Katalog

=23 Ağustos 1931 AMERİKA SULARINDA Günün eğlencesi üünkü bılmecenin halledilmiş şekli 1 SAYVAN, 2 AĞAÇ, 3 LoDOS, 4 KABUK, 5 ITIR, 6 MELTEM, 7 SAHİL, 8 ÖRNEK, 9 GÖLGE, 10 CLKE, 11 TOPRAK. (SALKIMSÖĞÜT) Alman Tahtelbahirleri Nakili : ABİDİN DAVER Bahriye Nezaretinin emîrleri nihayet geldi ve bu emirler, bü tün tahayyiilâtımızın fevkinde çıktı. Amerika, bize ilânı harp etmiş olduğu için Amerika sularına akın yapacaktık. Gerçi, Deutschland daha evvel bu seyahati yapmıştı ama tica ret gemisi sıfatile Amerika sularında ve limanlarında, kendisine bir iltica ve istirahat yeri bula bilmişti. Gemimizin diğer bir kardeşi olan ticaret tahtelbahri B'emen ise ilk seferini yaparken batmıstı. Gerçi, kardesimizi düşman batırmamış, ağlebi ihtimal unutkanhkla kapaklardan biri nin açık kalması, yahut hayatî kısımlarından birinin bozulması ve ya yanlış bir dalma manevresi yüzünden bütün mürettebatile kaynayip gitmişti. Binaenaleyh bizim maceramızın daha evvel Amerika seferi yapan iki gemi den daha helecanlı olacağı mu haH^kti. Filvaki, biz, hiç bir limana uğrıyamazdık, buna mu kabil her türlü harp tehlikele • rine uğrıyabilirdik. 8 nisan 1918 günü yola çık tık ve casuslan aldatmak için ( B?' ık denizinden dolaştık. Gemimiz, denizin yüzünde 1510, dalmışken 1,870 tondu. Yalnız başa ateş edebilen iki kovanımız ve 18 tane de 50 santimetrelik torpidomuz vardı. 2 tane de 15,2 lik büyük topumuz, 2 tane de 8,8 lik tayyarelere karşı topumuz vardı. Saatte 5,5 mil gitmek şar *ile 13,130 mil katedebilirdik. Dalmış olarak 3 mil sür'atle de nizin yüzüne çıkmadan 65 mil gidebilirdik. Azamî sür'atimiz de nizin üstünde 12,4, denizin içinde 5,3 mildi. Mürettebatımız 6 zabit ile 50 neferden mürekkepti. Görüyorsunuz ya, kocaman bir de niz altı kruvazörü idik. Mamaf ih, harp esnasında Alman jnaühendisleri ve tezgâhlan bizimkinden büyük tahtelbahirler de inşa ettiler. Bunlardan en büyükleri 1930248 tonluktu. Biraz daha büyük leri, yani 2130 2780 tonluklarıda vardı ama bunlar vazifeye başlamadan harp bitti. Baltık denizinde yol almağa başladığımız zaman, esasen vakit geçti ve biraz sonra, gece oldu. Copenhague (Kopenhag) önünden geçerken uzaktan şehrin 1 ziyalarını gördük. İsveç sahille rinde kâin Helsingborg şehrinin o kadar yakınından geçtik ki gece dürbünlerimizle baktığımız za man, rıhtımlarda evlerine geç kalmıs adamların acele acele yürü dükleri görünüyordu. Limanın en yüksek noktasında inşa edilmiş olan son evlerden biri parıl parıl yanıyordu. O kadar yakından geçtik ki yemek salonunun içini iyice gördüm. O gece, bu evde bir ziyafet vardı. Neş'eli ve mes'ut insanlar, sofranın etrafına toplanmışlardı. Pembe abajörlü bir lâmba, odanın içine tatlı bir ziya neşrediyordu. Gülüşüyor, kadeh to kuşturuyorlardı. Mes'ut ve neş'eli davetlilerle bu süslü ve müreffeh ev, karan lıklar içinde meçhul ve tehlikeli bir âkibete doğru kayıp giden haşin, sıkıntılı ve neş'esiz tahtelbahirimizle ne büyük bir tezat teşkil ediyordu. Artık uzun zaman için görüp göreceğimiz toprak, işte burasıydı; kim bilir, belki de bir daha hiç görmiyeceğimiz toprak... Lulufkâr bir sisten istifade ederek bir tek düşman gemisi ile teşerrüf etmeden İngiliz'lerin abluka hattını yardık. Bu sularda bizim mevcudiyetimizden yalnız martiler ve ördekler haberdardı. Atlas Okyanos'una girer girmez kafalarımızı kabak gibi tıraş ettik, bilmukabele sakal koyuver • dik. Böyle yapmaktan maksa dımız, saç taramak ve tıraş olmak gibi tuvalet işlerile vakit kaybetmemekti. 2 mayısta bir vapur göründü. Bu, müsellâh büyük bir gemiydi. Kat'î emirler almıştık: Amerika sahillerine varmadan hiç bir gemi batırmıyacaktık. Bu suretle asıl harekât sahamıza varıncıya kadar seyahatimiz gizli kalacaktı. Maamafih, önümüze çıkan fırsat öyle cazip, öyle cazipti ki... Hem, bazan öyle vaziyetler olur ki e mirlere harfi harfine riayet edilmez, edilemez. Zaten, bulundu ğumuz mevki, düşmana ihbar edilse bile, bunun hiç ehemmiyeti yoktur. Çünkü, henüz seferimizin gayesini faş edecek kadar Atlas Okyanos'unda ilerlemiş değiliz. Binaenaleyh hücum! Mabadı var Sinema mevsimi başhyor Bu kış sözlü iki Türk f ilmi göreceğiz: İstanbul sokakları ve Kaçakçılar Tekâmül et miş fennî müessesatı, bil • hassa sinema ya hasrı mevcudiyet etmiş Her sene olduğu gibi yaklaşan eylulden itibaren 1931 • 1932 si artistleri mev cut olmıyan nema mevsimi başlamış olacak. milletlerin fi 1931 1932 sinema mevsimini seyircilerden ziyade sinema sa lim çevirmeğe hipleri hasretle ve iştiyakla bek kalkmaları deh Iiyorlar. Geçen sene sözlü ve sesli şetli bir cesarettir. Bunla filimler için bir tecrübe devresi rın muvaffak teşkil ettiği cihetle müstesna bir olmaları ihti kaç filimden maadası tutulmadı. mali ancak yüzBütün sinema sahipleri hesap ve tahminlerinde yanıldıklarmı göre de otuzdur. Geçen sene rek şaşırdılar. Bu şaşkınhk onları şehrimizde oytabiî büsbütün fazla ziyana soktu. Çünkü zaman ve mekânı gözetmi nanan Yunan f i limlerile bizim yerek sırf rekabet saikasile kuv«Ankara Pos vetli filimleri birbiri arkasına itası» bu müta leri sürdüler. Bu suretle belki biraz alâka celbedeceklerini zan leamızın mü kemmel bir denediyorlardı. Heyhat! lilidir. Velhasıl 1930 1931 sinema Bu kordelâ mevsimi bizim halkımızın kat'î lar hakikî bi zevki anlaşılamadan hitama erdi. rer sinema filÇünkü «Aşk Resmigeçidi», mi olmaktan İstanbul sokaklarında Mtstr'lı muharrir kadtn «Serseri Kral» gibi hem artistleri ziyade muay rolunü oynıyan Emire Aziz Han ım meshur, hem tezyinatı ve tertibatı yen bir vak'anın muhtelif sah geliyor. Evvelâ mevzu bulmak ga« fazla masraflı kordelâlara seyirnelerini gösteren müteharrik biyesile bu gençle alâkadar oluyor. cilerin dehasını hiç bir mana ifade rer fotoğrafî parçalardır. Fakat bakıyor ki bu güzel bir deetmez. Bu eribi filimler ancak biFakat bu sözlerle elimizi, ko likanhdır. Onu sevmeğe başhyor. rer öksedir. Her kumpanya ve her lumuzu bağhyıp herkesin katıldıBir çok para masraf ederek gözmevsimde böylesinden ancak biğı kervandan biz geri kalalım delerini açtırıyor. Fakat ne yazık ki mek istediğimiz anlaşılmasın. rer, ikişer tane yapabilir. dilencînin kalbi boş değildir. VakYalnız evvelâ esbap ve vesaiti Sonra «Milton» gibi ekseri kıstile Bursa'lı fakir bis kızı sevmişetrafhca ve dikkatlice hazırlıyamı avama «Müttehem Kalkınız!» tir. tarzında bir çok verleri münevver Iım. Ondan sonra işe başlıyalım. Zavalh bu vaziyette .bjdîMt,. Kısmen sözlü, sesli olarak vülere hitap eden filimîerin muvâfminnettar, ötekine merbuttur. Ne cude getirilen ve bu sene sine fakiyet kazanması da bizi franyapsın? İki kadından birini mi tersızca filimler akkında doğru bir malarımızda gösterilecek olan cih etsin. Yoksa zaten şimdiye ka«Kaçakçılar» ve «İstanbul Sokakmiyar elde etmemize mâni oldu. dar hiç bir saadetini görmediği ları» millî filimlerinde bilmem Yalnız herkesle söyle müphem bu dünyadan çekilip gitsin mi? bir fikir husule geldi. İstanbul hal bu noktalar nazari dikkate alın Filim bu muammayı halletmeden kı fransızca, ingilizce, almanca dı mı? Onu ancak gördüğümüz bitiyor. operetimsi şarkılı hafif komedi zaman anlıyacağız ve tabiî fikirBursa'lı kız rolu Semiha isminlerimizi bitarafane yazacağız. ler den hoşlandığı gibi büyük arde müstait bir genç kıza, kör rotistlerin oynadığı fransızca kuvBugün ortada vak'a olarak şu lu de amatürlerden Rahmi Beye vetli facialara da ehemmiyet vemevcuttur. Bu filimlerin haricî verilmiştir. riyor. kısımları İstanbul'da çekilip bitDiğer talî rolleri Darülbedayi İşte sinema sahipJeri Yanings. miştir. Türkçe sözlü kısımları da artistleri ve Yunanistan'da geçen Şevalye, Garbo gibi her yerde ol Paris'teki stütyoların birinde ikkısmı da Yunan artisti Gavrilidis duğu kadar bu memlekette de mal edilmek üzeredir. oynıyor. sevilmiş artistlerin filimlerini he«Kaçakçılar» bir macera fil saba katmıyarak 1931 1932 midir. Bunda Darülbedayi artistmevsiminin diğer siparişleri haklerile esbak Güzellik Kraliresi Bütün sinemalar eylulün on bekına bu neticeden mülhem olduFeriha Tevfik Hanîm baş rolu şine kadar hazırlıklarını bitirip lar. oynamaktadır. İçinde bir kaç tayeni filimler göstermeğe başlıyaHangi sinemanın senelik progcaklardır. ne de şarkı vardır. ramına bakarsanız bakın yüzde «istanbul Sokakları» filmî «KaElhamra sinemasî George Banc« altmış fransızca komedi ve şar çakçılar» dan daha fazla seyir roft'un fransızca sözlü filmi ile 2 kılı oyun, yüzde kırk almanca o ciyi ve hatta üç memleketin hal eylulde açılacak, 9 eylulde de peret ve vüzde yirmi de Amerikan kını alâkadar edecek sekilde vüMelek sinemasî ilk yeni film olaf ilmi görürsünüz. cude getirilmiş, vak'a üç memle rak Marcelle Chantal'ın «Mani Geçen sen piyasadaki filimlekette geçirilmiş, araya Yunan'lı kürcü kız Les vacances du Dia rin ekseriyetini teşkil eden Ameve Mısır'lı artistler de konulmuşble» mı gösterecek, diğer sine rikan mamulâtı bu sene hâkimi tur. malar da bunları takip edecek yetini kaybetti. Pek pahalıya mal Hatta baş rollerden biri Mı lerdir. olan ve ingilizce olduğu için busır'lı Emire Aziz Hanıma oynaPola Negri hasta! rada tutulmıyan bu filimlere sine tılmıştır. ma sahipleri Fransız'ların ucuz Santa Monica «Kaliforniya» 21 Filmin mevzuu şöyle cereyan filimlerini memnuniyetle tercih ediyor: Mısır'lı bir muharrir ka (A.A.) Sinema yıldızlarından Poettiler. la Negri apandisitten muztarip bu dın mevzu bulmak için seyahate lunduğu için hastaneye kaldırılmışFilim mübayaa masrafları a çıkıyor. Evvelâ Yunanistan'a gidi tır. zaldtğı için her halde bu sene yor. Sonra Türkiye'ye geliyor. Hastaya derhal ameliyat yapılmayerlerin fiatlarını da indirecek İstanbul'da kör bir dilenciye rast sı muvafık görülmemiştir. lerini ümit etmekteyiz. Bugünkü bilmece A, ÇU, GAN, GAR, HIR, IS, LAK, LİK, NA,R, RAH, SANÇ, ŞI, U, UR, VAL, VAN, ZA. Yukarıdaki hece1 leri ikişer ikişer 2 yanyana jetirip a 3 şağıdaki tarifelere 4 göre birer kelime 5 teşkil ettiğiniz tak 6 .... dirde, baş harfleri 7 yukarıdan aşağı o8 .... kununca: 9 MEŞHUR BİR ÇARŞI İSMİ Meydana çıkacaktır. 1 Bıkkınlık; 2 • Bir cins ev köpeği; 3 Kalın ip; 4 Takunya; 5 Büyük kaba, kalın torba; 6 Hayvan meskeni; 7 Bir nevi hayvan yürüyüşü; 8 Uzümden yapılan bir meşrup; 9 Rutubetli. Mevsimin Arifesinde Mekteplere Nasıl girilir? [Ağustos ve eylul ayları zarfında bilumum mekteplerde kayıt ve kabul muamelesine baslamr. Muhterem karilerimize bir kolaylık olmak üzere her gün mevcut mekteplerimizden bir haçının kayıt ve kabul şartlarım neşre devam ediyoruz. İslanbul Ziraat, Darüssafaka, Hava Makinist, Yüksek Baytar, Askerî Tıbbiye, Yük sek Ortnan, Zonçuldak Maden Meslek, Ebe, Terzilik, Muallim mektepleri, Yüksek Deniz Ticaret, Mülkiye, Kabataş, Yüksek Mühendis ve Edirne San'atlar mekteplerinin kayıt ve kabul şartlart bundan evvelki nüshalarımızda münderiçtir.'] Bursa ziraat mektebi Mektebe orta mektep mezunlan alınır Talıpler mektebe almacak mıktarl tecavuz ettiği takdirde mıısabakaya tâbi tutulur Mektep leylî ve meccamdır Birinci maddedeki evsaftan baska mektebe girmek ıstiyen efendılerin aşağıdakı şartlarrhaız olması lâzımdır: Turkiye Cumhuriyeti tebaasındari ol mak, vucudu ziraat işlerine mutehammil olmak, yaşı on dokuzdan yukarı olmamak, sarî hastalıklardan salim olduğuau tabip raporile tevsık etmek. Bızzat ziraatle iştigal eden çiftçi ve a razı sahıbı olduğunu tevsık edenler tercıh edılirler Kayıt ve kabul zamanı teşrini evvel bidayetine kadardır Taliplerin ya doğmdan doğruya veya mahalli ziraat mudur ve memurlukları veya mulkiye memurlukları vasıtasile mektep müdiriyetine uç kıt'a fotoğraf ve vesıkalarla müracaat etmeleri ıcap eder. Talipler tahsil esnasında mektebi terk etmıyeceklenne dair noterlıkce musaddak bir kefaletname vereceklerdir. istanbul Nafıa Fen mektebi Mektebe orta mektep mezunları hesap, cebır ve musattah hendeseden musabaka ile alınır Mektebin tahsil müddeti uç senedır Kayıt zamanı 117 eyluldur Girecekler 17 25 yaşmda olacaktır. Talıpler mektep idaresine müracaat etmelıdirler. Tahriri müsakkafat ( Birinci sahifeden mabait ) Şimdiye kadar faaliyette bulunan heyetlerden biri Şehremini, diğeri Samatya ve üçüncüsü de Fatih merkez nahiyesi mıntakalarında çalış mışlardır. Bu mıntakaların her bi • rinde sekizer mahallenin tahriri tamamile bitmis. Şehremini'nde 6, Samatya'dall, ve Fatih merkez nahiyesinde 4 mahallenin tahriri kalmıştır. Bu itibarla Samatya'da 6, Fatih'te 3, ve Şehremini'nde 4 aya kadar mesainin tamamile ikmal edileceği tahmin olunmaktadır. Tahriri biten sekizer mah*îîenin cetvelleri tanzim olunarak Maliye Vekâletine gönderilmiştir. Tahrir esnasında bilhassa hristiyan muhi • tinde bir takım metruk ve sahipsiz binalara da tesadüf edilerek bun ların da ayrıca birer cetveli vapıl mış ve Vekâlete verilmiştir. Maa mafih henüz daha hristiyan muhiti kesif olan yerlerin tahririne baş lanmadığı için bu kabil binaların miktarı pek fazla değildir. . Heyetler bazı yerlerde müskülâta tesadüf eylediklerinden ve bilhassa bir takım kimselerin konturat ibraz etmenek hususunda ısrar eyleme lerinden müştekidirler. Maamafih yeni tahriri müsakkafat kanununda memurine müşkülât gösterenler hakkındaki cezaî ahkâm teşdit olunmuştur. Memurların vazifesîni işkâl edenlerden yirmi liradan iki yüz liraya kadar para cezası ahnacaktır. Şehir Meclisi azaları iltihak eyledikleri takdirde heyetler önümüz • deki ay iptid&smdan itibaren işe baslıyacaklard.r. Hizmetçiler ( Birinci sahifeden mabait ) idaresî müdiriyetine müracaat ederek birer beyanname almaları ve bunları doldurmaları lâzımdır. Beyannameler matbu olup içinde hizmetçinin hüviyeti hakkmda sualler vardır. Hizmetçi bunların cevaplarını yazarak 15 kuruşluk bir pul ile imzahyacaklardır. Müteakıben bunlar evvelâ heyeti ihtiyariyeye ve bilâhare mahallî polis idaresine tasdik ettirildikten sonra üç resimle beraber tekrar Müstahdemin Müdiriyetine götürülecektir. Bunu müteakıp müdiriyet hizmetçiyi muayene ettire cek ve hüviyet cüzdanı verecektir. Yalnız bu hüviyet cüzdanı için 25 kuruş ahnacaktır. Başka hiç bir suretle para ahnmıyacaktır. Bazı kimseler Beledîyenin hizmetçilerden aylık alacağı rivayetini çıkarmış larsa da bunun kat'iyyen aslı yoktur. Hizmetçiler her üç ayda bir muayene olunacaklardır. Bu muayeneler için de ücret ahnmıyacaktır. fstanbul'da 10,000 den ziyade hizmetçi olduğu halde şimdiye kadar tesçil muamelesini bitirenler 300 dür. Müracaat edenler de 5 bin kadar dır. Müddet temdit edilmiyeceği için herkesin müracaat ederek tesçilini yaptırması lâzımdır. Gazi muallim mektebi Gazı muallim mektebi terbiye enstitüsune mesleki şubelerine girmek arzusunda bulunan lise mezunlan eylulun yirmi sekizine kadar enstitü mudurluğune müracaat et melidırler. Enstıtunun ıhzarî smıf larına gırmeğe talıp olup muallim mek teplermde veya orta mekteplerde musa baka imtihanına girmiş olan muallim mektepleri mezunlarından kımlerin müsabakayı kazanmış olduklarını mektep ıdaresı ayrıca ilân edılecektır. Sinemalar ne zaman açılıyor? Dün mühlet bitti ( Birinci sahıfeden mabait ) Fırkaya giren ameleler Izmir 22 (Hu. Mu.) Fırka idare heyeti reisi halk ile temaslarına devam etmektedir. Fırkaya kaydedilen amele miktarı fazlalaşmaktadtr. « Alâkadarların hemen hepsi müracaat etmiş gibidir. Eski den imtiyaz ahp ta elyevm neş redilmiyen gazetelerin sahipleri tarafından müracaat vaki olmamış ise onların da imtiyazları sakıt olacaktır. Yarından itibaren müracaat kabul edilemez. Mat baaların teftiş edileceği hakkındaki haberler doğru değildir. Böyle bir şeye lüzum yoktur. Elde beyannameler mevcuttur. Vasıtalarımız vardır. Beyannamelerin vakıalara mutabık olup olmadığını tetkîk ediyoruz.» Gazeteler hakkmda tahkikat veya takibat icrası lâzımgelirse müddeiumumilik tarafından ya pılacaktır. Ecnebi muharrirler Istanbul'da bulunup ta ecnebi gazetelerin İstanbul muhabirli ğini yapanların da kendilerini vilâyete kayıt ve tescil ettirmeleri lâzım gelmektedir. A.H. Dahiliye Vekili Bozcaada ve Imroz'u geziyor Bozcaada 22 (Hususî) Bu sabah saat 10 da Dahiliye Vekili Sükrü Kaya B.; refakatinde Umum Jandarma Kumandam Kâzım Pş., Ali Hikmet Pş., Çanakkale meb'usu Sükrü B. ve vali olduğu halde Peykişevket kruvazörile Çanakkale'den bu raya muvasalat ettiler ve fevkalâde tezahüratla karşılandılar.Vekil B. hükumet konağında bütün memurini kabul etti. Ahali ile hasbuhallerde bulundu. Yemekten sonra İmroz'a hareket edilecektir. Füc'eten vefat Dün saat 12 de Sirkeci rıhtımına yanaşan Saadet vapuru yolcularından Çanakkale'li 28 yaşlarında Haydar oğlu Akif Ef. füc'eten vefat etmiştir. Akif Ef. tedavi edilmek üzere tstanbul'a gelmekU imi*. Ruslar izmir'den mal alıyorlar tzmir 22 (Hu. Mu.) Sovyet tacirleri Izmir piyasasından mal al mak üzere tetkikat yapıyorlar. Rus'lar muhtelif cins emtia mubayaa edeceklerdir. [stanbul tokaklarınm Boğaziçi'nde alı nq& haricî kuunlarından klra por;ç|