Catalog

17 MART 2024 2 Dünyanın geleceği için atıklarımızı azaltalım EditördEn ünümüze kadar insanın yazgısı hakkında Gezegen için iki baskın G görüş vardı. Birincisi, “tabularasa” yani insanın boş bir levha olarak doğduğu ve içinde bulunduğu ailenin, çevrenin ve toplumun sosyal, geri dönüşüm ekonomik, coğrafi, kültürel ve politik koşullarına göre biçimlendiği. İkincisi ise ırsi yani genetik özelliklerin hatta daha da ileri gidersek zamanı arketipsel döngülerin kişiliğin gelişiminde başrolü oynadığına yönelikti. arın 18 Mart. Öncelikle HHH DAİr eSel ülkemizin her bir vatandaşı Yapay zekânın günlük Fl Or A gibi ve tabii Çanakkaleli yaşamlarımıza iyice madde geri olmanın da verdiği doğuştan katılmasıyla bu iki görüş de dönüşüm için Ygururla 18 Mart’ın kıymetini tartışmalı duruma gelebilir. uygun. Peki kalpten anlayıp Çanakkale Zaferi ve Çünkü yapay zekâ da evsel atıklardan Şehitleri Anma Günü’nü her yıl olduğu ileri seviyede öğrenme ve endüstriyel atıklara gibi bu yıl da saygıyla anıyorum. Bu gelişme becerileri sunuyor. hangi madde hangi özel ve biricik günümüze ek olarak Konu insanın evrimi ve Kâğı T Ger İ DÖnü ŞüMü şartlarda geri dönüşüyor ve 18 Mart’ın sevdiğim başka bir özel yapay zekânın evrimi Kâğıt, en sık geri dönüştürülen gezegenimizin için nasıl bir artı anlamı da var. Tek evimiz olan dünya arasında bir kıyas yapmak AYÇA gereçlerden ve geri dönüşüm için toplanan değer oluşturuyor? Bu bağlamda için değişimi teşvik eden “Küresel Geri ise bence o konuya hiç malzemelerin ağırlıkça yarısını oluşturuyor. CeYl An hem kendi çevremden hem de Dönüşüm Günü” 2018 yılından beri girmeyelim. 2021’de 50 milyon tondan fazla kâğıt geri Cumhuriyet gazetesinin sevgili her 18 Mart’ta çevresel farkındalık Öte yandan öğrenebilen dönüştürülmek üzere geri kazanıldı ve yüzde okurlarından birçok soru alıyorum. yaratmak amacıyla kutlanıyor. ayca_ceylan bir program bize kendi 68’lik bir geri dönüşüm oranına ulaşıldı. Geri Dünya ekonomik Forumu ve Küresel Geri Dönüşüm Vakfı yazgımızla ilgili pek çok dönüştürülen her bin ton kâğıt 13 ağacın ecoWatch işbirliği ile hazırlanan tarafından birincil kaynaklarımızı şeyi sorgulatırken yaşamına devam etmesini sağlıyor. Tabii geri bir makaleden aldığım bilgiler şöyle: koruma ve gezegenimizin geleceğini varoluşumuzun özüyle ilgili dönüşüm oranı yüksek diye kâğıt kullanıma güvence altına almada geri yeni kapılar da açabilir. “Küresel Pl ASTİK Ger İ DÖnüŞüMü büyük bir hızda devam etmeye gerek yok. dönüşümün öneminin tanınmasına HHH Cam ve metalden farklı İşyerlerinden eğitim kurumlarına kadar Geri ve kutlanmasına yardımcı olmak Ancak yapay olarak plastik, kalitesi hızlı birçok sektörde bu konuda her yaştan için başlatılan gün, hem küresel Dönüşüm Günü”, zekânın daha doğrusu bir şekilde düşmeden bireyin farkındalık ve davranış değişikliği liderleri uluslararası çözümler geleceğimizi biçimlendirip tekrar tekrar geri geliştirmesine destek olmak için çalışmalar gezegenimizin sağlığı üretmeye çağırıyor hem yaşamlarımıza yeni bir dönüştürülemez. Dünya yürütmek gerekli. de bireylere israf yerine için yaşamsal önemde yön verecek teknolojilerin çapında yılda yaklaşık kaynakları düşünüp hareket Alü MİnYUM Ger İ DÖnüŞüMü bugüne kadar bildiğimiz olan eylemin küresel ölçekte 400 milyon ton plastik etmelerini hatırlatıyor. üretim mantığının Alüminyumun sonsuz sayıda geri atık üretiliyor. üretilen Döngüsel ekonominin bir farkındalık hareketine bayağı dışında olduğunu dönüştürülebilmesine karşın her yıl tüm plastiğin yaklaşık ayrılmaz parçası olan geri anlamalıyız diye dönüşmesi için kutlanıyor. 7 milyon ton alüminyum hâlâ geri yüzde 36’sı ambalaj dönüşüm “7. kaynak” olarak düşünüyorum. dönüştürülmemektedir. üretiminde kullanılıyor Bu özel gün öncesi dünyada da tanımlanıyor. Diğer altı Bunun için yapılabilecek Cam, kum ve kireçtaşı gibi yaygın ve bunun yüzde 85’i kaynak ise su, hava, petrol, en çok kullanılan ve geri en iyi şey tabii ki ilkokul malzemelerden yapılmıştır ve geri dönüşümü çöplüklere atılıyor. doğalgaz, kömür ve mineraller. seviyesinden başlayarak en ucuz ve en verimli gereçlerdendir. Geri Okyanuslarda 75 ile dönüştürülen maddeleri Geri dönüşümün gezegen çocuklara yeni gelişen dönüştürülmüş gereçlerden cam ürünleri 199 milyon ton arasında ölçüsündeki etkileri * gelin birlikte teknolojilerle ilgili eğitim yapmak, işlenmemiş hammaddelerden daha plastik atık bulunuyor. u Geri dönüştürülebilir gereçler vermek. Ancak bu eğitimi ucuzdur. inceleyelim. Tam da bu nedenle plastik her yıl 700 milyon tonun üzerinde kod yazmak gibi işin teknik farkındalığı hem insan hem CO2 emisyonu tasarrufu sağlar. e-ATıK yönü ile sınırlamadan ve de gezegen sağlığı için daha da u Havacılık endüstrisi tarafından elektronik atık veya e-atık, küresel olarak yeni yaşam koşullarına yaygın olmalı ve plastik kullanımı yıllık olarak üretilen tüm CO2 emisyonlarını en hızlı büyüyen atık endüstrisi. 2019’da uygun bir felsefi bakış açısı sınırlayan yasalar acilen yürürlüğe girmeli. dengeler. küresel ölçekte 53.6 milyon metrik ton e-atık sunarak yapmak gerekir. u Dünya çapında yaklaşık 1.6 milyon üretildi. Bu ağırlık, syaklaşık olarak 4 bin 500 Çünkü herkes çok iyi kişi geri dönüştürülebilir malzemelerin eyfel Kulesi‘ne ve 350 yolcu gemisine eşit. kod yazamayabilir veya işlenmesinde istihdam ediliyor. ne yazık ki e-atıkların büyük bir kısmı uygun birçokları yapay zekâyı u Her yıl ortalama 20 milyon dolar yatırım şekilde bertaraf edilemiyor. kullanmakta o kadar yapılan geri dönüşüm sektörünün küresel mahir olmayabilir. Ancak GıDA ATığı GSYİH’ye yıllık katkısının önümüzdeki 10 hepimiz bu teknolojilerin yıl içinde 400 milyar doları aşacağı tahmin 828 milyon insanın açlıktan doğrudan getirdiği koşulların içinde ediliyor. etkilendiği ve 2.3 milyar insanın ciddi ve yaşayacağız. u Geri dönüştürülmüş malzemeler orta derece gıda güvensizliği yaşadığı HHH dünyanın hammadde gereksiniminin yüzde bir dünyada Gıda ve Tarım Örgütü’nün Hangimiz dedelerimizin, 40’ını karşılıyor. verilerine göre küresel ölçekte 1.3 milyon ninelerimizin ilk çıkan gıda çöpe atılıyor ve ne yazık ki atılan cep telefonlarıyla yaşadığı HAnGİ MADDe ne KADAr DÖnüŞüYOr ? gıdaların en az yüzde 40’ı yenilebilecek bocalamayı yaşamak ister Umut veren haberlerin yanında geri durumda. ki? Hepinize iyi pazarlar... dönüşüm sektörüne birçok olumsuz eleştiri de geliyor. Plastik, cam, alüminyum, * Veriler Uluslararası Geri Dönüşüm Bürosu dEniz Ülk ÜtEkin elektronik atıklar ve gıda derken birçok tarafından yürütülen bir araştırmadan alınmıştır. deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr Çocukların kendi yarattıkları dünyada zaman geçirmeleri yani serbest oyun zamanı gelişimleri için çok önemli yun oynamak şakaya zamanlarının oldukça az olduğunu gelmez, büyük bir ciddiyetle buluyor. Bunun üzerine çocukken oynayacaksın bir sincap gibi serbest oyun zamanından mahrum mesela, yani oynamanın Bırakın oynasınlar kalmış olmak ile başkalarıyla güvene Odışında ve ötesinde hiçbir dayalı sosyal bağlar kuramamak şey beklemeden, yani bütün işin gücün Uzay’ın kurduğu oyunlar hep aynı oyunlara borçluyuz. Tıpkı yavru aslanların arasında önemli bir bağlantı olduğu oynamak olacak. (*) aslında… Ya yemek pişiriyor birbirleriyle oynayarak avlanmayı sonucuna varıyor (Brown, 2018). Peki nedir ya balık, artık o gün deniz öğrenmesi gibi. Araştırmalar, oyunun Bazen Uzay’ı kendi başına oynarken bu serbest oyun zamanı? Çocukların önderlik ona verdiyse onu tutuyor ya beyinde oksitosin (duyguları sessizce izliyorum. ettiği ve “kendi zevklerini, kurallarını ve bir şeyler çizip boyuyor ya O kendinden düzenlemeye yardımcı olan ve sosyal deneyimlerini” yaratıp uygulayabildiği da ahşap bloklardan şekiller geçişlerine, becerileri destekleyen hormon) ve BeBe101 güvenli bir ortamda geçirdikleri zaman dilimi. yapıyor. Ancak genelde yemek heyecanına ve dopamin (hafızayı, motivasyonu, Araştırmaları sonucunda Brown çocukların yapıyor. Hatta “mav aşevi” kurdu yarattıklarına karşı dikkati etkileyen nörotransmitter) dahil dünya hakkında kendilerine öğretilenleri kendi becerisini eve, bahçedeki kedilere günde üç olmak üzere kimyasalların salınmasına içselleştirebilmeleri için her gün en az bir saat beğenmesine, öğün mama çıkarıyor. Oyun akıp neden olduğunu bulmuş. Oyun o kadar serbest oyun zamanı geçirmeleri gerektiği beceremeyince gidiyor ve Uzay dakikalarca hatta güçlü ki kaygı ya da travma sorunu sonucuna varıyor. Ebeveynlerin, bakıcıların kızıp küsmesine, bazen iki saate yakın oyunun yaşayan çocuklar için bir terapi olara veya öğretmenlerin çocuklara eşlik ettiği sonra yeniden içinde kim olduğunu unutuyor. kullanılıyor. “rehberli oyunlar” da çocuklar için iyi bir Karnının acıktığını, uykusunun denemesine… öğrenme yolu olsa da çocuğun içinden gelen Oyun yOksa şidd Et var geldiğini, benim yanında olup Hepsine hayran “çocukça” oyununu kurabilmesi çok önemli. Dİl ŞAD 1966’da psikiyatrist Dr. Stuart olmadığımı… Oyunu bölünecek hayran bakıyorum. Anne olduktan sonra fark ettim ki dünyadaki Çele Bİ Brown, Amerika’nın ilk toplu silah Yaptığı da bir şey diye uyumak istemediği zamanlar ben de kötülükler oyun oynayamamış, çocukluklarını katliamının failinin çocukluğunu incelerken değil ama yavruma ikilemde kalıyorum. Kıyamıyorum onu kurduğu yaşayamamış çocuklar yüzünden. Bırakalım onun hiç oyun oynamadığını öğreniyor. Bu bilgi duyduğum sevginin dünyadan çekip almaya. Zaten oyununu bölsem çocuklar oynasın. Brown’ı oyunun sağlıklı birey gelişimindeki gözlerimi kör etmesinden öte onun kendisini bile ertesi sabah gözünü açtığı gibi kaldığı * Nâzım Hikmet’in yaşamaya dair şiirinden rolü hakkında daha fazla araştırma yapmaya oyuna böyle kaptırışından etkileniyorum. Oysa yerden devam ediyor oynamaya. Yemediği ve uyarlanmıştır. itiyor. Cinayet suçundan Texas Huntsville o yalnızca çocuk. Çocuk ne yapar ki? Oyun uyumadığı her an oynuyor. Hatta bazen yemek oynar. Benimki bir sincabın sincaplığından yerken bile ve bence uykusunda bile oynuyor. Hapishanesi’nde cezasını çeken mahkûmlarla etkilenmek gibi. Kendim de sincap gibi olmaya Zaten öyle de olmalı. Çünkü oyun çocukların röportaj yapıyor. Mahkûmların çocuklukları Kaynakça hakkındaki bilgileri hapishane dışındaki çalışıyorum bu yüzden. Huizinga’yı her gün dili, onların öğrenme ve iletişim yolu. Basit Brown, S. L. (2009). Play: How it shapes the popülasyonla karşılaştırdığında belirgin içimden tekrarlıyorum: “Oynar gibi yaşamalı, motor becerilerimizi kalıcı ve gelişmiş brain, opens the imagination, and invigorates the oyunlar oynamalı, şarkı söylemeli, dans etmeli.” duruma getirişimizi çocukken oynadığımız bir farkla hapishanedekilerin serbest oyun soul. Penguin.