Catalog

Sayfa 6 Tuketıcı Tüketici demokrasiyi yeşertiyor Tüketici teşvikle korunmaz Cumhurly&t a a z e t e s l Turkocagı Cad. 39/4 1 Cağaloğlu/İSTANBUL TEL: 512 O5 O5 FAKS: 514 O7 51 eter ki Türk üreticisi 'tüketici mutluluğunu' hedef alacak, uluslararası rekabette yeri olacak rasyonel üretimi gerçekleştirebilsin. Bunun sonucunda gerçekleşecek refah ortamında, gelir dağılımı da daha adil olacak ve uzun vadede beklenen sosyal huzur gerçekleşebilecektir." Türkiye Genç Işadamları Derneği (TÜGİAD) bu sözlerın altına imza atıyor. 2000'li yıllara doğru Türkiye'nin önde gelen sorunlarını tartışmaya açan TÜGİAD, "Gümrük Birliğinin Tüketiciyi Korumaya Yönelik Etkileri" konulu bir rapor yayımladı. Engin Başaran tarafından hazırlanan rapor, iş dünyası ve sanayicilerin de artık tüketici haklarını göz ardı edemediğini ortaya koyuyor. Gelişen ve büyüyen teknolojinin beraberinde tüketici haklarının korunmasını da getırdiğınin belirtildiği raporda, örgütlü bir yapı içinde hakkını koruyan tüketicinin demokrasinin gelişmesınde de etkili olacağına yer veriliyor. Gümrük birliğine geçişle birlikte Türkiye'de fiziki olarak firma ve kuruluşların Batı standartlarını yakalamaya başladığının Y vurgulandığı raporda, düşüncenin de yükselteceğine yer veriliyor. bu yönde yoğunlaşması gerektiğine Türkiye'nin 5 yıl içinde uyum dıkkat çekildi. Türkiye'nin GB'ye sağlayacağı AB teknik mevzuatına girışıyle birlikte üretici ve satıcılara uyumu en kısa zamanda bırtakım sorumluluklar getirildiğine sağlayabileceği çalışmaları yapmasının değinilen raporda, tüketıcılere de yasal, GB'nin olumsuz etkılerını en aza kurumsal, örgütsel yeni birtakım haklar indireceğıne değinilırken, raporda kazandırılmış olduğu belirtilıyor. laboratuvarların ve test merkezlerinin kurulması ve geliştirilmesınin, üreticilere yakın bölgelerde merkezlerin Demokrasi icin zorünlu oluşturulmasının, iç pazarda olduğu kadar dış pazarlarda da pazar payının Türkiye'de dağınık ve etkisiz de olsa artmasını ve üretimde kalitenin demokrasi ıçin mutlak gerekli olan yükselmesıni tüketici hareketinin başladığına dikkat sağlayacağı çekilirken, yüksek kaliteli uretimin savunuluyor. tüketici tatminıni de o ölçude Tüketici haklarının kullanımının yaygınlaştırılması içın eğitim üketici şikâyetleri hizmetler vurgulanıyor. Raporda, şikâyetlerin gerçeğinden sektöründe yoğunlaşıyor. türlerine göre dağılımında en hareket edilmesi TÜGİAD tarafından hazırlanan büyük payın yüzde 57.2 ile ayıplı mal gerektiğinin ifade raporda, tüketici şikâyetlerinin ve hizmetler, garanti kapsamına sektörlere göre dağılımı aykırılık, kalite bozukluğu ve edildıği raporda, incelendiğinde en önemli oranın standardına uymamanın aldığı hakem heyetlerine toplam şikâyetlerin yüzde 42.57'sini kaydediliyor. Müşteri şikâyetlerinde alınacak uyelerin oluşturan hizmetler sektöründe en düşük payın yüzde 2 ile turistik niceliklerınden çok, niteliklerinin önemli yoğunlaştığı dile getiriliyor. konularda gerçekleştiğinin olduğuna dikkat çekildi. Raporda, Daha sonra yüzde 11.06 ile elektrikli bildirildiği raporda, kampanyalı üretici firmaların kurmuş olduğu tüketici eşyaların geldiğinin belirtildiği satışlarla ilgili şikâyetlerin diğer masaları başta olmak üzere, gönüllü raporda, bunu yüzde 10.45 ile konulara göre daha güç tüketici örgütlerine, aynı görevi madeni eşya sektörünün takip ettiği çözümlendiğine yer veriliyor. üstlenen ticaret odalarına, esnaf ve sanatkârlar birliklerine, beledıyelere ve TSE'ye gelen tüm şikâyetlerin bir elde toplanmasının gerekliligine değinilirken, Diğer (Ayıplı mal ve hizmetler, garanti kapsamına söz konusu bilgilerin il hakem heyetleri aykınlık, kalite bozukluğu standartına uymama vs.) aracılığıyla Sanayi Bakanlığı'na I I Işlemde olan iletilebileceği vurgulanıyor. İl Sanayi ve Olumsuz • sonuçlandınlan Ticaret Mudürlükleri'nin "bilgisayar" Olumlu ağırlıklı çalışmaya gereksinimi olduğu • «onuçlandınlan belirtilirken, gümrük birliğine uyum çerçevesinde çıkarılan Tüketici Yasası'nın yanı sıra Rekabet Yasası'nın da tüketicinin korunmasında etkin bir rol oynayacağı öne sürülüyor. Raporda, Fikri, Sinai veTicaretin Korunması, Telif ve Patent Yasası gibi uygulamaların taklit mallara yasal engeller getireceği dile getirilirken, tüketicilerin aldatılması ve ekonomik Kaynak: 1996 çalışmalan ve sonuçlan, San. v« Tk. Bakanlığı, Tuketeınm ve Rekabetın Konınması Genel Md. luğu, Ankara, Mart 1997 zararlara uğratılmalarının bu şekilde üketici örgütlerinin yasada belirtildiği gibi yalnız teşvikleıie değil, maddi olarak da desteklenmeleri gerektiğinin savunulduğu TÜGİAD raporunda, AB ülkelerinde tüketici örgütlerinin devletten Italya'da yüzde 20, Danimarka'da yüzde 80 maddi destek aldığı dile getiriliyor. Türkiye'de üye sayıları ve etkinlikleri az olan derneklerin devletin eşit destekleriyle etkinliklerini ve yetkinliklerini arttıracağının ileri sürüldüğü raporda, Tüketici Yasası'nın ardından 30 tüketici örgütünün kurulduğu bu sayının gümrük birliğinden sonra 50'ye yükseldiği, ancak yeterli olmadığı dile getiriliyor. Psikolojik ve ekonomik engellerden başka tüketicilerin önünde yasal birtakım engellerin bulunduğuna dikkat çekilen raporda, "Kamu çalışanlarına dernek yasağı getîrmek veya izne bağlı kılmak, uluslararası örgütlerle işbirliğini Bakanlar Kurulu kararına bırakmak gibi birtakım engeller de örgütlenme yolunda caydırıcı ve yıldırıcı etkiler taşımaktadır" deniliyor. Demokrasinin tam gelişme kaydedemedıği Türkiye'de Tüketici Yasası'nın örgütlenme konusunda azımsanmayacak bir gelişme kaydettiğinın belirtildiği raporda, tüketicinin bu örgütlenme hakkını doğru olarak kullanması halinde T Hızmet sektoru baş agrıtıyor T demokrasinin ön koşulu olan sivil katılımcılığın gerçekleştirilmiş olacağı ve arzulanan yaşam standardının elde edilmiş olacağına değiniliyor. önlenebileceği vurgulanıyor. Tüketicilerin ayrıca, gümrük birliği mevzuat uyumlaştırma çalışmalarıyla yaş meyve, sebze ticareti, toptancı halleri ve gıdalarına, üretim işlemlerine ilişkin düzenlemelerle de korunmuş olduğunun kaydedildiği raporda, endüstriyel tasarımın ve coğrafi işaretlerin korunmasının da buna dahil olduğu belirtildi. AB ile uyumlulaştırma süreci içinde 5 yılda tümüyle kaldınlacak olan ticaretteki teknik engellerin, tüketicilere artık kalitesi test edilmiş, onaylandırılmış, belgelendirilmiş, sağlığa ve güvenliğe zarar vermeyen, ekonomik çıkarlara uygun, çevreye duyarlı ürünlerin sunulmasını sağlayacağının savunulduğu raporda, "Böylece tüketici, sağlıklı ve tüketici çıkarlannın korunduğu temiz bir çevreye, daha az enerji sarfiyatlı ucuz ürünlere kavuşacaktır" deniliyor. ita Tüketici şikâyetlerinin türlerine göre dağılımı ve alınan sonuçlar