Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
26 EKİM 2025
4
Bathonea ‘ören yeri’
olmalı
Kreş çağı hastalıkları:
Küçükçekmece Gölü’nün
kıyısında yer alan antik kent,
Olağan mı, abartı mı?
büyüklüğü ve kalıntılarıyla
zay bu yıl anaokuluna başladı ama
heyecan yaratıyor
neredeyse iki haftada bir hasta olduğu için
okuldan çok evde oluyor. Bu yazıyı da üç
gündür açılmayan burnu nedeniyle güçlükle
ORHUN ATMIŞ
U nefes alarak koynumda uyuyan çocuğumun
yanı başında yazıyorum. Çünkü
stanbul’un batı yakasında,
yanından kalktığım anda uyanıyor.
günümüzde Avcılar sınırları
Annelikle zaten coşmuş olan
BEBE101
içerisinde, Küçükçekmece Gölü’nün
empati duygum, oğlum, “Nefes
kuzeybatı kıyısında yer alan antik
alacağım” diye kıvrandıkça
İ bir yerleşim
içimi dağlıyor. Hastalık bana da
Bathonea’ya ilk kazma 2009 yılında
Bathonea. Henüz çok kısa
geldi elbette. Doktor, “Covid’e
vuruldu. Bu kadar kısa sürede hem
süreli bir kazı olmasına
benziyor” dedi. Tat ve koku
ortaya çıkanlar hem de konumunun
karşın bu bölgede gün
gidince de emin olduk. Yakında
güzelliği nedeniyle büyüleyici bir alan.
yüzüne çıkan buluntuların
eşime de gelir. Rutinimiz bu
Küçükçekmece Gölü’ndeki kalıntılar için
anlattıkları arkeoloji
çünkü: Hastalıklar okuldan
durum iç açıcı değil. Geçmişte koruma
dünyasını hayrete
geliyor, hepimize selam verip
kararı kaldırılıp nükleer, sanayi ve ev
DILŞAD
düşürmüştü. Paleotik
öyle gidiyor. Zaten biliyorduk.
atıklarıyla kirletilmiş. Kirlilik nedeniyle
döneme ait aletlerin
ÇELEBI
Çünkü çoğu aile için kreş sezonu
dalgıçların hastalandığı bile ifade ediliyor.
dışında, tarım bilgisinin
başladığında geleneksel olarak
Yine de liman ve diğer tüm kalıntılar,
Ayberk Enez
Avrupa’da bağımsız
endişeyle beklenen soru bu:
göl çevresinin yapılaşma tehditiyle karşı
olarak çıkmadığını,
“Çocuğum sürekli hasta mı
Orhun Atmış
karşıya. Bathonea’ya giden yolda inşaatlar
Ortadoğu’dan Avrupa’ya
olacak?” Hatta geçen yıl da okula verme girişiminde
başlamış bile. Kazı bölgesi sit alanı olsa
geçtiğini ispatlayacak
bulunmuş, daha oryantasyon haftasından sonu hastanede
da Bathonea’nın “ören yeri” statüsüne
çakmak taşı aletler,
yatmamızı gerektirecek “Alice Harikalar Diyarında”
kavuşması hayati bir önem taşıyor. Ayberk
neolitik, kalkolitik,
sendromuna uzanan bir seviyeye varan bir influenzaya
Enez, gölün çevresinde hatta karşı kıyısında
taşıdığı stratejik önem, imparator Büyük
tunç ve demir çağına
yakalanınca okul planını ertelemiştik. Bu yıl vazgeçmek
bile yapılaşma izleri olduğunu söylüyor.
Konstantin tarafından yaptırıldığı belirlenen
tarihlenen çanak çömlek parçaları, Avrupa
yok, okul yaşantımızı evden antibiyotiklerle de olsa
Bathonea’nın İstanbul’a yapılan kültür
devasa bir açık sarnıç ile gözler önüne
topraklarındaki ilk Hitit izleri, Trak ve
sürdüreceğiz. En azından kâğıt üzerinde...
turizm gezilerine bir gün ekletecek kadar
seriliyor. Sarnıcın boyutları yaklaşık
Frig kavimlerinin MÖ 1200’lerde İstanbul
Sanki pandemiden önce yaşam böyle değildi,
önemli olduğu ifade ediliyor.
100x20 metre. Bu sarnıca yapılan su
Boğazı’ndan geçerek Anadolu’ya göç
hastalıklar daha kolay geçip giderdi. Acaba çocuksuz
yollarından bugün hâlâ su akmaya devam
ettiklerinin kanıtları... Daha sonra bütün
olduğum için bu sırf benim farkına varmayışım mıydı
ediyor.
bunları büyük (anıtsal) Hellenistik yapılarla
yoksa kreş çağındaki çocukların sık hasta olması yeni bir
Önemli arkeolojik
Biraz daha ileriye gittiğinizde önce
birlikte erken Roma’ya tarihlenen iki
olgu mu?
sizi bir yapı kalıntısı ve onu çevreleyen
liman, bir deniz feneri ve Roma İmparatoru
bulgular
upuzun duvarlar karşılıyor. Henüz
NEDEN HASTALANIYORLAR?
Büyük Konstantin’in MS 4. yüzyılda
duvarların boyutu ortaya çıkarılmış değil
yaptırdığı imparatorluk binaları izliyor. l İki liman, bir deniz feneri
Kreşteki çocukların sık hastalanmasının arkasında
ancak ileride aralarında yürünebilecek
l Apsisli yapı (Kilise olabileceği düşünülüyor)
Bathonea’da Prof. Dr. Şengül Aydıngün’ün
biyolojik, davranışsal ve yapısal etkenler var: Öncelikle
hale getirilmesi planlanıyor. Buradaki l Şaraphane
kazı başkanlığında süren kazılar 2021
küçük çocukların bağışıklık sistemi henüz tam
l Gümrük binası
kalıntının hemen yanındaki liman
yılından bu yana Mercedes-Benz Türk
oturmadığından karşılaşmadığı virüslerle tanıştıkça
l Geç Osmanlı kalıntıları (kubbeli hamam,
kalıntısıyla bağlantılı olduğu
sponsorluğunda devam ediyor. Biz de
deneme yanılma ile immünolojik hafıza geliştiriyorlar.
çiftlik yapıları)
düşünülüyor. Depolama amforaları,
Küçükçekmece gölünün kıyısında büyük
Bir de küçük çocukların elleri ağıza götürme, burun
l Hitit dönemine ait heykelcikler
terazi aksamları, mühürler, kemik ve
bir alana yayılan kalıntıları kazının başkan
silme, öksürük hapşırıkta ağız kapatma gibi hijyen
l İnsan iskeletleri
demir kalemler (kırmızı pigmentli
yardımcısı Ayberk Enez’le tekrar görme
alışkanlıkları yeterince gelişmediğinden bu da virüslerin
l 200 binden fazla seramik parçası.
yönetici kalemleri) gibi buluntular
şansı bulduk.
yayılmasını kolaylaştırıyor. En sinir bozucusu ise
l 950 adet damgalı tuğla (çoğu “Konstantin”
nedeniyle buranın bir “gümrük yapısı”
Bathonea’nın keşfine yol açan bir
solunum yolu virüslerinin rinovirüs, adenovirüs,
damgalı ve haç işaretli, imparatorluk
olduğu ve gelen malları kontrol etmek,
koruma duvarı, yerleşimin görkemli
influenza türleri gibi çok çeşitli olması. Bu da bir kez bu tarafından önem verildiğinin işareti).
aktarmak veya çıkışını sağlamak
yapılarını da ortaya çıkarmıştı. Koruma l 750 adet mimari mermer parça (işlemeli,
virüslerden biriyle bağışıklık gelişse bile başka virüslerle
amacıyla kullanıldığı ifade ediliyor. yazıtlı, dekoratif).
duvarının içinde kalan alanda bir Bizans
karşılaşınca yeniden merhaba evde geçen sümüklü,
l Yaklaşık 700 adet unguentarium (ilaç
“martyrion”u (şehitlik) bulundu. Bu yapı,
öksürüklü, ateşli günler demek.
YAPILAŞMA TEHLIKESI
şişesi).
dıştan kare, içten sekizgen planlı, kubbeli
Kreşe giden çocukların yılda 10-12 kez solunum yolu
Yine biraz daha ilerlediğinizde bu kez l Yaklaşık 70 bin adet tesserae (mozaik
ve bir kriptaya (yeraltı mezar odası)
enfeksiyonu geçirmesi normal kabul ediliyor. Bu da
parçası), bunların yüzde 10’u altın varaklı.
yine büyük bir liman ve bir Osmanlı
sahip. Martyrion’un zemin döşemelerinde
çocuk en az ayda bir kez hasta olacak demek. Bir diğer
yerleşiminin atıl durumda
çalışmada ise ABD’deki çocuk bakım merkezlerine de yüksek işçilik var. Yapının kubbe,
beklediğini görüyorsunuz.
giden çocukların evde bakılan çocuklara kıyasla daha kemer ve duvarlarında kullanılan mozaik
Çiftlik olarak yakın tarihe
fazla üst solunum yolu enfeksiyonu geçirme eğiliminde kaplamalarından elde edilen tesseralar
kadar kullanılmış burada
olduğu saptanmış. Bu çalışmalardan biri 2024 yılına ait arasında yeşil, mavi, sarı, kırmızı, beyaz
taşlı bir yol yer alıyor.
ama diğeri 2002... Bu da demek oluyor ki pandemiden doğal taş, mermer ve cam örneklerinin
Buradaki taşlı yolda
önce de kreşe giden çocukların sık hastalanması bilinen yanı sıra çok sayıda altın ve gümüş yaldızlı
yürürken restorasyondan
bir olgu. Öte yandan bu biraz da erken bağışıklık parçalar bulunmuş.
geçmiş büyüleyici
gelişimi diye içimize biraz olsun su serpiyor. Çünkü
DEVASA SARNIÇ halini ister istemez
kreşe giden çocukların ortam etkisi ile daha fazla
Bu yapıya komşu bir yapı daha binlerce gözünüzde canlandırmaya
hastalanmaları ancak bağışıklık kazanımı yoluyla
yıl öncesindeki yaşama yine ışık tutar başlıyorsunuz.
bazı koruyucu etkilerin de oluşabileceğini gösteren
nitelikte. MS 10. yüzyılda inşa edilmiş Kentin kaderi,
çalışmalar var. Buna ilişkin Türkiye özelinde çok sayıda
şarap ve zeytinyağı işliğinin içerisinde Marmara Bölgesi’nde
epidemiyolojik çalışma henüz yayımlanmış olmasa
eğimli ezme alanları, toplama çanakları, yaşanan depremlerden
da uluslararası literatürde kreşe giden çocukların sık
fermantasyon çukurları, merdivenler, doğrudan etkilenmiş. Bazı
hastalandığı vurgulanıyor. Yani sorun yeni değil ama
mermer filtrasyon sistemi ve pres ağırlıkları dönemlerde saldırılar
pandemi bazı katmanları değiştirdi. Örneğin pandemi
gözle görülebiliyor. olmuş, bunun sonucunda
boyunca okullar kapalı olduğundan sosyal izolasyon
Bölgenin Bizans İmparatorluğu için yangın izleri de bulunuyor.
nedeniyle çocukların bilindik virüslere maruziyeti azaldı.
Bu da bazı bağışıklık egzersizlerinin eksik kalmasına
neden olmuş olabilir. Öte yandan hijyen önlemleri
Kısa...Kısa...Kısa...
ve maske kullanımıyla bazı sosyal etkileşimlerin
‘Gurur ve Önyargı Yeni kapsül
azalması çocukların küçük mikro bağışıklık eğitimini de
törpülemiş olabilir. Yani çocuklarımız küçük mikropları
(gibi bir şey)’ koleksiyon
tanımadıkları için bağışıklıkları fazla deneyimsiz
Geçen sezonun en çok
Tasarımcı
kalmış. Bir de artan farkındalık durumu da var: Küçük
konuşulan oyunlarından
Hande Çokrak
bir nezlede bile çocukları hemen doktora götürüp test
“Gurur ve Önyargı (gibi
Taviloğlu, Mudo
yaptırıyoruz. Bu da gözlemlenen vaka sayısını artırıyor.
bir şey)”, yeni sezonda da
için hazırladığı
Biz çocukken hasta olunca iki çorba içer, köşemizde
izleyiciyle buluşuyor. BKM
renkli ve
iyileşmeyi beklerdik. Şimdi çocuklar hasta olunca evde
ve DOT ortak yapımı oyunda
enerjik Mudo
bir matem havası... Bizim evdeki depresif havanın
Murat Daltaban yönetiminde
Market kapsül
başlıca sorumlusu da benim. Neden bu kadar büyük
Jane Austen’ın klasik eserini
koleksiyonuyla
yaşadığımı bilmiyorum ama çoğu günümüz annesinin
eğlenceli bir komediye
modaseverleri
benim gibi olduğunu görüyorum.
dönüştürüyor. Birce Akalay,
pozitifliğe davet
Çocuğun iki haftada bir hasta gelmesi elbette kolay
Nergis Öztürk, Özge Özberk,
ediyor. Renkli
değil. Ancak bu durumun hem beklenen hem de
Ayşegül Uraz ve Kardelen
illüstrasyonlar,
yönetilebilir bir yanını görmek gerek. Kreş ortamında
Arpacı’nın rol aldığı “Gurur
cesur sloganlar ve
hijyene, havalandırmaya, öğretmen ve personel
Gorillaz ilk kez Türkiye’de ve Önyargı (gibi bir şey)”,
rahat kesimlerle
eğitimine yatırım yapılmalı. Ebeveynlere de çocukların
21 Kasım’da Maximum
öne çıkan
Brit ve Grammy ödüllü efsanevi grup
bağışıklığını destekleyecek beslenme ve uyku düzenini
Uniq Hall sahnesinde
koleksiyon,
Gorillaz, 16 Temmuz 2026’da Pozitif
kurduktan sonra sabırlı olmaktan başka yapacak bir
tiyatroseverlerle buluşacak.
bireysellik ve
Vibrations kapsamında Türkiye’de ilk kez
şey kalmıyor. Ah yapması ne de zor ama hastalıklarla
yaratıcılığın
sahne alacak. Pozitif Müzik ve Charm
baş etmek, çocuk için bağışıklık sistemini güçlendirme
altını çiziyor.
Music işbirliğiyle düzenlenecek konser,
sürecinin bir parçası.
Koleksiyon,
Bonus Parkorman’da yapılacak. 1998’de
ekim ayı boyunca
Damon Albarn ve Jamie Hewlett tarafından
KAYNAKÇA seçili Mudo
kurulan Gorillaz, “Clint Eastwood”, “Feel
- health.osu.edu/health/virus-and-infection/daycare-illness
mağazalarında ve
Good Inc.” ve “On Melancholy Hill” gibi
- jamanetwork.com/journals/jamapediatrics/fullarticle/191522
mudo.com.tr’de
hitleriyle biliniyor. Biletler Biletix, Passo ve
- jamanetwork.com/journals/jamapediatrics/fullarticle/191522
satışta.
Biletinial üzerinden satışta.
- sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0882596324003440

