Catalog

S A 6 L I K Erdal Atabek El yıkamayı sever misiniz? Ülkemizde gereğinden çok fazla antibiyotik kullanılmasının nedenlehnden biri de basit görünen temizlik kurallarına uyulmaması değil mi? S orumuzun yadırganmayacağını umarım Çünkü, el yıkamayı sevenler olduğu gıbı, sevmcyenler de var Çok tıtız olup da elle dığı her şeyden sonra cl yıkamaya kalkanlar yanmda, tuvaletten sonra bılc ellcrını yıkamayı bıl meyenlerın de olduğu bır toplumda yaşıyoruz Oysa, bu çok basıt gıbı görünen alışkanlık, bü yilk sağlık sorunlanndan bırı sayılmalıdır Ellerı bol sabunia ve akan suyla yıkamak Ellerını yıkamadan bır şey yememeyı alışkan lık bıçımıne gctırmek Ağız yoluyla bulaşan pek çok hastalık tçın ne yararlı bır önlemdır Gastroenterıt dedığımız ıshallı hastalıklar, ıı fo, paratıfo gıbı önemlı hastalıklar, dızanten, kolera, hula^ıcı sarılık da dcdığımız hepatıt B hastalığı, ağı/ yoluyla bulaşan hastalıklardandır lnsaıı çoğu ktv bu hastalığa yol açan bakterıyı, vırüsü nasıl aldığını bılemez Oysa bu has talık etkcnlcrını almak ıçın ne çok olasılık var dır Bunlurdan hangısının böyle bır bulaşmaya yol açtığını bıleraeyız tyı yıkaıımamış bır meyve, su yüzü görmemış bır salata parçası, el yıkamayı bılmeyen bır sa tıcının uzattığı sımıt böyle bır bulaşmanın hıç akla gelmeyen nedenı olabılır özellıkle, besm maddelennı salanlann, besın maddelerıne elle dokunan satıuların ellerının çok tcmız olması gerekir Bunun ıçın de böyle ışlerde çalışanların ellennı sık sık bol sabunla yıkamaları, tırnaklarının uzun olmaması, elle rının kırden arınması ıçın gereklıdır Fırınlarda ekmek yapanların, dağıtanların, lokantalarda, büfelerde çalışanlann, garsonların bu temizlik kuralıııa çok dıkkat etmclcrı gere kır Oysd bu konudakı günlük gö/lemlerımız bılc yedıklerımızın, ıçtıklerımızın hıç de temız ellerden geçmedığını göstermektedır Buna yıkanması, hem de lyıce yıkanması gerektığı halde gereğınce yıkanmayan meyveler gı bı, salatalar gıbı yıyeceklcrın durumuda eklen dıgınık nasıl olup da hastalık salgınlarına uğ ramadığımızd şaşmamız gerekır tstanbul'da görüyorum, bclkı dığcr kentlenmızde de vardır, arabdlarına doldurdukları salatalıkları soyup soyup satan nıce gezgın satıcı var Bu satıcıların hangı ellerle bu ışı yaptığını göıınck ıçın bırkaç dakıkalık gözlem yeterlı Pa ra alan, üstüne bozuk para veren eller bıraz son ra bır salatalığı cllcyıp vermektedır Sımıtçıler, para alıp verdıklerı ellenylc sımıtı dc veımek tedır Keııtın her yöresınde yüzlerte ınsan bu yı yeı.eklerı sabahtan akşama kadar dağıtmakta dır Restoran ve büfelerde çalışan bınlerce ınsa nın böyle bır dıkkatı göstermesı îçin kışısel alış kanlıkları dışında hıçbır denetım yoktur Bunlardan ayrı olarak, pek çok ınsanın tu valete gıttıkten sonra bıle ellennı yıkama alış kanlığı kazanmamış olması ıç karartan gerçeklerımızdcn Gcçcnlcrdc hıç umulmadık bır ycr de, tuvaletten çıkan derh toplu bırının yürüyüp gıttığını hayretle gördum Arkasından seslenıp ellerını yıkamasını söylemek uzereyken durdum, ne yararı olurdu kı 1 Kıme, hangı bırıne seslen mclıydık9 Günlük hayat ıçındekı davramşlarımızın, asPek övündUğümüz temızlığımıze ne olmuştu9 lında uygarlığın gerçek ölçütlerı üzerındeolma Hanı o Avrupalılar yılda bır kere yıkanıp da pıssına dıkkat ctmemız gerekıyor Ellennı yıkamak, Iıklerını kokularla gıdermeye çalışırken bızım öksürürkcn ağzını kapamak, sıgara dumanını ünlü hamamlarımız vardı da temız temız yıka yanındakı ınsana savurmamak, sokaklara tünırdık Bıze ne olmuştu böyle' Eskıyı överek an kürmemek gıbı nıcc basıt gıbı görünen mayı pek sevmem, ama bu temizlik eğıtımının davranış uygar olmanın önkoşulu değıl mı? servet farkı olmaksmn toplumumuzda çok Yüksek sesle konuşup başkalannı rahatsız etdıkkat cdılen bır davranış olduğunu anım memek, mii/ık aletını kendı duyacağı kadar açsıyorum mayı bılmek, ayak ayak üstünc atarkcn pabucunun ucunu yanındakının yüzune uzatmamak, llkokulda okuduğumuz zamanlarda da elle"efendi olmanın" ölçütlerı değıl mı'> rı yıkamak, dışlerı fırçalamak gıbı tcmızlıkle ıl gılı alışkanlıklarm kazandırılmasına öğretmenler Bunlan bılmeden, "terbiyeli insan olmak" çok duyarlıydı Zaman zaman bır ders gıbı top kavramına enşmeden, eğıtımdc bılgısayar kulluca musluk başına gıder, ellenmızı yıkar, dış ' lanılsa ne olur' Olsa olsa bılgısayar kullanmalerımızı fırçalar, öğretmenın beğenısını ısteye yı bılen terbıyesız ınsanlar topluluğu olur Bu rek çaba harcardık da toplum olmak değıldır Böyle bır toplumda da ınsan sağlığına saygı duyulma/ tnsan ken Şımdı durumun ne olduğunu bılmıyorum, dısıne saygı duymayı öğrenmeden başkasına say ama günden günc temulık kurallarında da bır gı duymayı bılemez, tıpkı başkasına saygı duy boşvermışlık yayılıyor gıbı gelıyor mayı öğrenmeden kendısıne saygı duymayı bı Ünlu bır rtzdeyış gelıyor aklıma "Bır çıvi bir lemeyecejı gıbı nal kaybettlrir, bir nal bir al kaybetlırir, bir at blr komutan kaybettirir, bir komntan bir savaş Oysa, sağiık da "ınsana saygı" Uzcrınc kurukaybettirir" Böylece, kımı zaman gö/e görUn ludur tnsana saygısı olınayan ınsan ne sağlıklı meyen bır çıvının düşmesıyle bır savaşın kaybe olur ne de sağlıga katkısı olur dılcbılcceğını anımsatan doğru bır özdeyış Tıyatronun büyük ustası Muhsin KrtugrulBız de elımızı yıkamadan oturduğumuz bır un tıyatro seyırcılerını eğıtmek ıçın salonda na sofrada kcndı ellenmızle hangı hastalık ctkcnısıl davranmaları gerektığını yazan broşürler da nı aldığımızı bılmeden kendı hastalığımıza yol gıttığını okumuştum Böylece, tıyatro seyredı açabılırız Ellenmızı bol sabunla yıkayarak ala lırken kabuklu ycmış yenmemesı, öksürülmeme cağımız basıt bır önlemse bızı nıce hastalıktan sı, konuşulmaması gıbı bazı davranışların kakurtarır zanılmasına tıtızlıkle çaba harcadığı anlaşılıyordu Bızım de kentlı olmayı, bırhkte yaşamayı Kuşkusuz salt bızım dıkkatımız yeterlı değıl pek çok ınsaıid tıtızlıkle öğretmck zorunda olBu dıkkatı, bcsın maddelerıyle uğraşan, bu ıııad duğumuzu duşünüyorum Sdğlığın en ıncc nokdclcrı Uretcn, dağıtan, satan ınsanların da gö» talarını öğretme çabası ıçındeyken ellennı yıkatermesı gcreklı, dahası, toplumda yaşayan hermayı unutmak aslında çok pahalıya mal ol kesın göstermesı gcreklı maktadır Ellerımızın günlük hayatta nc denlı kırlendığıııı anlamak ıçın yıkarken akan suya bakmak Ülkemizde gereğinden çok fazla antibiyotik yeterlıdıı Ne zaman yıkarsak yıkayalım, kırlı kullanılmasının nedenlerınden bırı de basıt gö bır su akar gıder Her şey ıçın kullandığımız el rünen temizlik kurallarına uyulmaması değıl lerımızın nasıl olup da böylesıne kırlendığıne şa rııı9 Bulaşıcı sarılığa yakalanan ınsanın hafta şılmaz Kullandığımız paralardan tuttuğumuz lar boyunca dınlenmcsıne yol açılması, karacıotobüs demırlerıne, açtığımız kapıların tokmak ğenn hastalanmasımn değışık sonuçları hcp telarından dokunduğumuz eşyaya kadar her şey mizlik kurallarının terkedılmesınden kaynaklanöylcsınc kırlı kı ellenmızı temız tutmamız olamıyor mu 7 naksız O zaman da yapılacak şey, kırlenen elOnce sağlığı korumak, bunun ıçın de temız lenmızı yıkamak lık Her şey daha sonra H IST 151 .J1 55 ANK. 231 26 49 SAGUK PROKTOLOGIE SAGLIK HEMOROİDFİSTÜL VARISLERIN INFRAROT, İĞNE ILE TEOAVİSİ Op Dr HAYATİ F KOCAL Bankalarla anlaşma vardır Rumeli Cad Ogan Apt No 16 K 2 Nlşantaşı Tel: 141 35 89 • 132 01 20 SAGLIK TURKIYE KANSERLE SAVAŞ VAKFI SAGLIK SAGLIK ÇANAJANS Vakfımız onkoloji merkezi derin ışın tedavisi, cilt kanserleri tedavisi kanserin ilaçla tedavisi (Kemoterapl) için hizmetinize hazırdır. LEVENT. NISPETIYE BIRLIK SOKAK SONU TEL: 178 83 41 5 HAT BAŞ AuRILARINIZIN TEŞHIS vc TEDAVİSİ İÇIN ASMED DAVRANIŞ BIUMLERIENSTITUSU Emre Konuk Psikoterapıst PSİKOTPRAPİ VF All F TERAPISİ * Evlllık çocuk vs alle sorunları * Uyum v * davranif bozukluklan S T R E S » BA&LI BOZUKLUKLAR TOPAĞACI Tıbbi Tahlil Laboratuan BlOKIMYABAKTERIYOLOJl MScDr Nezıhe KARPUZOĞLU KımMuh SevımOGAN Şakayık Sk Suşehri Apt No 18 D 1 Teşvıklye Istanbul Tel 141 79 76 * Kronık encfışe kortıu panık depresyon gergmlık v« mlgrsn bas aflıılaıı * Hahatlama leknlklerl TFDAVİ Ögtenme ve dlKkal bozuklukloıı * Zihlns*l özürlü çocuklar * Autıstıh çocuklar zeka v * y*t«n*k tostleri SAâUK MtMUZİ Halagk8rga2l Cad Osmanb«y Apl No 194/1 O 1 Osmanbay/İST Tel 148 63 93