Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
6 ikem 2024
2
DAİr ESEl Güncel bir araştırmaya
Editörd En
Flor A
göre yaşlı ormanlar
ugün dünya
daha fazla karbondioksit
nüfusunun yüzde 55’i
emerek küresel ısınma ile
kentlerde yaşıyor.
Yeni kentli olmak
mücadelede ön saflarda
B
bir ayrıcalık değil.
yerini aldı. Ağaç dikmek
Kentin belli bölgelerinde ve belli
sosyoekonomik koşullar içinde
elbette önemli ama
yer almak bir ayrıcalık ama
ülkemiz gibi anıt ağaç
yalnızca kent sınırları içinde yaşam
AYÇA
insanlara bir ayrıcalık vaat etmiyor.
CEYl AN bakımından da zengin
Oysa kentli olmak neredeyse
bir coğrafyada yaşlı
geçen yüzyılın sonlarına kadar
ayca_ceylan
insanlar için bir gelişim projesi
ağaçların korunmasına
konumundaydı.
HHH yönelik yaklaşımlar
1950 yılında 751 milyon
geliştirilmeli.
civarında olan küresel kentli
nüfusu 2018’de 4.2 milyara
yükselmiş durumdaydı. Arada
geçen süre içinde kırsaldaki
işlerini, yaşamlarını, geleneklerini
ve kültürlerini bırakarak kentleri
dolduran insanlar yepyeni
bir kültürel yaklaşımın da
iklim savunucusu
başlatıcılarıydı aslında.
Büyük kentlerden küçüklere
doğru hiyerarşik biçimde üretilen
kent kültürünün yeni misafirlerini
zamanla içine alacağı ve “onlara
kentli gibi davranmayı öğreteceği”
varsayıldı uzunca süre.
yaşlı ormanlar
Oysa zamanın akışı bu yönde
ilerlemedi. Önceleri bir ülke
içinde bir yerden bir başka yere
temelli gitmeyi tanımlayan göç
kavramı artık neredeyse tamamen
irçoğumuz markaların u Dünya genelindeki orman tipleri
uluslararası bir nitelik kazanırken
logolarını az çok biliriz. doğal olarak yenilenen orman ve dikilmiş
artık davranış kalıplarındaki
Köklü ormanlar
Öte yandan bir ağaca orman olarak ikiye ayrılır. Dünya orman
“kentlilik” ölçütleri de giderek
baktığımızda onun meşe mi
alanlarının yüzde 93’ü doğal olarak yenilenen
bulanıklaştı.
Bsedir mi kayın mı veya servi
HHH ormanlardan oluşurken yüzde 7’sini ise
çözüm olur mu?
Gerçi artık doğru veya yanlışı
mi olduğunu ayırt etmekte zorlanırız. dikilmiş ormanlar kaplamaktadır.
kamusal alanın değil sosyal
Peki “Oksijen kaynağı bu canlıları neden
Birmingham Üniversitesi o rman Araştırmaları Enstitüsü’nde
doğal orman azaldı
medyanın belirlediği bir çağda
hepsini birbirine benzetme eğilimimiz
odunsu biyokütle üretimindeki önemli artışa ilişkin elde
yaşıyoruz ama hâlâ Metaverse’te
dikili orman ar ttı
var?” derseniz bunun uzun bir geçmişi
edilen kanıtlar, dünyanın küresel ısınma ile mücadelede
arsa alamadık ve kamusal alan
Doğal olarak yenilenen ormanların alanı
var. Eğitim sisteminden 20. yüzyıl
karbon bağımlılığını azaltmaya çabaladığı önümüzdeki on
insanlık için değerini bir ölçüde de
tüketim biçimlerine, kırsaldan kente 1990’dan bu yana azaldı; öte yandan ekili
yıllarda olgun, köklü ormanların doğal iklim çözümleri
olsa koruyor.
göçmekten insanın kendini dünyanın ormanların alanı 123 milyon hektar arttı.
Ancak farklı sosyoekonomik ve olarak rolünü destekler nitelikte.
merkezine koymasına kadar genişleyen Bu noktada biraz durmak gerek çünkü bir
coğrafi geçmişlere sahip kitleler
Söz konusu araştırmanın ortak yazarı ve Birmingham
orman ekosistemin oluşması uzun zaman
için artık ne ortak bir kamusal ve yüzyıllara yayılan bir davranış
Üniversitesi o rman Araştırmaları Enstitüsü Direktörü
alanda ne de ortak bir sağduyuda alır ve binlerce türün yaşam evidir. Elbette
biçimidir bu. Nadiren de olsa birkaç
Profesör r ob MacKenzie şunları söylüyor: “Bu sonuçların
buluşmak cazip.
ağaç dikmek çok önemli ancak var olan
ağacı birbirinden ayırt etmekte ustalaşan
dünya genelindeki karar vericiler için iklim değişikliğinin
HHH
ormanları olabildiğine korumak gerektiğini
insanlar da vardır. Aslında pek de
karmaşıklıklarıyla boğuşurken paha biçilmez olacağına
Kendini ait hissettiği topluluğun,
de unutmamak gerek. Aynı zamanda geçen
zor olmayan en azından bazı ağaçları
inanıyoruz. Ağaç büyümesindeki artış, ormanlardaki
gerçeğin bir yönüne bakan sanrısını
günlerde yayımlanan bir araştırma bilinen
öğrenmemize yardımcı olabilecek en
karbon depolamasında orta vadede bir artışa dönüşse
yaşamak ise bayağı çekici bir
teorilerin aksine yaşlı ağaçların karbon
güzel etkinlik kent ormanlarında veya
bile bu hiçbir şekilde fosil yakıt tüketimindeki azalmaları
eylem.
tutma eğiliminin daha fazla olabileceğini
arboretumlarda (ağaç müzeleri) zaman
geciktirmek için bir neden sunmamalı.”
Geçmişte kırsalın “kaos”una
ifade ediyor. Araştırmada yaşlı ağaçların
geçirmektir. Bu etkinlik hem sizin
bir düzen getirme hedefi olan
artan karbondioksit seviyelerine odunsu
kent artık kaosun kendisi ve bu hem de gezegenin sağlığı için gerekli
kişi başına yaklaşık 0.52 hektar orman düşüyor. Bu
biyokütle üretimini artırarak yanıt verdiği
kaos içinden yeni bir toplum veya
olan bazı farkındalıkları geliştirmeye
oran 100 metre uzunluğunda 52 metre genişliğinde,
topluluk bilinci, yeni bir kültür keşfedildi. Uzmanlar yaşlı ağaçların yedi yıllık
yardımcı olur.
veya antikültür çıkaracak gibi
neredeyse bir futbol sahasının dörtte üçü kadar
bir sürede yüksek sera gazına (yaklaşık yüzde 40
görünüyor. Hepinize iyi pazarlar...
o rman v Eril Eri
orman alanı demek.
daha fazla karbondioksit) maruz kaldığında odunsu
u Küresel Orman Kaynakları Değerlendirmesi u Dünya ormanlarının yarısından fazlası
biyokütlelerinde yüzde 9.8 kütle artışı gözlemlediler.
dEniz Ülk ÜtEkin
2020 verilerine göre ormanlar dünya üzerindeki (yüzde 54) yalnızca beş ülkede bulunuyor: Rusya Bu keşif, olgun ormanlık alanların artan
deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr
kara parçalarının yaklaşık üçte birini (4.06 milyar Federasyonu, Brezilya, Kanada, Amerika Birleşik karbondioksit seviyelerine yanıt verme kapasitesinde
hektar) kaplıyor. Başka bir deyişle gezegenimizde Devletleri ve Çin. olmadığı yönündeki teorileri de çürütür nitelikte.
birdilimbilim
Milyonlarca yıldır yeryüzünü arşınlayan sekiz bacakları ve zehirli kuyruklarıyla akrepler!
Korkmayın demek
isterdim ama...
ugün karşınıza diyenlere ise yanıtım hazır:
dünyanın en zorlu Öncelikle akreplerin usta
yerlerinde yaşamını avcılar olduğunun ve birçok
sürdürmüş bir örümcek, böcek, kurbağa ve tehlikelerle
Beklembacaklı hatta küçük memeli türlerini dolu ve ay ışığı
yediğinin altını çizmemiz akrepleri görünür
takımıyla çıkıyorum. Fakat
gerekiyor. Avcı oldukları kadar kılıyor. Akreplerde
bu yazıyla korkularınızı
av olduklarını da unutmayalım. saklanma yerleri bulup
körüklemeye gelmedim.
Birçok kuş, sürüngen ve bedenlerinin hiç ışıma
Tersine akreplerin ilginç
KAAN
yarasa türünün sevdiği yapmadıklarından emin
özelliklerinden söz edeceğim
MİKA
yemekler arasında akrepler oluyor. Gördüğünüz gibi
ve içinizdeki bilim açlığını
var. Ayrıca liste bu canlılarla bilim dünyası bu soruya
gidermek için sizlere bir dilim
sınırlı kalmıyor, Asya ülkelerini kesin bir cevap verememiş.
bilim sunacağım.
ziyaret ederseniz karşınıza bol miktarda Akrepler diğer eklembacaklıların tersine
Öncelikle akreplerle ilgili bir şehir
vakalarının
kızartılmış akrep yemek olarak çıkabilir. yumurtlamazlar, normal doğum yaparlar.
efsanesini düzelteyim. Bana küçükken
baş sorumlusu
İştahınızı yeterince kabarttıysam bir Annelik duyguları insanlar kadar gelişmiş
bu bilgiyi kim öğretti bilmiyorum, yanlış
diyebiliriz. Ancak 1942
sonraki ilginç bilgiye geçiyorum. olmasa da yavrularını büyüyene kadar
olduğunu ancak üniversite çağına
yılından beri panzehiri üretiliyor ve
onları sırtlarında taşır her türlü düşmana
geldiğimde öğrendim.
diğer akrep sokmalarına karşı da yaygın
nEdEn parlıyorlar bilinmiyor
karşı kollarlar.
“Akrepler etraafl rı ateş çemberi ile
olarak kullanılıyor. Ülkemizde bu akrep
Akrepler mor ötesi ışınlar altında
sarıldıklarında iğneleriyle kendilerini
türlerinde panzehir elde ediliyor ve
inEk gibi sağılıyorlar
yeşilimsi bir renkte ışıldarlar. Bunun
zehirleyip intihar ederler.” Bu
Urfa’da devasa bir akrep laboratuvarı
gizemi ise çözülmedi. Ancak bilim Akrep dediğimiz zaman aklımıza gelen
efsane bilimsel bir gözlemin yanlış
var. Özenle büyütülen akrepler un kurdu
insanlarının çeşitli teorileri var. Bunlardan ilk şey kuyruklarının ucundaki zehirli
yorumlanmasına dayanıyor. Bizi bu
ile besleniyor ve yaklaşık 20 günlük
biri, geceleri türler arası etkileşim. Yani iğneleri olsa gerek. Çoğu akrep türünün
yanlışa inandıran akreplerin bedeninin
periyotlarla sağılıyorlar. Kuyruklarından
birbirlerini bulmaya yardımcı oluyor. iğnesi derimizi aşabilse de zehirleri bizi
sıcaktan büzüşüp kuyruklarının
elektrik yardımı ile toplanan zehir
Arı gibi böceklerin tersine akrepler için öldürecek kapasitede ve dozda değildir.
kafalarına doğru bükülmesi.
saafl ştırılıp yurtdışına satılıyor.
yalnız kovboylar demek yanlış olmaz. 2 bin 500’den fazla tanımlanmış akrep
Akreplerin bedeni kalın bir kitin
Sarı akrep: Türkçe ismi kulağa daha
Ne kadar yalnızlık çekseler de çiftleşme türünden insanlar için zararlı olan tür
tabakası ile kaplı ve tabaka adeta bir
şirin gelse de bu akreplerin zehiri bir
zamanı bu doğal ışık onları eş bulmasına sayısı 30 civarıdır. Türkiye’de yaşayan iki
zırh görevi görüyor. Yani akrepler kendi yetişkin için bile oldukça tehlikeli.
yardımcı olur. akrep türüne özellikle dikkatinizi çekmek
bedenlerini delecek bir iğneye sahip
Kara akrebe göre daha küçük olsa da
Bazı bilim insanları akreplerin bu istiyorum. Adıyaman, Urfa, Gaziantep,
değiller. Öyle olsa bile kendi ürettikleri
dünyanın en zehirli akrep cinsine ait
ışıma ile avcıları şaşırttığını veya avlarını Diyarbakır gibi kentlerde genellikle
zehire karşı bağışıklıkları kuvvetli. Bu bir tür olduğunu unutmayın. Akrep
kandırdığını düşünüyorlar. Bir diğer ilginç terk eldilmiş binalarda ve enkazlarda
veriler ışığında bu savın doğru kabul sokması yaşarsanız en yakın hastaneye
teori ise kendi bedenlerini bir ayna karşımıza çıkan iki akrep türüne dikkat!
edilmediğini tekrar açıklıyorum.
olarak kullanmaları ve yansıyan ışığa Kara akrep: Bazen evlerde de karşımıza giderek doktoru akrebin rengi ve boyutu
Akrepler olmasa ne kaybederdik bakarak saklanacak yer aramaları. Gece, çıkabilen bu tür, ülkemizde akrep sokma hakkında bilgilendirin.
Bİr Dİl İM Bİl İM