Catalog

Bir ‘Kiraz Ağacı’nız olsun! Paola Peretti’nin gerçek yaşamına yaslanan Filippo, Ben ve Kiraz Ağacı; bir yanıyla hayata karışmanın kıymetine vurgu yaparken bir yanıyla da direnmenin, dayanmanın, her zaman var olan başka/ yeni çıkış yollarını aramanın, fark etmenin yaşamanın ta kendisi olduğunun altını inceden çiziveriyor. nim bütün ağaçlarım içinde dalından inmediklerimin biri başka / yeni çıkış yollarını aramanın, fark etmenin ya- Y. BEKİR YURDAKUL ya da hepsi. Peki ya Filippo? Hızla çevirdim sayfaları... şamanın ta kendisi olduğunun altını inceden çiziveriyor. Bir kez daha yazmalıyım: Bir yapıtın üzerinde “Çe- Gerçek bir yaşamöyküsüne yaslanmasının ötesin- ğaçları oldum olası severim. Özellikle mey- viren: Esma Fethiye Güçlü” notunu görmüşsem ar- de kurgudaki başarısı, kahramanları ve karakterleri- ve verenleri bir bakışta ve rahatlıkla tanıyor ol- tık biliyorum ışıltılı, lezzetli, ezgisi yerli yerinde bir an- nin sağlamlığıyla da öykü; okuru baştan sona içeride, A maktan da sanki gizliden gizliye sevinç duya- 1 latımla karşılaşacağımı. Bu yapıtı ve ilkini de salt bu mekânda tutuyor. rım. Çocukluk oyunlarımın hepsinde ağaçların yer alı- nedenle zevkle okuyacağınızı, okuduğunuza değece- İlk yapıtta Mafalda’nın, “karanlığın” her gün biraz da- şı nedeniyledir belki bu ya da ağaç altlarının hep hu- ğini bilmenizi isterim. ha kuşattığı dokuz-on yaşlarına; Filippo, Ben ve Kiraz zur verdiğini düşündüğümdendir belki de... Sahi, bunca söze karşın hâlâ doğrudan tek söz Ağacı’nda dirençle hayata tutunma, dünyasını kuşa- İğdenin kokusu bambaşkadır, elmayla armudun ko- söylemedim değil mi Peretti’nin birbirinin devamı ni- tan karanlıkları yırtma uğraşının yanı sıra yeniyetmelik nuklarını yerlere değin eğilip karşılaması şaşılası bir in- teliğindeki bu iki yapıtında ne anlattığı; derdinin, ağ- çağına ve ilk yürek kıpırtılarına tanık olunca sonrasını celiktir. Erik erkencidir, kayısı dimdik dururken dut sal- rısının ne olduğu üzerine? Onu da diyeceğim elbette da okuma isteğiyle kapatıyorsunuz kitabın kapağını... kım saçak karşılar konuklarını... Ceviz görkemlidir çı- kıyısından köşesinden anımsatmalarla ne ki öykünün narla yarışır sanki. Ve ikisinin de altında eğleşmeye gel- HAYATA İÇERİDEN BAKMAK... kaynağına, çıkış noktasına ilişkin de diyeceklerim var mez; gölgelerinden çok meyveleri bizim içindir! Doğayla ilişkilerimizi, kazanırsak kaybedeceğimiz an- daha; onlar alsın sırayı öncelikle... Saysam tüm tanışlarımı asıl diyeceklerim gölgede lamsız, saçma sapan kavgalarımızı; hepimiz için yakıcı kalır. İyisi mi kirazla bağlayayım sözü; peki, kiraza ne ÇOĞALA ÇOĞALA OKUMALAR olan işsizliği, kimsesizliği; bir ucu kendimize dokunma- demeli bilmem diyerek... Cemal Süreya’nın “Şairin hayatı şiire dâhil!” deyi- dıkça çoğun farkında bile olmadan dikkate almadığı- şi de eşlik etti Kiraz Ağacı ve onun arkadaşlarıyla bu- BİR AĞACINIZ OLSUN... mız (bizi ilgilendirmez sandığımız) sıkıntıları... luşmama. Âşık Veysel de koştu yanı başımda, Gül- Ve çok daha fazlasını yan anlatılar ya da haya- Yayınevinin özenle hazırladığı paketi açıp da kitabın tekin Yazgan da. Daha adıyla okuru - bence - yürek- adını (Filippo, Ben ve Kiraz Ağacı) okuyunca alıp ba- tın asıl gerçekleri olarak öykünün arka planında ve ten çağıran yapıtta tanışacağınız Mafalda, onun ele şımı bakın ki nerelere vardım! Evden dışarı atınca adı- yazınsal bir incelikle anımsatan Peretti’nin yarattı- avuca sığmaz arkadaşı Filippo, vazgeçemediği kedi- mınızı bir ağaç olsun karşılamıyorsa sizi ya da kaldırı- ğı dünya, vaat ettiği zevkli okuma yolculuğunun yanı si Ottimo Turcaret, evsiz barksız hippi Elsa, üst kom- ma sığınmış bir kır çiçeği, hiç değilse çalı türünden bir sıra hayatımıza yeniden ve içeriden bakmaya da bir şusu Nino dede, sınıf arkadaşları, öğretmeni, annesi, ağaççık olsun çıkmıyorsa karşınıza beton bir kenttesi- çağrı niteliği taşıyor. işsiz kalınca depresyona giren babası... Tümü haya- niz demektir. Yorulmuşsanız güvenle yaslanıp soluk- Tam da kiraz mevsimindeyiz... Haydi, bir kiraz ağa- tın içinden, sahici, tanıdık... lanacağınız, derdinizi paylaşacağınız, duldasında de- cının hatırını sormanın, sokağımızdaki bir ağaçla (yeni- Bir genetik rahatsızlık yüzünden ve daha on yaşın- rin nefesler alacağınız, gölgesinde serinleyeceğiniz bir den) arkadaş olmanın, derdimizi / tasamızı doğal akışı ağacınız varsa ne mutlu size... Yok, ille de “sizin” olma- dayken görme yetisini günden güne yitiren Mafalda içinde geride bırakmak için yeterince güçlü olduğumu- bu bağımsız olarak da okunan “devam” yapıtında ar- sı gerekmez; mülkiyetten öte bir ilişkidir bu... zun farkına varmanın ve aslolanın bunu hiç unutmamak Dışarıya adım attığınızda varsa sizi bir karşılayan, tık bütünüyle “karanlık”ta... olduğunu yeniden anımsamanın vaktidir. farkındaysanız onların... Hayata karışmaktır işte bu ve Nedeni farklı olsa da tıpkı Âşık Veysel gibi, farkında Size zor mu geliyor saydıklarım? farkında olmaktır soluk aldığınızın, yaşadığınızın, sahip bile olmadan görürken artık farklı görme biçimlerinin İlkin, Peretti’nin Kiraz Ağacı öykülerine ve oradan olduklarınızın... Değilse alışkanlıkla rastlaştığınız, önle- ardına düşecektir. Yine aynı yaşlarda karanlığı yırtıp gülümseyen Mafalda’ya kulak verin öyleyse. n rinden gelip geçtiğiniz ne varsa bir ayrılık anında ya da atan Gültekin Yazgan gibi, “ev”inin her duvarına yep- 1 Kiraz Ağacı ile Aramızdaki Mesafe / Paola Pe- yitirmeye durduğunuzda onları, bir ağrı gelir çöker ayrı- yeni pencereler açacaktır. retti / Çeviren: Esma Fethiye Güçlü / Genç Timaş lığın/ yitirmenin hüznü hatta acısı düşmez yakanızdan. PEKİ YA SONRA... / 208 s. / 10+ / 2018. ‘KİRAZ AĞACI’ VE ‘BEN’ TANIDIK ÇIKTI Peretti’nin gerçek yaşamına yaslanan öykü; bir yanıy- Filippo, Ben ve Kiraz Ağacı / Paola Peretti / Çe- Daha kitabın kapağını açmadan, anlatıcının “Ben” la hayata karışmanın kıymetine vurgu yaparken bir ya- viren: Esma Fethiye Güçlü / Genç Timaş / 144 s. / dediği yere kendimi koydum, Kiraz Ağacı da oldu be- nıyla da direnmenin, dayanmanın, her zaman var olan 10+ / 2023. SELİM NÜZHET GERÇEK’TEN ‘TEMÂŞÂ (SEYİR OYUNLARI) SANATI ÜZERİNE TOPLU YAZILAR’ ürk matbaacılığı, gazeteciliği ve tiyatrosu hakkındaki rine Toplu Yazılar kitabı, Dorlion Yayınları’nca yeniden Taraştırmalarıyla bilinen yazar Selim Nüzhet Gerçek (1891- okuyucuyla buluşuyor. Özellikle yazarın dönemine ait oyuncular ve oyunlar 1945), yaşamının sonuna dek Türk temaşa sanatı üzerine yazılar yazmış, hakkında çok fazla bilgi bulunmayan ve hakkında bilgiler vermesi açısından büyük bir önem taşı- yan ve çağımızın Türkçesine yalınlaştırılan yapıt, tarihsel kaybolmaya yüz tutmuş bu sanatın son tanıklarından biri öneminden dolayı kültürel değerleri günümüze taşıyor. olarak yazılarıyla onların unutulmasını önlemiştir. n Cumhuriyetimizin ilk yıllarında iki kez (1930-1942) bası- lan; meddah, Karagöz ve orta oyununun gerçek değerini Temaşa (Seyir Oyunları) Sanatı Üzerine Toplu Yazılar / ilk kez ortaya koyan Temâşâ (Seyir Oyunları) Sanatı Üze- Selim Nüzhet Gerçek / Dorlion Yayınevi / 168 s. / 2023. 25 Mayıs 2023 14