Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Days
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
29 EKİM 2023 PAZAR
2
Cumhuriyet
Türkiye Cumhuriyeti ekonomide Atatürk’ün ‘muasır medeniyet’ hedefine henüz ulaşamadı
Şirketlerin teknolojiye
çok az kaynak
ayırmasına dikkat
Cumhuriyet çekildi.
Ekonomi hedeften uzak
Cumhuriyet
Mustafa Kemal Atatürk, Kurtuluş
iyasi, askeri muzafferiyetler ne 1960’lara kadar devlet yönlendirmesi ve özel
kadar büyük olursa olsun iktisadi teşebbüs girişimleri ile kurulan bu fabrikalar,
Savaşı’nın hemen ardından her alanda
“Smuzafferiyetle tetviç edilmezse Anadolu’yu ayağa kaldırırken yarım Bu yüzyılda sanayiye
kalkınma hamlesi başlattı. Fabrikalar
(taçlandırılmazsa) husule gelen zaferler asra yaklaşan Cumhuriyet, geleceği planlamaya
kuruldu. Son 20 yılda ise bu fabrikalar
‘devlet’ gerekiyor
payidar (kalıcı) olamaz. Yeni Türkiye’mizin başladı ve Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)
satılarak iktidara kaynak oldu.
layık olduğu mertebeye isal (ulaştırmak) için kuruldu. Bu planlama çalışmaları ile Türkiye,
ürkiye’nin önemli akademisyenleri
behemehal (ne olursa olsun) iktisadiyatımıza tüccarlıktan sanayiciliğe geçişi hızlandırdı.
Tve iş dünyası üyeleri Türkiye
29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyetle
birinci derecede ehemmiyet vermek 1980’e gelindiğinde darbe sonrası kurulan
ekonomisi ve sanayisinin 100 yılını
birlikte büyük seferberlik başladı. 1925’te
mecburiyetindeyiz.” hükümet serbest piyasa ekonomisine
değerlendirmek için İstanbul Sanayi
Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası kuruldu.
Mustafa Kemal Atatürk, 17 Şubat 1923’te yani neoliberal politikalara geçti. Özel
Odası’nın Meclis Toplantısı’nda bir
1927’de Sanayi Teşvik Kanunu kabul edildi.
Türkiye’nin her köşesinden gelen çiftçisinden, sektörün ağırlığı hissedilir oldu. 24 Ocak
araya geldi.
1924 yılında Ankara Fişek Fabrikası’yla
tüccarına 1135 halk temsilcisinin katıldığı 1980’de ilan edilen istikrar ve yapısal uyum
Toplantıda gerçekleştirilen
başlayan sanayileşme; Gölcük Tersanesi,
İzmir İktisat Kongresi’nde yapıyordu bu programının hayata geçmesi ile dış ticaretin
forumda konuşan Dünya İktisat
Eskişehir Hava Tamirhanesi, şeker fabrikaları,
konuşmayı. serbestleştirilmesi, fiyat kontrollerinin
Tarihi Derneği Yönetim Kurulu
çimento fabrikalarıyla devam etti.
kaldırılması ve sendikaların yasaklanması
üyesi Prof. Dr. Şevket Pamuk, yeni
Devlet destekli adımlar 1930 yılına kadar böyle seyrederken 1929
gibi neoliberal uygulamalar hayata geçti.
yüzyılda devletin sanayiye yeniden
Dünya Ekonomik Krizi’nin Türkiye’ye yansıması
Henüz cumhuriyet ilan edilmemişken
Bu sürece reel ücretlerin baskılanması ve
müdahil olduğu bir döneme girildiğini
ithalatın kesintiye uğraması oldu. Bu durumda
ekonominin önemini vurgulayan Atatürk’ün
devalüasyonla TL’nin değersizleştirilmesi
söyledi. Liberal ülkelerde bile devlet-
ithal edilen ürünlerin yurt içinde üretilmesi bir
öncülük ettiği kongre sonunda “Misak-i
eşlik etti. Böylece yıllarca uygulanan ithal
özel sektör işbirlikleriyle kalkınma
zorunluluk haline gelirken bu iş için “Kamu
İktisadi” adı altında 12 maddeden oluşan bir
ikameci büyüme modelinin yerini ihracatı
planları yazıldığını hatırlatan Pamuk,
İktisadi Teşebbüsleri” kuruldu. Bunun yanında
bildiri açıklanacaktı. Kurulucak yeni devletin
teşvik eden bir model aldı.
“Önümüzdeki dönemde Türkiye
sanayileşme çabalarının koordine edilmesi
modeli ise özel girişimciliğin teşvik edildiği
de sanayide daha başarılı bir yere
Özelleştirme dönemi
için Birinci Beş Yıllık Sanayileşme Planı’nın
milli bir ekonomi oluşturulması olarak
geleceksek özel sektör ve devlet
Her 10 yılda bir kriz yaşayan ekonomideki
hazırlanması kararlaştırıldı.
açıklanacaktı.
işbirliği önemli olacak. Burada
sorunlar 2001 krizi ile zirveye ulaştı.
önemli olan ‘nasıl bir devlet?’, ‘hangi
Büyük krizin ardından iktidara gelen AKP
iş birliği?’ konularına değinmek
ise son 21 yılda zikzaklarla dolu geçen
lazım. Özellikle son dönemdeki
bir döneme imza atıyor. Üretim yerine
akışkanlıklardan ötede onlardan farklı
inşaat ağırlıklı büyümeyi tercih eden AKP
arayışlar ve yeni formlarla mümkün
döneminde Türkiye’nin dış borcu patlarken
olabilecektir” dedi.
kaynaklar; alışveriş merkezleri, garantili
otoyollar, şehir hastanelerine harcandı. Bu
Yol gösterici olmalı
dönemde özelleştirme rekorları kırıldı. Genç
Eski Merkez Bankası Başekonomisti
Cumhuriyetin mirası olan fabrikalar, tersaneler
Prof. Dr. Hakan Kara ise Türkiye’nin
ve şirketler birbiri ardına satıldı.
en ihtiyaç duyduğu dönemde Devlet
Dünyada yeni bir dönüşüm yaşanıyor.
Planlama Teşkilatı’nı (DPT) kapattığını
Türkiye ise sanayisi dışa bağımlı, yüzde
hatırlattı ve “Sanayi ve ekonomi
20’dan aşağı düşmeyen genç işsizliğine sahip,
dönüşüm sürecinde. Biz tam da bu
ihracatta yüksek teknoloji payı yüzde 3’lerde
süreçte DPT’yi kapattık. Devletin
olan rekabet gücü zayıf bir ülke.
hangi sektörlerin yaşatılacağı ve
Cumhuriyet bugün özel şirketlerin kâr geliştirileceği konusunda abilik ve yol
hırsı ile yoksullaşan işçi kitleleri, adaletsizlik göstericilik yapması lazım” dedi.
ve güvensizliklerle kaçan yabancı sermaye, Türkiye’nin önümzüdeki yüzyılda
yokluk ve baskı altında yaşayamayıp teknolojiye bakış açısını değiştirmesi
yurtdışına çıkan gençlerle yeniden “hasta gerektiğini söyleyen Microsoft Türkiye
Genel Müdürü Levent Özbilgin,
adam” görünümünde.
“Türkiye’de şirketler, gelirinin binde
Yeni bir yüzyıla girerken tablo bu. Bunun
3’ünü teknolojiye harcıyor. Dünyada,
değişmesini isteyen biliminsanları ve
böyle bir ülkenin sanayisini kimse
ekonomistlerin çağrısı ise ortak:
ciddiye almaz. Teknolojiye bakışta
“Hukuka saygılı, yargı bağımsızlığını
kültür sorunu var” diye konuştu.
sağlamış, şeffaf, kurallı bir ekonomiye sahip
yeni bir rota belirlenmeli.”
C U M H U R İ Y E T İ M İ Z İ N
1923 2023
Y I L I
K U T L U O L S U N
YÜZ YILDIR OLDUĞU GİBİ
YÜZLERCE YIL DAHA İZİNDEYİZ.