Catalog

Ü Ü İKİ TEKERLEK ÜSTÜNDE Cumhur Canbazoğlu slanbul'da bir sonbahar sabahı. Grantuvalet giyinmiş biri motosikletle büyük bir holdingin bahçesinden içeri giriyor. Kapıdaki güvenlik görevlisi, motosikletliyi durdurmak için kararlı bir biçimde kulübcden çıkıyor. Kaskını çıkarlıp cline alan vc motorunu kapının yanına park edcn holtlingin genel müdürü. güvenlik görcvlisinin şaşkın bakışlarıarasında binaya giripodasınagidiyor: Böylc bir sahnenin ülkemizdc nc zaman yaşanacağını bilmiyoru/; ama Avrupa'da trafiksıkısıklığıyaşanankentlerdepolitikacılardan yiP'lcre, mcmurlardan öğrencilcrc kadar birçok insun jnoiosiklct kullanmaktan çekinmiyor. Trafik kaosuna yakalanmak istcmeycnler ö/clliklc yumuşak seleli, küçük tekerlekli Scooter tipi motosikletleri tcrcıh ediyorlar. Sabah ve ak^amları tıklım lıklım otobüslerin yanından püfür püfür sıyrılıp geçmek sondercce keyiilı olsa gerek... ASİLİKTEN UYSALLIĞA Ellili, altmışlı yıllarda motosiklet bir özgürlük simgesi, bir 'isyan' aracıydı. Günümüzde de motosiklet deyince akla, 'asi gençler', sokak çeteleri geliyor nâlâ... Ama bir zamanların 'romantik motosikleti Scooter tipleri, doksanlı yılların eşiğinde, farklı bir anlam kazandı. Avrupa kentlerinde memurundan öğrencisine, şirket yöneticisinden politikacısına, değişik türden insanlar, trafik karmaşasına bir çözüm olarak, yumuşak seleli, küçük tekerlekli Scooter tipi motosikletleri tercih ediyorlar. I m Neden yeniden Scooter'lar?... Molosıklet. ^ehırlı ıcın adeta bir özgürlük simgesi. Hı/lanan kcııı ^asamında insan lükse kaçmadan en kısa süredc gideceği yere varma isteğindc. Dlkemı/de "Vespa" adıyla bilinen nıini modcl Scooter'lar motosiklctin çok tutulduğu Avrupa'nın gpzdc aracı. Şu anda Japon Suzuki "lovc 3", Yamaha "Passol II", Honda " I ^ a d " ve "Vision" modelleriyle, patlayan Avrupapazarını zorlarken, Fransız Peugcot "Metropolis", ltalyan Piaggio "Cosa" modelleriyle piyasadan pay kapmaya çalı^ıyorlar. Otoıtıatik vitesli. elcktrik kontaklı Scooter'ların bu kadar scvilmesinin bir başka nedeni de 49 c.c.'lik motorları. Batıda 50 c.c.'den küçük hacimli motosikletleri kullanmak için ehliyet gerekmiyor. Bizde isc haziran I985'len sonrakı düzenlemcdc 50 c.c.'den küçük motosiklet cğer pcdallı değilse, bisiklct chliyetiyle kullanılabiliyor. Bu nedenle yerli üretici fîrmalarımız mopetlere pedal koyarak molosikletleri bisiklet ehliyctiyle kullanma olanağı tanıyorlar. Bu araçlara bisiklet plakası takılması gerckiyor. Blzde motosiklet, Anadolulu Motosıklet ınsunoğlunun .ıvağını yerden kesen en pratik vc en ucuz lasıl araçlarından bin.Otomobilvediğermotorlutasıtaraçlarına göre harekct kabiliycti daha fa/la olan motosiklet yü^yılı aşan süre (1885, Gottlieb Daimler) içinde dünyanın dörl bir köşcsine dağılarak insanın vazgeçemediği birdost haline gelmiş durumda.Ancak Türkiyc'de motosiklet in dünü ve bugünü pck parlak değil. Cumhuriyetin ilanıyltı ülkemi/e giren molosiklet bir türlü arzulanan ilgiyi göremedi. Avrupa ve Amerıka yollarında motosiklct tutkusu çığ gibi büyürken Türkiyc'yc dışarıdan getirilen motosikletler sayılan sınırlı gruplar larafından kullanıldı. I958'dc montaj ürctime geçilmesiylc kıpırdanan satışlar 6O'lı yılların sonuna doğru "halk tipi" ucuz olomobillerin pıyasaya çıkmasıyla çok çok azaldı. Motosiklctin Türkiye'de yeterincc ilgi göcmcdiğindcn yakınan 'motosiklet sempatizanı' yüksek makinc tcknikcri Knver Balkan bu aracın ülkcmi/.dcki serüvenini şöyle anlatıyor: "t'lkemi/.dc motosiklctteki esas gelişme Anadolu'da başladı. Şchirlcrde yurtdışından getirilen motosikletleri kullananİarın sayısı bir hayli a/dı. Köylümüz pratik ulaşımı sağlayan motosikleti kısa sürede benimsedi. 196O'lı yılların basında Beldesan montaj üretime başlayarak Mobilel'i iiretti. Halkın 'yurım bcygırlik motosiklel' adını verdiği Mobilctler taksitlesatıldı. Kullanımları için de özel bilgi ve ehliyet gerekmiyordu. Her şey, yönetmen Laslo Benedek'in "The Wild One" (Kan Hucum, 1954) adlı filmiyle başladı: Filmde bir Triumph 1OO'e binen Marlon Brando ve deri ceketli asiler kasabaya dehşet saçıyordu. 12 MOTOSİKLET