Catalog

OKURLA R A rtadoğu’nun son iki yüzyıllık tarihine tanıklık için edebiyata başvurulacak olsa bu edebiyat, vicdana dair ne der? Romantizm Ortadoğu’nun neresine düşer? İstilalar, savaşlar, kıyımlar, çatışmalar ve inançlar kavşağı olan bu coğrafyada özgün bir düşünceden, sözgelimi bir Ortadoğu felsefesinden söz edilebilir mi? Batı’yla sona ermeyen ateş dansı neyin dışavurumu? Ortadoğu metinlerinin bilinçaltından ne çıkar? Kadına, ekolojiye, sosyalizme, ulusa, dine, barışa, ekonomiye, teknolojiye, emperyalizme vs. ilişkin ne bulunur? Hayri K. Yetik, “Romantik Ortadoğu” adlı incelemesinde okuru, karşılaştırmalı edebiyat yoluyla Türkçe, Farsça, Kürtçe, Arapça, Ermenice, İbranice ve Süryanice gibi Ortadoğu dillerine ait edebi metinlerin arasında dolaştırıyor. “Tarihi, edebiyatın vicdanıyla tartmak olanaklı mıdır?” sorusunun verdiği ilhamla romantik Ortadoğu’nun kapısını açıyor. Gamze Akdemir, Hayri K. Yetik’le “Romantik Ortadoğu”yu konuşurken, Celal Soycan da bir çerçeve yazıyla bu söyleşiye eşlik ediyor. Handan İnci’nin hazırladığı “Karanlıkta Kelimeler”, yazdığı kitaplarla edebiyatımızın son yirmi beş yılında silinmeyecek bir etki bırakan Ayfer Tunç’un, yaşamı ve yazarlığı üzerine okurlarına önemli ipuçları sunan bir kaynak metin. Kitabı Eray Ak değerlendirdi. Çukurova Kitap Fuarı 13 Ocak salı günü 8. kez kapılarını açıyor. 1318 Ocak 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilecek fuara bu yıl 250 yayınevi ve sivil toplum kuruluşu katılıyor. Fuarda panel, söyleşi ve çocuk etkinlikleri gibi 50 kültür etkinliği yer alıyor. 6 gün süresince imza günleri ve etkinliklerde yüzlerce yazar, okurlarıyla buluşma fırsatı yakalayacak. Adanalı okurların iyi bir fuar geçirmeleri en büyük dileğimiz. Bol kitaplı günler... O P rte’de: “Arno Schmidt Yüreği Kafasında”. Daha önce görmediğim hareketli görüntüler, kendi sesinden radyo işleri, mahut sığınakevin etrafında dolaşan kamera, fiş kutularında dolaşan parmakları, çektiği ıssız fotoğraflar. Ve jenerikteki iri örümcekler uykuma taşınan, orada başkalarıyla eşleşerek çalışan imgeler. Sanırım, biraz yaralandım. Bilmediğim bir şey mi gördüm, hayır: Burjuva konformizmine hiç düşmemiş, toplumun sınır çizgisini terk etmemiş, bütün yaşamını yapıtına yatırmış birinin portresi insanı çiziyor. Birden bütün eksilerim üstüme üşüştü. Oysa, öyle değilim ben başka türlü oldum hep, öteden beri; Arno ve benzerleri (hısımları) bir model olarak görünmediler bana. Duruşlarını doğru bulmam ayrı. İmrenilesi yanı yoktur o hayatların, bir(iki) adım daha, yol Wölfli’ye çıkar. Aradığım in ervasız Pertavsız ENİS BATUR Hayat kırıntıları A komşuları olmadı. Gelgelelim, köktenci konumlarının saltığa erişim hizasını yakaladığı gerçektir. Zettel ve 130 bin fiş: Arno, yapıştırma geleneğinin en uç örneği. * Düşman edinme sanatı ve buna gereksinme duyma (!) durumu üstüne yeni deneme kitabı yayımlanan Umberto Eco, bir soru üzerine soyadının kaynağını açıklıyordu, dinledim: Babasının babası ‘kimsesiz çocuk’muş, anlaşılan doğar doğmaz terk edilmiş. Kilise, bu durumdaki yenidoğanlar için bir dizi soyadı seçmişmiş: Eco, meğer, ‘göksel armağan’ anlamına gelen Latince bir deyişin baş harflerinden oluşuyormuş düpedüz Hüdaverdi’nin karşılığı! * Yazar (sanatçı, düşünür…) yapıtı ve imgesiyle, her durumda, kamuda ikilem doğuruyor. Bir defasında, vasat bir yazarın, ki konuya Yourcenar’ı överek girmişti, Yeni Romancıların tümünü (dolayısıyla, örneğin Sarraute’u da) bir çırpıda tahtadan silişine tanık olmuştum oysa, örneğin Sarraute gibi birinde, yapıt ile imge yüzde yüz çakışıyor diye düşünürdüm. 100. yıldönümü vesilesiyle yeniden Arno Schmidt, burjuva konformizmine hiç düşmemiş, toplumun sınır çizgisini terk etmemiş... TURHAN GÜNAY eposta: turhangunay@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr twitter: www.twitter.com/CumKitap Eco, meğer, “göksel armağan” anlamına gelen Latince bir deyişin baş harflerinden oluşuyormuş düpedüz Hüdaverdi’nin karşılığı! Yanda, Duras hem çekici hem de itici kişiliğiyle... gündeme oturan Duras, ikilemin keskinleştiği figürlerden. Tutkunları, toz kondurmayanları bir uçtaysa, ötekinde sözgelimi Deprosges: “Yalnızca yazdıklarıyla değil, filmleriyle de kafa ütülemiştir”. Kaldı ki, ben de ikilemde oldum ve kaldım hep, Duras derken: Çok iyi ve çok kötü olduğunu düşündüğüm kitapları ve filmleri kadar, hem çekici, hem hayli itici kişiliğinden taşan bir tür gösterişçilik, sirkelik ve aşırı kabarık ego’su nedeniyle. Bir noktada, nasıl irkilerek, kişi kendi durumunu düşünüyor ister istemez: Kimbilir nedir?! * Varlık’ta yayımlanan kısa bir haberden öğrendim: İzmir’in Kahramanlar semtinde açılan bir otelin yöneticisi, odalarına yazarların isimlerini vermiş: Nâzım Hikmet’ten Sevgi Soysal’a, Ayşe Kulin’den Ahmet Ümit’e uzayan bir liste. Edebiyat adına sevindirici gelişme; benzer uygulamalara başka ülkelerde de rastlanıyor. Gelgelelim, daha uygun bir uygulama söz konusu olabilirdi bana kalırsa: “Otel” izleğini işlemiş şairlerin ve yazarların isimleri seçilerek: Edip Cansever, Tomris Uyar, Füsun Akatlı, Yusuf Atılgan, Nuri Pakdil… diye yola koyulacak olunsaydı, belki müşterilere bir okuma listesi, küçümen bir seçki vermek, Batı’da nasıl her otel odasına kutsal kitap yerleştirilir, İzmir’dekilerde de ilgili odada Oteller Kenti ya da Anayurt Oteli durabilirdi yatakların başucunda. Bana böylesi daha bir anlamlı olurdu gibi geldi. n İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç tGenel Yayın Yönetmeni: Utku Çakırözer tYayın Yönetmeni: Turhan Günay t Yazı İşleri Müdürü: Ayşe Yıldırım Başlangıç t Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı t Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. t İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli İstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 t Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt İSTANBUL. t Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden t Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü t Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya t Reklam Müdürü: Ayla Atamer t Tel: 0 (212) 251 98 74750 (212) 343 72 74 t Yerel süreli yayın t Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1 2 9 9 8 O C A K 2 0 1 5 n S A Y F A 3