Catalog

eğitiminin amacı ve aktif eğitim cısı olaidk deöjıl ogKaıme suıccınrn aktıf bır katüımcısı olardk goruı Ydpıcı bılgı kııramına gore bılqı bınkımı emek yogıın bır KUIPÇ olup a^ıpnenler dçısından onemlı bır duşunsel ugraş gereküm Bılgı bırı kunı bır yandan anldrrid yetene<3ı kd/dndınrken dıger yanddn geıçek yaşanıddkı olaykın açıkldma sorun çozrrıe ve hangı koşullaıda ne olabılecegını onceden tdhmın etme becensı kazanmakta yardımcı olmdhdıı Kısacası bılgı kazanmak demek bılgıye ondan ya rarlanacak şekılde egemen olrridk demektır Fen eöfitmı lıteraturandp yapın bılgı kuramınddn kaynaida nan etkınhgıkanıtlanmışçe^ıthdktıfegıtıri"iyonternlenvajdır Buyürı temler problem çozmeye ya da projeye dayalı grup çalısması yon tpmlpndır (47) Ydpılan aidşürmdldr bır probleme grup tdra&ndaıı geünlen çozumlenn ozellıkle problernın nıtel andlm yonunden gruptakı en ıyı ogıencının tek başına getndıgı çozumden dahd an larnk olduğunu VP sonuçîa dktıf kaüknld grup egıümınden geçen ogrennlerm pıoblemın çozumune daha uzmancd yaklaştıkldnııı gostermıştır(4 S) Bu yontem derınlemesınp ogrenmeyı sat^ladıOı qıbı ılerıdeh profesyonpl yaşamlanna hazıılık olaıak hem takım çdhşmasında deneyım kHzarıduu hem de üeüşım kurrna ve anldtma yeteneklennı gekjürmekte ogıpnalere onemlı deıecede yaıdımcı olur Aktıf e^tıme oırıek oluşturan bazı onemlı uygulamdkid kısaca bakmak bırfikırvrrPbılır Aktıi eo^tımın FLE pıuqramının başlıca ozellıgı olardk uygulandığı başdnlı bır omek Danımdikd Roskılde Uruveısıtesı ndekı uygulamadır (6) Roskılde Unıveısıtesı 19/2 de ogıüme başlamasıyld bıılıkte radıkal kararlar alarak aküf egıtım modelıru hemen yururluğe koymustur Model otuz yıldır başanyla uygulanmdktddır Bu uygulomada mufıçdat progrdmldnnın ° o 50'sını dersler 0/o50'sını de "ogrencı gudurnlu gnıp proje çalışmalan" oluştunıyoı O(5ıencıler üpık olarak hpr yanyıl bır yandan hdflddd dlü sa atlık ıkı deıs alırken dığer ydiıdan konuldnnı kendılennın seçtıklen en az bır proje çaltşmasına katılıp tamamlamdk zormıdadıı Başka unıvprsıtelere mensup yabana degerlpndırmecüer Roskılde Uruveısıtesı ogiEncılennı hem seçtıklen dknldKİakı bılgı donanımı hem de metodolojı yonunden yuksek notla de^erlendırdıler Bu unıveısıteden me/un olanlar gerek grup ıçı etkıleşme gerekse bagımsız problem çozme becenlen yonunden oncelıkle aranan elemanldi hulıne geldı Yontemın" obO oranında oknasa bıle Danımarka nın başka unıversıtelen ve dıgpr Avrupa Unıversıtelerı tdrafından dd benımsendıgı belırtılmekledır ÜNİVERSİTELER VE MESLEKTE YETKİNLİK Yaşanan yuksekogretım soıunlarının başında gelen egıtım oğretım kalıtesı ıle ılgüı erıdışeleı gıdeıek artmakta dır Egıtım ogretımde nıtpfık VP buna bd^lı olaıak muslekte yetkınlık sorununun bır an once cıddıyetlp ele alınması gerekıyoı Mddlesef unıversıtelenmız gerek ulusal geıekse ulusld rarası olçutlere goıe onemlı farklılıklar gostprmpktedır Tum olumsuzluklara ragmen dunya olçutleıını ydkalamaya çalışan hdtta yaklayan unıversıtelenmız oldu<3u gıbı, bırçok uruvereı temız YOK sıstemmın sonucu olaıak egıtım ogretun kdlıte.sı açısından tartışümaya açık konumdddıı Ne vaı kı gerek ken dı ardlarmda egıtımogretım kalıtesı farklüıkldrı bulunan kamu unıversıtelerınden gerek bu unıversıtelere gore genelhkle daha duşuk puanla ogrencı alan valaf unıversıtelennden mezun oldnlaıın tumunun uzmanlık alanlarındd dynı meslek yet kmlıge sahıp oldukldrı varsayılmaktadır Unıversıte eğıtımı gormuş olmalan nedenıyle kendıleruıe tanınan yetkılen me zun oldukları gunderı ıtıbaren hemen kullanmaya başlayan meslek mensupldrı buyuk ve hayatı projelere dahı ımza atmd dur umundadırlar Oysa gelısmış ulkelende meslege gırış amacıyld (og retmenhk dahıl) mezunıyetten sonra sınavlı degerlendırmeler ydpılmakta ve degerlendırme sonuçldrma goıe meslcgp ka bul ve yetküerın kullanılmasına ızın verılmektedır Hattd bdzı ulkelerde sadece mesle<5e gueıken degü çagın geregı suleklı ogrenme hızla eskıyen bılgılerın yenılenmesıne ve de neyım duzeyınm saptanması amacıyla bu degeılendıımeleı perıyodık olarak yapılmaktddır Ulkemızde de unıversıteleı aıosında rekabete dayalı yarışmayı dolayısıyla kalıteyı yuk seltmeyı dmaçlayan 'MESLEKTC YLTl'KINLlK DECERLENDI RlLMESl'nı yapacak kurullarm oluştuı ulması kaçmılmazdır Bu noktada çok onemlı sotun sozkonusu degerlendırme kuı ullarınm oluşturulması ve ışleyış ılkelerınm saptanma sıdır Degerlendırme kuıuüaıı meslek odaları temsılcüen unıversıte temsılcüen kamu kuıumları ve TUBA gıbı kurum temsılcıleı ınden her uzmanlık alanı (Ogretmenlık Doktoıluk Muhendıslık, Mımarhk ve alt dallaıı gıbı ) ıçın oluşturulacak kuıullaı şeklınde duşunulmelı ve bu kurullarm duzenleyeceklerı sınavlar ulke çapında veı ılebılmelıdır Bu aldnda bdşlan gıçta farklı degerlendumeleı yupıldcagı ıtuazlar olaragı beklenır Ancak başlamak ve yaşanacak aksaklıklan duzel terek devam etmek zamanla ulke sorunlarının çozumunde yuksekoğretımden beklentıleıe yanıt veıecektıı Prof. Dr. Kadir Erdln Unıversıte Ogretım Uyelen Ueınegı Yonetım Kuı ulu Başkanı Dokuz Eylül Üniversitesi Aktıf egıüm modehnın onpmını gorup kurumsal çeroevede uygulamaya başlayan uruveısıfelero ulkpmızden venlebılecek tek omek olarak Dokuz Fylul Unrversıtesı nı goruyoruz Dokuz Eytul Uruvpısıtesı ılk olaıak dlü yıl once Tıp Fakultesı programldnnda 2001 2002 ogretun yılında ıse Hukuk Fakultesı nde uygulamaya koyduflu aktıf pQıüm modelını FLE dahıl tum takultplennde yaşama ge çumeye çabşmaktadır(8) Uygulamdnın henuz mezun vprmerrm? oknası nedenıyle bu unıvpır.ıtpdekı aktıf e^ıtm rnezunlannın ozellıklenyle ılgüı olarak kurum dışı drdştıı ma ve dpgprlendırme venlprınden soz etmck şım dılık olanakRizdır Ancak gereklı koşullann saglanması ve yontemsel oldrak dogru uygulanması halınde modelın başanlı olacagı bek lonmPİıdır Sonuç oldrak FLE nın ogırnnlerp amaçlanan evrensel nıtelıkleı ı kdzondırma^ gerçekten ıstenıyoısa aktıf egıüm yontomle nnı butun umversıteler taıtşmaya başlamah ve kunımsal çeı gevede uygulamaya koyarak onlemlen ce.saıetle dlmdlıdııku Koyhan Kantarlı KdyriciU.li (1) N H Abıah.ım ] B Gerhart R K.I lobbıe L C McDer mnnKHRomoıDRThomasAmJPrıyi59 106(1991) (2)LCMcDer mottAm]l ) hys5 ( J »1(1991) (3)IPMpsöePhysıcs'Ibday Septeıııbor 1991 pf,f. (4)PHenerRKeılhSAnden;onAınJPhysW)6?7(1992) (5)PHel lerMHollabaughAın|Phys60037(1992) (6)wwwrucdk/ıuc enAıbout/ VP IVMeülow]ofSaEauancnfecrı 10 lübyOOl) (7)SRanıaswanıyIHarniUToCİıUTierJofSnEduandTfech 10 165(2001) (8)wwwdeu edu tı Öğretene de sorumluluk Aktıf egıtım dogdl uldidk, sadece ogıencının dogıl bır anlamda oö;ıetım uyesının de daha fazla sorumluluk ustlenmesını gerekü nr Aküf e^ıümde oc^reüm uyebi smıfta notlanndan bılgı aktarmdk yenne ogrencılerle grup yonetınlıgı yoluyla ıleüşım kuıaıak yol goste ncı bır rol oynar Bu yol gostencılık ışlevını yonetıcısı oldugu grupla ıın sunum VP tartişmd oturumlanndd ddnışmanlık yaparak yennp getırır Kaüldıgı grup otunaınlannda bır yanddn o^renn gıbı otuı uı soru sorar ve yorum yaparken dıgeı yandan gıuptab butun ogren alenn tartışmdldrd katüımını cesaretlendınr VP tdrüşmdldnn dc£|ru yonde toparlanmasım saglar Aktıf egıüm yontemlcnnın bu ozellıklerı uygulamdda üdğlanması gpmkh alt yapıyı da ışdret etnıektedıı En başta oğreüm uyesı bd^ııid duşen ogıencı sayısı bu yontemı uyguljyabılecek duzeyde olmahdır Bır onemlı koşul ogıeüm uyelen nın aktıf pgıfımdekı rolleı uıın ne oldugu ve uygulanarak stratejileı konusunda egıülnuş olnıa&ıdır Bır başka onemlı koşul kutuphdiıe ve ıntemet gıbı bılgıye ulaşmd olanaMannın yeterk duzeyde olmasıdıı Bazı önemli uygulamalar Ayncd deıs btdplan da dküf eğıtımdekı anlayısı yansıtmdlı bıknıı bır suıgulamn yontPmı oldrak tdnımlayan ve nıtel duşunmeyı tpşvık pdpn ozellıkleı tdşımalıdır tezlerde yazar adı sorunu duygulannı çok yalın VP kıvrak bır düle dnlattı Kim yazar olmalı? Sozlu bıldırıler oturumlarında alışılrnış çdlışmdldrın dışmda kalan ve ılk kez gundeme gelen bu bıl dıııvardı SayınProf Dr BenakÇ Ye^entaidfındansunulan Kım Yazaı Olmdlıdıı9" konulu bıldırı haklı olarak ılgı goıdu ve tartışıldı Tartışmdldnrı kdzandırdığı boyuta gore bıldınnın başlıcjı' Kırrı Bıı ıncı Yazaı Olmahdır" olmalıydı Sdyın Yegen degışık fdkultelprden ulusldrarası rnakale sayısı 10 ve daha yukarı (oıtdlanid 26 2±4 9) olan fizyolojı profesorlennın, ma kalelerde ılk ve ^on yazar orarüarını gosterdı Yazarların % 29'u ılk ° o 31 ı sun ve gerı kalan" o 4O'ı ara ısıırı oldtak go nıluyoı Sayın Yegen bıldııısmde Uluslaıaıası Kurulun behılemplerıne goıe yazaı kabul edılebümek ıçın draştırmacı nın "(\) çahşmanrntasanmı ve kavramları verılerın analızı ve yoıumu (2) nıakalenın yazılması ya dd bılımsel ıçeıığınm ııdelenerek duzeltılmesı (3) son ^eklmın basıma hazır oldidk cjridyldimidsı' aşcunalarında yer almış olnidsı gerektığını vur ıgulnmaktddır Bununld balıkte koşullar ük ısım olmayı tdiıımlamıyor Bunun ıçın aşdmaldiddkı katkı oranları ve çabalar goz onune alınmdlı Yegen ük ısım ıçın "deneylerı yuıuten verı analızı yapan ve yazdiı son ısım ıçın 'deneysel tasdrımda ve deney duzeneğmm kurulmasında yer dlan aıidlız yorum ve ydzım ıle kdtüan" olçutlennı veımektedır Ozellıkle uluslardrdaı yayınlaıdd yazarlüc araştırmacıUrı değerlendumenın odullendırmenın dkddemık yuteplt me VP başanlarını olçmenın ve büıme katkısının gostergesı olardk goruluyor Bu nedenle de dkddemık yukseltmelerde, O7Pİlıkle de doçentlık ve pıofesorlukte yurtdışı yayınldrd ve ılk ısımlere onem verıldıgı ıçın (e^ıtımcüı^L1 henuz bıı deger bıçümedı) etık değerlere uymayan yazar sıralamdldrı ve sayüarı goııimcge başladı 'Hatırlı yazaılık ve koı umacüık" kaldınlmdhdıı Tezlere kimler yazılmalı? Tartışüdiı ıkıncı bıı koııu da yuksek hsans ve doktora tezleı ınde" ük ısım olarak tez yonetıcısının adının yazümasının uygun olup olniddıgıydı Bana gore bu konuyu, yuksek lısdiıs ve doktora yapma ve ydptumanın felsefesı mantıgı ve etık değeıleıı açısmdan tartışmaya gerek yoktur Tez kımın dduıa yapümışsa ılk ısım o olnidlıdır Hatta 1980 onresı uygulamdlardd tez yonetıcısının adını yazıp ydzmama ogrencı nın ıncelıgıne VP saygısına kdlrmştı Sayın Prof Dr Berıa Oztdş ve ba/ı katüımcüar' ogrencı lerın lembellıgınden bece rıksızlıgmden ve başansızhgından yakındiak heı ^>eyı tez yo netıcısının yaptıö^nı bu nedeıüe de ılk ısım olarak yazılmalaı ının hdklan oldugunu" savundukr Bana kalırsd bu bıı gerekçe olamaz çunku tez oğrencı ddına yapüır ve tum kayıtlara geçer Hocd ıse ogıencıyı "tez yaptırmak uzere" seçer Bu bır akademık gorev ve sorumluluktur ve herkes bu aşamalarddn geçer Eger ogrencı bu de rece eksıklıkler taşıyoısa ılışığı kesılmehdır Tez ıle tezden ydzüan mdkale dynı hdklaıa sahıptır Ancdk tezın dışındakı ortak çalışmalarda yonetıcı ük ısım olaıak yazüdbıhr Sdyın Yegen de zaten kendı çdlışmasının sonucu old rak Tazar sırasının, ortdk bır kaidr sonucu olmasmı VP profesorluk derecesındekı yazarların ılk ısım sırdsmı genç aıaştırmarılara bırakmalarının ozerıdıncı olacngım" soyluyor Sdnııım genç drdşüı macüaı ın soylpyemedüden ve seslerıru duyuramadıklan sorunları buduı Tum bu guzel ve olumlu gehşmelerın ydtıındd bana gore kongrenın olumsuz yd:üaı ından bırı Tuı kıyp Cum hunyetı'nın ve devrımlerının uzerınden yaklaşü' 80 yıl geç mesıne karşın bazı katüımcüdrın konuşmalarında 'talebe ve mektep" gıbı sozcuklerı kulldnmdlan ve bıı dığerı de orta yaşın ustundekı eıkek hocalanmızın ardsında saçlarını sıya ha boyama oranındakı ditıştı Yalçın Yetkin Prof Dr Yuzuncu Yü Unıversıtesı Tıp Fakultesı Fız yolo]i AnabüınıDdlı VAN 816/13