Catalog

A N T I KA R A F F İ P O R T A K A L Cilacının vazgeçilemez agırlığı E vlerde eskiden "terzi günleri" vardı. Temler eve gelir. Biriki giin içinde hanımların, çocukların elbiselerini diker, ihtiyaçlannıgidcrirlcrdi. Dikiş yapılan cvlcrdc başka bir hava eserdi... Bir de cilacılar vardı evlerc giden... Mullakaikiüçyılda birevlereçağırırlar; /amanla sararan, solan veya bo/ulanmobılyalarıcilalarlardı. Önceden hıryerayarlanırcilulanacak mobilyalar oraya toplanır, yere bezler scrilirdi. Cilacının sevdiği ycmekler önceden ha/ırlanırdı. Ama evde cilacının varlığı en çok tutkal kokusundan anlaşılırdı; tabii buna, gomalak cila kokusu dakarışırdı. Cilacı ışe ijöyle baslardı: Önce cilalanacak mobilya zımparalanır, üzerindeki eski cila atılır, ihtiyaç varsa tamirleri yapılır ve gerekiyorsa likit va/.elin ile yağlanır. Bir yandan da gomalak cila hazırlanır. Gomalak, bir şişe içinde mavi ispirto ile karıştırılır ve çalkalanır. Gomalak iyice eridikten sonra (dipte hiçbir tortu kalmamalı), hazır olan pamuklubczc("bala"ya)bocaedilir... Artık iş cilacının maharetinc kalmıştır. O, parmaklarının ucu ile gözleri ile mobilyanın ne kadarcilaya ihtiyacı olduğunu lir mobilyayı; bir de bir kez daha cilaya ihtiyaç olabilir. Bıınu anlayıp söylersek cmin olur, cilacı mutluolur. Zanatının sonunda takdir göreceğini bilir. Böylelikle iki taraf da işın daha ıy\ olması için çaba gösterır. iyi cilalanmamış. bir mobilyayı çok gü/el olnuış gibi kabul etmek, cilacıya da yanlış >ol gösterır, kolaya kaçmasını sağlar; en önemlisi, yaptığı işten tatmin olmuz ve gclışme göste'reme/. ibrahim Oöçman, Dimitro Parlakidis'in y*tif tlrmesl. Bugün maalesef dıırum bu şekildedir. Eşyalarını cilaya kaçta kaçının restore edildiği. Bütün verenler nasıl geri alacaklarını bilmebunlar eserin fiyatını belirler. Ayrıca bir mektedirler geneldc. Bu da cilacıyı oporselenin restore edilmesi ile bir mobillumsuzyöndeetkilemektedir. yanın restore edilmesi arasında fark "Cilacı"; hep bu tabirle büyüdük. vardır. Mobilyanın restore edilmesi doAma daha geniş. bir perspektiflc baktığığal karşılanır. mızda, bunun günümüzde çok geçerli bir deyim olan restoratörün ta kendisi Moda olması: Moda ile ilgili daha önolduğunu görüyoruz. Mobilya restorace yazmıştım. Bazı eserlerin zaman zatörü ne kadar önemli biri. Ne kadar deman moda olması aranılmasına, çok isrin bilgi sahibi olmalı... Ağaçcinslerini, tenilir olmasına neden olur. Moda olan kaplama cinslerini, stilleri bilmesi lazım eserlerin fiyatını artar. bu restoretörün, cilacının. Eksik yerleri Aykırı olması: Az bulunması şüphesiz düzgün tamamlayabilmeleri için gerekli eserin değerini arttıran başlıca unsurbunlar. O günün, eskinin havasında talardan biridir. mamlamalı eseri. Eski Boyutları: Burada dikkat edilecek huhavasını bozmadan; sııs şudur: Gereğinden büyiik eserler ama bizlere ve gelecek her eve sığmadıkları için gereken fıyata kuşaklara doğru bilgi satılama/lar. Yanionlaratalepazolur. verebilecek, malzemeMenşei (Provenance): Daha önceleri nin özgün havasını bozo eseri kimin kullandığı, ünlü ve soylu mayacak restorasyonlar bir ailenin mi olduğu veya değerli bir koyapmalıbucilacılar. lesyondan mı çıkmış olduğu... Bu unMobilyada cila, tamir surlar, eserin fiyatının bazen çok yukarı veya restorasyon çok öçıkmasma neden olurlar. (Eserin bir nemlidir. benzeri, böyle bir koleksiyondan çıkDünyada fıyatları bemadıysaofiyataulaşamaz.) lirleyen unsurlara baReferand kitaplannda bulunması: Oekarken en başta, eserin ser veya bir benzeri, eserlerin referans kondisyonunu görürüz. kitaplannda yer alıyorsa, fiyatı olumlu Dolayısıyla restorasyon yöndeetkilenir. veya kötü restorasyon Mii/aycdeler: Müzayede salonlarınçok önemlidir. da birden fa/la kışınin aynı parçayı alSizlere aslında bugün, mak için yarışması, fıyatın artmasına antika eşya alım satıneden olur. mında fiyatı belirleyen l'luslararası finans vc döviz kaynaklafaktörleri yazacaktım. rının son günlerde ncrclcre yatırılım yapAma giriş, bira/ uzun oltığı: Sanat eserlerine mi yoksa hisse sedu; bu yüzden, antika enetlerine mi yalırımın arttığı, belirleyici serlerde fiyatı belirleyen biretkendir. İştebu faktörler, eserlerin başlıca elkenlere kısaca fiyatlarını belirlemektedir. "İbrahim göz atalım: Ustaların" varlığı, bizim onlara sahip çıkmamız, yeni ustaların yetişmesine Eserin kondisyonu: katkıda bulunmamız da, antika esya fiYani restore edilip edilyatlarını etkileyen faktörlerin içinde mediği veya nasıl bir resyeralır. ^ torasyon gördüğü ya da Aamalımasclt'ln tamnmış cllacılanndan Fatullah Oöfimn, Mr vrtrlnln son rötuşlarmı g«rç*kl«ftlrtyor. anlar, gercktiği kadar ponza taşı ilave eder... "Bala"nın hafifsesi, ispirto kokusu ve çalışma sürüpgider... "Nankör" dcnilecck bir çalışmadır bu... Çiinkü en ufak bir hata, belli olur, hemen haddinı gösterir. Ama cilacının çok çalıs,tığı da hiç anlaşılmaz, iyi gö/lemlenmeyince... Çocukluk yıllarımda bı/im eve gelen cilacı "İbrahim l'sla" ıdi. U/un boylıı inci bir yapısı vardı. Hafifoksürüğü ile tempolu bir şekilde sallardı siijcsını gomalağı eritmek içın. Her ijcyden haberdardı, bana Korc'yc asker gönderdiğimizi ilk o söyledıği gibi haritada da Kore'yiilkogöstermişti. İştesoğuk kışgünlerinde İbrahim Usla, onun cila kokuları, evımi/in bir parçasıolmuştu... Peki nasıl anlayacağız şimdi cilanın iyi olup olmadığını; bir ele daha ihtiyacı olupolmadığını. tşte buralarda bilgi gerekiyor. Cilacının teslim ettiği eşyaya bakarken bakın neleredikkatetmeliyiz: Öncelikle ışığı çevirip bakmalıyız mobilyaya her tarafı homojen olmalı cilanın; çok parlamamalı, iz olmamalı, mobilyanınköşelerindecilabirikmemeli... Bazen cilacı erken teslim etmiş olabi C U M H U R İ Y E T lEHtl 2 H A Z İ R A N 1991 SAYI 2 7 1