüinden olmryan bu ifademizin simdi tanakkuk etmekte olduğunu memauniyetle haber vere cek bir halde bulunusumuzdan okuyu • cularmuzın dahi bizim kadar ve belki daha riyade memnun olacaJdanm füp Gazi Hz. nin seyahatleri Büyük Reis Eskişehir'de tetkikatta, bulundu ve Bursaya hareket buyurdu Eskisehir 16 (Hususî) Reisicumhur Hz. bu sabah 10 u 8 geçe hususî trenle Eskisehir'i teşrif ettiler Halk daha akvamdan istasyonda ve yollarda Büyük Reisi bekliyordu. Köyler den yüzîerce atlı gehnisti. Gar binlerce kifi ile dolup taşıyordu. Trenin durmasilı muthis bir alkıs tufanuun kop • ması bir oldu. Karşılayıctlar içinde sevincinden ağlıyanlar bfle vardı. Halkm bu çok samimî tezahüratı Gazi Hz. ni pek mütehassis etmisti. Ittasyondan itibaren yaya yürüyerek ve halln selâmlıyarak Vilâyeti, Kolorduyu, Belediye ve liseyi ziyaret ettikten ve burada tarih ve türkçe derslerinde bulunduktan sonra Halk Fırkası salonunda verilen öğle ziyafetinde bulundular. Halkm gösterdiği büyük muhabbet ve tezahürata Belediye Reisi vasıtasile teşekkürlerini bildirdiler. ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ •• İsianbul Söz Derleme heyeti İlk içtimaını yaparak mesaisini tesbit etti Dün seçilen dört muhtelif tetkik ko mitesi derhal faaliyete geçiyor Reisicumhur Hz. müteakıben Halkevini gezdüer, mesaiden menımiyetlerini bildirdiler. Şeker fabrikası ye rini, Tayyare meydamm gördüler. Gazi Hz. nin refakatlerinde bulunan tktısat Vekili Celâl Bey tüccarlanmızla temasta bulundu, îktuadî vaziyeti tetkik etti. Erzincan meb'usu Saffet Bey Fırka ve Halkevi işlerile meşgul oldu. Gazi Hz., refakatlerindeki zevatla beraber saat 6 da Bursa'ya hareket buyurdular ve gene büyük tezahüratla tesyi olundular. istanbul'dan giden heyet Vali ve Belediye Reisi Muhittin, Bolu meb'usu Cevat Abbas, H. F. tstanbul Vüayeti idare heyeti reisi Cevdet Kerim, Seyrisefain Müdiri Umumisi Saduüah, Doktor Neşet ömer, sabık Ardahan meb'usu Tahsin, Seyrisefain idaresi Başdoktoru Şerafettin, Ka • mara Şubesi müdürü Muzaffer Bey • ler Gazi Hz. ni istikbal ve kendüerine arzı tazimat etmek üzere Derince'ye^ gitroislerdir. Adanada Meclis Reisi için hazırlık Adana 16 (A.A.) Meclis Reisi Kâzım Paşa Hz. nin persembe gönü şehrimizi tesrif edeceği haberi, burada büyük bir memnuniyet ve sevinç Bursa'da haztrlık Bursa 16 (Telefonla) Burada Gazi Hz. lerni istikbal için haznrlıklar ikmal edilmistir. Vali ve hükumet erkânile halktan büyük bir grup yann kendilerini istikbal etmek üzere alessabah Mudanya'ya gidecektir. İlk seçme miisabakası Bayramın ikinci günü Maksim'de verilecek danslı çayda yapılacak 'Umumî Müfettislik Dahiliye Müsteşarı Hümi Bey tayin edildi miis Hibni Beyin birinci umu Iataobul lHrK Oîh TetklK Türk Dili Tetkik Cemiyeti tstanbul heyeti dün öğleden sonra Belediye binasında Umumî Meclis salonunda ilk içtimaını aktetmistir. Vali ve Belediye Reisi Muhittin Bey; Gazi Hz. nin istikbalIeri münasebetile tstanbul'da bulunmadığı için içtimaa Vali muavini Ali Rua Bey riyaset etmiştir. heyetlnın Ouh&O lüc îçBmaı tçtimaı açan Ali Rıza Bey, k»a bir nutuk söylemiş, bundan sonra Maarif Vekâletinin yolladıgı bir tamim oinmmaştur. Bunda kelimelerm ne sekilde derleneceğine dair defterlerde izahat bulundugu ve isin ehemmiyeti zikredflmekte; gayretleri görülecek zevatın tal( Mabadi 6 tnct sahifede ) hesiz sayanz. »~t.«» n& uuiKBieıertle ısareı efanistim k* ensthülermıizin ideal müesseseler halinde bas'ayıp üerliyebilmeleri için Ziraat Vekâleti bu sahalarda temayüz etmiş Alman âlimlerinden istifade etmeğe karar vermistir. Böyle yiiksek ilim müesseselermi hususile metot noktasmdan tamamen Avrupai bir halde ilerletebilmenin irk çaresi bu yolda bize nisbetle çok ileri gftmiş olan Avrupa ilminden ve nlemasmdan istifadeve karar vere bümekfen ibajrettir. Usul, ilim kadar ve be'ki de daha ziyade mühira ve müessir bîr medeniyet ve terakki unsurudur. O kadar ki insanm ilim demek ve medeniyet demek usol demektir demeğe kadar ileri gideceği gelir. Kitabm ilmi vardır ama âlimin de görüsii ve yapısı vardff. tlmi bümek fena bir sey değfldir ama onu hayata tatbik ederek insaniyetin istifadesine arzedebilmek süp hesiz daha iyi bir şeydir. Kaldı ki biz bunun her ikisini de en iyi olarak ancak Avrupa'dan alabileceğimizi neden kiraf etmiyelim? Ziraat enstirülerimizîn daha flk bakışta bize büyük ve parlak bir istikbal vadetmelerinm »ır ve hikmetL iste bu mutevazı olduğu kadar cesur ve azimkâr ilirafta mündemiç idi: Ziraat ve şubeleri ilim ve fenlerini dahi Avru 40 <N . > Hanımm ooy resmı pa'dan almağa, hem de dikkatle Öğre40 «N .» Hanmı nerek hakkile almağa mecburuz! kadar Maksim'de verilecek bir dansh'Bugfm güzellik müsabakamıza An, . Bin kere söyledik ki zavalh memle • çayda yapüacaktır. kara'dan iştirak eden «N...» Hanımın Itetimizm adı ziraat memleketidir, ve Resimlerini neşrettigimiz hanımlar resimlerini dercediyoruz. jlptidaî derecelerinde olsa da bilhassa arasmda o gün danslı çaya istirak eden «N...» Hanıma: Sorduğumuz sualjriraat memleketi olduğu içindir ki memzeyat tarafından bir seçme yapılacak lerin cevabını size posta ile bildiriyo leketimizde bilhassa ziraî terakkiler noktır. Hazırun, en çok beğendikleri ha • ruz efendim. tasmdan ve en ziyade bu sahada Avrummlara rey verecekler ve en fazla rey Seçme müsabakası bayramın ikinci pc'nm ilimlerinden ve fenlerinden isti(Mabaii 5 inci sahifede) günü, saat dört buçuktan yedi buçuğa fade etmeğe mohtaç bir vaziyette bu ıııiMitmiMiıtıııınuınıııııiMiıiiiıııııııiMiıııııtıiMiııııııııııınııiMiıııııııııııı HiıııımııiMiıııımıiHiıııımııııııııııııııııııımımıııınmnıınıııııııı jkınuyoraz. bulunan kaideler esas ittihaz edilmis sa ziraî ikbsadiyat âlimidir. Galiba onun bulunmaktadır. İlimde surise mahal için olacak ki kendisi ilmî hayatta muzZfraat Vekâletimizin flk muvaffakiyoktur. Kürsüler tayin edilecektir: Hantarip beseriyetin refahına ifa edebildiği feti Ankara Ziraat enstitülerimizin takip güerinde profesörlerin, hangflerinde hizmet verimi ile ölçmeğe ve bilhassa «deceği istikameti tayin hususunda Almuallimlerin okutacakları tasrih olunailmi bu yola sevketmeğe alışmıs ve bir ınanya'nm en benam üstatlanndan bi • rak. nice sahada ise buna muvaffak olmakla rînrâ ffelip memleketimizde çalumağa söhret almısbr. Profesör Falke'nin tercümeihalinde inavafakatini teminde görülmüstür. Filgöreceginiz veçhüe modern ilmin ve Her Geheimrath Falke'nin şahsmda Jlakika bizzat Ziraat Vekilimizin par • bilhassa modern ziraat üminin tatbikat memleketimiz çok ifimize yanyacak magını üzerine koyarak musırran burasahalan olan tarlalar, çiftlikler, daglar, büyük bir âlim kazanmış oluyor. Ken • ya getirebilmeğe calıshğı profesör Falormanlar ve hayvanlar tedrisat yeri odisini, bizzat kendisinin delâlet ve himke nihayet memleketimize gelerek enslan kürsüler kadar ve belki biraz daha meti de inzimam etmek suretile seçiletjtülerimizde çalışmağa muvafakat et fazla ehemmiyetlidir. Onun için bizde cek diğer on iki âKm daha takip edemls ve bizzat buraya gelerek enstitülede bilhassa bu ikinci kısma çok ziyade cektir. Bunlann hepsi kendi memleketrimizi gördükten ve bizim çalısarak bu ehemmiyet verilecektir. lerinde esasen profesör unvanuu haiz yolda bir an evvel Avnıpa'ya yetismek olan zevattan seçileceklerdir. t«te Anjumimize yakin hasıl ettikten sonra büAlman mütehassıslarile beraber çakara Ziraat enstitülerimizde teskil edi»un butun kararmı vererek canü gönüllısacak ve yetişecek Türk gençliğinin lecek olan dört fakülteyi bu Avrupa'lı den kendisini memleketimize ve enstihocalan derecelerine yükselmeleri niâlimlerle onlarla emek birliği edecek tülerimize maletmiştir. hayetünnihaye bir nesfl mes'eîesidir. 1 olan Türk ilim âsıklan kuracaklar ve Profesör Falke'nin nasıl bir sahsiyet Bizim en ziyade ehemmiyet vererek ayürüteceklerdir. Bu dört fakülte sun jblduğunu «Cumhuriyet» ayrı bir makadeta simdiden olmusçasma sevindiğimiz lardn: Tabiî ilimler, Ziraat, Baytar, Zijesinde müstakillen izah edecektir. tlen parlak istikbal ise onlann ellerinde ! raat san'atian. »mtı ve fennin kıymetini bilhassa millî bulunuyor. Kendüerine miimkün olan 't»afierdeki tatbiki tecllilerinde görmek kıymet ve itinanın azamisi verileceğinFakültelerin kanunu hazırlanmakta'isf'ven nev'i şahsraa münhasır deniiebiden emin olarak ona göre çahsmaiannı dır. Bunda asistan, basasistan, moallim l e c k müstesna bir âlim. En yüksek ilim bütün ehemmiyetile tavsiye ederiz, ve profesör dereceleri btitün vasıflan ve en ücra kövdeki zavalh çiftçinin isine ve öyle çalısacaklarından emin buîun sartlarile tesbit olunmakta, dereceden yarıyabflmelidir: İşte Profesör Falke'nin duğumuzu da simdiden beyan ederiz. dereceye gecmek için beynelmilel bin.dnsturu!.. Bu adam Almanya'da bilhasYUNUS NADİ bir tecrübenin mahsulü olarak müesses mi Piyasa çok memnun,.. Breziîya ile yapılan mukavele milyonlarca liralık dövizimizi kurtardı! Gümrüklerdeki Kahveler çıkarılıyor Breziîya millî kahve meclisi ile yapılan takas mukavelenamesi, piyasa ve alâkadarlar tarafından ehemmiyetle karşılanmıshr. Bilhassa Brezfly'nın ihracat mallarımız için yeni bir pazar olması ve bu sebeple ithal etmekte olduğumuz kahvenin tutarı nisbetinde döyizin ha kikaten memleketimizde kalacagı zikredihnektedir. . . . 1925 senesinden itibaren, on beş gün evveline kadar, yani tam 8 sene zarfında, memleketimizden yalnız kahve için 33 milyon lira çıkmış, buna mukabil Brezflya'ya doğrudan doğruya 1000 liralık bir mal bfle satılamamıstı. İktısat Vekâletinin bu muvaffakiyeti, artık önümüzdeki seneler içinde mil yonlarca dövizimizin memleketten çıkmasına imkân bırakmamaktadır. Her yıl kahve için ne kadar para verdiğimize gelince, bu miktar 1929 dan itibaren azalmıssa da. ?en^ senevî üç Ankara'dan haber verilmekte • «Kr. Şehrimizden «vvelki gün An • kara'ya avdet • • den Hilmi Bey4 yeni vazif esi tebliğ edihnistir. Kendisinden in * hilâl eden Dahi. nümt Bey liye müste&arlığına en kuvvetli nam zetler, brinci umumî müfettislik baş müsaviri, sabik vali muavinimiz Fazb Beyle, Ziraat müstesan Atıf, Konya valisi Vehpi, Dahiliye heyeti teftisiye reisi Sabri Beylerdir. Bekir Sami Bey Esbak Hariciye Vekili dün vefat etti Eabak Hari ciye Vekili Muu Pasazade Bekir Sami Bey vefatetmiştir. Bekîr Sami Bey Mücadelei Milliye senelerinde Sıvas meb'usu olarak B. M. Mecluinde bulunmus, bilâhare Hariciye Vekaletine getii Hhnis, Millî hü . kumet zamanın Merhum Bekir Sami B da Avrupa'ya giden ilk heyeti murahhasaya riyaset etmiştir. Merhum ayni zamanda Rusya ile aktedilen itrlâfnamenin müzakeresi için Moskova'ya da girmişti Cenazesi bugün Kurtuluş caddesind'e 155 numarah Kominiyan a partımanından kaldvrılarak makberi mahsusuna defnedilecekth. Allah rahmet eylesin. "nlyona yaCiasmaktadir. Geçen sene memleketimize giren kahveye mukabil iki buçuk milyon liraya yaLutfen sahifeyi çeviriniz M. Venizelos Yeni kabinenin teşkilini kabul etti Atina 16 (A.A.) (Müstaceldir) M. Çaldaris'in kabine teşkilinden sar fınazar etmesi üzerine M.Zaimis buna M Venizelos'u memur etmiş ve mumai leyhte kabul etmiştir. Yeni kabineye M. Mihalakopulos, M. Papanastasiu ve M. Kafandais dalıil olacaklardır. Meclisin dagilması muhtemeldir. Uzun elme, kışı rahat geçireceğiz!