Catalog

O Erich Auerbach kuduğum Kitaplar METİN CELÂL Yabanın Tuzlu Ekmeği lendiriyor. Seçkide Auerbach’ın bir kısmına sadece Türkçede ulaşılabilen on dört yazısı ve bazılarını İstanbul’dan yazdığı beş mektubu yer alıyor. Kitabın arka kapağında belirtildiği gibi bu yazılarda Auerbach, Montaigne, Pascal, Montesquieu, Voltaire, Vico ve Rousseau gibi düşünürlerin çalışmalarını, Dante, Flaubert, Stendhal ve Proust gibi yazarları, Mimesis’te de kapsamlı bir biçimde ele aldığı gerçekçilik sorununu ve son dönemlerde çok tartışılan “dünya edebiyatı” kavramını ele alıyor. Seçkide yer alan mektuplar ise özel bir ilgiye değer. Auerbach, mektup yazmayı sanat haline getirmiş bir yazar. Hayatını, çalışma koşullarını ve düşünsel ilgilerini yansıtan mektuplarındaki üslubu, altı çizilecek, özlü söz olarak değerlendirilebilecek cümleleri hemen dikkati çekiyor. Walter Benjamin’e yazdığı mektup, Türkiye’nin o zamanki siyasal konumuna dair gözlemlerini ilettiği için ayrı bir ilgiye değer. Martin Vialon yaptığı seçki ile bizlere Auerbach’ı her yönüyle tanıtmakla kalmamış, onun eserlerini merak etmemizi de sağlamış. Ahmet Cemal’in çevirmekte olduğu, S.Fischer Vakfı’nın desteği ile İthaki Yayınları’ndan çıkacak olan Erich Auerbach’ın başyapıtı Mimesis’i heyecanla bekliyorum. TÜRKİYE’YE YOLCULUK Türkiye’ye yolu düşenlerden biri de yazar Corrado Alvaro. Alvaro, İtalya’nın dünya çapında ün kazanmış yazarlarındanmış. 1895’te Güney İtalya’da San Luca’da küçük bir köy olan Calabria’da doğmuş. Romanlar, hikâyeler, senaryolar yazmış. Eserlerinde Toplumcu Gerçekçi bakış açısı ile köy–kent karşıtlığını ele almış. Toplumsal sınıflar arasındaki çelişkilere dikkati çekmiş. Calabria’yı ele aldığı eserlerindeki gerçekçiliği ile tanınmış. Antifaşist bakış açısını eserlerine de yansıtmış. Mussolini’nin faşist rejimine açık tavır alınca 1930’larda İtalya’yı terk etmek zorunda kalmış. Batı Avrupa, Ortadoğu ve Sovyetler Birliği’ne geziler yapmış. Oralardaki gözlemlerini içeren kitaplar yazmış. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra ülkesine dönebilmiş. İtalyan Yazarlar Birliği Genel Sekreterliği’ne seçilmiş. 1956’da Roma’da ölmüş. Türkiye’ye Yolculuk (Eylül 2010, çev. Necdet Adabağ, Literatür yay.), Corrado Alvaro’nun 1931 yılında Türkiye’ye yaptığı seyahatin izlenimlerinden oluşuyor. İstanCorrado Alvaro bul’dan başlayarak Ankara, Eskişehir, Konya, Kayseri gibi şehirleri ziyaret eden Alvaro, bir yandan günlük yaşamı gözlemlerken diğer yandan da kurulmakta genç Türkiye’yi anlatıyor. Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki yaşamla, Atatürk öncülüğünde yapılan devrimlerin etkilerini ele alıyor, yabancı gözüyle değerlendiriyor. Alvaro’nun doğayı, hayatı ince ayrıntılarından yakalayan bir gözlem yeteneği var ve bu gözlemlerini edebi bir bakışla, akıcı bir üslupla yazıya döküyor. BİR ARKEOLOJİ DETEKTİFİNİN MACERALARI Faruk Şüyün, adeta görünmez bir kahraman olarak otuz yılı aşkın süredir Türk edebiyatına emek verdikten sonra nihayet geçen yıl yazılarının gazete ve dergi sayfalarında unutulmasına gönlü razı olamayan yayıncısı sayesinde kitaplarıyla da tanındı. Bu sayede bizler de Faruk Şüyün’ün özenle gizlediği bilmediğimiz yönlerini öğrenmeye başladık. Bir Arkeoloji Detektifinin Maceraları’nda (Kasım 2010, Oğlak yay.) Faruk Şüyün’ün arkeoloji tutkusuna tanık oluyoruz. Faruk Şüyün, 52 haftanın en az ellisinde 12 günlüğüne de olsa gezilere gider. Tüm boş zamanlarını yollarda harcar, onları kıymetli hale getirir. Kitapta, bu gezilerin Faruk Şüyün İPEKBÖCEĞİ Naci Girginsoy, 1924’te şimdi Yunanistan sınırları içinde olan KesriyeManastır’da doğmuş. İzmit Ortaokulu’nu ve Akşam Ticaret Lisesi’ni bitirmiş. Devlet Demir Yolları’nda ve İzmit SEKA’da memurluk yapmış. İlk öyküsü, 1950’de dönemin önemli dergilerinden Kaynak’ta yayınlanmış. 50’li, 60’lı yıllarda yayınlanan dergiler rich Auerbach Alman filoloji geleneğinin en önemli temsilcilerinden, özellikle karşılaştırmalı edebiyat alanında yaptığı çalışmalarla tanınmış bir akademisyen ve eleştirmen. 1892’de, Berlin’de doğmuş. Filoloji eğitimi almış. Bu alanın en önemli adlarından Leo Spitzer’le çalışmış. 1921’de doktorasını tamamlamış. Marburg Üniversitesi Filoloji bölümünde çalışmaya başlamış. Nazizmin iktidara gelişi ile birlikte Yahudi kökeni nedeniyle üniversitedeki görevinden ayrılmaya zorlanmış. 1935’te Almanya’yı terk edip İstanbul’a yerleşmiş. Erich Auerbach, 20. yüzyılın en önemli eleştiri yapıtlarından sayılan Mimesis: Batı Edebiyatında Gerçekliğin Temsili’ni ve çok sayıda önemli makalesini, 11 yıl kaldığı İstanbul’da yazmış. 1947’de ABD’ye göç etmiş. Çalışmalarını orada sürdürürken 1957’de ölmüş. Çok önemli bir edebiyat eleştirmeni ve kuramcısı olan Erich Auerbach’ı, ismini duymak dışında Türkiye’de tanımadığımız gibi eserlerinden de habersizdik. Sadece, Nazizm’den kaçıp İstanbul’a gelen akademisyenlerden olduğunu biliyorduk. Auerbach gibi Marburg Üniversitesi’nde okumuş ve dersler vermiş olan ve uzun yıllardır İstanbul’da yaşayan Martin Vialon’un Yabanın Tuzlu Ekmeği (Ekim 2010, çev. S. Durgun, H. Barışcan, C. Perin, F. Elpe, Metis yay.) adıyla hazırladığı seçkiyle Auerbach’ı geç de olsa Türk okura tanıtıyor. Martin Vialon, seçkinin girişinde yer alan Erich Auerbach’ın “İstanbul’daki Hümanizmi” başlıklı 82 sayfalık sunuş yazısında hem Auerbach’ın hayat öyküsünü, eleştiri anlayışını anlatıyor hem de kitapta yer alan makaleleri ve mektupları değerSAYFA 12 E Naci Girginsoy önemli bölümünü oluşturan Türkiye’deki arkeolojik yerlere seyahatlerinin öyküleri var. Şüyün’ün 1990’larda başlayan, 2000’li yıllarda bir tutku halini alan arkeolojik yerleri, antik kentleri ziyaret etme tutkusunun yazıya dökülmüş öykülerinden oluşuyor Bir Arkeoloji Detektifinin Maceraları. Faruk Şüyün, çoğunu birden çok kez ziyaret ettiği arkeolojik alanların yıllar içinde geçirdikleri değişimleri yazıya dökerken kitaba adını veren “detektif” merakıyla onların hikâyelerinin peşine düşüyor. Tapınakların, tanrıların, mitolojik kahramanların öykülerini öğrenmeye, gizlerini çözmeye çalışıyor. Edebiyatın tadını kaçırmadan ve lafı uzatmadan küçük bilgiler veriyor, onları fotoğraflarla destekliyor ve kafamızda oluşmaya başlayan görüntünün netleşmesine yardımcı oluyor. “Taşla toprakla işim olmaz” diyen benim gibileri bile antik kentlere yolculuğa özendiren, konuyla ilgili okumalara yönlendiren bir kitap Bir Arkeoloji Detektifinin Maceraları. de hikâye ve denemeleri yayınlanan Girginsoy birçok dergi ve gazetenin yayınına da katkıda bulunmuş. İzmitliler onu uzun yıllar yayınladığı Seka Postası’nın yayın yönetmeni olarak da tanıyor. Naci Girginsoy, edebiyat ortamında ise bir Varlık yazarı olarak bilinir. Deneme ve hikâyelerinin çoğunu Varlık dergisinde yayınlamıştır. Gençlik Çıkmazı adlı bir romanı (1979), hikâyelerinin toplandığı Mavinin Ölümü (1979), deneme ve eleştiri yazıları toplamı İpekböceği sağlığında yayınlanmış üç kitabı. İpekböceği’nin (ilk baskısı 1980, Varlık yay.) ikinci baskısı otuz yıl aradan sonra geçtiğimiz günlerde (Aya yay.) yapıldı. İpekböceği’nde, Girginsoy’un Varlık dergisinde yayınlanmış yazıları yer alıyor. Girginsoy, Varlık’ta otuz yılı aşkın bir süredir yazdığını belirterek söze başlıyor. Bu otuz yıllık birikimden eskimediğine inandığı, insan’ı, insan–doğa sevgisini, hoşgörüyü anlatan yazıları seçtiğini anlatıyor. “Yozlaşmaya, bağnazlığa karşı çıkmaya, kısaca sevgiyi savunmaya, yaymaya özen gösterdim” diyor. İlk bakışta İpekböceği’nde yer alan yazıların bazıları kitap tanıtım, anma ya da saygı yazıları gibi görünse de Girginsoy onları anlatımı ve yazma gücüyle kalıcı edebi eserler, denemeler haline getirmiş. Edebiyatın sessiz emekçisi Naci Girginsoy’u daha yakından tanımak isteyenler içinse Güngör Gençay ve Kadir İncesu’nun yayına hazırladıkları Maviden Yeşile (Nisan 2010, Gerçek Sanat yay.) iyi bir başvuru kaynağı. Maviden Yeşile’de Naci Girginsoy ve eserleri hakkında yazılmış yazıların yanı sıra, Kadir İncesu’nun Naci Girginsoy’un kızı Sunay Girgin ile babası üzerine yaptığı bir söyleşi, Suna Girgin’in eşi Naci Girginsoy’u anlattığı bir yazı, Güneş Buharalı’nın Naci Girginsoy ile yaptığı bir radyo söyleşisi ve Girginsoy’un kitaplarına girmemiş dokuz yazısı ve küçük bir fotoğraf albümü de bulunuyor. ? CUMHURİYET KİTAP SAYI 1087