Catalog

CUMHURİYET DERGİ Adalet Cimcoz'la dostluğu yeni bir iş taşıyorÇokay'a. Ipek FilmStüdyosu'ndadublaj yapmaya başlıyor. Aynı yıllarda Nedim Otyam'ınhalkmüziğikorosundadayeralıyor.. Hem koroda, hem solo radyo programlanna katılıyor. Birlikte Italya'dadüzenlenen ünivcrsitelerarasifolklorşenliğindeyeralıyorlar. Nedim Otyam'ın, Atlas Film Stüdyosu adınaçektiği "Yurda Dönüş" filminde başrole yakın bir rolde oynuyor, rol arkadaşlarından biri de Nevin Aypar... Kendı geçimini sağlayabiliyor artık ama isteği ailesine de yardımetmck.osıralardaKilis'etayinolan babasının üzerindeki yükü azaltmak. Hocası Eyuboğlu, Levent'tebirkumaş fabrikasında işbulmasınaönayakoluyor. Ancak uzun sürmüyorbu iş, patronlaaralannda çıkan tatsızlıklar, fabrikada hem çalışıp hem de diğer çalışanlara öğretmenlik yapan Çokay' ın yolunukapatıyor... Konservatuvann kapısında... Otyam'ın korosundageçırilenyıllar.sesineduyduğugüven Çokay' ı konservatu var sınavlarına sürüklüyor. Üç yiiz kiijinın katıldığı sınavda, ka/anan on ycdı kı şı arasında yer alıyor. Ancakyineparadikilıyorkarşısına: "Okula yazılacağım ama para yok. Ailemden de isteyemiyorum. Anneme söylcscm, babama aktaracak, babam 'yok' derse üzülecek. Yapacakbirşeyyoktu, gitmedim..." Akademiyi bitirdiğinde Sabahattin Eyuboğlu giriyor devreye, freskler üzerinde çalı^masını görüp, "Seni" diyor "Italya'ya burslugöndcrclim ıkı yıl, orada fresk çalış..." Başvuru yapıl lyor, hem Çokay hem de Eyuboğlu emin, Italya'ya gidilceeginden. Ancak, Emin Onat'ın yeğeni, Nevın'in yerıni alıveriyor... Üçyılsonraevlenıyor.eşiMilli EğitimBakanlığı'ndagörevli. Biryıl sonra doğan çocuklan ölüyor, onu ikinci oğul izliyor. Kültür Koleji 'nde resim ve sanat tarıhı öğretmeni olarak çahijmaya başlıyor. On beş yıl sürüyoröğretmenlik: "Çok öğrenci yetiştirdim. Dcrs verirken klasik müzik dinlerdik birlikte. Klasıkleri okurduk. Onlara hcr akşam on beş dakika kitapokumalannıönerirdim,'hiçolmazsabir sayfaokuyun' derdim, 'alışkanlık kazanırsınız'. Kapı sürekli açıkolurdu, dışanyane ses çıkardıncdebirbaşkagürültü.." Altıncı sınıftan biröğrencisi yeteneğiyle coşkulandınyor Nevin Çokay'ı.ltalya'da yapılan bir resim yarışmasında birincilik ödülünü alıyor. Hevcslcndiriyoröğrcncisini.ailesiylegörüşüyor, desteklemelerini istiyor. Bir süre sonra ailesininöğrencisinikartpostal taklitleri yapmaya zorladığını, onun da öğrenmektenkaçıpbukolaylığıyeğlediğini görüyor... Öğrencilerinin resimlerini Beyoğlu'nda sergiliyoryadaBakırköytrenistasyonunda. Amaç, çok daha fazla izleyiciye ulaşmak: "Resmı bılmeyen yığınla ınsan var, iş için oradan oraya koşruruyorlar. Hiç olmazsa çocuklannyaptıklannıgörsünlcristcdim.Belki ikiyüz rcsim sergiledik, başınada kimseyi dikmcdikgörevli olarak ama bir resim olsun zarar görmedi..." Yineoyıllardaöğretmcnliklcyetinmeyip edebiyatçılar,halkozanlannıağırlıyorsınıfında. Amacı öğrencileriylesanatçılar arasında bir dil, bir ilişki oluşturmak. Bu sanatçılardan biri de Aşık Vcyscl. Veysel'i hem okulunda, hem evindc ağırhyor hem de Sabahattin Hyuboğlu'nunperşembetoplantılarınakatıyor: "Son gelişinde ugurlarken 'ne ıstcrsın' diyesormuştum.TürkçeKuran'labırpıpoistemişti.bırdcrakıyıçokseverdi..." Özel dcrslerde veriyor Nevin Çokay, kendi atölyesindc üç yıl, Levent Sanat (ialcrisi'ndedörlyıl.Çizgi Sanat Rvf ndcyıneüç yıl resim meraklılannasunuyorbılgisini.Sa Resîm yaşamaktır BERAT GÜNÇIKAN • • • R omatizma vurmuş parmaklannı öne doğru uzatıyor. Yok, sızlasa da vazgeçmcyccek. Tuvalle arasına ne bir hastalık gircbilecek, ne de mutfaktapişirilmeyi bekleyen karnabahar. Yetmişyıllıkbedenini,birçocukyüreğiylc taşıyacak, öyle kırılgan, öyle delişmcn...Renklerinpeşinedüşecekbirbaşına, elin bir haınlesiyle tutuverecck acıyı, bir fırçadarbesindealıpbaşınıgidecckatlar... Nedenhepat? Çünkü birbirini yemeyen, kavgaetmeyen hayvanlardanbiri deat. Formunu, anatomisini, renklerini çok scviyorum. Hemcn hemcn otuzbeş yıl at rcsmi yaptim, hersergimdemutlakabiratresmineyervcrdim. Nevin Çokay'ın şimdi Cep Sanat Galcrisi 'nde süren sergisinde dc atlar var. Çokay 'a görc atı nc kadar iyi tanırsanız tanıyın ya da bir çiçcği, bir ağacı, tekrar tekrar incelemenizgerekiyor. "Herbakışınızdabaşkaözelliklerbuluyorsunuz"diyor. Çokay' ın rcsim tutkusu daha ortaokul öğrenciliğindebaşlıyor. Halasıakademininilk me7unlarından biri ama o bunu henüz bilmiyor. Hastalanıyor,tanıalbümin. Doktor.okula gitmesini yasaklıyor, Çokay ise resim öğretmcninin kapısını çalıp, sadccercsım derslcrini ı/lcmc ıznmı koparıyor Kâğıda ilk düşenlcr, Handırmasahilı,deniz, martılar... Çokay'ın babası gümrük memuru, annesi iseevkadını.Scrdememurlukolurıea Anadoluyollarınadii^mckkaçınılma7,Zonguldak, Kars, Bandırma... Oysa Nevın Istanbul doğumlu, üç kardeşi de. Nevin ortaokulu bitirdiğindebabaÇokay, tayinini Istanbul 'a istiyor. Aksaray'da bir eve yerleşiliyor önce, sonra henüz rengini, kokusunu koruyan Çengelköy sırtlannda bir evyaptınlıyor. Nevin, resim okumakta kararlı. Birileri babasına"Masraflı iştir, altındankalkamazsınız" diyor. Babakızınaaktanyor: "Buişiyürütemcyizçocuğum..." Nevin, Cerrahpaşa Hastanesi 'nde çalışan laborant arkadaşından, borç istiyor. Okula bir kez girdi mi, hem okumanın hem çalış Ressam Nevin Çokay 35 yıldır at resimleri yapıyor. Her sergisinde at resmine yer veren Çokay, "Anatomilerini, formunu, renklerini seviyorum" diyor. Çokay'a göre iyi resim, iyi gözleme dayanıyor. Yıllarca resim öğretmenliği de yapan Çokay için resim hayat demek. rnanınyolunubulacaknasılolsa... Akademide ilk temel eğitimden sonra sıra atölye seçimine geliyor. Nevin araştınyor, önerilenhepBedri Rahmi Eyuboğlu: Disiplinlidir, iyi öğretir. Eyuboğlu'nunatölyesine yazılıyor. Yıl: 1947. O yıl atölyede kimler yok kı, Mustafa Esirkuş, Mehmet Pesen, LeylaGamsız,TuranErol...Tuvalini,beyaz boyasını kendi yapıyor Nevin. İlk günlcrsimitle geçiriliyor, sonra Kızılay'ı keşfediyor... Oğle yemekleri artık Kızılay'dan, ama oradaboyayok... Ciltatölyesi yetişiyorimdadına. Atölye öğle saatlerinde boşalıyor, temizliğini yapan görevliNevin'ehabcrveriyor, "Kimse yok gel". Nevin, atölyede arta kalan cilt boyalannı topluyor... Ikınci yılın başında, Bedri Rahmi Eyuboğlu öğrencilerinin tatil boyunca yaptıklan çalışmalara bakacak. Nevin ürkek, Turan Erol 'danricaediyor, "Sen göstcriversene hocaya..." Turan Erol, Nevin'inbütünyazboyunca yaptığı Çengelköy'ünağaçlarlakaplı damlannı birbir yayıyor hocanın önünc. Eyuboğlu "Ben de seni ressam olacaksın sanmıştım" diyor "Bu bir rezalet, bir şeye benzememiş." Nevin kendinegeldiğinde sular sızıyor yüzünden, Eyuboğlu ağzında sigarası etrafında dönüyor: Ne dedim ki bcn sana, bu kadar etkilenccck ne söyledim? Ikınci yıl,daha biiyükbirtutkuylasanlıyor rcsmc Nevın, durmaksızın çalışıyor. Bir grup rcssamla birlikte dönemindc büyük yankılaruyandıran"On'larGrubu"nakatılıyor. O yıl ilk sergısinı açıyor, AdaletC'ımco/'ungalcriM,Maya'da. HcmHyuboğlubeğcnıyorçalışmalarınıhemdeizleyenler...