Catalog

HAFTANIN KONUĞU Altmışlı yıllardan bu yana Rahmi Saltuk 'Sazımı ve sesiıtıi tartışmamr "Bugün 5. sınıf sesler benden daha yaygın ve dinlenir durumdaysa, bunun ilk nedeni, tavrımdan ödün vermememdir" diyen Rahmi Saltuk, politik nedenlerden dolayı karşılaştığı engellemelerin sistemli olduğunu belirtiyor. Nurl Dlkeç S on yjllarda konscrlcri, sesi vc sazıyla çalıp söylediklerinden çok, yasaklanan konserleri ve mahkeme haberleriyle sık sık gazete sayfalannda ismine rastladığımız Rahmi Saltuk... 6O'lı yılların sonlannda ilk kez Halk Oyunculan'ndaki 'Pir Sullan Abdal' rolüyle tamdığımız ve 70'li yıllarda vermeye başladığı konserlerle kitleleri heyecanlandıran, coşturan, sazı vc scsiylc politikasını bütünleştiren Rahmi Saltıık... • "Geçen günlerde bir dergidc yapılan müzik araştırmasında, benim için '12 Mart sonrası iinlü oldu' anlamında bir ya/.ı yer alıyordu. Oysa ben, 1968 yıhnda başladığım Halk Oyunculan'ndaki 'Pir Sultan Abdal' oyunuyla, bayağı tanınmıştım ve hatta 69'da pek çok film ve plak teklifı bile almıştım. Dünya görüşüm, o tür teklifleri kabul eımeme karşıydı. Bugün geriye dönüp baktığımda, ne denli doğru davrandığımı görüyorum. O yıllarda el yordamıyla buldugum doğru bugünkü sağlıklı düşühceyle aynı noktada birleşiyor. Çünkü genç insanın ünlü ve parah olmaya soyunması çok daha kolaydır ve onların getirdiklerine ve de götürdüklerine katlanması..!' Son yıllarını, müzik çalışmalarından çok 'idari ve adli merciler' oııünde geçiren Rahmi Saltuk, gerek muzik, gerekse müziksiz yaşamıyla ilgili sohbetimizc baslarken anımsadığımız genç yaştaki oyunculuk günlerini bazı çevrelere bir yanıt olarak kullanıyor... üylesine dolu ki ve soyleyecek o kadar çok şeyi var ki Saltuk'un, ne fazla soru sormaya ne de sözünü kesmeye gerek yok... • "Liseyi bilirince, bir yıl kadar bir fabrikada işçi olarak çalışlım. Daha sonra üniversite sınavlarını kazanarak Istanbul Hukuk Fakültesi'ne girdiın. O gııne kadar yalnızca kendimc dönük olarak yaptığım bilinçlcnmc, birden sosyal ve politik bir ya şanıa dönüştü. 6768 üniversite olaylarını çok içinde yaşayanlardan biriyim. O günlcrdeki hareketin ıcinde heın aktif olarak lıem de sazım ve sözümle yer alıyordum. Bazen düşünüyorum; bundan yirniı yıl kadar orıce beni zıncır ve sopalarla öldürmeye kal kan dü^unce ile bugün kafamı değil, ama direncimi kırmaya çalıjan dUşünce blrbirindeıı pek farklı değil!.." likte söyler olduğu ve 'hit' ttlrkulerden olu du. O yıllann ölçüsünde ve kendi olanaklarıı ğıtmama rağmen oldukça iyi sattı. Fakat c lanmın yetersizliği, devamını getirmeyi enj Bir daha ne doldurmak ne de aynısını basnv sım olmadı. O nedenle, bugün o yılları bil genç insanlara seslenebilmek amacıyla, hen men aynı türküleri kapsayan yeni bir plak v çalışmasını sürdürüyorum" BugUn, Istanbul Barosu'na kayıtlı olmal likte, avukatlık yapmayan ve yaşamım tüm i lara karşin sanatıyla sürdürmeyi amaçlayaı mi Saltuk'un sa/lu tanışması çok küçük : rastlıyor. Kendi deyişiyle, bir nevi "ailc gel saz çalıp türkü söylemek Saltukların... Uz lar amatörce sürdürdüğü bu uğraşı, 6O'lı j sonlarından itibaren onun seçimi olmuş, ü dünya görüşUnUn bir simgcsi... 80'li yıllar i farklı eğrilerle dolu. Gerek sanatında, gerel şamında... • "Gerçek anlamda büyük solo konserleriı yılında gerçekleşti. O yıllann tüm karanlığıı men, böyle bir fırsatı bana sağlayan Egeme tancı olmuştu. Önce Şan Tiyatrosu'nda ba ve gördüğü büyük ilgi Uzerine sürdürülen seı serlcr ve arkasmdan Ankara... Fakat öyle ( de hem de Rahmi Saltuk'a fazla yüz verme mezdi. Ankara'da, Bostancı'nın önüne iki :< koydular: Ya Rahmi Saltuk ya da An Sineması!.. Bunun sonucu, Egemen Bostancı gibi gen profesyonel bir gücU kaybettim. Ondan son luma kendi başıma devam cımek zorunda Gerisi bilinen hikâye, davalar, yasaklamalaı altılar filan..." Bir yandan yeni plak çalışmaJarını sürdü çalışan, diğer yandan da hemen tamamı ya nan konserleri nedeniyle mücadcle vcrmckt' Saltuk, bu konuda belli rahatsızlıkları da taşı \ • Rahmi Saltuk, tiyalro çalışmaları içinde belli bir ısim oluşturmaya başlamışlın, ama sanırım gerçek anlamda sazmla ve sesinle lopluma ulaşman çok daha .sonra oldu... • • "12 Marl gunlcri, pek çok aydın ve devrimci gibi benim için de oldukça ralıatsı/ edici günlerdi. Bir yuluııu bulup Almanya'ya gittim. Almanya'dan dönüşte, 1975 yılında ilk solo konserimi verdinı. ilk plak çalışmamı da 76 yılında gerçekleştirdim. Bu plak, o yıllardaki gençliğin ve tüm ilericilerin bir [ahmi Saltuk, 1945 Junceli doğumlu. Istanbul Üniversitesi'nde başladığı hukuk öğrenimini Ankara Hukuk Fakültesi'nde tamam/ayan Saltuk, 796869 dönemi Halk Oyunculan'nda sahneye çıktı. 1979'da Serif Gören'in yönettiği "Almanya Acı Vatan" filminde Hülya Koçyiğit ile başrolleri paylaştı. Çok küçiik yaşta başladığı sazını ve sözünü, 70'li yıllann başından beri profesyonel olarak sürdürüyor. • "Yirmi yılı aşkın bir süredir, sazımla ve s< le sürdürdügüın mücadelcyi yahuzca Rahmi î olarak değil, önce halkımın bir sanatçısı ola yine toplumun demokratik gclişmesinin bir i cısı olarak yüriıttiim ve ü/ülerek söylüyorut ğu kez de bu kavgamda yalnız kalıyorum. H Marl hcın de 12 tyllirüıı kiibııslu giiııleıine yorunı bu yalnızlığı. Hcı ne kadar, polilika ğilscnı de, yaptıklıırımla politik bir tavır koy ınu biliyorunı. r.ğer bugün beşinci sınıf sesle dcn daha yaygın ve tlinlenir duıuınduysa, I ilk nedeni, tavrımdan odüıı vermememdir. bugün, gerck sazım gerek sesinı ve gerekse yici ile sıcak iliskilerim konusunda hiçbir tart kabul etmem. Ama politik namusum sonuc mcdiklcrim yüzündcn, cngeller hiçbir zaman < den kalkmayacak gibi... Ve sistemli olarak hai