Catalog

İlgi,çocuğu sokaktan koparır HALİL NEBtLER • Emniyeî Müdürlüğü Çocuk Bürosu Eski Şefı Nuran Sayıru E D llidokuz yasındaki sevimli kadın, Insanları sevmeyi ögretmeye calıstım. Sevgiyle iş görmelerini istedim hep ögrencilerimin" diyor. Pencereden boğazın hırçın çırpınışını izliyor. Lodos. Ters zamanına rastlamışız Istanbul'un. Bir dalganın ta uzaklardan yuvarlana yuvarlana büyüyüp gelişini izliyor ve her bir parça bir yana dağılana kadar sürüyor yüzündeki gcrilim. Sonrarahat,doygun bir anlam kazanıyor yüzü. Mozart çalıyordu; sustu Avni Arbas'ın atlısı, siyahbeyaz şaha kalktı duvarda. Sevimli kadın, 34 yıllık polislik yaşamını geçenlerde kapattt. Türkıye'nin ikinci kaL dın polis mUdürü olmuştu. Onu, tstanbul un kaldırımlarını kimsesizliğin ve mutsuzluğun endişesiyle çiğneyen çocuklar çok sevdi. Neden?.. Çocuk bürosunu kurduğu ve bu çocukları sokaktan kurtarmaya çalıştığı için. Kim?.. Nuran Sayın. Nuran Sayın, tstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdikten sonra 1952 yıbnda polisliğe başladı. tlk görev aldığı yer Siyasi Şubeydi. llk görevindc de bir üfürükçüyü yakaladı. Nuran Sayın'ı daha sonra Pasaport Şubesi'nde pasaport şefi olarak görüyoruz. Ardından turizm polisliği ve 1955 yılında lngiltere'de iki ay meslek kursu. Dönüşte aynı görevde bir yıl daha kaldı Nuran Sayın ve 1957 yılında 17 emniyet görevlisiyle birlikte yeniden Ingiltere'ye gitti. Bu kez kursun konusu "çocuk suçlulugu" oldu. TUrkiye'ye dönüşünde bir süre turİ2m polisi olarak çalıştı, yedi ayını Ankara'da Pasaport Şubesi'nin kuruluşunda geçirdi. Necdet Ugur'un emniyet müdürlüğü döneminde, ki 1961 yılı başları oluyor bu dönem, Istanbul Çocuk Bürosu'nu kurdu. Sekiz yılı kimsesiz, korunması gereken sorunlu çocuklarla geçti. 1969 yılında Pasaport Şube Müdürü, 1980 yılında Istanbul Emniyet MUdUrU Şttkru Balcı'nın yardımcısı oldu. Nuran Sayın'ın polislik yaşamının son dönemi, (kendi deyişiyle en mutlu günleri) Istanbul Polis Okulu ve Polis Eğitim Merkezi'nde müdür yardımcısı unvanıyla öğretmenlik yaparak geçti. 7 Ocak 1987 gUnil yapılan bir törenle emekli olurken dönUp bir geçmişe baktı. 34 yıl polislik... Törenden sonra Arnavutköy Akıntıburnu'ndaki lojmana dönup boğaza bakan pencerenin önüne oturdu. Nuran Sayın'la kimi zaman bu pencerenin önündeki masada, kimi zaman salonun bir duvannı kaplayan tablolann önünde, kimi zaman 34 yıl boyunca kendisiyle ilgili olarak basında çıkan haberlerin kupürlerini topladığı albumlerinin önünde konuştuk. Otuzdört yıl polislik yapan 59 yaşındaki bir hanım, "polis" deyince ne anlıyordu: "Polis, vatandaslann malını, canuu korumakla görevli, Unifonnalı, aUahh bir devlet memurudur. Diger devlet memurlanndan gerek gorevi, gerek giysid, gerekse kanunun vermiş oldugu yetkiler nedeniyle farklı. örnegin, bir insanın httrriyetini kısıtlamak, ancak polise verflen bir yetki. Onun için pollsJn çok bilglli, çok görgülü, kanunlan bilen ve hepsinden fazla, insan sevgisiyle dolu bir klşi obnası lazun. Zaman zaman vatandaşın polisten ürktügü, hatta çocuklannı polisle korkuttugu söylense de, vatandasımız başı gıkıstıgı zaman polisin görevi olmayan konularda dahi kendisini karakol kapıanda bulur. Demek ki karakolu, polisi devktin kapısı olarak gonıyor. Kocauyla kavga etse, çocugu okula ğitmese, kardeşi gece eve gcç kalsa, yol sormak Istese hemen polise geliyor." GUleç gözler var karşımızda. lnanmış bir Feriha Sonerk'ten sonra Türkiye'nin ikinci kadın polis müdürü Nuran Sayın, uzun yıllar Emniyet Çocuk Bürosu'nun başında sokaktaki çocuklara yardımcı olmaya çalışmış. Bu arada Babıali'nin bazı ünlüleriyle ilgili ilginç anıları da var. I yüz. Soruyoruz: Bir kadın polis olarak mesleginizde Uerleme yolunda zorluklarla karsdastınız mı? Sadece "kadın olmanızdan dolayı" karşüastıgınız zorluklar?.. Şimdi bu soruyu niye sorduğunuzu biliyorum. Bir kadın polis olunca, bileği kuvvetli olmadığı için, narin olduğu için çabuk yükselemez diye düşUnüyorsunuz. Polislik artık bir takım oyunu olduğu için bunun bir önemi kalmadı. Uzun yıllardan beri Türkiye'de iyi polis, kafasını çahştıran polistir. Hem ben meslegimin en uzun dönemini idareci olarak icra ettim. Takım oyununda her zaman uyum sağlamaya çalışüm. Hırsız deyince akla sırtında çuvalı, elinde maymuncuğu olan karanhk suratlı tipler geliyor. öyle bir hırsız yok. Şimdi ekonomik hırsızlıklar var, mali hırsızlıklar var, vergi hırsızlıkları var. Suç örgütlendi artık. Bir Nat Pinkerton'a, Şerlok Holmes'e ihtiyaç yok. Nat Pinkerton'lar takımı gerekiyor artık. Bu takımda her kadın polis yerini alabilir ve uyum sağlarsa çok guzel yükselebilir. Siz Türkiyenin ikinci kadın polis mudurusuniiz. llk kadın polis müdürü kimdi? Feriha Sonerk'ti ilk kadın polis müdürü. Devamh Ankara'da, Genel Müdürlük'te görev yaptı. Mulkiye mezunudur Feriha hanım. Sizden kaç yıl önce müdür oldu? Tahminen bir 10 yü fark var Feriha Sonerk ile benim müdürlUğum arasında. Türkiye'nin ilk kadın polis müduru olmanın fırsatını 10 yıllık bir farkla kaçırmak sizi üzmedi mi hiç? A bakın, samimiyetle söyleyeyim hiç düsUnmedim öyle bir şey. Hiç aklıma gelmedi. Benim rütbeye önem vermediğim gibi o konuyu da şimdiye kadar hiç dilşunmememi tabii karşılayın. Gözleri dalıp gidiyor burada Nuran hanım'ın. Baktığı yere bakıyorum, sonra da Nuran hamm'a. Baktığı yeri görmüyor gözleri. Kafasının içinde bir yerleri görüyor. Bu emekli polis müdürüne bakarken merak ediyorum. Basında çıkan işkence haberleri, yolsuzluklara karışan polislerle ilgili yazılar, mesleğini çok seven bu hanımı nasıl etkiliyor acaba? Ne düşünüyor, ne hissediyor? Soru irkiltiyor onu. Toparlamyor, ciddileşiyor. Çok kısa bir surede geçirdiği bu değişimin ardından konuşuyor: "Emniyet mesleğinde çalışanlann kusursuz bir insan, en iyi vatandaş örneği olması ideal tabii. Ama biz, polis olacakları aydan veya bir başka uydudan getirmiyoruz. Kendi toplumumuzun içinden, en az lise mezunu olanlar arasından seçiyoruz. tçlerinde hatalı hareket edenler olabilecek, bu Emniyet Çocuk Bürosu Emekli Müdürü Nuran Sayın anılanm yazmayı düşünuyor E. Sayın, bir kaza sonucu ytttrdtğtmtı htihbarat Servlsl Şeflmiı Selahattin Güler'le mnıyet mensuplarım kendi toplumumuzun içinden seçiyoruz, Ay'dan getirmiyoruz. Elbette hatalı hareket edenler olacak. 6