26 Haziran 2024 Çarşamba Türkçe Subscribe Login

Catalog

HAYVANLAR DÜNYASI Cinayet gibi seks ilişkisi Cinsellik sözkonusu olduğunda dişi ve erkek arasındaki çekişme öldürücü boyutlara varabiliyor 989 yılında Edingburg Üniversıtesi'nden ıki bilim adamının meyve sinekleri üzerinde yaptıkları bir araştırmanın sonucunda, cinsel ilişki sırasında erkeğin zehirli blr protein ürettiği ortaya çıktı. Bu araştırmada, önüne gelenle çiftleşen dişi sineklerin, cinsel tercıhlerinde daha seçici davranan dişilere göre daha erken öldüğü görüldü. llk başta bu sonuç kimseyi şaşırtmadı. "Hızlı yaşa genç öl" ilkesi ve evrim kuramı çerçevesinde bu en uygun stratejiydi. Canlıların varolma nedeni, mümkün olduğunca fazla miktarda geni bır sonraki nesle aktarmak ıse, uzun yaşamanın hiçbir önemi yoktu. önemli olan üremekti. Ne var ki Edinburg araştırmacılarının elde ettiği sonuçlar büyük bir hayal kırıklığı yarattı, çünkü önüne gelenle çiftlesen sineklerden üreyen çocuk sayısı çiftleşme hızıyla ters orantılıydı. Araştırmacılar Kevin Fowler ve Linda Partridge, "hızlı anneleri" erken yaşta mezara sürükleyen etmenin üremek değil, çok fazla sevişmek olduğunu büyük bir şaşkınhkla gördüler. Son derece steril bir ortamda deneyi yürüten ve deneyde kullanılan dişi sineklerin bakir olmalarına dikkat ederek cinsel ilişki ile bulaşan hastalık riskini bertaraf eden Fowler ye Partridge, dişi sinekleri öldüren etmenin semen olduğuna karar verdiler. Semen, erkeğin spermlerini dişlnin üreme kanalına taşıyan bir araç. Bılim adamları yıllardır bu gizemli salgı kokteylinin kimyasal bileşimini çözmeye uğraşır, ancak bu salgıyı oluşturan maddelerın işlevleri konusundaki bilgiler henüz tatmin edici boyutta değıldir. Böcek testıslerinın urettıği bazı proteinlerin, lıbidoyu azaltmak gibi, dişilerın bazı davranışlannı etkılediği biliniyor. Ancak Fowler ve Partridge, semenin içınde öldürücü bir madde olduğu olasılığını ilk kez gündeme getirerek, çok çarpıcı bir konuya dikkat çektıler. 10 yıllık bir çalışmanın sonunda biyologlar, cinsler arasında silahlanma yarışına benzer bir mücadelenin sürdüğünü fark ettiler. Bu bağlamda vücut salgılarındaki proteinlerin moleküler bir silah oluşturduğunu ortaya çıkarttılar. Dişi ve erkeğin cinsel evrimi birbirinden farklıdır. Dişi, yumurtasını geliştirmek içın uzun vadeli bir yatınma gerek duyarken, erkek, kısa vadeli bir yatırımla sperm üretebilir. Doğal ayıklama yasaları, genellikle, ılişkide bulunduğu dişiyi başka erkeklere kaptırmayan erkekleri kayırırken, çevresındeki en iyi, en mükemmel spermi seçebilme yeteneğine sahıp dışiye de öncelik tanır. Erkek ve dişi, evrim gereği moleküler bir mücadele içindedir. Dişi, erkeğin moleküler silahına karşı direnç kazan dıkça, erkek değışik bir silahla ortaya çıkar. California Üniversitesi'nden evrim bıyoloğu Blli Rice, erkeğin cinsel birleşme sırasında öldürücü kimya.sal madde salgılamasını bir yan etki olarak değerlendiriyor. Rice'a göre erkeğin ürettiği bu kimyasal madde, dişinin yalnızca kendı spermleriyle döllediği yumurtaları yumurtlamasını sağiamak içindir; bu kimyasal silah yabancı spermlerin döllediği yumurtaları yok etmeye programlanmıştır. kek, yeni ve daha etkili 'anahtarlar' geliştirdikçe, dişiler de 'kılıdi' değiştırerek erkeğin içeri glrmesine engel olur." Bu süreç içinde zararlı çıkan taraf genellıkle dişilerdir. Ancak dişilerin küçük de olsa bu işten çıkar sağlarlar. Costa Rica'da Smithsonian Tropical Araştırma Enstitüsü'nden biyolog VVilliam Eberhard, erkeklerin semen proteınlerıni değiştirmesi karşısında dişilerin de boş durmayıp, doğru seçim yapma yeteneğini geliştirdiğini ileri sürüyor. Erkek semenındekı zehirli proteinlerin yoi açtığı felaketler yalnızca dişinin vaktinden evvel ölmesi ile sona ermiyor. Eğer dişi yumurtlamadan önce ölürse « *' •" erkeğin genleri de yaşam şansını yitirir. Doğanın böyle bir senaryoya yeşil ışık yakması beklenmediğinden, semen proteinlerinin zehirli olmasının bir yan etki olduğu iddiası giderek güçleniyor. Londra Üniversitesi'nden T r a c e y Chapman, "Semenin zaman içinde zehirli bir nitelik kazanmasının altında öldürme niyetinin yattığını sanmıyorum" dıyerek bu iddiayı destekliyor. Erkeklerin rakip spermleri yok etmek için kimyasal silah kullanması, tek bir dişiyi döllemek için çok sayıda erkeğin birbiriyle yarıştığı ortamlarda tehlikeli bir hal alır. Zaten sayıca az olan dişiler, yavaş yavaş zehirlenerek türün yeryüzünden silinmesine neden olur. Bilim adamları bu iddiamn insanlar için de geçerli olduğunun kanıtlanması durumunda, insanlardaki tekeşliliğin kültürel değil, evrimsel bir olgu olduğunun kesinlik kazanacağını belirtiyorlar. Biyolog Alan Dıxon insanların üreme sistemlerinde kimyasal proteinlerin var olma olasılığının çok düşük olduğunu, ancak insan semeninın tüm bıleşiklerinin işlevi açıklanmadıkça bu olasılığın tamamen ortadan kalkmayacağını kaydediyor. Kaynak: New Scientist Cinsellikle gelen ölüm Hızlı üre, cesedin yakışıklı olsun Kuvvetli olan kazanır Cinsel birleşmede moleküler kimyasal silahların rolünü araştırmak için gerçekleştirilen deneylerde, denek olarak kullanılacak en ideal canlı türu böceklerdir, çünkü böcekler çabuk çoğalır, ömrü kısadır ve dış müdahalelerden fazla etkilenmez. Böceklere kıyasla memeliler bu konuda kapalı kutu glbidir. Bazı araştırmacılar, böceklerden elde edilen bilgilerin diğer hayvanlar için de geçerli olduğunu ileri sürüyor. Cambridge Üniversitesi üreme uzmanı bıyolog Alan Dixon, "Erkek meyve sineginin, dişilere karşı kimyasal silah kullanan tek canlı türü olduğunu sanmıyorum" diyor. Ve dışının de bu silaha karşı bir savunma mekanizması geliştirdığinı belirtiyor: "Doğal ayıklama yasasına göre, erkek böcek üreme işlemini kendi kontrolunda sürdürmek ister. Yani başka erkek sineklerin devreye girmemesi için semen proteinlerinin kimyasal yapısını sürekli geliştirir. Dişi ise bu değişime karşı sürekli savunma mekanızmasını yeniler. Ancak dışınin savunma mekanizması bu değişim hızına erışemezse erkeğin semeni giderek dişi için öldürücü hale gelir. Normal bir dişinin bu kimyasal maddelere karşı ne türlü bir strateji uyguladığı henüz bilinmiyor. Büyük bir olasılıkla er Reyhan Oksay 55912
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear