Catalog

İLYAS AKTARAN’DAN ‘SON GAZİ: YAKUP SATAR’ MERHABA Kurtuluş Savaşımızın son gazisi! Gazi Yakup Satar, Kırım Tatar yaşadı. Öldüğünde artık Türk Kurtuluş Türklerindendi. 5 yaşında göçmen olarak Savaşı’na fiilen katılmış başka tanık geldiği Aktopraklar’da 110 yaşına kadar kalmayacaktı. ömür sürdü. Bir dünya savaşı ve bir milli Onun için “Son Gazi”ydi. İlyas Aktar’ın Kurtuluş Savaşı yaşadı. 9 yıl askerlik yaptı. kaleme aldığı kitap, Son Gazi’nin Onlarca arkadaşının şehitliğini gördü, hatıralarının resmi belgelerden de karşılığında yüzlerce düşman canı aldı. yararlanarak derlenmiş bir özeti, Türk adece Cumhuriyet ga- Afyon’a ilk giren 8. Tümen’in bir neferi milletinin askeriyle siviliyle Anadolu’da zetesinin değil, Türkiye ve İzmir’e ilk ayak basan piyade askeri yazmış olduğu “yeniden varoluş S Cumhuriyeti’nin kuruluşun- olmanın onurunu destanı”nın özgün ve şerefli bir hikâyesi. da da büyük emeği bulunan Yunus Nadi’nin aziz hatırasına saygıyla 1946 yılından bu yana dan duramayacağım: alanlarında uzman seçici SERRA MENEKAY “Kaldığımız kışlada binlerce esir kurulların titiz değerlendirmeleri vardı… Bunlar üç yıldan beri işgal sonucunda sahiplerini bulan “ŞU ÇILGIN TÜRKLER”İN Yunus Nadi Ödülleri 77 yaşında! süresince Türk komşularına her tür- SONUNCUSU! Bu yıl Yunus Nadi Ödülleri’nde, lü zalimliği yapan sözde Osman- Ankara Kitap Fuarı’ndan elim- öykü dalında 77, roman dalında lı vatandaşlarıydılar. Hepsi de yap- de Av. Dr. İlyas Aktaran tarafın- 106, şiir dalında 94, sosyal bilim- tıkları katliam ve zulümlerden dola- dan kaleme alınmış olan Son ler araştırması dalında 20, karika- yı şimdi hayatlarından endişe edi- Gazi adlı kitapla döndüm. Kurtu- tür dalında 28, fotoğraf dalında yorlardı. luş Savaşımızın son gazisi Yakup 8 olmak üzere toplam 333 yapıt Aslında bana kalsa bunların hep- Satar’ın biyografisi. Bir solukta değerlendirildi. sinin kafasına birer kurşun sıkar- okudum. “Roman” dalında Belgin dım. Çünkü onlara karşı içimde ta- Son Gazi Yakup Satar, 1898 Bıyıkoğlu, “Öykü” dalında Kâmil rif edilmez kin ve nefret vardı. Bun- yılında Kırım’da doğmuş ve 110 Erdem, “Şiir” dalında Güray Öz, ların vahşiliğini Uşak’ta, Alaşehir’de yıllık yaşamını üç ülkenin vatan- “Sosyal Bilimler Araştırması” da- ve Turgutlu’da görmüştüm. Ama daşı olarak geçirmiş. 1. Dünya lında Prof. Dr. Mustafa Aktar, komutanlarımız emir verdi, birisinin Savaşı’nda Osmanlı ordusunda “Karikatür” dalında Birol Çün, 77. dahi kılına dokunamadık... Kut-ül Amare’de çarpışmış, iki Yunus Nadi Ödülleri’ni kazanan Yanan evlerin çoğunun Ermeni ve yıl Bağdat’ta esir kalmış. isimler oldular. Rum ahaliye ait olduğunu anlamış- Ülkeye döner dönmez Mus- Gazetemiz imtiyaz sahibi ve tık, buna rağmen canla başla sön- tafa Kemal’in ordusuna ya- Cumhuriyet Vakfı Başkanı dürmeye çalışıyorduk. Ancak üze- zılıp önce Kütahya-Eskişehir Dr. Alev Coşkun’un dediği gibi, rimize ateş açılıyordu… Bu esnada Muharebeleri’nde ardından Sa- “Cumhuriyet, 100 yıldan beri üçü Ermeni biri Rum dört sivil şahıs karya Savaşı’nda ve sonra da Aydınlanma yolunda, aklın öne çık- yakaladık, ateş edenlerin de yangın ması yolunda, çağdaş bir ülke ya- Büyük Taarruz’da savaşmış, ratılmasının mücadelesinde en ön Afyon’u kurtaran ve İzmir’e ilk gi- çıkaranların da bunlar oldukları or- taya çıktı… safta savaşını sürdürüyor ve sür- ren piyade birliği içinde yer almış dürecektir. Türkiye’nin çağdaşlaş- “Şu Çılgın Türk”lerin sonuncusu. Evleri yanan Rum kadın ve ço- masında bir simge olan Yunus Na- Bu inanılmaz yaşamını gü- cuklar sahile toplanmışlar. O sırada di Ödülleri’nin sürmesi önemlidir.” Ermeni ve Rum çeteler gelip bun- nü gününe yazdığı notlara aktar- Ödül kazanan yazar ve sanatçı- mış. O değerli notlar şimdi bir ki- ların değerli eşyalarını zorla almaya larımızı kutluyoruz. taba dönüşmüş durumda ve bu başlamışlar. Hem de kendi dindaş- Yunus Nadi Ödülleri Özel iş ustalıkla yapılmış. Tüm bunlar ları olmalarına rağmen. Sayımız’da Berrin Karadeniz, size de İlhan Selçuk’un Yüzbaşı Alay komutanımız emir verdi, der- Mehmet S. Aman ve Çağdaş Selahattin’in Romanı’nı hatırlat- hal sahile gidip tertibat aldık. Bu ça- Bayraktar tarafından ödül kaza- madı mı? resiz insanların güvenliğini temin et- nan yazar ve sanatçılarla yapılmış SOYKIRIM YALANLARINA tik, mallarını kurtardık, yağmacıları yaka- söyleşilerin yanı sıra incelemele- EN GÜZEL YANIT! HARİTALAR, CEPHE OKUMALARI, layıp hapse attık. İzmirli Rumlar sevinçten riyle sizlerle buluşan yazarlarımız Son Gazi’nin kendi kaleminden çıkmış SÜREÇ DEĞERLENDİRMELERİ... ağlayarak ellerimizi öpmüşlerdi.” ve yazı konuları ise şöyle: Yazar İlyas Aktaran Kuleli Askeri Lise- olan anılar, birinci elden tanıklıkları or- Son Gazi Yakup Satar’ın şu etkileyi- Serra Menekay (Son Gazi: Yakup taya koyması bakımından çok değerli. si, Kara Harp Okulu ve hukuk fakültesin- ci cümlesi, bir dönemi 480 sayfaya sığ- Satar / İlyas Aktaran). Sabri Gürses den mezun olmuş bir emekli bir askeri Malumunuz son yıllarda Yunan edebiyat dırmış, bu değerli kitabın arka kapağını (Sofya Tolstoya). Ferda Fidan ve sinema dünyasında Kurtuluş Savaşı- hâkim. İnkılap tarihi alanında da yüksek adeta mühürlemiş: (Albert Camus). Nezahat Arslan lisans ve doktora yapmış. İşte tam da mız sırasında Rumların yaşadıkları, ileri- “Düşman sadece Yunan gâvuru değil- (Emine / Ülker Banguoğlu Bilgin). bu yüzden kitabın içinde yer alan harita- de pişirilip önümüze konması planlanan di ki yavrum… İngilizi vardı, Fransızı var- Ezgi Gürhan, (Tarhan Gürhan / lardan tutun da, cephe okumalarına, ta- bir “Rum soykırımı” yalanına temel oluş- dı, İtalyanı vardı, Rusyası vardı, Ermenisi Karanlığın Taneleri). Emek Yurda- rihsel süreç değerlendirmelerine kadar turması için her fırsatta köpürtülüyor. vardı… Bir de bunlara yardım eden bizim kul (David O’Connell / Dundood- Son Gazi Yakup Satar’ın Büyük Taar- her şey bir usta işi. hocalar vardı, şeyhler vardı, ağalar vardı, le Gizemleri: Çikolata Fabrikasın- Ayrıca Son Gazi Yakup Satar, yazarın ruz sırasında dört günde 120 km koşa- daki Hayalet). Sadettin Elibol (İrfan hainler vardı… Vardı da vardı… Çok şü- eniştesi. Yani kader de örmüş ağlarını ve rak giderken gördükleri bu köpüklü ya- Akalp / Kuyulu Kahve’nin Yankısı). kür bizim bir Allah’ımız vardı. Bir de Mus- yıllar süren titiz bir çalışmanın sonucu bu lanlara en güzel yanıt. Vitrindekiler, Güncel, kısa tanı- tafa Kemal Paşa’mız…” n eser ortaya çıkmış. Bu tarz değerli eser- İzmir’e girdikten sonra esirler ve İzmir tımlar ve Mustafa Başaran’ın leri bulup çıkarmayı başaran Galeati Ya- yangını hakkında yazdıkları ise o kadar Son Gazi: Yakup Satar / İlyas Aktaran hazırladığı Bulmaca köşelerimizde de düşün trafiği sürüyor! yıncılık yayımlamış kitabı. etkileyici ki, bir kısmını buraya yazma- / Galeati Yayıncılık / 480 s. / 2022. İyi okumalar... l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni: Arif Kızılyalın l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Grafik: Mehmet S. Aman l Sorumlu Müdür: Özgür Soyer l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet.com. tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. KITAP No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.