Catalog

C SPOR ALTERNATİF KASIM SALI SPOR VE SAĞLIK Dr. İLKER YÜCESİR* Sağlık İçin Spor “Sağlık için spor yapmak” toplumda önemi gün geçtikçe daha çok fark edilen bir kavram. Egzersiz, bugünün hareketsiz modern toplumunda neredeyse sağlıklı kalmanın şartı halini aldı. Her geçen gün gelişen iletişim ve ulaşım araçları hareketimizi azalttı. Günlük konuşmamıza dahi giren “bakkala arabayla gitmek”, televizyon, bilgisayar kullanımının yaygınlaşması ve cabası kötü beslenme alışkanlıkları… Sonuç: Başta kalp damar hastalıkları olmak üzere şeker hastalığı, şişmanlık ve ilişkili hastalıklar ile kasiskelet sistemi sorunlarında patlama. Bu durumdaki kişilere veya önlem almak isteyenlere biz spor hekimlerinin önerisi iki temel noktada yoğunlaşıyor. Birincisi; hareketinizi arttırın, günlük hayatınızda yapacağınız değişikliklerle daha hareketli yaşamaya başlayın ve düzenli spor yapın. İkincisi; beslenme düzen ve alışkanlıklarınızı gözden geçirin, çeşitli kaynaklardan az az sık sık yiyin, ağır öğünlerinizi sebze meyvesi bol hafif öğünlere çevirin, bol sıvı alın. “Peki! Karar verdim, spor yapmaya başlamak istiyorum!...” diyenler neler yapmalı, nasıl başlamalı? Öncelikle yapılması gereken genel bir sağlık kontrolünden geçmektir. Bu kontrol sırasında yapılacak muayene, tetkik vb. kişinin yaşına, cinsiyetine, genel durumuna, yaşam şartlarına göre değişir. Ancak en ön planda incelenmesi gereken kalp damar sistemidir. Bunun sebebi kalp hastalıkları dışında diğer sağlık sorunlarının ani ölüm riskinin çok az olmasıdır. Sağlık kontrolü için ilk başvurulacak branş spor hekimliğidir. Spor hekimi tüm sistemleri bir arada değerlendirerek yaklaşma yetisi gelişmiş bir uzmandır. Örn: İlk akla gelen kalp hastalıkları riskini de, yürürken sorun yaratacak taban düşüklüğünü de muayene sırasında araştırır spor hekimi. Ancak; ülkemizde yeterli merkez ve uzman bulunmaması sebebiyle aile hekimleri başta olmak üzere kardiyoloji uzmanları ve iç hastalıkları uzmanları da başvurulabilecek diğer uzmanlardır. Sağlıklı yaşam için spora başlayanlar arasında spor hekimi gözüyle en önemli risk altında olan grup spor geçmişi olanlardır. Paradoksal gözüken bu durumu “Ben eskiden...” deyip kaldığı yerden devam etmeye çalışanlar oluşturur. Bu kişiler, hele yaşları da ilerlemişse hareketsizlik ve yaşlanmanın getirdiği kalp hastalıkları riskinin yanı sıra kas iskelet sistemi açısından da en riskli gruptur. Eskiye dair referansları ile kendilerini kıyaslar ve zorlarlar. Spora yeni başlayanların böyle bir referansları bulunmaması belki de onların en önemli avantajıdır. Sağlık için spor yapmaya her şartta çok yavaş şiddette ve yoğunlukta başlanmalıdır. Yüzme, bisiklet, yürüyüş, yoga, ağırlıksız jimnastik hareketleri her aşamada yoğunluğu ve sıklığı ayarlanarak yapılabilecek egzersizlerdir. Bu egzersizler yüzme hariç hemen her zaman, her yerde yapılabilir olmaları ve masrafsız olmaları nedeniyle de öncelikle önerilirler. Haftada en az üç gün, 5 10 dakikayla başlayarak zamanla 1,5 2 saati bulacak bu egzersizler pek çok hastalığın oluşmasını engelleyerek yaşam kalitesi ve süresini arttıracaktır. Spor salonlarına üye olarak buralarda egzersiz yapmak da bir alternatiftir. Çeşitli sebeplerle kendilerini ve yaşam düzenlerini programlamakta, disipline etmekte zorlanan veya danışmanlık ihtiyacı olan pek çok kişi atıl günlük hayatlarına hareketi bu şekilde katmaktadırlar. Ancak; bilimsel çalışmalar göstermiştir ki; günlük aktivitesi çok düşük kişilerin sadece haftada birkaç kez yapacakları bu tür sportif faaliyetler yeterli değildir. Asıl olan günlük yaşamımızı hareketli ve aktif kılmak, buna ek olarak da düzenli spor yapmaktır. Sevgi ve sağlıkla kalın. Genç jokeyler geliyor A H M E T Y A Z I C I E ‘GELECEK İÇİN UMUTLUYUZ’ ? Aykut Arıcı (Apranti Eğitmeni): Eski dönemlerden öğrencim olan Akın Sözen şu an çok iyi yarışlar çıkartıyor. Burda eğitim verdiğimiz aprantilerin jokey abilerinden daha iyi olacaklarını düşünüyorum. Çok yetenekli çocuklar var. Yurt dışında alacakları eğitimle iyi bir jokey olacaklar. ? Serap Berber (Jokey): 20. dönem mezunlarındanım. Bayan için yapılacak en güzel mesleklerden biri. Bayan apranti adaylarına bu mesleği öneriyorum. Bayan jokey olmanın hiç bir zorluğu yok. Erkek jokeyler sabah 4’e kalkıyorsa ben de o zamanda kalkıyorum. Erkekler ne kadar zorlanıyorsa bir bayan da o kadar zorluk çekiyor. ? Mevlüd Kurt (22. dönem mezunu apranti): Atları çok seviyordum. Seyis akrabam atlara olan bu ilgimi biliyordu. Bir gün babama gelip apranti eğitimiyle ilgili bilgi verdi. Daha sonra babamla Veliefendi’ye gidip kayıt yaptırdık. Apranti eğitimini dereceyle bitirdiğim için İrlanda’ya gitme hakkını kazandım. Yurt dışında ülkemi en iyi şekilde temsil edeceğime inanıyorum. krem Kurt Apranti Eğitim Merkezi’nin 22. dönem mezunları geçen hafta çarşamba günü yapılan törenle sertifikalarına kavuştu. Okula ilk başladıkları günden bu yana geldikleri noktayı anlatan aprantiler sertifikalarını eğitmenlerinden alırken duygusal anlar yaşadılar. Genç binicilerin yarış hayatına katılmasını değerlendiren Türkiye Jokey Kulübü Başkanı Yasin Kadri Ekinci, “Aprantilik meslek olduğu gibi çok ciddi bir sporculuktur. Burada eğitim alan çocuklarımız aynı disiplinle yollarına devam ederse yeni Selim’ler, yeni Halis’ler olacaklardır” şeklinde konuştu. Aprantilerin eğitmeni eski usta jokey Davut Akdı’ ise sorularımızı şöyle yanıtladı. Apranti olma kriterler neler? D.A.: Çocuklar ilköğretimi tamamladıktan sonra bizim eğitimimize dahil olma hakkı kazanıyor. Jokeylik milimetrik bir meslek olduğu için adayların 3545 kilo aralıklarında ve 1.401.50 boy ölçüsünde olmaları gerekli. Yeni dönem kayıtları ise 5 Kasım’da başlıyor. 20 Aralık’ta sona eriyor. Apranti eğitiminin içeriği hakkında bilgi verir misiniz? D.A.: 1985 yılından bu zamana kadar 700’ün üzerinde mezun verdik. Şu anki mezunlarımızla 2 yıl boyunca beraber çalıştık. Bu süreçte binicilik ve kültür dersleri (türkçe, matematik, sosyal bilgiler, rehberlik, ingilizce) hakkında eğitim aldılar. Yıl başında yarışlara katılcaklar. Ancak at sahiplerinin aprantilerimize güvenmeli ve onlara şans vermeleri gerek. Daha önceki dönemlerde apranti eğitiminden mezun olan şampiyon jokeylerimiz kimler? Sadettin Boyraz, Selim Kaya, Fuat Çakar, Bekir Gökçe, Ömer Kaya, Özcan Yıldırım, Yalçın Akağaç, Deniz Yıldız, Akın Sözen ve onlar gibi bir çok jokey bizim eğitimimizden geçti. Serap Berber, 20. dönem mezunlarından. * İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU 12