Catalog

S I 11 GEOGRAPHIC 'le diinya turu > NATIONAL Bir gazetenin örnek savası" I frtm ) Kıivııirıiftofi "•»•woilil.iml.i IIUIISIIIM" ünyamn cn çok satan, Guinncss rekorlanna gircn, Türkiye'de en fazla abonesi olan yabancı dcrgi National Gcographic. öncülüğü kimseye kaptıımıyor. ÖrneCumhuriyct. hcr ay on bir milyon insağin 1906 tcmmu/unda , George Shiras ııa ulaşun National Geographic'in Türtarafından (lusjn çckilmiş gcce hayvankiyc yayın haklarını satın alarak okıırlaları fotoğrafları dergide yayımlanınca, rını dünyanın dört bir yanında yoleulubasın dünyasında yer yerinden oynamışğa çıkartıyor. National Gcographic'in tı. Playboy yayımlanmadan önce Ame105 yıllık scrüvcni ilginç mi ilginç. rikalılar ilk çıplak kadın göğüslerini dc Coğrafya âşığı 33 adam, bu bilimi in(Asyalı, Afrikalı kadınlar) National Gesanlara lanıtmak amacıyla National Geographic'in o sarı banllı kapaklannda ographic Socicty'yi (L)lıısal Coğrafya seyrctmislerdi. Vakl'ı) kurdular" 13 Ocak 1888 tarihinNational Geographic'in 33 kurucusu dc. O günden başlayarak /aman ve mcarasında haritacılar, kâşifler, avukatlar, kân içinde sonsu/ bir yolculuğa çiktı bu askerler. öğretmenler, meteorologlar ve adamlar. bankacılar vardı. Bu inKulüp üyclcri in.san sanlar yeni yerler görlara dünyayı tanıtm.ık mc, bilimscl bulgular insanlığm gcli^imını elde etme , karanlıkta vansıtmuk isteğiyle r> kalan konuları aydınkım IKKK'de National latma amacıyla dünyaGeographic adlı dcrgiyi nın dört bir yanına dayayımlamaya ha^ladığıldılar. lar. Başlangıçta scslcnNational Geograpdiklcri kitle çok dardı. hic'in ilk atılımı, Alas105 yıl içinde National ka'daki Monte St. EliGeographic dünyanın as bölgesi ile Kanaher bölgesine ulaşan, da'daki Monte Logan ya/dıkları büyük ilgi bölgelerinin haritalarıgören bir dergi haline nın çizilmesiyle başlageldi. dı. Gazete bayilerinde Matin'in ilk renkli susatılmayan dergiye aaltı fotoğraflanndan bone olanlann sayısı (1926) Mclvillc Bell bugün on bir milyonu Grosvenor'un ilk renkli aşıyor. Kâr amacıyla hava fotoğraflanna kurulmadığı için vergi (1930), William Beevermeyen dergi, tüm gehe'nin batiskafla 923 lirini araştırmalara ayımetre derinliğe inmerabiliyor. sinden (1934) Explorer Gaithersburg'deki 2 ile 22 bin metreye çı(Maryland) merkezdc kılmasına (1935), CousN. Ctoographks'to gtfğsU açık kadın çalışan bin yüz memur I otoğrafı İlk k*z 1880 yılında basıldı. teau'nun çalışmalannabonelerle iletişimi sağdan Titanic'in bulunlıyor. National Geographic yılda 22 milmasına kadar birçok önemli olayda Nayon mektup alırken çeşitli adreslere 380 tional Geographic'in imzası vardı. milyon posta gönderiyor. Coğrafya artık bütün konularla ilgili bir bilim dalı. tnsanlar diğerlerinin nereNational Geographic'in başansında lerde yaşadıklarını öğrenmekle yetinmesürekli yenilikleri izlemesi, güncellikten yip nasıl yaşadıklarını, ticaretlerini, pokopmadijrı yaşamı anlatması yatıyor. litık ve sosyal oluşumlannı, kiiltürlerini Başlangıçta 'Ulkelere ve halklara otanımak istiyorlar. National Geograplumsuz eleştiriler yöneltmeme ilkesi' hic, ilk sayısındaki heyecanı 105yılson70'li yıllarda yerini , kimyasal kirlilik ara hâlâ canlı tutuyor, birbirinden binlersit yağmuru, nükleer enerji, Güney Afce kilometre uzakta yaşayan insanlan rika gibi politik ve sosyal konulara bısayfalannda tanıştınyor, birbirlerine raktı. yakınlaştınyor. < National Geographic birçok konuda D talya'nın cn yüksek tirajlı haber dergiUğur Mumcu'nun Cunıhuriyct'tc arısi Panorama, geçen haftaki sayısında, lattıkları zor konulardı. Mafya .ve tero'Bir gazetenin örnek savaşı' başlığıyla rizm, silah ve uyuşturucıı trafıği, uluslaCuınlıuriyet'i ve Uğur Mumcu'yu haber rarası çekişmeler, devletin ürkütücü sıryaptı.. Türkiye'nin Cumhuriyct Gazetelan, Italya'daki Gladio'ya bcn/cyen si'yle modern dünyaya ulaşmaya çalıştıkontrgcrilla. ğını vurgulayan üç sayfalık haberde U"Bilgileri hep birinci elden toplardı, Itilğur Mumcu'nun bu yolda verilen çok gisayarında dcpolardı. Bclgeler, isinılcr, büyük bir kayıp olduğu belirtiliyor. rakamlar. İddiaları kanıtladıktan , bağPKK ve kontrgerillanın iki ayn kutu lantıları kurduktan sonra bunları gazetehalinde tanıtıldığı Giovanni Porta imzalı de yazardı" diyor cski Cumhuriyctçilcrhaberden bazı bölümleri aktanyoruz : den Gencay Şaylan. Üzerinde "Susmayacağız" yazılı dev Son yıllarda Mumcu fanatik Islamcıbeyaz pankart yağnıurdan sınlsıklam. lar üzerine çalışıyordu. Modern TiirkiTürkocağı Caddesi 39 numaralı binanın ye'yi kuran Atatürk'ün laiklik prensibiön cephesindc boydan boya asılı bu panni korumayı hedef edinmişti Mumcu. kart. Kapının yanında gözlüklü, hallfçe "Mıınıcu'nun ve diğcr laik gazetecilerin giilümscyen bir adamın posteri var. katilleri kanunsuz çevrelcrin ve polilikaPosterin çevresinde yanan mumlar ve kırmızı karanfiller, Türkiye'nin en prestijli gazetesi Cumhuriyet'in laik çalışanlarının protestosunu simgeliyor. Bombayla öldürülen ülkenin cn >'|Mı|U1 H4 ı |stt, l.l U'(ltt/lt»IH' III ItlllU'ti ( ">l \ ünlü gazetecisi Uğur Mumcu'yu ( lllHİtlllUt'l IIM I'.U'M u'Mıl l.l tlMHİl'Mllltl, katledenleri lanetliyorlar. "Ortadan kaldırıldı, çünkü terori/.m, mafya, gizli servis arasındaki bağlantı üzerinde çalışıyordu " diyor arkadaşları ve sevenleri. Uğur Mumcu ülke dışında da. tanınıyordu. Papa Suikastı'nı araştıran savcılar, Mumcu'yu Doğu Bloku terorizmiyle Türk mafyası arasındaki ilişkiler üzerine en önemli araştırmacı olarak değerlendiriyorlardı. Papa Suikastı'nda Bulgar parmağı olduğunu da ilk kez o ortaya çıkarmıştı. Cumhuriyet'in genç gazetecilerinden Kiirşat Akyol şöyle konuşuyor : "Bazı çevreler Türk gazeteciliğinîn son özgür seslerini kısmak istiyor. Uğur Mumcu bizi gazcteciliğe çeken isimdi..." Gazete içinde büyük bir faali yet var. Bilgisayarlar açık, telekslerden haberler akıyor. Duvarlarda cıların kuklası. Sorumlular daha yüksckMumcu'nun ve Mustafa Kemal Atalerde, hatta sınırların dışında.." diyor türk'ün fotoğraflan asılı. Cumhuriyet'in Genel Yayın Yönetmeni özgen Acar, uDüşmanlarımız bizi hcr "Onurunu satmayan tck j^azcteyiz" ditürlü yolla susturmaya çalıştılar.. Tehdityor gururla genç gazeteci Erdal Güven, ler, saldırüar, hatta mali açıdan zor du"Diğer gazeteler dur durak bilmeden rirumda olan gazeteyi elc geçirme planlan . cari bir yarışın içine girdiler. Ansiklopedi Cumhuriyet zor bir ekonomik krizden geveriyorlar, sayfaları seks haberleriyle çiyordu o dönemde. Ama okurlarımızın dolduruyorlar. Gazeteciler de bizden iki yardunıyla zor günleri atlattık." kat fazla kazanıyorlar. Ama yazarken Uğur Mumcu gibi özgür değiller." Uğur Mumcu terör, mafya, provakatör ajan batağını gazetecilik disiplini vc Cumhuriyet, Mumcu'nun anısına başhukukçuluğundan gelen araştırmacılısayfada her gün eski yazılannı yayımlığıyla inceliyordu. Yaşamının son günleyor. Yazılann hepsi şaşırtıcı şekilde günrinde belki de büyük bir sırn açığa çıkarcel. ölümünden üç ay sonra bile okurlan mak üzereydi... Mumcu bunlann hepsionun posta kutusunu şiirlerle, mesajlarni Cumhuriyet'in birinci sayfasında yı;zla dolduruyorlar: " Türkiye'ye çok şey dı, gerçekler adına, okurları adına... 4 anlattı, bize çok şey ögretti." altritok) C U M H U R İ Y E T DEROİ 2M A Y I S 1 9 9 3 S A Y I 8 71