Catalog

D ORT TEKERLEKTEN Bedri Zenginkuzucu Fuarlarda çevrecilik es mi geçiliyor? Hızla değişen bir dünyada, otomobilin çevreye uyum sağlayan yararlı bir araç haline getirilmesi, birinci derecede önem kazanmış durumda. Bu da yakın bir gelecekte rasyonel karariar vermemizi gerektirecek. vet suçluyum, çünkü... ben de bir insanım!" Shell şirketinin çevreyi korumaya karşı duyarlı olmamızi'konu alan reklamındaki mesaj kulağımda çınlarken son otomobil fuarlarını izlemeye koyuldum... Bu mesaja paralel olarak, dünyada, "çevreyi en çok kirleten unsurlardan" nakil araçları imalatçısı firmalann konuya değinen bir yaklaşımı, fuarlar boyunca göstermelerini beklemiştim; ama nafile! Yeni modeller tüm parıltılı özellikleriyle sunulurken, hepsinin gücüne, hızına, konforuna dair kanıtlar veriliyor, broşürler sunuluyordu. Gözleri kamaştıracak neler neler yoktu ki standlarda! Konuya özel merak duyan bir kişi BMW standında büyük özveriyle getirilen ve Avrupa'da bile sınırlı sayıda satışa çıkarılan 850i lüks nıodelini görebilirdi, geçen yıl getirilen BMW ZI spor tipinin yanı sıra... En güzel promosyonel faaliyetin Bütün bu güzelliklerin ötesinde, beş yüz metre ileride, kilitlenmiş şehir trafiğinde can çekişmekte olan çevrecilik sorununa çözüm getiren "bir ışık" anyorum otomotivcilerden, "Çevre dostu" olduğunu ısrarla belirten Kuzey Avrupalı bir markanın yetkililerinden bu alanda tatmin edici bir cevap alamıyorum. Dünya otomotiv endüstrisinin şimdilik hava kirlenmesine karşı en geçerli çözümü getiren buluşu, "iiç yönlıi katalizalör"den bahsettiğimizde, bunun hiçbir otomobilde bulunmadığını ve hatta bundan bahsetmenin bile " U b u " olduğunu görüyoruz. O halde artan şehir trafiğinde karbon monoksit ve toksik gazlardan zehirlenmenin önemi kalmıyor demektir! Fuarları gezdikten sonra, çevre sorunlarına yıllardır hizmet vermeyi amaçlayan Sayın Erdoğan Erkan ile bir durum değerlendirmesi yaptığımızda ilginç bir karşılaştırma ile yuz yüzeyiz: Her fırsatta Avrupa ve Amerika'da konuyla ilgili gelişmeleri izleyen Sayın Erdoğan Erkan'ın anımsadığı bir 1988 Frankfurt Otomobil Fuarı var. Yüz binlerce ziyaretçinin gezdiği Avrupa'nın bu en ünlü otomobil fuarına girişte yerel yönetimin destegi ile kurulmuş bir "uyan standı" var. Bu stand ziyaretçilere, modern yaşamın bir parçası olan otomobilin, çevreye yaydığı gazlarla atmosferi ve yaşamımızı ne derece kirlettiğini hatırlatıyor. Belgeler ve deneyler ilgililere serbestçe sunuluyor ve halkın özellıkle çevre sorunlarına karşı duyarlı olmaları isteniyor. Bilindiği gibi, bu tür otomobil fuarlarında, Avrupa'da yeni modellerini teşhir edenler arasında bugünlerde yakıtı temiz yakan ve havaya en az zararlı gazları atan sistemleri geliştirme yarışı var. Büyük otoyolların geçtiği koruluklarda ölen doğal bitki örtusü ve kuruyan asırlık çınarlar doğadan gelen bir başka uyarı gibi her an gözler önunde. Sanki insanların vermekten çekindikleri uyarıyı doğa kendiliğinden veriyor. Sayın Erdoğan Erkan ise çalışmalarında daima motorlu araçların yarattığı çevre sorunlarına eğilmiş, konuyla ilgili konuşmalar vermiş, yayınlar hazırlamış. Ancak henüz ülkemizde, ilgililerin otomobillerdeki emisyonu aı.altmakla çevreyi korumak için tasarladıkları bir sistem yok, bilimsel bir uygulama da yok. Bu yöndeki çalışmalarını sürdürürken, Erkan, ilginç açıklamalarda bulunacağı bir kitap da hazırlamakta. Ama kinıine göre bu çalışmalar, otomobilin kullanımını sınırlayıcı ve hatta tamamen yasaklayıcı nitelikte olacağa benziyor. Kimbilir, belki de gelecek nesiller otomobili bugün bildiğimizden çok farklı bir biçimde değerlendirecek. Gerçek şu ki, hızla değişen bir dünyada otomobilin çevreye uyum sağlayan yararlı bir araç haline getirilmesi birinci derecede onem kazanmış durumda. Bu da yakın bir gelecekte ulaşım sistemleri ve motorlu araçların seçiminde rasyonel karariar vermemizi gerektirecek... Belki de en sevdiğimiz otomobilleri bildiğimiz şekliyle görebileceğimiz son fuarlardır bunlar! D Yıl 1988 Frankturt Otomobil Fuan'nın gırışınde. yerel yonetımın hımayesınde kurııl.ırı anlı fu.tr Bu stand, otomobıllerın atmosfere yaydığı kırlılığı vurguluyor tm tıyan st.ındı' ToyotaSA tarafından yürütüldüğünü, pazarımıza son olarak giren en ilginç markanın Güney Koreli Hyundai olduğunu, en hesaph "süperliiks" otomobilin "Cadillac Fleelwood Brougham" olduğunu, en egzotik "spor/liiks" modellerin Toyota Celica ile Maserati arasında eşit paylaşıldığını görmek miımkündü... En arzu edilir yeni yerli oto mobilin Opel Vectra olduğunu ve en pratik yeni dinlence aracının Deihatsu Feroza olduğunu görmek de mümkündu... Doğu Avrupa'nın serbest pazar ekonomisine açıhşından beri gösterdiğimiz ilgiye cevaben bir yeni marka daha sunuluyordu: FSO Polonez. Ancak sergideki diğer modellerin yanı sıra, yerini oldukça 'şaşırmış' gibiydi. Zeki Usta anlatıyor MOTORLU ARAÇLAR MINI REHBERI SAURER (Kamyon): isvıçre yapısı kamyonlar uzun yıllar yollarımızda hızmet venrter. En yeni modellerı beledıye hızmetlerı ve ıtfaıye aracı olarak ıthal edılmıştir Saurer'ler çevreye uyum sağlamak bakımından özellıkle dızayn edılmış kamyonlar olarak nam salm.ştır SCANIA (Kamyon, çeklcl): Yollarımızdakı en sağlam kamyonlardan sayılan isveç yapısı Scania'lar ılk yıllarında ScaniaVablsdıye tanınırlardı ve şehırlerarası otobüs ışletmelerınde ve beledıyelerce kullanılırdı. Naklıyecıler arasında çok tutulan Scania'ların lüks yolcu otobüslerı de ıthal edılmeye başlanmıştır. SETRA (Otobüs): Alman yapısı otobüsler özellıkle şehirlerarası seyahatler için kullanılmıştır. Eskı modellerı panoramık tavanlı olup şehir Içi turistık gezılerınde kullanılırdı SIMCA (Otomobil): Kısa bir tarıhı olan kuçük Slmca otomobıllerı Fransız yapısıydı Fabrıkanın devredıldığı 1983 yılına kadar bu otomobıllerın çıkarılan her tıpınden bırkaç adedı ithal edılmıştir. SINGER (Otomobil): Ingıltere'nın önemsız küçük markalanndan bırı olan Sınger, Rootes grubunun mamullerınden Hillman, Sunbeam ıle aynı mekanık aksamı paylaşmıştı Az sayıda ıthal edılmıştı 6O'lı yıllarda STUDEBAKER (Otomobil, Kamyonet): Sağlam ve dayanıklı Amerıkan otomobıllerınden 194O'lı yılların sonu ile 601ı yılların başına kadar ıthal edılmıştir Marka zaten 1965'te kapandı Studebaker'ler lyı tanındıkları devırde sağlam ve konforlu Amerıkan otomobıllerı arasında en hesaplı olanları ıdıler. Pikap ve kamyonet tıplerınden halen hızmette olanlarına rastlanır SUBARU (Otomobil): Japon endüstrısının bu kalıtelı markası, son ıthalat furyası ıle ılk kez yurdumuzda görulmeye başlandı Subaru'lar dığer ulkelerde müşterilere lyı servıs vermekle ünlüdürler. Özellıkle dört teker çekişli modelleri un salmıştır. Range Rover ROVER (Otomobil): Bu eskı Ingıliz otomobil markası çeşitli dönemlerde az sayıda ıthal edılmıstir. Kalıtesi ve dayanıklılığı ıle nam salmıştır İngıltere'de fakırın RolltRoyce'u dıye tanınan Rover'ın bir bölümü arazı bınek aracı LandRover'leri'üretmektedir. SAAB (Otomobil): Ender rastlanan bir Isveç markasıdır, ama gene de az sayıda da olsa yurdumuza getirilmiştir. Eski modellerı ıkı zamanlı motorlu idi. SAAB'lar özel bir stile ve lüks donanıma sahiptirler. SABRA (Otomobil): israll'de üretllen (iberden karoserili bu markanın tek tük pikap tipleri ithal edilmts ve kısa sürede ömrünü doldurmustur. Sknca 1501 Speclal