Catalog

* 29 AĞUSTOS 1999. SAYI 701 yıllar boyunca bugün klasikleşen "St. Lois'de Buluşalım" (Meet me in St. Lois, 1943), "Kara Şeytan" (The Pirate, 1948) gibi müzikallerdc rol aldı. Bu filmlerin yönetmeni Vincente Minelli ile 1945 yıhndaevlendi. 23 yaşındaydı ve bu ikinci evliliğiydi. Diğer yandan, Judy Garland, haplarla yaşayan biriydi. Çabuk kiloalıyordu. Ama, sadcce iştahını kestnek için değil, uyumak için, uyanık kalmak için vb. sürekli hapalıyordu. 19401950 arasında yılda ikiüç film, plaklar, radyo ve televizyon konserleri derken, bedeni bu tempoya daha fazla dayanamadı ve sinir sistemi iflas etti. 1946'da kızı Liza Minelli doğunca, biraz dinlenmeyi düşünmüştü. Ama MGM, her filmiyle şirkete büy uk paralar kazandıran y ıldızına nefes aldırmak niyetinde değildi. Yılda üç yüz bin dolar gibi o zamana görc astronomik bir para tcklif edilince, Garland dinlenmeyi bir süre daha erteledi. Daha sonra yaşananlar, bunun büy ük bi r hata olduğunu gösterecçkti. Judy Garland'ın yaşamöyküsünü yazan John Fricke'c göre, 1950 y ılına gelindiğinde, Judy Garland artık neredeyse sürekJi tıbbi kontrol altında yaşiyordu. Bağımlı olduğu ilaçlaryüzünden setlere geç gidiyor, bazen hiç ortalıkta görünmüyor, geldiğinde ise sık sık geçirmeye başladığı sinir krizleri, çalış.masını aksatıyordu. "MGM"doktortavsiyesi üzerine yıldızı "Barkleys of Broadvvay" (1949)ve"AnniegetYourGun"(1950)filmlerininkadrosundançıkardı.Çokgeçmeden MGM, kontratını feshederek, işine son verdi (1950). • . > . . ,. < Küçiik Kızm Riiyast / Oz Büyücüsü, 1938. Judy Garland kızı Liza Minnelli ile... Blryıldızdoğuyor... Garland, 1950'de sinemadan uzaklaştıktan sonra, bu kezde konserdizileri vc plaklarıylabüyük başarılarkazandı. Yeniden kazandıgı popülerlikten yararlanmak için olsa gerek, 1954 y ılında "Bir Yıldız Doğuyor" (A Star is born) filminde başrol verildi. Bu, 1937tarihliaynıadliyapımınyeniçevrimiydi. Film, en iyi kadın oyuncu dahil birçok dalda Oscar'a aday gösterildiyse de, hiçbiri verilmedi. lşin bu tarafı önemli değil, asıl anlaşılmayannokta, Hollyvvood'unGarland'a 1961'edek,yaniyediyılboyuncabaş.kabir rol teklifetmemesi.Oysa"Bir Yıldız Doğuyor" hayli başarılı bir yapımdı ve Garland enerjisi, yeteneği ve güzelliğiyle filme çok şeykatmıştı. 1961 'de "Nürnbcrg Duruşmalan" (Judgmentat Nuremberg), 1963'te"BekleyenÇocuk" (A Child is Waiting) ve yine aynı yıl Dirk Bogarde ile başrolü paylaştığı "I could goonsinging"sonfilmlcrioldu. BirTVsovu denemesinde bulunduysa da, fazla izleyiciçekemedi veyayındankaldınldı. Burada asılsuçunşovu.rakipkanaldagösterilenünlü"Bonanza"dizisiyleaynısaatekoyanTV yöneticilerinde olduğu iddia ediliyor. Judy Garland, konser çahşmaları için bulunduğu Londra'da 22 Haziran 1969'daöldüğünde 47 yasındaydı. Bundankısa bir süre öncegiriştiği bir konser denemesi, sık sık sesi çatladığı ve şarkı sözlerini unuttuğu için fiyaskoylasonuçlanmıştı. SL Louis'de Buluşalım, 1943. Gcncccik yaşta dans, sarkı ve oyunculuğubir arada isteyen müzikal film gibi zor bir alanda çok çalışmak, bir yandan da yine MGM hesabınakonserlerverip.plaklardoldurmak Garland'ınakıl veruhsağlığınımahvetmişti. 21 yaşındadüzcnli olarakpsikiyatristegitmeyebaşlamıştı(Bak:C'inemania97,Judy Garland maddesi). Beşkezevlenmesi,bütün bunlarınyolaçtığıdengesizliğinsonuçlarındanbiı i olabilir. Orson Wellcs "Yurttas Kane"de (1941), Kane'in çocukken annesi tarafından birbankere nası I tcslim cdildiğini anlatmış. tı. Anne Judy Garland ve FredAstaire "Easter Parade" (1946) filminde... sinindüşüncesinc göre Kane büyük şehirde iyi okullarda yetişecek ve böylece ailenin eline geçen altın madeninden akan parayı akıllıca kullanacaktı. Ama, ailesinden ve mutlu çocukluk ortamından kopanlan Kane, inanılmaz servetine rağmen, hayatı boyunca mutlu olamayaeak, son nefesini, o dönemi simgeleyen kızağını anımsayarak vcrccckti. Judy Garland'ı üne kavuijturan "The Wizard ofü z " (1939) fi Iminde bu durumu çağrıştıran birbölüm var. TRT'nin "Küçük KızınRüyası"adıylabirkaçkezgösterdiğifilminba^ındabirfırtınaçıkarvcDorothy'nin (Garland) evini masal ölkesine uçurur. Garland'ın bizim belki de hayal bile edemcyeccğimizkorkunçluktabunahm vcsıkıntılarla geçen ömrü düşünüldüğünde, bu sahne, acı bir kehanet sayılır. O da küçük yaşlarda evinden koparılıp masal fabrikasına doğru uçurulmuş, kendisine zaınanı geldiğinde kullanılacak birnesne olarak bakan bir film yirketinin malı olmuştu. Yıllar sonra annesinin filmdcki cadının ta kendisi olduğunu açıklamasına bakı lırsa, "Küçük Kızın Rüyası" ile sürdürdüğü yaşam arasmdaki tek fark, yaşadıklarının masal değil,gerçekolmasıydı.^ FİLMOGRAFISINDEN... • • "St. Louis'de Buluşalım" (Meet me in • St. Louis, 1943, Vincente Minelli): Sadece müzikal türünün değil, ABD sinemasının büyük klasiklerinden birı. Birailenin 1903'te başlayıp, 1904'te açılan bir fuara kadar yaşadıkları, mevsimlere bölünerek anlatılıyor. Renkleri dramatize edici unsur olarak kullanmaktaki başarısıyla da önemli bir çalışma. <*• "Saat" (The Clock, 1945, Vincente Minelli, 1945): Savaşa gitmesine iki gün kalmış bir askerle bir genç kız arasındakı romantik ilişkiyi anlatan bu yapım 194O'lı yıllarda çekilmiş en güzel aşk filmlerinden birıdır. Yurttaş Garland'ın kayıp cenneti Judy Garland 20. yüzyıl sineması ve rnüziğinin büyük yeteneklerinden biriydi. Gösteri dünyasına girmesi, annesinin zorlamasıylaoldu. Ikibuçukyaşındanitibarenkalabalıkların önüne sürülmek, bir çocuğun psikolojisinipckdeolumluyöndeetkilemez. Yaşanmamış çocukluğun üstiine, daha sonra bir de stüdyo baskısı eklendi. Garland, kilo almamak için sürekli rejim yapıyor, doktor kontrol ünde başta iştah kesici olmak üzcrc, türlü haplaralıyordu. MGM, kcndisine iyi para gctircn bu genç kızı, çocuk denebilecek yaşlardan başjayarak sonunadck kullandı vc alacak bir şeyi kalmayınca da fırlatıp attı. •• "Easter Parade" (Charles VValters, 1946) TRT'nin ve özel kanallann birçok değişik adla sunduğu bu yapım dans, muzik ve renklerden oluşan bir şiir nıteliginde. Partnerinden aynlan Fred Astaire, yeni keşfi Garland ile bunu telafi etmeye çalışıyor. •• "Kara Şeytan" (The Pirate, 1948, Vincente Minelli): On dokuzuncu yüzyıl ve Karayipler'de bir ada. Gezgin tiyatro topluluğunun soytarısı Kelly, ünlü korsan Kara Şeytan'ın kılığına bürünerek, Garland'ı kendine âşık ediyor. Her zamanki Vincente Minelli ustalığını ve zarafetini yansıtan filmde Gene Kelly'nın dansları tam anlamıyla 'çılgın ve şahane'...^