Catalog

10 CUMIIURlYbl'DER Zeus Altarı 'ıulan Edrvmii Körfezi'ne hir hakı$. Solda Sütüven Şelalesi. Kızılkeçili köyüniin üstünde yer alan bu şclale de hetonlaşma ve kirlenmeden nasihini alıyor. Tanrıların dağmdan bakmak YAZI VE KOTOCRAKLAR: KROL ÖZKAN * daDağıbambaşkabırdağ... Homeros'un , ünlü destanlarını konu alan vc hakkıııda Batı'da küçiik bır kitaplığı dolduracak kadararaştırmayapılmıs, olınasına karşın, yinc dc gı/leri çö/ülemeyen, bilinmeycn Ida'nın es;si/ güzellikleri ve sırlarıyla cskı çağlardan bcri haklı bir ilgi ve merak odağı olmasılıiçtcboşunadcğil. Mitolojıdctanrıların dağı olarak adlandınlan vc dünyanın ılk güzellikyarıs;masınmyapıldığıbudagıköş.ebucak anlatmak pek kolay bır iş' dcğil. Kuzey Ege'de bugiinküKdremıt Köı fezi 'ni lepelerden seyreden Ka/dağlan, doğal bitki örtüsii, madcnlcri, suları, jculojik yapısı, kültür degcrleri vc konuksever insanlarıyla ıçinc kapalı yasfamını günümü/edek koruyupsiirdürcn Ege'ninenilginçdagdizisı... Bilmeceyiandıranveherdcfasındabirbaş.ka güzelliğiyle insanı etkileycn bu dağlar, 1767 metrelere tırmanan yüksekliklcriylc insanı büyülcyiverır. Başı her /aman dumanlı Sarıkız lcpcsini, Çılbak lîaba'nınyanı sıra, 1298 ınetrcyc ula^an liybek Daği'nındoruklarını dola^ıp.doğudakı Muslıık naglan'nın 1460 metrelik u/antısını,irilj ufaklı vadileri vesarpyamaçları gördüğüınizdcdağın kimligini aşagı yukarı kc^fcdcısini/. Efsancvı Ida Dağı ıçinc girdikçckaybolanbiı dağdırtanımını yapan eskıgczgiııleı yüzdcyÜ7 haklı olmalılar. Zira iki yüzü var Kazdagrnın... 20 yıl önccjeologların vc u/manlarııı her ^eyi ıgneden ipliğc inceleyip öleüp raporlar hazırladıgı dagın jculojik yapısı ilginç. (,'iinkü bukocakütlcnin.dugukıvnmlarıctkılcraltında kalıpbirinci vc ikiııci zaman bıllurlu ^ıst vc kalkcılilcıdcnoluşmuş. Ncojcnbirulusumla biıaz dakısnıcn volkanıkbirörtüycsahipbü tbtograflayan siyahbcya/ın eskı ustalarıru llhan Arda'yada birmcrhabademck la/ın Sabalıattin Airdcn,()mcrUcdrcttmU!>i lı 'ya, Sabahattın l'.yuboğlu ve A/.ra hrhat't Mehmct Ha>>aran'a ve Hıf/ı Aksoy ile Fat (iürel 'e dek pek çok edebiyatçının yapıllaı süsleyen Kazdağları'nıncski tamkları aras da Bilge Umarılc Ankara Unıversılesiöğ tım iiyelerındcn Alılla ITdcın dcyeıalıı. Tii mcnlcr'ın gelcnck görenek vc kiillürleı otu/yıldırinceleyen vebınlcrccdıalıkari; olu^luıan Atilla lloca'nın yanı sıra ga/ı. nıı/dcyazılarını/cvkleokuduğunıuzMi^ ret'l lekımoğludaKazdağlaıı'nınkarasev lısıdır... Bu arada her ya/ Örcn'c gclenlerdcn R Su ve A/ı/ Ncsın de Ka/dagları'nı çok sev lcrdi... Ya!>ar Keınal ustada Ka/dağlan'nı /ipgören vebudağınbüyiisiinekcndısını k tııanlardandır. Kazdağı'nın kapılarında kıyı yıığtmn ılığınııı yogıın saldınsı ulttnduki UtmolukKüçükkuyu. dağın bır ııeu Behramkale'de dcnı/c paldır küldürincıkcn, diğerucu Agunya'nınarkalarıııa dayanır vc dag her s;cy ıylc kcndinı ıııcı ak cttirir. bol bol kanıtlamıştırgezginlere... lda,aslındabirdoğasarhoülugudurkitarifi gayrımümkün. Sonyıllardascvdalısı bir hayliartan Ida'nın kcyfinc varınanı/ için, llomeros'u çok iyi okunıanız.çantanızdaStrabon'ladola^nıanız, Plınıus'utanımani/'vcRamsay'ıkanştırmanız gerek. Ancak yinc dc her defasında bır baska şaşırtıcılık ve sürprı/ yakanı/ı bıraknıazorada... Vedelicesinesevdalanıveıirsiniz her del'asında bu dağa... Kazdagları, Momcrus'tan beri anlatılagelıni^tir... Nuı kamplanııdan, Kazdağı Tiirknıenlcıi'nevarıncayakadaranlatmadığıgcrçek kalmayan ve basmadık yer bırakmayan Hıknu'i(,'ctinkayailc, l')70'İiyıllarda İda'yı llomcros'un ünlü dcslanlarının geçt Ka/dagları "lîiıı pınarlı Ida" tanımına u; bolakarsularıyla.dclüjmcnçaylanylaveg köjjelerdckendıkendınesü/ülupakannıad sularıyla düşlcrdcn çıknıa/. Bir boıekettirs kı ya^anan.. Yörük kadınlarının pa/aryc rıne ılurnıadan la^ıyıp durdııgu o berekc her ıııcvsinıde değiijen ollar Ka/dağı'nın a lasüslerı vcdeğiijme/gü/ellığidegılnıi? htekleri /eytinlikleıle çevıili Ka/dağ çamağaçlarıyla,cevi/veköknarağaçları ünludürlaaeskıdenberı. ()7cllikleantık(, da bıle köknaragacıyla tanınan vc ü/.erindı. köknaragaci tasvırınınbulundugubıı skc| parası ıle Ka/dagları ilkçaglarda Antanc kcnlindckiteısanelcri ileTlıukyıdes'ıntaı ncgcçıniştiı . llgınçolan Ida'nın oçağlaıdabilcetkilc bır yer, bır dag olus.ii... Ayrıea yinc ilkç; iınlutarıhçısı l'lmius. Ida'nıncevi/agacı Bin pınarlı İda'yı keşfetmek Ka/dagları ya da mıtolojıdekı adıyla İda, düşlcrlcdoludopdolubırdagaslınabakarsanı/. Anlik çağlardan kalma kcnl ı/lcri. sulaı ı, çağlayaıılan,c^si7bıtkı örtiısü, ^clalclcıi vc göıülnıcyc dcğcr pek eok çarpıcı kö^csiylc ben/ersı/bırcennetkös.e.si...Zatenkimgörürsegörsün,vuruluvcriı Kazdağlan'na.. "Bın pınarlı lda"olarak tanımlanan Kazdağlan,bol sularıyla, pınaıları ve çaylarıyla diişlcrdcn çıkmayanbirdağolduğıınııadclasonyıllaıda