Catalog

8 CUMHURlYETDERG 1 Haydarpajia Garı'ndayediyol Ayırır ve birleştiıir. YELİZ ERK1LIÇ nünde çarşaf gibı uzanmış bir MarmaraDenizi.Karşıyakadaminarelcrini gökyüzüne değdirecekmiş gibi duran Sultanahmet Camisi vc Ayasofya. Gökyü/.ündc çığlık çığlığa dolaşanmartılar... Azametı,abidevivemasıfkütlesiyle Kadıköy çevresinin sembolü haline gelmiş Haydarpaşa Gar Binası'ndan söz ediyoruz. Sabahsaatin8.30'u. Yağmurlubirgün. Peronlar, raylar ıpıslak. Dördüncü yolda boyl u boyunca uzanmış, soluklanıyorDoğuKksp•• resi. Dokuzda Kars'a hareket edecek. Osman Bayraktar. Bcsbelli Doğu'nunhas ınsanı. Ikielinde büyük siyahnaylontorbasıyla, yağmura aldırmadan yürüyor. Üstü başı,saçlarısırılsıklam,umurundadeğil. "Sevmiyorum tstanbul'u, benim Dıgor'um yüz lstanbul'a bedel. Ben büyük şehri scvmem, hele hele Istanbul'u hiç sevmem. Benım ıki çocuğum var, ikisi dc merak eder durur Istanbul'u. Ne bılsinler burada yaşamanın zorluğunu, geçım zor, hayat pahalı, insanlarsaikiyüzlü burada. Akrabaların bile tanımazlıktan geliyor, herkes kendi derdine düşmüş. Ama Digoröylcdcğil ki, insa ve dörtperon bulunuyor... • • • O nı içten ve samimi; başın sikışsa, dardakalsan, sahıpsiz bırakmazlar seni." Digor'dan söz ederken yüz ifadesi değişiyor. Sertbakışları yumuşuyor, ışıl ışıl parlıyorgözleri. Harekctmemuru.kiohepkırmızışapkalıdır, öndeki lokomotıfe doğru yürüyor. Makinistle kısa bir konuşma ve ardmdan keskin kısabirdüdük. Doğu Ekspresi Kars'adoğru yola çıkıyor. Nasıl yalnız ama, kimse farkındadeğil...Birkaçelsallayanvarokadar... Haydarpaşa Ciarı 'nda yedi yol ve dört peron bulunuyor. Saat 10.00'da Ankara'yahareket edecek olanBaşkent Hkspresi beşinci Kadıköy'den her yönü rahatça görülebilecek şekilde denize doğru çıkan gar binası ikinci kez yenilendi. Her biri 21 metre uzunluğundaki bin yüz ahşap kazık üzerine inşa edilmiş ve doksan yıl önce hizmete llaydarpaşa 'dan Anadolu 'ya hergün onun üzerinde tren hareket ediyor... girmişti... yoldankalkacak. Yolcularyerlerinialmay. başladılar,bakımlı,şık,ortayaşlıcrkcklervı kadınlar. Saçları moda kesim yakışıklı deli kanlılar, ekspres içinde koşan yaramaz ço cuklar. Yan tarafta ise Boğaziçi Ekspresi y ı kanıyor.Ankara'yaha/ırlanıyor. "Dikkat! Dikkat! SayınyolcularımızKon ya'dangelmekteolanMeram Hkspresi dör düncüyoldangaragirmişbulunmaktadır." Trenden inen genç, yaşlı tüm yolcular bi telaşlageçipgidiyorlar. Kimisitelefonlara kimisiysebüfelere doğru ilerliyorhızla. Su ratlar kaygılı vcyorgun. Kimisıni, garbinasının önünde Şehir I lat İarı vapuru bekliyor. Onları alacak Rumel tarafına taşıyacak. Vapurdan inenlerse telaş lı adımlarla banliyö trenine koşturuyorlaı Haydarpaşa Iskelesı'nden her yarımsaatt bırkarşıyakayabirvapurkalkıyor. llksefe 6.20'de. Son sefer 23.05'dc. Yıne dileye Eminönü'nemotorlagidebiliyor. Denizkenarındakibanklardanbirindekı saçlı br adam esmer başörtülü bir kadınl oturuyor. Istanbul'ayabancıgörünüyorla) Adamınadı llhamı Koca. F.llisınidevırmiş "Saat bırde tren kalkacak, bız de biraz va kit geçirelim diye buraya oturduk. Kaı tal'dan saat 8.00'de yola çıktık, yine de sa£ 10.00'daki Başkent Ekspresi'ne yetişeme dik. Şimdi Eskişehir'e gitrnek için saat biı deki treni beklemek zorundayız. Ben 1966 67yıllarındalstanburdaaskcrlıkyaptım.( zamanlar bu şehir bu kadar kalabalık değild OgündenbugüneçokdeğişmişIstanbul.Ei' kiden Doğu 'dan gclenlcr bu kadar çok değil di. Doğuboşalmışsankı lstanbul'a dolmuş. "Mecbur kalınmadıkça yaşanmaz bura da" diyor Mukaddes Koca da. Üç kızının ış leri gereği buradaymış. Anayüreği...Buşel" ri.sevmesedevocuklarıiçingeliyormuş." Saat 13.00'e geliyor. Birazdan Başaı Ekspresi kalkacak. tlhan ve Mukaddes Kc ca, banktan kalkarak Haydarpaşa (îan'nı merdivenlerinı çıkıyorlar Merdıvenlerde çıkınca büyük salona diğer adıy la iç avluy giriliyor. Salonda ana hat gişeleri ve VIP sr lonu. Tavanlaralabildiğine süslü. Burada z; manönemli, herduvarda bir saat asılı. TCDDl.BölgcMüdürlüğüyazılıkapıda giriyoruz. Bınayı bıze rehber Ahmct Günc gezdirecek. "Binada altı yüz memur göre yapıyor. Gar genelindeyse bin kişı çal ışıyor diyor. Asma kattaki toplantı odasında O' manl ı döncm inden kalma süslü çini bir sob ve Kurtuluş Savaşı'nda cepheye y iyecek v mermı taşıyan Türk köy lüsünü konu alan b yağlıboya tablo göze çarpıyor. Dört katlı gar binası birtarafı kısa, bir tan fıuzun(U)şeklindebirplanasahıp.Herkt tında, geniş koridorların iki yanında yer ala büyük ve yüksek tavanlı odalar sıralanıyo Binada çok say ıda penccre meveut. Rchbcrimi/lebinaiçindckıgezintimizdc vam ediyor. lkınci kattabulunan/'Kumand Masası"nınolduğu(xlayagirmek yasak. A\ met Güneş, yasağın gerekçesini şöy le anlat yor: "Trenleringidişgelişleri.yoldakisınyal zasyon çalışmaları buradan yapılır. Yapıl; cak en küçük hata büyük olay lara sebebiy» verebilir. Iştebunedenle burada çalışanları dikkati dağılmasın diye bu odaya girilıne. Ayrıcaburasısesgeçirmeyencamlarlakar hdır" Üçüncü kata çıkan merdıvenlerın karş sındaki bölüm geçmişi yaşatıyor. Trenleı kalkmaları için işaret veren fener, odönen de düdük sistemi gelişmediği için, kullanıla çan, sergilenenlerarasında. Garda kullanı mışgemici fenerleri.yangın söndürmemus 1 uğu, eski trenlerin armalannı da burada bu mak mümkün. Sadeliğinhakimolduğu, Haydarpaşa Gt Binası dört katlı olmasına rağnıen altı kat bir bına yükseklığınde. Tavanlar yüksel